Βιβλιοπαρουσίαση: «Κωνσταντίνος Α. Διαμάντης ο Ιστορητής» της Παναγιώτας Π. Λάμπρη

του Νίκου Χρ. Παπακωνσταντόπουλου  Μια εξέχουσα προσωπικότητα της γενέτειράς της, της Ροδαυγής Άρτας, «έρχεται» να υμνήσει με το νέο της βι...

του Νίκου Χρ. Παπακωνσταντόπουλου 
Μια εξέχουσα προσωπικότητα της γενέτειράς της, της Ροδαυγής Άρτας, «έρχεται» να υμνήσει με το νέο της βιβλίο «Κωνσταντίνος A. Διαμάντης o Ιστορητής» η φιλόλογος, εκπαιδευτικός και συγγραφέας Παναγιώτα Λάμπρη, που εκδόθηκε πρόσφατα. (Εκδόσεις «iWrite», Θεσσαλονίκη, 2011, book promo site: http://istoritis.iwrite.gr). Προσωπικότητα, του οποίου η ακτινοβολία της δεν περιορίστηκε μόνο στον τόπο του και στην ευρύτερη περιοχή της Ηπείρου. Η επαγγελματική του θέση ως φιλόλογος και μετέπειτα υπάλληλος των Γενικών Αρχείων του Κράτους, φθάνοντας στο βαθμό του διευθυντή, του έδωσε τη μεγάλη ευκαιρία να αξιοποιήσει ό,τι αγάπησε πολύ: τα γράμματα και την έρευνα. Τηρώντας ευλαβικά και την προτροπή του καθηγητή του των Λατινικών Ερρίκου Σκάσση: «Να αγαπάτε τη σκόνη των βιβλίων και των αρχείων των ιστορικών πηγών» (σελ. 208), ο Τζου-μερκιώτης φιλόλογος – εκπαιδευτικός –ερευνητής και συγγραφέας, ευεργετεί την Πατρίδα, αφήνοντας στους επερχόμενους ανεκτίμητη πνευματική παρακαταθήκη. Γιατί ευεργέτης δεν είναι μόνο εκείνος που οι οικονομικές του προσφορές παρέχουν ποιότητα ζωής στους πολίτες. Είναι και εκείνος που ευεργετεί και πνευματικά την πατρίδα.

Διαβάζοντας το νέο αυτό βιβλίο της Παναγιώτας Λάμπρη, ο αναγ-νώστης γνωρίζει την σε εξαιρετικά δύσκολους καιρούς θαυμαστή πορεία της μεγάλης αυτής «Τζουμερκιώτικης» προσωπικότητας, του Κωνσταντίνου Διαμάντη. Στη σελίδα 67 γράφει: «[…]ο οποίος (Κ. Διαμάντης) ξεκινώντας από μια φτωχή αγροτική οικογένεια κατάφερε με συστηματική εργασία και συνεχή προσπάθεια να ανελιχθεί επαγγελματικά και κοινωνικά, να ανελιχθεί πνευματικά και εν τέλει να κερδίσει τίμια την εκτίμηση πολλών σημαντικών πνευματικών ανθρώπων της εποχής του». Και προς το τέλος του βιβλίου, στο κεφάλαιο «Ανθολογία αδημοσίευτων κειμένων του Διαμάντη» (σελίδα 266) διαβάζουμε την αίτηση: «Αίτησις Κων. Αθ. Διαμάντη μαθητού ΣΤ’ τάξεως του εν Άρτη Γυμνασίου – Εν Άρτη τη…Σεπτεμβρίου 1930», «Προς τον κο Γυμνασιάρχη του Γυμνασίου Άρτης»: «Κύριε Γυμνασιάρχα, Λαμβάνω την τιμήν να γνωρίσω υμίν συμφώνως τω διατάγματι περί ατελούς εγγραφής των απόρων μαθητών, τα εξής: τυγχάνω υιός πατρός μικρήν περιουσίαν έχοντος κτηματικήν και μετερχομένου επάγγελμα ελάχιστα βιοποριστικόν συντηρούντος δε δια των ολίγων οικονομιών του οκταμελή οικογένειαν. Όθεν γλίσχρα είναι τα μέσα άπερ διατίθενται προς εξακολούθησιν των σπουδών μου. Επειδέ δε ο ζήλος μου προς τα γράμματα με αναγκάζει να φοιτήσω ενισχύσετε κι εσείς τα ανεπαρκή μου μέσα ελαττώνοντας σημαντικώς τα έξοδά μου δια της δωρεάν εγγραφής μου. Μεθ’ υπολήψεως ο αιτών (υπογραφή)».

Γνωρίζει όμως ο αναγνώστης και πολλές «πτυχές» του «Ιστορητή», όπως αυτές του συγγραφέα, του λογοτέχνη, του κριτικού, του «“δηλω-μένου” θαυμαστή του λαϊκού (και τοπικού) πολιτισμού» (σελ. 143), του μεταφραστή, του ποιητή, αλλά και το πώς ξεδιπλώνονται μέσα από το βιβλίο και άλλες ακόμα, όπως του ερευνητή, του πατριδολάτρη, του φιλόσοφου…

Είναι αλήθεια πως το «μάτι» του αναγνώστη «σταματάει» σε πάμ-πολλα σημεία και το μυαλό θαυμάζει, όπως στη σελίδα 185, που για την αγάπη του στην ιδιαίτερη πατρίδα του, τη Ροδαυγή Άρτας, διαβά-ζουμε:

«[…]θα σταθούμε σ’ αυτή (τη δωρεά) που στέλνει στο γυμνάσιο Ρο-δαυγής. Η επιλογή του αυτή αποδεικνύει πως ο Διαμάντης ακόμα κι εκείνη τη στιγμή της άφατης θλίψης» (λίγο μετά το χαμό της συζύγου του, που σε πολλά σημεία του βιβλίου φαίνεται ανάγλυφα η μεγάλη του λατρεία σ’ αυτήν), «έχει στη σκέψη του τη γενέτειρα και τους ανθρώπους της. Θυμάται τα δικά του μαθητικά χρόνια και τις άπειρες δυσκολίες που αντιμετώπισε και πιστεύει πως τα παιδιά που φοιτούν στο μικρό γυμνάσιο του χωριού του αξίζουν ή καλύτερα δικαιούνται επιβράβευση στην “πορεία” τους ως προς την κατάκτηση της γνώσης καθώς και το παράδειγμα του αλτρουισμού που έμμεσα τους “διδάσκει”». Στην επόμενη σελίδα (186) παρατίθεται φωτοαντίγραφο ευχαριστηρίου επιστολής της γυμνασιάρχη του γυμνασίου Ροδαυγής για το χρηματικό ποσό των 10.000 δραχμών: «[…]για τον καλύτερο μαθητή και μαθήτρια, που θα πάρει το μεγαλύτερο βαθμό και θα διακριθεί για το ήθος κατά το σχολικό έτος 1978-1979».

Γνωρίζοντας κανείς και προσωπικά την εκπαιδευτικό, ερευνήτρια και συγγραφέα Παναγιώτα Λάμπρη, γνωρίζει ότι και το εκπαιδευτικό της έργο δεν «περιορίζεται» μόνο στις σχολικές αίθουσες: διδάσκει και πολύ πέρα από αυτές με το ήθος της, τα κείμενά της και τη μεγάλη πνευματική της διαδρομή. Προσωπικά, «βλέπω» ολοένα και το πόσο υποκλίνεται στις Αρχές και στις Αξίες της φυλής μας. Έχω νοιώσει όμως και πολλές φορές ολοζώντανες τις αγωνίες της για τις «εκπτώσεις» των Αξιών αυτών και εν γένει της παιδείας. Ολοζώντανες, οι οποίες δεν γίνονται «αισθητές» μόνο από τις κατ’ ιδίαν μας συζητήσεις, αλλά και μέσα από τα βιβλία της και τα άρθρα της, όπως, φυσικά, και μέσα από το παρουσιαζόμενο βιβλίο. Ενδεικτικά παραθέτω παράγραφο της σελίδας 136, που «ευθυγραμμιζόμενη» με εισηγήσεις του «ιστορητή» σε συνέδριο που έγινε στην Άρτα, το 1983, γράφει:

«Αυτά τα δύο παραθέματα βεβαιώνουν τον έντονο προβληματισμό και την αγωνία του (του Κ. Διαμάντη) για το μέλλον της Παράδοσης μέ-σα σε μια ραγδαία αστικοποιούμενη κοινωνία, η οποία χαρακτηρίζεται από μια επιπόλαια τις περισσότερες φορές αμφισβήτηση και εγκατάλειψη παραδοσιακών δομών και αξιών, ενώ αντίθετα προσλαμβάνει, ενσωματώνει και οικειοποιείται με μεγάλη ευκολία, συχνά μιμητικά και άκριτα, πολλά ξένα πολιτιστικά πρότυπα, τα οποία αλλοιώνουν σε μεγάλο βαθμό το χαρακτήρα και την ουσία της Ελληνικής “ιδιαιτερότητας”».

«Αγαπώντας» και η Παναγιώτα Λάμπρη «τη σκόνη των βιβλίων και των αρχείων των ιστορικών πηγών» και «δηλωμένη θαυμάστρια του λαϊκού πολιτισμού», ακολουθεί και η ίδια τα βήματα του συγχωριανού της, σκύβοντας με ευλάβεια πάνω από το πολύτιμο και πολύτομο αρχείο του «Ιστορητή». Είναι δε αξιοσημείωτο, αν και διαπιστώνεται με την πρώτη ματιά από τον αναγνώστη, ότι ένα μεγάλο μέρος του βιβλίου της είναι αυτούσιες παραθέσεις κειμένων, είτε του ίδιου είτε «ομότεχνών» του, που αναφέρονται στο έργο του.

Ο τρόπος που είναι γραμμένο το βιβλίο «Κωνσταντίνος Α. Διαμάντης ο Ιστορητής», καταδεικνύει την συγγραφική δεινότητα και την επιστημονική πληρότητα της συγγραφέως. Γι αυτό και έχει πολλά να δώσει στον αναγνώστη: Τον ταξιδεύει, τον κάνει να νοσταλγήσει, να συγκινηθεί, να θαυμάσει, να προβληματιστεί… Τον «ωθεί» όμως και πολλές φορές να αναρωτηθεί: «Εγώ, τι έχω κάνει για τον τόπο μου;», «Τι έχω κάνει για τις Αξίες του, τις παραδόσεις του, τα ήθη, τα έθιμά του και τις συνήθειες του;». «Πόσο τιμώ και πόσο “αντιγράφω” τα πρότυπα και τις προσωπικότητες του τόπου μου;»… Και τo συμπέρασμα βγαίνει αβίαστα: Αν κάναμε ο καθένας για τις Αξίες, τις Αρχές, τα πρότυπα και τις προσωπικότητες του γενεθλίου τόπου μας, και κατ’ επέκτασιν για την πατρίδα μας, ό,τι και η Παναγιώτα Λάμπρη, θα είμαστε πολύ διαφορετικοί: Διαφορετικοί σε μορφωτικό επίπεδο, διαφορετικοί σε πνευματική καλλιέργεια, διαφορετικοί σε κουλ-τούρα…

Δεν θα μου ήταν και τόσο εύκολο να αναφέρω και να περιγράψω και τα πόσα μου θύμισε το βιβλίο αυτό από τα δικά μου παιδικά χρόνια, που αν και πολύ μεταπολεμικά, ήσαν κι αυτά στερημένα, αλλά αγνά! Το πόσο μου έφερε στο νου και το σεβασμό που είχαν οι άνθρωποι στα ιδανικά και στους θεσμούς, στους δασκάλους, στους μεγαλύτερους, στους συνομήλικους και πολλά – πολλά ακόμα.

Αν και οι σκέψεις πάνω σ’ ένα βιβλίο δεν τελειώνουν εύκολα, θα κλείσω το ελάχιστο αυτό αφιέρωμα στο τελευταίο βιβλίο «Κωνσταντί-νος Α. Διαμάντης ο Ιστορητής» της Παναγιώτας Λάμπρη με λόγια του ποιητή Γιώργου Γεράσ. Τριανταφύλλου στον «Ιστορητή», (σελ.220), απευθυνόμενος στην ίδια τη συγγραφέα:

Φίλη κ. Παναγιώτα Λάμπρη, «διάβασα – εντρύφησα – σπούδασα» στο σπάνιας μεθοδικότητας και προϊόν μεγάλου και πολύχρονου πνευματικού μόχθου βιβλίο σου!

----------------------------------

* Η Παναγιώτα Λάμπρη γεννήθηκε στη Ροδαυγή Άρτας και σπούδασε στη Φιλοσοφική Σχολή του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης. Ένα μεγάλο «κομμάτι» της εκπαιδευτικής και πνευματικής προσφοράς της Συγγραφέως, έχει «επενδυθεί» στον τόπο μας: Υπηρετώντας στο Αίγιο (Β/βάθμια εκπαίδευση), έ-χει αναπτύξει πλούσια πνευματική και κοινωνική δράση στην περιοχή, ενώ υπήρξε ιδρυτικό μέλος και μέλος του προεδρείου του Συνδέσμου Φιλολόγων περιοχής Αιγιαλείας και Καλαβρύτων. Έχει οργανώσει εκδηλώσεις με λογοτεχνικό/πνευματικό περιεχόμενο και έχει συμμετάσχει σε παρουσιάσεις βιβλίων. Εκτός από τα βιβλία που έχει εκδώσει, αρθρογραφεί και δημοσιεύει βιβλιοπαρουσιάσεις στον τύπο καθώς και μελέτες σε επιστημονικά περιοδικά. Έχει βραβευτεί σε λογοτεχνικούς διαγωνισμούς και έχει εκδώσει σε συνεργασία με τους μαθητές της τη μαθητική εφημερίδα «Κοιτάζοντας γύρω μας». Σήμερα υπηρετεί στην Πάτρα.

ΚΑΛΑΒΡΥΤΑ-NEWS επιτρέπεται η αναδημοσίευση με υποχρέωση αναφοράς πηγής προέλευσης