Δημοσιεύουμε σήμερα και με την ευκαιρία της ημέρας μνήμης του Καλαβρυτινού Ολοκαυτώματος ένα ιστορικό ντοκουμέντο, το παραπεμπτικ...
Ευχαριστούμε θερμά τον κ. Δημήτριο Κανελλόπουλο Ιστορικό Ερευνητή Επιχείρησις Καλάβρυτα που ευγενώς μας το διέθεσε και αποτελεί μέρος ιστορικής του έρευνας για το Ολοκαύτωμα των Καλαβρύτων
διαβάστε ολόκληρη την απόφαση:
ΑΡΙΘΜΟΣ 27/47 Τό κατά τό άρθρον 6 της Συντακτικής Πράξεως 73/1945 Συμβούλιον ,
Συγκείμενον έκ τών Δημ,Κιουσοπούλου, "Αντεισαγγελέως παρά τώ Αρείω Πάγω, Δι,ευθυντού της Κεντρικής"Υπηρεσίας του "Ελληνικού "Εθνικού Γραφείου "Εγκληματιών Πολέμου,ώς Προέδρου,και των "Ανδρέα Τούση , Προέδρου Πρωτοδικών "Αθηνών και Σπηλ. Παυλοτιούλου Πρωτοδίκου 'Αθηνών,ώς μελών.
Συνελθόν έν τώ τχρός διάσκεψιν δωματίω του την 5ην Μαΐου 1947 παρουσία καί του Γραμματέως Νικ. Ράπτη, ϊνα σκεφθή καί άποφανθή έπί της έξης υποθέσεως.
Οί Γερμανός Συνταγματάρχης ΜΟΙ,ΡΙΝΟΕΚ κ.λπ. κατηγγέλθησαν έπί φόνοις κ.λπ.
Συνεπεία της καταγγελίας ταύτης διετάχθη υπό του Διευθυντού τού Γραφείου "Εγκλημάτων Πολέμου και ένηργήθη ανάκρισις σχημασθεισών των ύπ'άριθ. 35,355/46 και 402/45 δικογραφιών,μεθ'ό περατωθείσης της άνακρίσεως ό αύτός Διευθυντής εισήγαγε ταύτας είς τό Συμβούλιον.
Τό Συμβούλιον- " Ιδόν την δικογραφίαν Σκεφθέν κατά Νομον Άπεφήνατο τά άκόλουθα:
Αύτά τά όποία έστιχουργήθησαν ύπό τού "Εθνικού μας Ποιητού διά τήν ήρωϊκήν νησίδα των Ψαρρών θά ήδύνατο νά συνθέση ό ραψωδός της συγχρόνου έλληνικής Τραγωδίας διά δεκάδα άλλων χωρίων καί κωμοπόλεων της "Ελλάδος είς την έρημη γη των όποιων μόνον λίγο χορτάρι καί σωρούς καπνιζόντων έρειπίων κατέλειπεν ή καταστροφική μανία των τριών κατακτητών,οίτ ινες έπί τριετίαν καί πλέον έβύθησαν είς τό αίμα καίτό πένθος όλόκληρον τήν "Ελλάδα.Μεταξύ δέ τών πόλεων καί τών χωρίων αύτών κατά τών οποίων έξέσπασεν άγριότερον ή φυλετική βαρβαρότης καί ή σαδιστική μανία των κατακτητών μίαν έκ τών πρωτευουσών θέσεων κατέχουσιν άναμφίσβήτως τα Καλάβρυτα.Τά Καλάβρυτα τούς κατοίκους τών οποίων έπί γεννεάς γεννεών θά συγκλονίζει ή ή φρίκη καί ή άνάμνησις της τραγικής ήμέρας τής 13ης Δεκεμβρίου 1943,τά Καλάβρυτα η τραγική μοίρα τών οποίων έπί αιώνας ολόκληρους θά άποτελή μίαν τών πλέον άνεξιτήλων κηλίδων είς τήν ίστορίαν τού γερμανικού έθνους.
Περί τά τέλη τού μηνός "Οκτωβρίου 1943 συνήφθη μάχη μεταξύ ανταρτών τού Ε.Λ.Α.Σ. και Γερμανών παρά τήν θέσιν Παληοχώρι περιφερείας Κερπινής,αποτέλεσμα τής όποιας ύπήρξε ή αιχμαλωσία ύπό τού Ε.Λ.Α.Σ. ύπερπεντήκοντα Γερμανών στρατιωτών."Επηκολούθησαν διαπραγματεύσεις μεταξύ Γερμανικών στρατιωτικών "Αρχών και "Ανταρτών διά τήν άνταλλαγήν τών αιχμαλώτων πρός ισαρίθμους ομήρους,αίτινες όμως άπέτυχον,φαίνεται δέ μάλιστα, άγνωστον διά τίνα λόγον καί ύπό ποίας άκριβώς συνθήκας,έξετελέσθησαν υπό των ανταρτών και τρείς έκ των αιχμαλώτων.
Την 6η Δεκεμβρίου 1943 οί κάτοικοι των Καλαβρύτων έπληροφορήθησαν ότι τμήματα του γερμανικού στρατού προερχόμενα έκ Τριπόλεως,Πατρών και Αιγίου ώδευον κυκλωτικώς πρός τά Καλάβρυτα,όπου καί πράγματι είσήλθον τμηματικώς κατά τάς έπομένας ημέρας μέχρι της 12ης Δεκεμβρίου 1943.Μολονότι 6έ οί Γερμανοί ήρξαντο άμα τή είσόδω των νά λαμβάνωσιν ώρισμένα μέτρα,τοποθετήσαντες φυλάκια γύρωθεν της πόλεως άτινα έπέτρεπον μένεις άπαντας την είσοδον,άπηγόρευον όμως την έξοδον έκ της πόλεως,έν τούτοις οί κάτοικοι, ούδεμίαν απολύτως άνάμιξιν σχόντες είς την κατά των Γερμανών έπίθεσιν,άντιθέτως δέμάλιστα περιποιηθέντες τούς είς την πόλιν των διακομισθέντας καί ώς άνω ύπό τών άνταρτών έκτελεσθέντας τρείς γερμανούς στρατιώτας,μή ύποπτευόμενοι την τραγικήν τύχην ήτις άνέμενεν αύτούς, καθυσηχαζόμενοι δέ καί άπό τούς έπί κεφαλώς τών Γερμανικών τμημάτων,δεν άνησύχησαν καί ούδείε έξ, αυτών επεχείρησε νά διαφύγη.
Την πρωΐαν της 13ης Δεκεμβρίου 1943,ήμέραν Δευτέραν,οί Γερμανοί διά κωδωνοκρουσιών έκάλεσαν όλόκληρον τον πληθυσμόν της πόλεως όπως συγκεντρωθή είς την πλατείαν,παραλαμβάνων έκαστος μίαν κουβέρταν καί τροφήν μιάς ημέρας.Οί κάτοικοι τών Καλαβρύτων ήρξαντο πράγματι τότε νά άνησυχώσι,πλην καί πάλιν ή φαντασία των δεν ήδυνήθη νά συλλάβη όλην την φρίκην της πραγνατικότητος ήτις άνέμενεν αύτούς,ύπέθεσαν δ'στι θά συλαμβάνοντο καί θά ώδηγούντο ούτοι ώς όμηροι άλλαχού,Παρά τόν χώρον τού Δημοτικού Σχολείου διεχωρίζοντο οί άρρενες ηλικίας 13 ετών καί άνω άπό τών γυναικών καί τών νηπίων.'Αμα δεέ τή συγκεντρώσει όλου τού πληθυσμού οι Γερμανοί παρέλαβον τούς άρρενας καί τούς ώδήγησαν είς τόν άνωθι τού Νεκροταφείου τής πόλεως χώρον τάς δέ γυναίκας ένέκλεισαν είς μίαν τών αιθουσών του σχολείου.Είς τον παρά τό Νεκροταφείον χώρον οι Γερμανοί παρέταξαν τόν άρρενα πληθυσμόν είς άπόστασιν πεντήκοντα περίπου μέτρων άπό τών πρό αυτών τεταγμένων πολυβόλων,ένώ γύρωθεν άλλα τμήματα γερμανικού στρατού έφρούρουν τά μέρη όπου εύρίσκοντο. Καί τότε πλέον οί δυστυχείς κάτοικοι των Καλαβρύτων ήρχισαν ν'άνησυχώσι σοβαρώς διά τήν τύχην των,πλήν καί πάλιν ό έπί κεφαλής τού τμήματος γερμανός άξιωματικός,άντιληφθείς τήν έκδηλον άνησυχίαν τών κατοίκων καί φοβούμενος ίσως μήπως ούτοι,ών ο συνολικός αριθμός ανήρχετο είς οκτακοσίους περίπου,προβώσιν έν τή άπογνώσει των είς άπονενοημένον τι κίνημα κατά τών Γερμανών,καθησύχασεν τούτους διά διερμηνέως,διαβεβαιών τά μέλλοντα θύματα του ότι δεν πρόκειται νά έκτελεσθώσιν,άλλ'άπλώς θά μεταφερθώσιν άλλαχού.
'Εν τώ μεταξύ οι Γερμανοί έθεσαν πυρ είς όλας τας οικίας καί ή πόλις ήρχισε νά φλέγεται άπ'άκρου είς άκρον,υπό τά έντρομα βλέμματα τών άνδρών καί τάς σπαρακτικός κραυγάς τών είς το Σχολείον έγκεκλεισμένων γυναικώνΟταν τό πρώτον μέρος τού άσυλλήπτου τούτου είς άγριότητα εγκληματικού σχεδίου των Γερμανών όλοκληρώθη, έρρίφθησαν έκ τής πλατείας τής πόλεως τρείς φωτοβολίδες.Καί τότε ήρξατο τό έργον τής ομαδικής εκτελέσεως.Τά πρό τών συγκεντρωμένων άρρένων τοποθετημένα πολυβόλα ήρξαντο νά βάλουν συνεχώς,καί έπί έν τέταρτον περίπου τής ώρας δεν ήκούοντο παρά αί ριπαί αυτών καί οί οίμωγαί τών υπό τάς δολοφονικός σφαίρας τών βαρβάρων εγκληματιών πιπτόντων άθώων θυμάτων.Καί άφού τά πολυβόλα καί αί δοθείσαι κατόπιν χαριστικαί βολαί έξετέλεσαν τό έργον των,καί όταν ολόκληρος ό άρρην πληθυσμός των Καλαβρύτων έκειτο πλέον έκτάδην είς σωρούς πτωμάτων πλεόντων εντός ποταμού αί,ατος,οί Γερμανοί απεχώρησαν συναποκομίζοντες καί πάντα τά ύπάρχοντα τών κατοίκων,ζώα,τρόφιμα,είδη ρουχισμού καί άφίσαντες τάς γυναίκας, κυριολεκτικώς άλόφρονας έκ τής οδύνης καί έκ τού φοβερού θεάματος όπερ άντίκρυζον αί οφθαλμοί των,ν'άναζητώσιν έν μέσω τού σωρού τών πτωμάτων,τούς συζύγους,τούς υίούς,τούς άδελφούς των.
'Εκ τών οκτακοσίων περίπου άρρένων κατοίκων των Καλαβρύτων μόνον δεκάς περίπου διεσώθησαν ώς έκ θαύματος,τραυματίαι,εκληφθέντες ώς νεκροί καί μή λαβόντες τήν χαριστικήν βολήν,σίτινες μέ ζωηρά χρώματα περιγράφουσιν έν τοίς καταθέσεσιν αυτών όλην τηνφρίκην τών τραγικών έκείνων ωρών άς διήλθον.'Αλλά δεν ύπήρξεν τούτο τό μόνον έγκλημα των Γερμανών κατά τάς ημέρας έκείνας καί είς τήν περιοχήν έκείνην.Πρίν ή είσέλθωσιν είς τά Καλάβρυτα τά γερμανικά τμήματα διήλθον έκ των γειτονικών χωρίων Σκεπαστό, Πλανητέρου, Κερπινή , και Ρωγούς,τών όποιων πλείστας οικίας ένέπρησαν καί ίκανόν άριθμόν κατοίκων των εσφαγίασαν ώσαύτως. 'Επίσης δέ έτερα γερμανικά άποσπάσματα μετέβησαν είς την Μονήν τού Μ.Σπηλαίου τήν οποίαν έλεηλάτησαν έξ ολοκλήρου,συνέλαβαν δέ καί άπαντας τούς αυτόθι ευρεθέντας μοναχούς,τούς όποιους έξετέλεσαν είς άπόστασιν ενός χιλιομέτρου από της Μονής κατακριμνήσαντες αύτούς έξ ύφους 100 μέτρων άπό τούς εκεί ύπάρχοντας βράχους.
'Εκ τού συνόλου τής ένεργηθείσης άνακρίσεως καί δή εκ τών καταθέσεων των μαρτύρων 'Ερνέστου Βόλσον καί Ριχάρδου Πάλμ στοιχεία πλέον ικανά καί αποχρώντα,ώς ύπευθύνων διά τάς ανωτέρω εγκληματικός πράξεις προκύπτουσιν 1) κατά τού συνταγματάρχου ΜΟΙ,ΡΙΝΟΕΚ, 2) τού ταγματάρχου ΡΗΚΕΝΒΕΚΟΕΚ καί 3)τού άξιωματικού ΟΟΗΝΕΚΤ, οίτίνες ήσαν έπί κεφαλής τών κατά των Καλαβρύτων όδευσάντων τριών γερμανικών τμημάτων και ών ό τελευταίος ίδία διεκρίθη διά τήν αγριότητα του καί τόν πρωταρχικόν ρόλον όν διεδραμάτισε,4)κατά τού λοχαγού ϋΑΝΝΗΑϋδΕΚ,5) τού άνθυπασπιστού ΡΤΕ53 ή ΒΤΕ53 διοικητού της ύπηρεσίας δ.Ο. έν Πάτραις,6) τού ανθυπολοχαγούΡΚΑΝΚΕ ύπηρετούντος ώσαύτως είς την αυτήν υπηρεσίαν,7) τού πλωτάρχου ΟΚΟΗΜΑΝΝ διοικητούτής έν Πάτραις ναυτικής υπηρεσίας και συνδέσμου των δ,5.,8)τού επιλοχίου ΚΟΟΗ άνήκοντος είς τήν έν Πάτραις μυστικήν ύπηρεσίαν Ο.Ρ.Ρ.,9)τού ανθυπολοχαγού ^ΟΟΒ άνήκοντος είς το έπιτελείον του 749 Γερμανικού Συντάγματος,10)τού ύπαξιωματικού ΒΗϋΗΑΝ,υπαξιωματικού τού λόχου προσκολήσεως του 749 Συντάγματος, 11) τού ύπασπιστού τού Συντάγματος 749 ΗΕΙΝΖ ΒΕΚδϋΟΚΡ 12) τού ύπαξιωματικού ΜΐΠΛΕΚ, 13) τού ταγματάρχου ΒΟΟΚέκτελούντος χρέη διαχειριστού τών πολιτικών ύποθέσεων έν Πάτραις και 14)τού Συνταγνατάρχου ΝΤΑΟΙΙΝΕΡ διοικητού τής Μεραρχίας Τριπόλεως.
Τό Συμβούλιον κρίνει ώσαύτως ότι βαρείαν ευθύνην διά πάσας τάς άνωτέρω έγκληματικάς πράξεις ύπέχουσι τόσον ο στρατηγός ΔΕ ΣΟΥΙΡ, διοικητής τών έν Πελοποννήσω γερμανικών δυνάμεων,όσον και ό άνώτερος Διοικητής της νοτίου 'Ελλάδος ΦΕΛΜΥ δεδομένου ότι τοιαύτης έκτάσεως καί ούτωσί έπιμελώς οργανωμένον έγκληματικόν σχέδιον δεν ήτο δυνατόν νά τεθή είς έφαρμογήν άνευ ευρυτάτης εξουσιοδοτήσεως καί έκ τών πρωτέρων άποδοχής τών πράξεων τών ύφισταμένων των υπό τών προαναφερομένων άνωτάτων διοικητών τών γερμανικών στρατευμάτων χωρίς νά άποκλείεται,κατά την κρίσιν τού Συμβουλίου και ή περαιτέρω έν τή εφαρμογή του σχεδίου τούτου είδικώτερα καί άμεσώτερα συμμετοχή τών άνωτάτων τούτων ήγετών του στρατεύματος.
"Επειδή κατ'άκολουθίαν τών άνωτέρω δέον νά παραπεμφθώσιν άπαντες οί προαναφερόμενοι κατηγορούμενοι είς τό άρμόδιον Στρατοδικείον,ίνα δικασθώσιν έπί φόνοις,εμπρησμοίς και διαρπαγαίς καί λεηλασίαις,πράξεσι προβλεπομέναις καί τιμωρουμέναις άπό τ'άρθρα 57, 109,287,288,408 παρ.4,400 παρ.4τού Σ.Π.Ν. καί άρθρ.1 παρ. 1 καί 2 Α'καί Β'άριθ.1 και 17 καί άρθρ.2 της 73/1945 Συντακτικής Πράξεως.
"Επειδή δέον νά διαταχθή ή σύλληψις τών ανωτέρω κατηγορουμένων καί ταύτης έπιτευχθησομένης ή προφυλάκισις αυτών μέχρις οριστικής έκδικάσεως τής κατ"αυτών κατηγορίας.
Διά ταύτα παραπέμπει ενώπιον τού άρμοδίου Διαρκούς Στρατοδικείου τους 1) Συνταγνατάρχην ΜΟΙ,ΡΙΝΟΕΚ, 2 ) Ταγματάρχη ν ΡΗΚΕΝΒΕΚΟΕΚ, 3 ) άξιωματικόν ϋΟΗΝΕΚΤ,οίτινες ήσαν έπί κεφαλής τώνκατά τών Καλαβρύτων όδευσάντων τριών γερμανικών στρατιωτικών τμημάτων,4)λοχαγόν ΟΑΝΝΗΑϋδΕΚ,5)άνθυπολοχαγόν ΡΤΕ55 ή ΒΤΕ55,διοικητήν τής ύπηρεσίας 5.0.έν Πάτραις,6) άνθυπολοχαγόν ΡΚΑΝΚΕ ύπηρετούντος είς τήν αύτήν ύπηρεσίαν,7) πλωτάρχην ΟΚΟΗΜΑΝΗ διοικητήν τής έν Πάτραις ναυτικής ύπηρεσίας καί σύνδεσμον των 3.5.8)έπιλοχίαν ΚΟΟΗ ανήκοντος είς τήν έν Πάτραις μυστικήν ύπηρεσίαν Ο.Ρ.Ρ.,9)άνθυπολοχαγόν ^ΟΟΚ άνήκοντος είς τό έπιτελείον τού 749 Γερμανικού Συντάγματος, 10) ύπαξιωματικόν ΒΚΪΙΗΑΝ ύπαξιωματικόν τού λόχου προσκολλήσεως του 749 Συντάγματος,11) τον ύπασπιστήν του Συντάγματος 749 ΗΕΙΝΖ ΒΕΚ5ϋΟΚΡ,12)τόν ύπαξιωματικόν ΜϋΙΧΕΚ,13) Ταγματάρχην ΒΟΕΚ,έκτελούντος χρέη διαχειριστού τών πολιτικών ύποθέσεων, καί 14)τον συνταγματάρχην ΝΤΑΟϋΝΕΡ ,διοικητήν τής ΜΕραρχίας Τριπόλεως, 15) τον στατηγόν ΔΕ ΣΟΥΪΡ διοικητήν τών έν Πελοποννήσω Γερμανικών Δυνάμεων,16) τόν άνώτατον Διοικητήν Νοτίου "Ελλάδος πτέραρχον αεροπορίας ΦΕΛΗΥ,ίνα δικασθώσιν ώς ύπαίτιοι τού ότι αλλοδαποί όντες καί άνήκοντες είς τάς στρατιωτικός και πολιτικός ύπηρεσίας τού κατά τόν τελευταίον πόλεμσν(1939-1945)έχθρικού Γερμανικού Κράτους,από κοινού συμφέροντος κινούμενοι συναποφάσισαν τήν έκτέλεσιν τών επομένων άξιοποίνων πράξεων καί ένεκα τούτων συνομολογήσαντες πρός άλλήλους άμοιβαίαν συνδρομήν,
1) έν Καλαβρύτοις,Μ.Σπηλαίω,Σκεπαστώ,Πλανητέρου,Κερπινή καί Ρωγούς κατά τό από 8 έως 13 Δεκεμβρίου 1943 χρονικόν διάστημα κατ'έξακολούθησιν καί διά πολλών μερικωτέρων πράξεων έκ προμελέτης απεφάσισαν καί έσκεμμένως έξετέλεσαν άνθρωποκτονίαν κατά 800 περίπου κατοίκων των Καλαβρύτων,ήτοι ολοκλήρου τού άρρενος πληθυσμού αυτών,15 περίπου μοναχών κ.λπ τής Μονής Μ.Σπηλαίου καί διαφόρων άλλων κατοίκων τών χωρίων Σκεπαστού,Πλανητέρου, Κερπινής καί Ρωγών,πλήξαντες αυτούς διά πυροβόλων πολεμικών όπλων είς διάφορα τού σώματος τωνβ μέρη,έξ ών πληγμάτων ώς ενεργού αιτίας έπήλθεν ό θάνατος αυτών.
2) Κατά τούς αυτούς ώς άνω τόπους καί χρόνους κατ"έξακολούθηθησιν καί διά πολλών μερικωτέρων πράξεων έβαλον πύρ είς όλας τάς οικίαςτών Καλαβρύτων καί είς διαφόρους οικίας τών λοιπών ώς άνω χωρίων τό δέ πύρ τεθέν συγχρόνως είς διαφόρους τόπους εξερράγη άποτεφρώσαν ταύτας.
καί
3) Κατά τόν αυτόν ώς άνω τόπον καί χρόνον προέβησαν είς λεηλασίας και διαρπαγάς άπάντων τών ύπαρχόντων,ζώων,τροφίμων, κ.λπ τών κατοίκων Καλαβρύτων,ώς καίείς τήν λεηλασίαν τής Μονής Μ.Σπηλαίου.
Διατάσσει τήν σύλληψιν τών ανωτέρω κατηγορουμένων καί ταύτης έπιτευχθησομένης τήν προφυλάκισιν αυτών μέχρις οριστικής έκδικάσεως τής κατ"αυτών κατηγορίας.
'Απεφασίσθη καί έγένετο εν Αθήναις τή 5η Μαΐου 1947 καί εξεδόθη αυτόθι 5η την Μαΐου 1947.
ΚΙΟΥΣΟΠΟΥΛΟΣ 'Αντεισαγγελεύς 'Αρείου Πάγου
Γραμματεύς
υπογραφή ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΡΑΠΤΗΣ Δικαστικός Γραμματεύς
ΑΚΡΙΒΕΣ ΑΝΤΙΓΡΑΦΟ
Από τον τόμο των Βουλευμάτων ί945-194Β του πρώην ΕΘΝΙΚΟΥ ΓΡΑΦΕΙΟΥ ΕΓΚΛΗΜΑΤΙΏΝ ΠΟΛΕΜΟΥ(ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ του άρθρου 6 της ΣΥΝΤΑΚΤΙΚΗΣ ΠΡΑΞΕΩΣ 73/1945,που φυλάσσεται Αρχείο του Εφετείου Αθηνών.
α δημοσίευση 12/12/2011 ΚΑΛΑΒΡΥΤΑ-NEWS
α δημοσίευση 12/12/2011 ΚΑΛΑΒΡΥΤΑ-NEWS