Ο θρησκευτικός Τουρισμός, η Δυτική Ελλάδα και η Ρωσία

του Αθανασίου Π. Μπέλλα, καθηγητή Πανεπιστήμιου Πατρών, Εφ. ΕΞΠΡΕΣ Ο θρησκευτικός τουρισμός αναπτύσσεται με αρκετά γρήγορους ρυθμούς τα ...

του Αθανασίου Π. Μπέλλα,
καθηγητή Πανεπιστήμιου Πατρών,
Εφ. ΕΞΠΡΕΣ

Ο θρησκευτικός τουρισμός αναπτύσσεται με αρκετά γρήγορους ρυθμούς τα τελευταία χρόνια, με 300 εκατομμύρια θρησκευτικούς επισκέπτες να κατακλύζουν θρησκευτικούς προορισμούς ανά τον κόσμο προσφέροντας σημαντικούς πόρους στις τοπικές οικονομίες.

Αποτελεί μια πολύ σημαντική πηγή εσόδων σε παγκόσμιο επίπεδο, αφού σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Τουρισμού η ωφέλεια ανέρχεται στα 15 δις ευρώ. Στην Ελλάδα, το θέμα του θρησκευτικού τουρισμού δεν έχει αποτελέσει αντικείμενο εξειδικευμένης προσέγγισης ούτε ο σχεδιασμός του εθνικού τουριστικού προϊόντος έχει λάβει σοβαρά υπόψη τα ειδικά χαρακτηριστικά του θρησκευτικού τουρισμού και τις ιδιαίτερες απαιτήσεις του.

Η επιτυχία στο θέμα του θρησκευτικού τουρισμού δεν είναι εύκολη υπόθεση γιατί απαιτείται μακροχρόνιος σχεδιασμός και συντονισμός μεταξύ των φορέων, προβολή και προώθηση των τοπικών θησαυρών στο εξωτερικό, συμμετοχή σε εκθέσεις και διεθνή συνέδρια και γενικότερα κινητοποίηση όλων των δυνάμεων.

Η Πάτρα θα μπορούσε να ωφεληθεί ιδιαίτερα λόγω του μοναδικού προνομίου της σχέσης της με τον Αγ. Ανδρέα και του γεγονότος ότι εδώ βρίσκεται η κάρα του Αγίου και άλλα σημαντικά λείψανα. Ειδικά στην Πάτρα, την πόλη του Πρωτόκλητου Ανδρέα, θα πρέπει να παραδεχθούμε ότι δεν έχουν γίνει σοβαρές προσπάθειες στο θέμα αυτό. Ατυχώς, παρά το μοναδικό, σε παγκόσμιο επίπεδο, προνόμιο της πόλης, να είναι ο τόπος όπου δίδαξε και μαρτύρησε ένας από τους δώδεκα μαθητές του Χριστού και να κατέχει ιερά λείψανα του Αποστόλου, η περιοχή ελάχιστα το έχει αξιοποιήσει, σε σύγκριση με άλλους ανάλογους θρησκευτικούς προορισμούς. Οσο η μοναδική αυτή φυσιογνωμία της περιοχής δεν έχει γίνει ευρύτερα γνωστή στο εξωτερικό με ανάλογη διαφήμιση και προβολή, είναι φυσιολογικό το ρεύμα του προσκυνηματικού τουρισμού από τα άλλα κράτη να βρίσκεται σε μη ικανοποιητικά επίπεδα.

Αν μάλιστα αναλογιστούμε ότι ολόκληρη η ευρεία περιοχή διαθέτει μεγάλο πλούτο θρησκευτικών θησαυρών (βυζαντινές εκκλησίες, μονές, σκήτες, σκηνώματα αγίων), όπως για παράδειγμα οι Μονές Μεγ. Σπηλαίου, Αγίας Λαύρας και άλλες ιστορικές μονές και ναοί, θα διαπιστώσουμε ότι πραγματικά η σημερινή κατάσταση δεν είναι διόλου ικανοποιητική.

Η ευθύνη γι'αυτό βαρύνει όλους μας, ιδιαίτερα όμως όσους είχαν στις προηγούμενες δεκαετίες τις τύχες της πόλης στα χέρια τους και δεν φρόντισαν να δημιουργηθεί ένα στρατηγικό σχέδιο ανάπτυξης του θρησκευτικού τουρισμού. Ο Ρώσος Βουλευτής της νομοθετικής Βουλής της Αγ. Πετρούπολης κ. Ευγ. Μάρτσενκο, πρότεινε στην πρόσφατη επίσκεψη να συνδεθούν οι πόλεις της Αγ. Πετρούπολης και της Πάτρας και να αναπτυχθούν οι μεταξύ τους σχέσεις στον εμπορικό, τουριστικό, θρησκευτικό και οικονομικό τομέα.

Στο πλαίσιο αυτό, πρότεινε, σαν πρώτο βήμα να μεταφερθεί η Αγια Κάρα του Αγ. Ανδρέα στην Αγία Πετρούπολη και να τεθεί σε προσκύνημα σε κεντρικό ναό της πόλης. Μαζί με αυτό θα ακουστεί σε όλη την περιοχή της Αγ. Πετρούπολης, αλλά και της Ρωσίας, το όνομα της Πάτρας και έτσι οι τοπικοί τουριστικοί οργανισμοί θα θελήσουν να αξιοποιήσουν το γεγονός.

Απαιτείται, λοιπόν, η Δυτική Ελλάδα και η Πάτρα ειδικότερα να εντάξει το θέμα αυτό ως κεντρικό πυλώνα του αναπτυξιακού σχεδιασμού της και όλοι οι φορείς να συνεργαστούν με συντονισμένες κινήσεις προς τη σωστή κατεύθυνση. Χρειάζεται, όπως προαναφέρθηκε, σχεδιασμός, στενή συνεργασία των φορέων, επιθετική προώθηση και προβολή των πλεονεκτημάτων της περιοχής στο εξωτερικό, αν θέλουμε να επιτύχει η προσπάθεια μας και να φέρει καρπούς, όπως συνέβη με άλλες περιοχές της χώρας (Χαλκιδική, Αγ. Όρος, Μετέωρα κλπ) που πήραν στα σοβαρά το θέμα του θρησκευτικού τουρισμού και έριξαν με ζέση τις δυνάμεις τους στην προώθηση του.

Μεταξύ Πάτρας και Αγ. Πετρούπολης, όσο κι αν υπάρχουν διαφορές, υπάρχουν αρκετά κοινά, όπως ότι και οι δυο πόλεις χρημάτισαν πρόσφατα Πολιτιστικές Πρωτεύουσες της Ευρώπης, είναι παραθαλάσσιες με λιμάνια και, πάνω από όλα, έχουν πλούσια εκκλησιαστική, ορθόδοξη παράδοση. Ας ελπίσουμε ότι η σύμπνοια και οι σοβαροί χειρισμοί που έχουν γίνει από πλευράς των αρμόδιων φορέων μέχρι σήμερα θα αποτελέσουν τον κατάλληλο καταλύτη για την προώθηση μιας πολύπλευρης συνεργασίας μεταξύ της περιοχής της Αγ. Πετρούπολης και της δυτικής Ελλάδας με αμοιβαία οφέλη και δυναμική αναπτυξιακή προοπτική.