Φώτο από την εκδήλωση του Δήμου Ηρακλείου για την παρουσίαση του Λευκώματος για τα Ελληνικά Ολοκαυτώματα 1940-1945, που εξέδωσε το Δίκτυ...
 |
| Φώτο από την εκδήλωση του Δήμου Ηρακλείου για την παρουσίαση του Λευκώματος για τα Ελληνικά Ολοκαυτώματα 1940-1945, που εξέδωσε το Δίκτυο Μαρτυρικών Πόλεων & Χωριών περιόδου 1940-1945 και οι Εκδόσεις Λιβάνη. 19/11/2012 |
Του Αριστομένη Ι. Συγγελάκη[1],
ΔΙΚΑΙΟΣΥΝΗ ΚΑΙ ΑΠΟΖΗΜΙΩΣΗ ΓΙΑ ΝΑ ΚΛΕΙΣΕΙ Η ΜΑΥΡΗ ΒΙΒΛΟΣ ΤΟΥ ΝΑΖΙΣΜΟΥ
«Λίγοι λαοί της Ευρώπης υπέφεραν από τη Γερμανική Κατοχή όσο οι Έλληνες. Όμως οι Έλληνες ήταν οι πρώτοι που, μετά το τέλος της ναζιστικής βαρβαρότητας, έτειναν χείρα φιλίας προς τους Γερμανούς». Τα λόγια αυτά δεν ανήκουν σε Έλληνα, αλλά σε Γερμανό, τον ανταποκριτή της εφημερίδας Frankfurter Rundschau στην Αθήνα Gerd Hoehler.
Από τις 14 έως τις 16 Σεπτεμβρίου του 1943, 401 άνθρωποι δολοφονήθηκαν στις επαρχίες Βιάννου και Ιεράπετρας, στο δεύτερο μεγαλύτερο Ολοκαύτωμα της χώρας. Μόνο από τα Αμιρά, το χωριό μου, ετουφέκισαν 114 συγχωριανούς μας. Ανάμεσά τους και ο παππούς μου Αριστομένης, τρεις αδελφοί του και ο πατέρας τους. Συνολικά πέντε άτομα από το ίδιο σπίτι. Η Βιάννος, όπως και όλη η Ελλάδα άλλωστε, βυθίστηκε στο πένθος, ορφάνεψε, ρήμαξε. Πολύ σκληρή ήταν η μοίρα και όσων επέζησαν από τον χιτλερικό όλεθρο. Έχουμε άραγε ποτέ σκεφτεί τι τράβηξαν οι χήρες και τα ορφανά; Η άγια μορφή της βιαννίτισσας, της διστομίτισσας, της καλαβρυτινής, της ανωγειανής, η άγια αυτή μορφή της ηρωίδας γυναίκας, μάνας, χήρας, που σηκώνει το σταυρό του μαρτυρίου μόνη της, και αγωνίζεται με γενναιότητα, κουράγιο και περισσή αξιοπρέπεια να μεγαλώσει τα παιδιά της, είναι ταυτισμένη με τη μοίρα του ελληνισμού. Μια πορεία με βάσανα, θυσίες και αγώνες.
Η Κρήτη πλήρωσε βαρύτατο φόρο αίματος έχοντας το τραγικό και ηρωικό προνόμιο να έχει αναλογικά τα περισσότερα Ολοκαυτώματα σε όλη την Ελλάδα. Ίσως γιατί αντιστάθηκε γενναία, προσφέροντας το μοναδικό έως τότε παράδειγμα ενός λαού που αντιστέκεται εναντίον του κράτους – εισβολέα. Χιλιάδες τα θύματα, αδύνατο να μετρηθεί ο πόνος και η οδύνη. Αλλά και σπάνιου μεγαλείου η Αντίσταση: Πετρακογιώργης, Ραπτόπουλος, Μπαντουβάς, Παπαδάκης, Ιωαννίδης, Κούνδουρος και πολλοί άλλοι αγωνιστές ανέδειξαν το μεγαλείο του ελληνισμού, που δεν υποτάσσεται στη βαρβαρότητα και δεν μπορεί να ζήσει χωρίς ελευθερία και αξιοπρέπεια.
Σήμερα, που η Ευρώπη βρίσκεται σε σοβαρή οικονομική και πολιτική κρίση και απειλείται με «γερμανοποίησή» της, πρέπει να γίνει βαθειά κατανοητό, ότι ο ναζισμός δεν ήταν ένα «λάθος» της Ευρωπαϊκής Ιστορίας, αλλά μέρος της Ιστορίας της Ευρώπης, μέρος της ιστορίας του καπιταλισμού και του ιμπεριαλισμού. Παράλληλα, η σκληρή δημοσιονομική πολιτική λιτότητας, που επιβάλλεται κυρίως από το Βερολίνο, με το συνδυαστικό στοιχείο της τιμωρητικής λογικής, αποτελεί το κοινωνικό «καύσιμο» για την άνοδο νεοναζιστικών ή φασιστικών κακέκτυπων. Είναι, συνεπώς, επιτακτικό να δοθεί η πραγματική σημασία σ’ αυτό το εφιαλτικό παρελθόν του ναζισμού. Στο πλαίσιο αυτό, η διεκδίκηση για την επανόρθωση των καταστροφών του ναζισμού, μέσω της αληθινής «συγγνώμης» του σημερινού Γερμανικού Κράτους, με την καταβολή των αντίστοιχων αποζημιώσεων, εκτός από το νομικό, ηθικό και δεοντολογικό μέρος, έχει και τον χαρακτήρα να «φωτιστεί το αντίπαλο δέος» της Ευρωπαϊκής Ιστορίας, που ήταν η Αντίσταση, με τα ιδανικά και τις αξίες της ελευθερίας και της ανθρώπινης αξιοπρέπειας. Αξίες στις οποίες στηρίχθηκε η ανοικοδόμηση της Ευρώπης από τις στάχτες του Β’ Παγκόσμιου Πολέμου και νοηματοδότησαν το σύγχρονο ευρωπαϊκό κεκτημένο. Ένα κεκτημένο το οποίο, όμως, έχει σήμερα «θαμπώσει», λόγω της οικονομικής κρίσης και της αδιέξοδης πολιτικής της Ε.Ε., η οποία αποτελεί το κοινωνικό «καύσιμο» για την άνοδο νεοναζιστικών ή φασιστικών κακέκτυπων. Αυτή, την άλλη «φωτεινή» πλευρά της Ευρωπαϊκής Ιστορίας, οφείλουμε σήμερα να υπερασπιστούμε μέσα από τον αγώνα μας για την ευόδωση των δίκαιων αιτημάτων μας.
67 χρόνια μετά το τέλος του Β’ Παγκόσμιου Πολέμου και 22 χρόνια μετά την επανένωση της Γερμανίας και τα θύματα της Ναζιστικής θηριωδίας στην Ελλάδα δεν έχουν ακόμα δικαιωθεί. Μια από τις πιο μαύρες σελίδες της σύγχρονης ιστορίας παραμένει ανοιχτή και ρίχνει βαριά τη σκιά της στην ψυχή, το μυαλό και τη ζωή όλων όσων έζησαν ως πρωταγωνιστές ή αυτόπτες μάρτυρες, τις στιγμές της φρίκης και της βαρβαρότητας αλλά και όλων εμάς των νέων ανθρώπων που δε ζήσαμε τα γεγονότα, αλλά τα βιώσαμε και τα βιώνουμε μέσα από τις μαρτυρίες των επιζώντων, μέσα από τον πόνο και την περηφάνια για τη θυσία, μέσα από τη δίψα για ηθική δικαίωση και ειλικρινή μεταμέλεια του γερμανικού κράτους, για όλα όσα το Τρίτο Ράιχ προξένησε στο λαό μας.
Αλλά γιατί διεκδικούμε τις γερμανικές επανορθώσεις και αποζημιώσεις; Πέρα από το βαρύτατο τίμημα που κατέβαλλε η χώρα μας, χάνοντας περίπου το 13,5% του πληθυσμού της λόγω των εκτελέσεων, του λοιμού, των ασθενειών, της υπογεννητικότητας, μίας κατάστασης που αγγίζει τα όρια της γενοκτονίας (με τα λόγια του Μανόλη Γλέζου, όλη η Ελλάδα έγινε Ολοκαύτωμα), η Ελλάδα πλήρωσε πολλαπλώς την Κατοχή και τη ναζιστική βαρβαρότητα. Όπως o Ακαδημαϊκός Άγγελος Αγγελόπουλος και άλλοι σημαντικοί επιστήμονες τεκμηριώνουν, η Κατοχή είχε βαρύτατες, καταστροφικές συνέπειες για την Ελλάδα, με αποτέλεσμα η χώρα μας να μείνει δεκαετίες πίσω σε σχέση με τις άλλες χώρες. Κοντά στη σκληρότητα, τη βαρβαρότητα, τις χιλιάδες εκτελέσεις, την πείνα, η Ελλάδα, ήταν μία από τις ελάχιστες χώρες όπου επιχειρήθηκε ο αφελληνισμός και ο εθνικός διαμελισμός. Η πατρίδα μας κινδύνευσε να βγει από την Κατοχή όχι μόνο εξουθενωμένη και καθημαγμένη αλλά και εθνικά ακρωτηριασμένη.
Οι οφειλές της Γερμανίας προς την Ελλάδα αφορούν στα εξής: α. το κατοχικό δάνειο (σύμφωνα με την Τράπεζα της Ελλάδος, σήμερα ανέρχεται σε 54δις ευρώ χωρίς τους τόκους), β. την καταστροφή των δημόσιων και ιδιωτικών υποδομών (108δις ευρώ χωρίς τους τόκους), γ. την κλοπή της πολιτιστικής μας κληρονομιάς και τελευταίο, αλλά το πιο σημαντικό ηθικά και ιστορικά, δ. τις αποζημιώσεις των οικογενειών των θυμάτων.
Κάποιοι υστερόβουλα κι υποκριτικά μας ρωτούν. Θέλετε να πλουτίσετε; Μπορείτε να αποτιμήσετε σε χρήμα την αξία της ανθρώπινης ζωής; Ή μήπως ζηλεύετε τη Γερμανία και θέλετε να την καταστρέψετε απαιτώντας τόσο μεγάλες αποζημιώσεις; Αλήθεια, πώς τολμούν να ισχυρίζονται κάτι τέτοιο όταν η Ελλάδα είναι η μόνη χώρα που ενώ καταστράφηκε εκ θεμελίων, ορφάνεψε, ρήμαξε, εντούτοις έδωσε τόσο μεγάλη πίστωση χρόνου στη Γερμανία να επουλώσει τις πληγές της, να ανασυγκροτηθεί, να ανορθώσει την οικονομία της αλλά και συμφώνησε στην επανένωσή της. Όπως μάλιστα υποστηρίζουν Γερμανοί Καθηγητές Ιστορίας της Οικονομίας, το γερμανικό οικονομικό θαύμα δεν θα είχε συντελεστεί αν η Γερμανία είχε υποχρεωθεί να καταβάλει αμέσως τις οφειλές της.
Να γίνει σε όλους σαφές: η Γερμανία με την οποία επιθυμούμε ειλικρινή φιλία και συνεργασία δεν μπορεί να είναι η Γερμανία των σφαγέων και των εκμεταλλευτών. Δεν είναι η Γερμανία της SIEMENS και της κρατικά οργανωμένης διαφθοράς. Δεν είναι η Γερμανία της κάλπικης «ελληνογερμανικής φιλίας», που ενώ εξακολουθεί να φέρεται με σκληρότητα απέναντι στην Ελλάδα, ζητά αδελφοποιήσεις ελληνικών και γερμανικών δήμων για να καλύψει την ντροπή της για τα εγκλήματα του Γ’ Ράιχ και για να διεισδύσει περαιτέρω στη χώρα μας. Δεν είναι η Γερμανία, που ενώ πληρώνει δις ετησίως για συντάξεις των ναζί, δεν δέχεται να πληρώσει ούτε ένα ευρώ για να αποζημιώσει τα θύματά τους.
Είναι η Γερμανία της επιστήμης και του πολιτισμού, του Μπετόβεν και του Γκαίτε, του θεμελιωτή της Κοινωνικής Ιατρικής Rudolf Virchow. Είναι η Sophie και ο Hans Scholl, τα δύο αδέλφια, που αντιστάθηκαν στον Χίτλερ και θυσίασαν τη νιότη και τη ζωή τους για την ελευθερία και την ανθρώπινη αξιοπρέπεια. Είναι ο Γκίντερ Βόλγκραφ, ο γερμανός δημοκράτης που αλυσοδέθηκε στο Σύνταγμα σε ένδειξη διαμαρτυρίας για τη Χούντα των συνταγματαρχών και βασανίσθηκε στο ΕΑΤ – ΕΣΑ. Είναι η υπέροχη νεολαία του Μάη του 1968, που, σύμφωνα με τον Χάμπερμας, εξεγέρθηκε σε μια κίνηση «εκκαθάρισης λογαριασμών απέναντι στη συλλογική φυγή των Γερμανών μπροστά στις ιστορικές ευθύνες τους για τον εθνικοσοσιαλισμό και τη φρίκη του». Είναι, φτάνοντας στο σήμερα, η «Ομάδα Δίστομο» του Martin Kringnel, της Gabbie Heineke και των άλλων συναγωνιστών από το Αμβούργο, που αγωνίζονται για την απόδοση δικαιοσύνης καταβολή των αποζημιώσεων στα θύματα της ναζιστικής θηριωδίας. Η Γερμανία του Καθηγητή Christoph Gustavus – Schminck, που με την πολύχρονη έρευνά του τεκμηρίωσε τη σφαγή στις Λυγκιάδες. Οι γερμανοί αντιφασίστες, όπως και τότε, στο Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, έτσι και τώρα, σώζουν την τιμή της Γερμανίας.
Η δίκη στη Χάγη αν πρόσφερε κάτι στην εθνική μας υπόθεση είναι ότι το Ανώτατο Διεθνές Δικαστήριο διαπιστώνει ότι το ζήτημα των αποζημιώσεων υφίσταται, δεν παραγράφεται κι αποτελεί διακρατική διαφορά, για την επίλυση της οποίας τα κράτη οφείλουν να συνεργαστούν. Η κυβέρνηση της Γερμανίας έως τώρα αρνείται να εκπληρώσει τις υποχρεώσεις της. Η ελληνική κυβέρνηση όμως τι κάνει; Εδώ και τώρα οφείλει να απευθύνει πρόσκληση στη Γερμανία για την έναρξη διαπραγματεύσεων για το σύνολο των οφειλών της προς την Ελλάδα, με πρώτο ζήτημα το κατοχικό δάνειο. Υπενθυμίζουμε επίσης ότι η ιστορική απόφαση του Αρείου Πάγου του 2000, η οποία δικαιώνει τα θύματα του Διστόμου, είναι σε ισχύ και μπορεί να εκτελεστεί άμεσα, με την κατάσχεση της περιουσίας του γερμανικού δημοσίου στην Ελλάδα. Διότι τελικά, όπως έκλεισε και ο Καθηγητής Στέλιος Περράκης τη μνημειώδη τοποθέτησή του στη Χάγη, μόνο με δικαιοσύνη και αποζημίωση θα επέλθει η κάθαρση στην ανείπωτη αυτή τραγωδία.
Η Γερμανία είναι αναμφισβήτητα ισχυρή. Είναι καιρός να αποδείξει ότι είναι και δίκαιη, αν θέλει να ηγηθεί της Ευρώπης. Έχει τη δύναμη;
 |
| φωτό με Μανόλη Γλέζο, στην περικύκλωση της Γερμανικής Πρεσβείας στην Αθήνα από την "Ομάδα Δίστομο του Αμβούργου" (Ιούνιος 2012) |
[1] Ο Αριστομένης Ι. Συγγελάκης είναι Οδοντίατρος & Πολιτικός Επιστήμων, Μέλος του Δ.Σ. του Εθνικού Συμβουλίου Διεκδίκησης των Οφειλών της Γερμανίας προς την Ελλάδα. Το άρθρο αποτελεί σύνοψη της πρόσφατης ομιλίας του (19.11.2012) στο Ηράκλειο, στο πλαίσιο της πολύ επιτυχημένης εκδήλωσης του Δήμου Ηρακλείου για την παρουσίαση του Λευκώματος για τα Ελληνικά Ολοκαυτώματα 1940-1945, που εξέδωσε το Δίκτυο Μαρτυρικών Πόλεων & Χωριών περιόδου 1940-1945 και οι Εκδόσεις Λιβάνη.
