Ποιοι συμμετείχαν στην Επιχείρηση Καλάβρυτα

Ομάδα GNAS Α.Α.116 Ποδηλατιστών 6 Δεκεμβρίου 1943 στα Λαγκάδια Αρκαδίας οδεύοντας προς Καλάβρυτα  τα κείμενα και  οι φωτογραφίες διέ...

Ομάδα GNAS Α.Α.116 Ποδηλατιστών
6 Δεκεμβρίου 1943 στα Λαγκάδια Αρκαδίας οδεύοντας προς Καλάβρυτα 

τα κείμενα και οι φωτογραφίες διέπονται από τη Νομοθεσία περί Πνευματικών Δικαίωμάτων
 copyright Ιστορικό Αρχείο Κανελλόπουλου
Φως στα ντοκουμέντα του Ιστορικού Αρχείου του Δημ.Κανελλόπουλου για το Καλαβρυτινό Ολοκαύτωμα

-7-

 συνέχεια της αφήγησης του Ebert M. Wolfon εμπορικού αντιπρόσωπου που ζούσε στην Πάτρα (Ρίο) από το 1934 αλλά και μετά την κατοχή, αφηγείται στον Δημήτρη Κανελλόπουλο τα γεγονότα όπως τα έζησε ο ίδιος ως διερμηνέας-γραμματέας του Wolfinge

Ποιοι συμμετείχαν στην Επιχείρηση Καλάβρυτα

Ο αντίκτυπος από τη σφαγή των Καλαβρύτων στο γερμανικό στράτευμα ήταν διαφορετικός. Πολλοί Γερμανοί ήταν παγερά αδιάφοροι, αλλά στεναχωρήθηκαν και οι Αυστριακοί ξέσπασαν σε πανηγυρισμούς. Θυμάμαι πολύ καλά ότι το απόγευμα της 13.12.1943 οι Αυστριακοί συγκεντρώθηκαν στον Άγιο Αλέξη σ ένα κέντρο έπαιξαν κιθάρα και κτυπούσαν ρυθμικά παλαμάκια. Το βράδυ οργάνωσαν πάρτι σε σπίτι Έλληνα Βιομηχάνου και γλέντησαν όλη τη νύχτα με γυναίκες και εθνικιστές Έλληνες. Από ένα στρατιώτη ονόματι Jupp από την Πολωνία, ο οποίος υπηρετούσε στο Νοσοκομείο του εγκατεστημένου στην Πάτρα 749 Jager Regiment του Γερμανικού στρατού, πληροφορήθηκα ότι, είχε λάβει η Μονάδα του, καθ΄οδόν προς Καλάβρυτα και λίγο προ της Ζαχλωρούς, είχε λάβει τη διαταγή να εκτελεί  οιονδήποτε Έλληνα άνδρα μεμονωμένα η ομαδικά και να βάζει φωτιά στα χωριά. Η Μονάδα του είχε μαζί της έναν Έλληνα οδηγό με τα ζώα του, τον οποίον εκτέλεσε μετά τη λήψη της διαταγής. Μετά τη διαταγή αυτή κατέκαυσαν το χωριό της Άνω Ζαχλωρούς καθώς επίσης και μερικά σπίτια στο χωριό Κάτω Ζαχλωρούς και εφόνευσαν περί τους 20 Έλληνες που είχαν κρυφτεί στις στοές της Σιδηροδρομικής γραμμής (Οδοντωτού). Αρχηγός αυτής της Νοσοκομειακής Μονάδας ήταν ο Αρχίατρος Forster, ο οποίος ως πολίτης ανήκε στην οργάνωση των SS, καθώς πληροφορήθηκα. Στο Αίγιο ήταν εγκατεστημένο τότε ένα Τάγμα του οποίου Διοικητής ήταν ο Ταγματάρχης Ehrenberger, ο οποίος είχε υπό τις διαταγές του τρεις Λόχους. Διοικητής του 749 Jager Regiment που ήταν εγκατεστημένο στην Πάτρα, ήταν ο Συνταγματάρχης Wolfinger καταγόμενος από τη Βαυαρία. Αυτός ξεκίνησε με τις Μονάδες που είχε στην Πάτρα μέσω της κανονικής οδού Πάτρα - Καλάβρυτα και έλαβα μέρος στις επιχειρήσεις αυτές. 

Ο Ταγματάρχης Ehrenberger ξεκίνησε με δυο λόχους μέσω της οδού Αίγιο - Καλάβρυτα. Καθ΄οδόν όμως τραυματίστηκε ο Συνταγματάρχης Wolfinger από ένα αυτοκινητιστικό δυστύχημα και για λόγο τούτου διαβιβάστηκε η Διοίκηση η Διοίκηση όλων των Μονάδων του 749 Jager Regiment που έλαβαν μέρος σ αυτές τις εκκαθαριστικές επιχειρήσεις στον Ταγματάρχη Ehrenberger. Από τον στρατιώτη Jupp πληροφορήθηκα ότι ενώ η Μονάδα του ήταν εγκατεστημένη στα Καλάβρυτα και πριν τον εμπρησμό της πόλης, είδε πως συγκεντρώνονταν οι κάτοικοι έξω από την πόλη από τις Γερμανικές στρατιωτικές Μονάδες. Είδε επίσης ένα λόχο του 749 Jager Regiment να έρχεται από την πόλη μεταφέροντας διάφορα πράγματα, τα οποία είχαν αφαιρέσει από τα σπίτια των Καλαβρυτινών πριν τον εμπρησμό. Δεν μπορώ να γνωρίζω αν η εκτέλεση των κατοίκων της πόλης και ο εμπρησμός των σπιτιών πραγματοποιήθηκε συγχρόνως η εάν είχε μεσολαβήσει ένα διάστημα ανάμεσα στις δυο αυτές πράξεις. Οπωσδήποτε εκτελέστηκαν αμφότερες οι πράξεις αυτές από τις υφιστάμενες στον Ταγματάρχη Ehrenberger Μονάδες του 749 Jager Regiment. 

Μάνεσι 8.12.1943.  08:00 (από το αρχείο Wolfinger)
O Wolfinger με τους επιτελείς του ετοιμάζει την πορεία του προς τα Καλάβρυτα αφού λίγα λεπτά πριν είχε λάβει την εντολή Le Souir να ισοπεδώσει τα Καλάβρυτα μετά την δολοφονία των 82 Γερμανών αιχμαλώτων (7.12.1943) στο Χελμό (Μαγείρου γερμανογκρέμι) από τον ΕΛΑΣ παρουσία της ομάδας SOE/133 των Άγγλων συνδέσμων. 

Υπήρχε τότε στην Πάτρα μια Ειδική Ομάδα Ασφαλείας η οποία ονομαζόταν S.D.και της οποίας η σύνθεσή της ήταν αποκλειστικά από άνδρες των S.S.. Αυτή την Υπηρεσία των S.D. διηύθυνε ένας ανθυπολοχαγός ονόματι Pless η Bless από την πόλη Warnsdorf της Βεστφαλίας και πιθανώς επίσης ο ανθυπολοχαγός Franke της ίδιας υπηρεσίας. Σημαντικό ρόλο έπαιζε σε τέτοια ζητήματα ο Πλωτάρχης Grohmann, ο οποίος διηύθυνε την υπηρεσία Ναυτικού στην Πάτρα, που ήταν συγχρόνως ο μεσάζων άνδρας στα S.S. και στο Ναυτικό. Ήταν επίσης αξιωματικός αντικατασκοπίας, δηλαδή ένα πρόσωπο εμπιστοσύνης του Στρατού και του Κόμματος. Κατοικούσε στο Παλαιό Φάληρο στην Αθήνα, είχε σπουδάσει στην Γερμανία και ήταν φανατικός εθνικοσοσιαλιστής. Καίτοι είχε τεράστια περιουσία στην Ελλάδα, ήταν φοβερός μέχρι μανίας ανθέλληνας. Ο Grohmann επέβλεψε την χαριστική βολή στους δολοφονηθέντες Καλαβρυτινούς καθώς και την σχολαστική εκτέλεση της Επιχείρησης Καλάβρυτα. Συνυπεύθυνος είναι ο επιλοχίας της μυστικής Αστυνομίας G.F.P. στην Πάτρα Koch και ο υπαξιωματικός της ίδιας Υπηρεσίας στο Αίγιο Dohnert (Τένερ), των οποίων ο τόπος καταγωγής του ήταν από την Αυστρία. Για τον Dohnert και τη συμπεριφορά του κατά των Ελλήνων μπορεί να γνωρίζει μια Γερμανίδα ονόματι Γκρέτα η οποία ήταν παντρεμένη μ ένα γιατρό σ ένα χωριό ανάμεσα στις Καμάρες και το Αίγιο και του οποίου το επίθετο μου είναι άγνωστο. Στην Επιχείρηση Καλάβρυτα, έλαβε μέρος ο Διευθυντής των Πολιτικών ζητημάτων στην Πάτρα ονόματι Block, που καταγόταν από την Schlsien. Κατείχε μια υψηλή θέση και είχε το βαθμό του Ταγματάρχου. Δεν αποδίδω σ αυτόν μεγάλη ευθύνη. Επίσης συμμετείχε ο ανθυπολοχαγός στο επιτελείο του 749 Συντάγματος ονόματι Jacob. Πρέπει να είναι επίσης πληροφορημένος για τα γεγονότα στα Καλάβρυτα ο Λοχαγός Wieshen, ο οποίος διοικούσε ένα Τάγμα του 749 Jaker Regiment, καθώς επίσης και ο υπαξιωματικός ενός Λόχου του ίδιου Τάγματος Bruhan από την Worcius μικρή πόλη της Ρηνανίας. Ο Λοχαγός Dunnhausen οργάνωσε το εκτελεστικό απόσπασμα το οποίο μεταφέρθηκε στα Καλάβρυτα το πρωί της 13.12.1943. Ευθύνη πρέπει να έχει ασφαλώς η υπηρεσία αντικατασκοπίας του 749 Συντάγματος I.c. (Λοχίας Tissler). Διοικητής της Μονάδας ήταν ο λοχίας του Επιτελείου Helia Borschorf και ο Υπαξιωματικός Miecller, επαγγέλματος καθηγητής, που γνώριζε και Αρχαία Ελληνικά. Αυτοί τον Σεπτέμβριο του 1944 ανακάλυψαν ότι εγώ ήμουν Ιουδαϊκής καταγωγής και επιπροσθέτως δέχτηκαν την υποψία ότι βρισκόμουν σε σύνδεση μέσω Ελλήνων με τη Συμμαχική αποστολή και έτσι έπρεπε να μεταβώ σε μια κατεχόμενη από αντάρτες περιοχή για να σωθώ. 

ο αφηγητής Ebert M. Wolfon
διερμηνέας-γραμματέας του Wolfinge

Συμπεράσματα - απόψεις Wolfon.

Εν κατακλείδι  περαίνων την παρούσα ιστορική εξιστόρηση των γεγονότων της Επιχείρησης Καλάβρυτα είτε από ίδια αντίληψη ή επί τη βάση γραπτών στοιχείων και εγγράφων ή εκθέσεων από το αρχείο του 749 Jager Regoment τα οποία σας παρέδωσα, πιστεύω ότι το Καλαβρυτινό Ολοκαύτωμα ήταν μια καθαρά στρατιωτική επιχείρηση, η οποία σχεδιάστηκε κατά τα ανωτέρω. Αντικειμενικώς στόχος της Επιχείρησης Καλάβρυτα ήταν η ισοπέδωση του Αντιστασιακού Κέντρου Καλαβρύτων. Η αφορμή για να γίνει αυτό δόθηκε από την ανεξήγητη δολοφονία γερμανών αιχμαλώτων, παγίδα στην οποία αδήγησαν τον ΕΛΑΣ οι Άγγλοι σύνδεσμοι που έδρασαν στην περιοχή και οι οποίοι παρασκηνιακά επεδίωξαν τον διχασμό του Ελληνικού Λαού. 

--------------------

Για βεβαίωση των ανωτέρω συντάχθηκε απομαγνητοφωνημένο πρωτόκολλο (Νο 176)  το οποίο αποτελείται από 35 σελίδες και αποτελεί copyright του ιστορικού ερευνητή Δημητρίου Κανελλόπουλου με υπογραφή του μαρτυρούντος την 15.10.1995)  

ΣΥΝΕΧΙΖΕΤΑΙ....................