Του Δημήτρη Σταθακόπουλου Ως γνωστόν, έφυγε χθες το απόγευμα στις 18.30, σε ηλικία 72 ετών, ο «μύθος» της τουρκικής δημοσιογραφίας Με...
Του Δημήτρη Σταθακόπουλου
Ως γνωστόν, έφυγε χθες το απόγευμα στις 18.30, σε ηλικία 72 ετών, ο «μύθος» της τουρκικής δημοσιογραφίας Μεχμέτ Αλί Μπιράντ, μετά από εγχείρηση αντικατάστασης στεντ στη χολή και η κατάσταση δεν αντιστράφηκε παρά τις προσπάθειες των γιατρών.
Ο Μπιράντ ξεκίνησε την 39χρονη καριέρα του στη ‘Μιλιέτ’ (1964). Μεταξύ 1971-1991 ήταν ο ανταποκριτής της ίδιας εφημερίδας στις Βρυξέλλες και το 1986 άνοιξε και διηύθυνε το γραφείο της εφημερίδας στη Μόσχα. Το 1985 ξεκίνησε στην τηλεόραση την εκπομπή «32η Μέρα», η οποία συνεχίστηκε, σχεδόν αδιάλειπτα, μέχρι σήμερα. Την τελευταία δεκαετία έγραφε στην εφημερίδα ‘Πόστα’ (με τιράζ περί τα 500 χιλιάδες φύλλα ημερησίως) και από το 2005 ήταν διευθυντής ειδήσεων και παρουσίαζε το βραδινό δελτίο ειδήσεων στο Kanal D.
Οι σημερινές τουρκικές εφημερίδες αφιερώνουν εκτενή ρεπορτάζ για τον βίο και την πολιτεία του Μπιράντ, έχοντας πολλά καλά να πουν: «μας έμαθε να κάνουμε δημοσιογραφία, να μιλάμε με όλες τις ενεχόμενες πλευρές όταν κάνουμε μια είδηση, μας άνοιξε παράθυρο στον κόσμο, μας έμαθε ότι δεν είναι το τέλος του κόσμου αν κάνει κάποιος ένα σαρδάμ μπροστά στην κάμερα, από τη ‘σχολή’ του βγήκαν πάμπολλοι από τους γνωστούς μας σήμερα δημοσιογράφους…».
Για τον Μπιράντ η δημοσιογραφία ήταν τρόπος ζωής: «προγραμμάτιζε να είναι στη δουλειά την Τρίτη (22/1)» είπε ο γιός του Ουμούρ και ξέρουμε ότι το τελευταίο του κείμενο, που δημοσιεύτηκε στην Πόστα στις 17/1 (ημέρα του θανάτου του) το είχε γράψει στο νοσοκομείο. Το κείμενο αυτό έχει ενδιαφέρον και για τον πρόσθετο λόγο ότι ένα από τα θέματά του ήταν η Θεολογική Σχολή Χάλκης. (Ο Μπιράντ συνήθιζε να περιλαμβάνει 2-3 θέματα στα καθημερινά του άρθρα –στο συγκεκριμένο κείμενο ως πρώτο θέμα πραγματευόταν την ευθύνη της αστυνομίας στην κηδεία της δολοφονηθείσας στο Παρίσι Σακινέ Τζανσίζ στο Ντιάρμπακιρ, δεύτερο τη Θεολογική Σχολή και, τρίτο, τον τεράστιο αριθμό των γυναικών που δολοφονούνται στην Τουρκία από τους άντρες τους).
Μεταφράζουμε εδώ το κομμάτι για τη Θεολογική Σχολή:
«Είμαι βέβαιος πως μια είδηση της περασμένης εβδομάδας θα κίνησε την προσοχή σας. Επιστράφηκε στον ιδιοκτήτη του, το Ίδρυμα (Βακούφι) Αγίας Τριάδας, το άλσος 190 στρεμμάτων που περιβάλλει τη Θεολογική Σχολή της Χάλκης. Η Θεολογική Σχολή κλείστηκε το 1971. Αιτία ήταν η αλλεργία που επικρατούσε στη χώρα εν γένει απέναντι στα θρησκευτικά σχολεία. Οι ισλαμιστές εμποδίζονταν να ανοίξουν θρησκευτικά σχολεία κι εκείνοι έτειναν το δάχτυλο και έδειχναν τη Θεολογική Σχολή… Έτσι βρέθηκε μια πρόφαση και κλείστηκε η Σχολή που εκπαίδευε θρησκευτικούς λειτουργούς για την Ορθόδοξη Χριστιανική Εκκλησία από το 1884. Και δεν κλείστηκε μόνο η Θεολογική Σχολή, αλλά κατασχέθηκαν και όλα τα ακίνητα των ρωμέϊκων βακουφίων –κτήρια και οικόπεδα δόθηκαν ή πουλήθηκαν σε τούρκους.
Η αδικία αυτή δεν κατέστη δυνατό να εξαλειφθεί ώσπου ήρθε στην εξουσία το ΑΚΡ. Τελικά, η κυβέρνηση αυτή έκανε απίστευτα βήματα στο θέμα των μειονοτήτων. Βγήκαν αποφάσεις σε δίκες που είχαν κρατήσει σαράντα χρόνια. Ακίνητα επιστράφηκαν στους παλιούς και πραγματικούς ιδιοκτήτες τους. Καταλαβαίνετε πόσο δύσκολο πράγμα ήταν αυτό. Ιδιαίτερα αυτή η τελευταία απόφαση επιβεβαιώνει ότι η Άγκυρα θεωρεί πλέον εντελώς διαφορετικά το θέμα των μειονοτήτων. Όμως, πράγμα περίεργο, η κυβέρνηση ΑΚΡ που ξεπέρασε τόσες δυσκολίες στα μειονοτικά, δεν ανοίγει ή δεν μπορεί να ανοίξει τη Θεολογική Σχολής της Χάλκης.
Μέχρι σήμερα, αμέτρητοι υπουργοί με πρώτο τον Πρωθυπουργό έχουν δηλώσει ότι «θα ανοίξει… πρέπει να ανοίξει…». Όμως δεν έγινε… δεν κατέστη δυνατό… Ωστόσο η Θεολογική Σχολή είναι άκρως σημαντική από την άποψη της εκπαίδευσης θρησκευτικών λειτουργών για τον Ορθόδοξο κόσμο. Ακόμη δεν μπορούμε να αποποιηθούμε και να σωθούμε από την αρχή της ‘αμοιβαιότητας’. Δηλαδή, όταν κάνουμε κάτι εμείς, περιμένουμε να κάνει ανάλογο βήμα και η Ελλάδα. Το Πατριαρχείο όμως είναι κομμάτι αυτής της χώρας. Είναι απολύτως λανθασμένη η προσέγγιση που περιμένει ανταπόδοση. Καταφέρνουμε να ξεπεράσουμε και να πραγματοποιήσουμε τα δύσκολα και τα κάνουμε θάλασσα στα ρηχά νερά. Είναι απορίας άξια αυτή η κατάσταση…».
(Τα κείμενα του Μπιράντ δημοσιεύονταν ταυτόχρονα και στην Hürriyet Daily News στα αγγλικά: http://www.hurriyetdailynews.com/both-the-police-and-the-pkk-must-pass-a-test.aspx?pageID=449&nID=39237&NewsCatID=405).
Αξίζει να δημειωθεί, τέλος, ότι ο Μπιράντ ήταν ο πρώτος που πήρε συνέντευξη από τον Αμπντουλλάχ Ότζαλαν και το βιβλίο του «Διατάξτε Κύριε Διοικητά» (Emret Komutanım) ήταν το πρώτο βιβλίο για τον τουρκικό στρατό. Σχετικά με αυτό, ο Ομέρ Μάντρα έλεγε σήμερα το πρωί στο «Ατσίκ Ράντιο» ότι «παραμένει το μοναδικό βιβλίο δημοσιογραφικής έρευνας για τον τουρκικό στρατό». Το «Διατάξτε Κύριε Διοικητά» είχε εκδοθεί από τις Εκδόσεις Μιλιέτ το 1986, κυκλοφόρησε στα ελληνικά το 1989 (Εκδόσεις Φλώρος) και στα αγγλικά το 1991 με τον τίτλο «Shirts of Steel: An Anatomy of the Turkish Armed Forces».
Δημήτρης Σταθακόπουλος
Δρ. κοινωνιολογίας της ιστορίας, Παντείου πανεπιστημίου Διπλωματούχου Βυζαντινής μουσικής - μουσικολόγου Μέλους του international society for ethnomusicology Bloomington Indiana Univ. Δικηγόρου παρ’ Αρείω Πάγω Μέλους του Δ.Σ του Δικηγορικού Συλλόγου Πειραιά Μέλους της Ελληνικής αντιπροσωπείας στην Ευρωπαϊκή Ένωση Δικηγόρων CCBE
