Το Επαναστατικό Αντιστασιακό Κέντρο Καλαβρύτων και Οι προειδοποιήσεις του Wolfinger

-3- Οι Γερμανοί αιχμάλωτοι μετά την μάχη της Κερπινής οδηγούνται στα Καλάβρυτα (Κυριακή 17/10/1943).... τα κείμενα και οι φωτογρα...

-3-

Οι Γερμανοί αιχμάλωτοι μετά την μάχη της Κερπινής οδηγούνται στα Καλάβρυτα (Κυριακή 17/10/1943)....

τα κείμενα και οι φωτογραφίες διέπονται από τη Νομοθεσία περί Πνευματικών Δικαίωμάτων
 copyright Ιστορικό Αρχείο Κανελλόπουλου

Φως στα ντοκουμέντα του Ιστορικού Αρχείου του Δημ.Κανελλόπουλου για το Καλαβρυτινό Ολοκαύτωμα

Η συνέχεια της αφήγησης του Ebert M. Wolfon εμπορικού αντιπρόσωπου που ζούσε στην Πάτρα (Ρίο) από το 1934 αλλά και μετά την κατοχή, αφηγείται στον Δημήτρη Κανελλόπουλο τα γεγονότα όπως τα έζησε ο ίδιος ως διερμηνέας-γραμματέας του Wolfinger

Οι προειδοποιήσεις του Wolfinger

Ο Wolfinger ενεργούσε πάντα κάτω από την καθοδήγηση του Διοικητή της 117 Jager Division Αντιστρατήγου Von Le Souir ο οποίος στις 10 Σεπτεμβρίου 1943, μια μέρα μετά την συνθηκολόγηση της Ιταλίας εξέδωσε την κατωτέρω προκήρυξη προς τον Λαό της Πελοποννήσου (...)

" Παρέλαβον την εκτελεστικήν εξουσίαν εν τη Πελοποννήσω όπου διατάσσω τα εξής: Εν συμπάση τη Πελοποννήσω και εν ταις νήσοις της Κεφαλληνίας, Ζακύνθου και Κυθήρων η στρατιωτική πολεμική δικαιοσύνη εγκαθίσταται. Ο πληθυσμός πρέπει να διατηρή την δημόσιαν τάξιν και να εξακολουθή τας επαγγελματικές του εργασίας και να υπακούη εις τας διαταγάς των Γερμανικών Στρατευμάτων. όλος ο αστικός πληθυσμός είναι υποχρεωμένος να μένη εν ται κατοικίαις του από της 19ης μεχρις 6ης ώρας. Απαγορεύεται να κλειδώνουν τας θύρας και να ευρίσκωνται επί των στεγών και εξωστών. Τα παράθυρα πρέπει να μένουν κλειστά. Οιαδήποτε συναθροίσεις απαγορεύονται. Πάντα τα όπλα πρέπει να παραδίδωνται αμέσως. Παραβάσεις τούτων των διαταγών τιμωρούνται δια της ποινής του θανάτου χωρίς αναβολή. Κάθε μια βοήθεια του εχθρού η των ανταρτικών συμμοριών και κάθε μια απόπειρα φθοράς στρατιωτικών εγκαταστάσεων, προκαλεί απαραιτήτως τα αυστηρότερα μέτρα τιμωρίας και ανταμοιβής κατά του βίου και της περιουσίας του πληθυσμού εκείνου των χωριών όπου έγινε. 

Ο των εν τη Πελοποννήσω Γερμανικών Στρατευμάτων αρχηγός" 

Στις 21 Οκτωβρίου 1943 μετά την μάχη Ρογών - Κερπινής (16-17.10.1943) και τα δυσμενή για τους Γερμανούς αποτελέσματα, ο συνταγματάρχης Wolfinger κάλεσε στο γραφείο του τον Νομάρχη Αχαΐας και τον Διευθυντή της Αστυνομίας Πατρών και με δική μου διερμηνεία έκανε τις κατωτέρω αυστηρές δηλώσεις προς τον Λαό της Αχαΐας (...):   

"Ο Γερμανικός στρατός τηρεί έναντι του Ελληνικού πληθυσμού στάσιν απολύτως φιλικήν και πάντες οι Έλληνες πολίται τυγχάνουσιν αδιακρίτως εκ μέρους του της μάλλον φιλόφρονος μεταχειρίσεως. Αυτός ούτος ο άρτι αναλαβών την στρατιωτικήν διοίκησιν Γερμανός Διοικητής κ. Βέλφιγκερ εξετάζει δεχόμενος αυτοπροσώπως τα παράπονα οιουδήποτε Έλληνος πολίτου, με εξαιρετικήν ευγένειαν, φιλοφροσύνην και συμπάθειαν. Αι ώραι της κυκλοφορίας του κοινού ηυξήθησαν και εις τον Ελληνικόν λαόν αφέθη κάθε δυνατή ελευθερία, αι δε Γερμανικαί Αρχαί προσεφέρθησαν να παράσχωσιν εις τας Ελληνικάς πάσαν συνδρομήν προς επίλυσιν του επισιτιστικού. Παρά ταύτα εσημειώθησαν πράξεις σαμποτάζ και εις τους τοίχους των οικιών της πόλεως γράφονται κατά την νύκτα διάφορα απηγορευμένα πράγματα, παρά την υφιστάμενην αυστηράν απαγόρευσιν. Η Γερμανική Διοίκησις δεν είναι διατεθειμένη να δεχθή περαιτέρω κακήν χρήσιν της παρασχεθείσης εις τον λαόν ελευθερίας. καλέι δε τούτον, όπως συνέλθη και μη παρασύρεται υπό ολίγων ταραξιών. Εν η περιπτώσει εξακολουθήσωσι παρόμοιαι απηγορευμέναι πράξεις και εκδηλώσεις, η Γερμανική Διοίκησις είναι υποχρεωμένη να κηρύξη τον τόπον εις κατάστασιν πολιορκίας και να λάβη αυστηρότατα μέτρα άτινα θα καταλήξωσιν εις βάρος του λαού. Ο νομοταγής και φιλήσυχος Ελληνικός λαός καλείται να εκλέξη μεταξύ της ασφαλείας και ησυχίας, ην του εξασφαλίζει ο Γερμανικός στρατός, και της συμφοράς, ήτις τον αναμένει, εφόσον ήθελεν εξακολουθήσει παρασυρόμενος παρ΄ανατρεπτικών τινών στοιχείων"  

Ηλία Παπαστεργιόπουλος
(Γραμματέας ΕΑΜ Αχαΐας - 
συγγραφέας του βιβλίου "ο Μορίας στα όπλα"
με τον διοικητή των SD Βέμπερ και την ερυθροσταυρίτισσα Κοντούλη (αριστερά)

Οι δηλώσεις αυτές του Wolfinger έγιναν υπό το κράτος οργής και πανικού γιατί στις 17 Οκτωβρίου 1943 είχε αιχμαλωτισθεί σχεδόν ολόκληρο το 5/749 λόχος με επικεφαλής τον Λοχαγό Σόμπερ λίγα χιλιόμετρα έξω από τα Καλάβρυτα (Ρογοί - Κερπινή). Το πρόβλημα της αιχμαλωσίας των 82 Γερμανών στρατιωτών (διαφόρων εθνικοτήτων όπως Αυστριακοί, Πολωνοί, Αλσατοί και μικρός αριθμός Γερμανών) δημιούργησε σοβαρή κατάσταση στην Γερμανική Στρατιωτική Διοήκηση Πατρών (Wolfinger) και έφθασε στα ανώτερα κλιμάκια της Βέρμαχτ στο Βερολίνο ( O.K.W. Στρατάρχη Kaitel). Είχε αρχίσει κύκλος συγκαλυμμένων διαπραγματεύσεων μεταξύ Μητρόπολης Καλαβρύτων και Αιγιαλείας (Θεόκλητος - Κωνστάντιος) και ΕΛΑΣ (Μίχου) για την απελευθέρωση των Γερμανών αιχμαλώτων, οι οποίοι εφυλλάσσοντο από τον ΕΛΑΣ στην κωμόπολη Μαζέικα, τριάντα πέντε χιλιόμετρα νότια των Καλαβρύτων προς την κατεύθυνση της Τρίπολης. Η Γερμανική Στρατιωτική Διοίκηση δεν επιθυμούσε την απευθείας διενέργεια διαπραγματεύσεων για την απελευθέρωση των Γερμανών αιχμαλώτων και για το λόγο αυτό επιστράτευσε τον Μητροπολίτη Θεόκλητο για τον σκοπό αυτό. Ο σκοπός των Γερμανών ήταν να κερδίσουν χρόνο για να οργανώσουν επιχείρηση ισοπέδωσης του Επαναστατικού Αντιστασιακού Κέντρου Καλαβρύτων με το πρόσχημα απελευθέρωσης των αιχμαλώτων της μάχης Ρογών - Κερπινής. 

Βασικός στόχος των Γερμανών ήταν να εκμεταλλευθούν τα σφάλματα του ΕΛΑΣ και προσαρμοζόμενοι με την Αγγλική πολιτική να δυσμημιστεί η ηγεσία του και να εισπράξει ο ΕΛΑΣ την λαϊκή οργή για ότι θα επακολουθήσει. Στην κατεύθυνση αυτή συνεργάζονταν οι Άγγλοι πράκτορες (Andrews - Kabel - Mac Malen με Block - Weber και Tissler των S.D., ο Διεθνής Σταυρός (Χονδροδήμος) και οι Ελληνικές Εθνικιστικές Οργανώσεις (Αντικομουνιστική Σταυροφορία). Υπήρχαν και επαφές μεταξύ Block - Weber και ΕΛΑΣ (Κωνσταντίνου - Λάγιος - Φιλιππόπουλος - Γιαννακόπουλος - Παπαδημητρίου). Ζητήθηκε η συνδρομή και συμμετοχή στην εκτέλεση εκκαθαριστικών επιχειρήσεων από Λακωνία - Κορινθία - Αττικοβοιωτία - Ηλεία για την συγκρότηση καμουφλαρισμένης "Γερμανικής δύναμης της τάξης των 3.000 ατόμων. Για το σκοπό αυτό μεταφέρθηκαν γερμανικές στολές από Αθήνα και Θεσσαλονίκη. Κατά την διάρκεια Οκτώβριος - 25 Νοεμβρίου 1943 επισκέφθηκαν την επαρχία Καλαβρύτων δεκάδες καμουφλαρισμένοι Έλληνες πράκτορες (μαυραγορίτες) προκειμένου να συλλέξουν πληροφορίες για την κατάσταση που επικρατούθσε στα Καλάβρυτα και την ευρύτερη περιοχή.

Το Επαναστατικό Αντιστασιακό Κέντρο Καλαβρύτων

Η Γερμανική αντικατασκοπία, κατά την διάρκεια της Ιταλικής Κατοχής στην Πελοπόννησο και κατά το χρονικό διάστημα Απρίλιος - Σεπτέμβριος 1943 κατέγραψε σημαντικά αντιστασιακά γεγονότα στην περιφέρεια των Καλαβρύτων τα οποία σε υψηλό επίπεδο της Βέρμαχτ (Ο.K.W.) κατέταξε την περιοχή Αιγιαλείας και Καλαβρύτων σαν ένα άκρως επικίνδυνο Επαναστατικό Κέντρο (Καλαβρύτων). Έτσι, διαρκούσης της Ιταλικής κατοχής στην ανωτέρω ευρύτερη περιχή, κατεγράφησαν σημαντικά αντιστασιακά γεγονότα, όπως η Μάχη στο Πυργάκι (14.04.1943), η σύγκρουση στο Κακό Χωριό (Δάφνες 11.05.1943), η μάχη στην Αγία Λαύρα (13.06.1943), η μάχη στην Κέρτεζη(25.06.1943), το χτύπημα της Χωροφυλακής στα Μαζέικα (τέλη Μαΐου 1943), η μάχη Φιλίων (20.06.1943) η σύγκρουση στον Ξερόκαμπο στον Χελμό (τέλη Ιουνίου 1943), η μάχη Γουργούμισσας Λεοντίου (16-17.07.1943), η μάχη στη Χαλανδρίτσα (26.07.1943), η μάχη Ερυμάνθειας (26.07.1943) και η απελευθέρωση των Καλαβρύτων (09.09.1943) όλα αυτά τα αντιστασιακά γεγονότα, τα οποία παρακολουθούσε με ιδιαίτερη προσοχή και επιμέλεια το Τμήα Αναγνωρίσεως του εχθρού -Ιa- της 117 Jager Division ανησύχησαν σοβαρά τα υψηλά κλιμάκια της Βέρμαχτ. Για το σκοπό αυτό είχε δημιουργηθεί "ειδικός επιχειρησιακός φάκελος εκμηδένισης του Επαναστατικού Αντιστασιακού Κέντρου Καλαβρύτων" στη διοίκηση του 749 Jaker Ragiment, τον οποίον παρακολουθούσε σε καθημερινή βάση ο Wolfinger. Το φάκελο αυτό ενημέρωνα με σχολαστικότητα κάθε μέρα. 

Στα τέλη Αυγούστου 1943, οι μυστικές Υπηρεσίες της 117ης Jaker Division κατενόησαν επαρκώς, ότι το αντιστασιακό κίνημα είχε πάρει ανησυχητικές διαστάσεις στην ορεινή περιοχή των Καλαβρύτων και έτσι με εμπιστευτική αναφορά στο Διοικητή της Βέρμαχτ στην Νοτιοανατολική Ευρώπη (Βελιγράδι), η περιοχή των Καλαβρύτων χαρακτηρίστηκε άκρως επικίνδυνη γιατί εκεί είχε την έδρα του το Επαναστατικό Κέντρο με επικεφαλής τον Σμήναρχο Δημ. Μίχου, καπετάν Σταυραετό (31.08.1943), η οποία με κάθε τρόπο θα πρέπει να ισοπεδωθεί. Έτσι οργανώθηκε η Επιχείρηση Βυτίνα - Unternehmen Witina - (28.8-6.9.1943), η οποία είχε σαν κατάληξη τα Καλάβρυτα, με πρώτο θύμα τον νεαρό Παυλόπουλο. 

Η συνθηκολόγηση της Ιταλίας (09.09.1943) ενίσχυσε τους φόβους των Γερμανών για μια συμμαχική απόβαση στην Ελλάδα και μάλιστα στην Πελοπόννησο. Επιπλέον με την λεναρξη της Γερμανικής Κατοχής στην Πελοπόννησο είχαμε τη βίαιη διάλυση, από το Ανεξάρτητο Τάγμα Καλαβρύτων του ΕΛΑΣ, τηε εθνικιστικής ομάδας του Λοχαγού Χρ. Δροσόπουλου (16-29.09.1943) και την ανακήρυξη της πόλης των Καλαβρύτων σε ελεύθερη επαναστατημένη πόλη. 

Τα γεγονότα αυτά προκάλεσαν έντονη ανησυχία στους κατοίκους της ιστορικής αυτής πόλης οι οποίοι "...διήλθαν και διέρχονται ημέρες αγωνίας κατόπιν των τελευταίων επεισοδίων και την ένεκα τούτων δημιουργηθείσης καταστάσεως..." Σύμφωνα με τις πληροφορίες της Ιa του 749 Jager Ragiment κάτω από αυτές τις ραγδαίες εξελίξεις και το γενικότερο κλίμα ανησυχίας, η 117 Jaker Division αποφασίζει να δράσει. Πρώτη κίνηση η μεταφορά του 749 Jager Ragiment από την Μεσσηνία στην Αχαΐα με έδρα την Πάτρα και διασπορά στο Αίγιο και στο Διακοφτό (αρχές Οκτωβρίου 1943). Σαν κορυφαία δράση το ανώτατο αρχηγείο της Βέρμαχτ αποφασίζει την Επιχείρηση Καλάβρυτα - Unternehmen Kalawrita.    

ΣΥΝΕΧΙΖΕΤΑΙ ..........  

 

Να σημειώσουμε οτι όλο το αρχείο έχει πνευματικά δικαιώματα και οποιαδήποτε αναδημοσίευση θα πρέπει να αναφέρει την πηγή των αρχείων και την πηγή της δημοσίευσης.