Αρχείο Ολοκαυτώματος: ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ κ. JULIUS WOLFINGER ΣΕ ΣΥΜΠΛΗΡΩΜΑΤΙΚΑ ΕΡΩΤΗΜΑΤΑ ΤΟΥ κ. ΔΗΜΗΤ. ΚΑΝΕΛΛΟΠΟΥΛΟΥ

-73- ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ κ. JULIUS WOLFINGER ΣΕ ΣΥΜΠΛΗΡΩΜΑΤΙΚΑ ΕΡΩΤΗΜΑΤΑ ΤΟΥ κ. ΔΗΜΗΤ. ΚΑΝΕΛΛΟΠΟΥΛΟΥ Ο Αντισυνταγματάρχης της Βέρ...

-73-

ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ κ. JULIUS WOLFINGER
ΣΕ ΣΥΜΠΛΗΡΩΜΑΤΙΚΑ ΕΡΩΤΗΜΑΤΑ
ΤΟΥ κ. ΔΗΜΗΤ. ΚΑΝΕΛΛΟΠΟΥΛΟΥ

Ο Αντισυνταγματάρχης της Βέρμαχτ Julius Wolfinger

Η προσπάθειά μας να εκμαιεύσουμε όσο το δυνατόν περισσότερες πληροφορίες από τον πρωταγωνιστή της UNTERNEHMEN KALAWRYTA συνεχίστηκαν. Μετά τη συνέντευξη του κ. Παντελούρη, απευθύναμε με επιστολή συμπληρωματικά ερωτήματα στον κ. Wolfinger. Επί των ερωτημάτων αυτών λάβαμε τις κατωτέρω απαντήσεις, οι οποίες δημοσιεύθηκαν στην εφημερίδα «Βραδυνή».

ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ ΚΑΝΕΛΛΟΠΟΥΛΟΣ [Δ.Κ.]: Το τμήμα του Λοχαγού Schober (5ον/749) το οποίο κατά την 16-17/10/43 ενεπλάκη σε μάχη μετά των ανταρτικών ομάδων του ΕΛΑΣ 10 χιλ. έξωθι των Καλαβρύτων με ποια αποστολή βάδιζε προς Καλάβρυτα;

JULIUS WOLFINGER [J.W.]: Προς καταπολέμηση των εις την περιοχή επισημανθέντων ομάδων ανταρτών (ΕΛΑΣΙΤΕΣ), οι οποίοι απειλούσαν Γερμανούς στρατιώτες και μέλη του Ελληνικού Στρατού (Ευζώνους) με ύπουλες επιθέσεις και πράξεις βίας. Διετάχθησαν από τη μεραρχία μικρές επιχειρήσεις με περιορισμένο στόχο, οι οποίες είχαν την αποστολή να καταπολεμήσουν τους εις την περιοχή των επιχειρήσεων επισημανθέντες αντάρτες και να αποκαταστήσουν ξανά την ασφάλεια και την τάξη. Στα πλαίσια τοιούτων επιχειρήσεων έδρασε και η μονάδα του λοχαγού Schober (5/749) την 16/17-10-43, γεγονός που οδήγησε σε συμπλοκή με τους αντάρτες περί τα 10 χιλιόμετρα έξω από τα Καλάβρυτα.

Δ.Κ.: Μετά την αιχμαλωσία των ανδρών του 5/749 τμήματος βάσει ποιων πηγών πληροφορηθήκατε τη δολοφονία εντός φρέατος των τριών γερμανών τραυματιών;

J.W: Δεν το ενθυμούμαι πλέον.

Δ.Κ.: Ποιος ο αντίκτυπος στις γερμανικές στρατιωτικές αρχές της αποτυχίας του 5/749; Ποια η σύνθεσή του σε αξιωματικούς, υπαξιωματικούς και οπλίτες; Ποια η εθνικότητα των αιχμαλωτισθέντων ανδρών; (Γερμανοί-Αυστριακοί κ.λπ.)

J.W: Ο λόχος του λοχαγού Schober αποτελείτο από δύο αξιωματικούς και 100 υπαξιωματικούς και άνδρες. Ήσαν όπως και ολόκληρο το Σύνταγμά μου, κατά μέγα μέρος από την Αυστρία δηλ. ομοεθνείς αυστριακής καταγωγής. Την αιχμαλωσία τους πληροφορήθηκα, όσο θυμάμαι, μόνο το Νοέμβριο του 43. Μέχρι τότε πίστευα ακόμα ότι ήταν στην επιχείρηση, όπως είχε διαταχθεί από τη Μεραρχία.

KARL NAGEL [Κ.W. Αξιωματικός Διαβιβάσεων της 117 Jager Division]: Η αιχμαλωσία του λόχου μας και η αβεβαιότητα της τύχης τους, προκάλεσε σ’ όλα τα μέλη του Συντάγματος μεγάλη ταραχή. Και αυτό γιατί επί προηγουμένων φόνων Γερμανών στρατιωτών από το υπόστρωμα (θα εννοεί τους αντάρτες) τα απειλούμενα σχετικά αντίποινα των υπευθύνων επιτελείων του Στρατού (WEHRMACHT) δεν πραγματοποιήθηκαν. Φοβηθήκαμε μην καταστραφεί η καλή σχέση ανάμεσα στον Ελληνικό πληθυσμό και το Γερμανικό Στρατό. Την ίδια έννοια είχαν και οι πολίτες της πόλεως των Πατρών, όπου ήμουν τοποθετημένος, και με τους οποίους, λόγω της Υπηρεσίας μου, μπορούσα να διατηρώ καλές προσωπικές σχέσεις. Σκέψεις σχετικώς με την ομοεθνή συνοχή είναι άνευ αντικειμένου, διότι είτε προερχόμεθα από την παλιά Γερμανία είτε από την ΟSTMARK (προφανώς εννοεί την Αυστρία), σαν Γερμανοί στρατιώτες συμφωνούσαμε.

Ο Αξιωματικός Διαβιβάσεων Karl Nagel

Οι ερωτήσεις Κανελλόπουλου στον Wolfinger

                           

                                                                     

Δ.Κ.: Οι διεξαχθείσες διαπραγματεύσεις μεταξύ Γερμανικών στρατιωτικών Αρχών και του Στρατηγείου ΕΛΑΣ Πελοποννήσου για την απελευθέρωση των αιχμαλώτων ανδρών του 5/749 τμήματος του λοχαγού Schober ως γνωστό ναυάγησαν. Σε ποια αιτία οφείλεται τούτο;

J.W.: Οι λόγοι για τους οποίους οι διαπραγματεύσεις για την απελευθέρωση των αιχμαλωτισθέντων Γερμανών στρατιωτών απέβησαν άκαρποι, δεν μου είναι γνωστοί.

Δ.Κ.: Ποιοι οι προβληθέντες εκατέρωθεν όροι και τα ζητηθέντα ανταλλάγματα;

J.W.:    Η Γερμανική πλευρά των διαπραγματεύσεων προσεφέρθη να ελευθερώσει ομήρους συλληφθέντες από προηγούμενες αφορμές και αιχμαλωτισθέντες αντάρτες με αντάλλαγμα την έκδοση των Γερμανών στρατιωτών. Ίσως στους συμβαλλομένους μας η αριθμητική αναλογία των ελευθερουμένων από τις δύο πλευρές να μην φάνηκε ικανοποιητική. Οι διαπραγματεύσεις, όπου εγώ προσωπικώς δεν έλαβα μέρος, λέγουν ότι διεξήχθησαν με τη μεσολάβηση ενδιαμέσων Ελληνικής εθνικότητος.

Δ.Κ.: Τις διαπραγματεύσεις ζήτησε ο πτέραρχος Χέλμουθ ΦΕΛΜΥ. Γιατί στο κρίσιμο αυτό σημείο ανεχώρησε σε άδεια παραχωρήσας τον περαιτέρω χειρισμό του σοβαρού αυτού θέματος στον αδιάλλακτο υποστράτηγο Λε-Σουίρ;

J.W.: Οι λόγοι, για τους οποίους ο Στρατηγός Felmy το χρονικό αυτό σημείο έφυγε σε άδεια, δεν μου είναι γνωστοί.

Δ.Κ.: Εάν είσαστε εσείς ο υπεύθυνος ν’ αποφασίσετε, από γερμανικής πλευράς, ποιες αποφάσεις θα λαμβάνατε;

J.W.: Επί της υποθετικής ερωτήσεως, ποιαν απόφαση θα έπαιρνα εάν θα ήμουν υποχρεωμένος να διευθύνω τις διαπραγματεύσεις, δεν μπορώ να δώσω ικανοποιητική απάντηση γιατί ούτε οι όροι της αντιθέτου παρατάξεως μου ήσαν τότε γνωστοί. Υποθέτω ότι θα συνέχιζα τις διαπραγματεύσεις με εναλλαγή μεσολαβητών μέχρις ότου να ελευθερωθούν οι Γερμανοί στρατιώτες.

Δ.Κ.: Διά της υπ’ αριθ. 1296/43 QEH/DIV.ST.QU.DEN 25.11.1943   διαταγής της 117^ης Μεραρχίας τυφεκιοφόρων ανετέθη σε εσάς η διοίκηση της ΑΚΤΙΟΝ KALAWRITA. Διά της παραγράφου 2(γ) αυτής διετάσσετο: «....έρευνα και αντίποινα για τα περιγραφέντα για την περιοχή Ρωγών εις 16.10.1943 για το 5^ο τμήμα τυφεκιοφόρων του 749 συντάγματος». Ποια η έννοια των διατασσομένων αντιποίνων και ειδικότερα πού, πώς και σε βάρος ποιων θα επιτελούντο ταύτα;

J.W.: Η υπό της μεραρχίας με διαταγή από 25/11/43 διαταχθείσα επιχείρηση υπό τις διαταγές μου, στην περιοχή των Καλαβρύτων, είχε σαν αφορμή τις, την εποχή εκείνη, αυξανόμενες επιδρομές των ανταρτών του ΕAM εναντίον Γερμανικών στρατευμάτων κατοχής και μεμονωμένων στρατιωτών καθώς και κατά Ελλήνων δημοσίων υπαλλήλων και σαν στόχο είχε να αποκαταστήσει την ησυχία και ασφάλεια στη χώρα. Η Γενική αυτή Επιχείρηση, κατά την οποία παρά το πλευρό του Συντάγματός μου έλαβαν μέρος και μονάδες Ελλήνων ευζώνων (Ταγματασφαλίτες) εστρέφετο αποκλειστικώς κατά των ανταρτών και προσώπων ανδρικού γένους, οι όποιοι είχαν συνεργασία μετά των ανταρτών. Βεβαίως στην επιχείρηση ανήκουν και η κατ’ οίκον έρευνα και άλλα μέτρα, απαραίτητα για την ανίχνευση της 

Καλάβρυτα 09.12.1943. Οι Γερμανοί έχουν εγκατασταθεί στα Καλάβρυτα και ετοιμάζονται για το μεγάλο μακελειό.

[Η φωτό είναι στο σπίτι Μακρή]

καταστάσεως. Η έννοια «μέτρα αντιποίνων» – όσο μπορώ να θυμηθώ – δεν  χρησιμοποιήθηκε ως προς την επιχείρηση αυτή στο χρονικό αυτό σημείο, δηλαδή προ της δολοφονίας Γερμανών στρατιωτών.

Κ.Ν.: Δεν είναι αληθές, ότι η Επιχείρηση Καλάβρυτα περιείχε διαταγή για αντίποινα. Κατά τη διαταγή έπρεπε η μαχητική δύναμη του Wolfinger να φθάσει ταχύτατα στα Καλάβρυτα και αιφνιδιαστικά να ερευνήσει όλα τα σπίτια και τους δρόμους, με την ελπίδα να επιτευχθεί η απελευθέρωση του Πέμπτου μας. Σχετική ήταν και η εντολή στις ομάδες. Η επιχείρηση είχε σχεδιασθεί επακριβώς, οπότε ο καθένας εκ των συμμετεχόντων ήξερε ποιο σπίτι και σε ποιο δρόμο θα κάνει έρευνα. Πρέπει να σημειωθεί ότι η όλη επιχείρηση ήταν γνωστή στους αντάρτες, γιατί η οδός προσπελάσεως προς τα Καλάβρυτα αμέσως μετά την Πάτρα, ανατινάχθηκε, μόλις είχαμε περάσει, σε πολλά σημεία, πράγμα που καθυστέρησε απροσδόκητα σε μεγάλο βαθμό την προέλασή μας. Πιθανώς σ’ αυτό να συνετέλεσε προδοσία από ένα γνωστό μου αξιωματικό, ο οποίος και σε άλλες περιπτώσεις δεν φάνηκε σωστός.

Δ.Κ.: Είχε προγραμματισθεί διά της διαταγής ταύτης Η ΣΦΑΓΗ ΤΩΝ ΚΑΛΑΒΡΥΤΩΝ;

J.W.: Όπως ανωτέρω εξηγήθηκε, δεν δύναται να γίνει λόγος για «προσχεδιασμένη σφαγή».

Δ.Κ.: Στην παράγραφο 11 της αυτής διαταγής ορίζεται «...Ο Wolfinger (εσείς) και ο ίλαρχος Gnass προφορικώς εξηγούν την 1.12.1943, 11.00 ώρα στο γενικό επιτελείο της μεραρχίας τον προσχεδιαζόμενο σκοπό προς διεξαγωγή». Εν προκειμένω:

α) Ποιες οδηγίες λάβατε εσείς εκ του Διοικητού της 117 Μεραρχίας τυφεκιοφόρων για την ΑΚΤΙΟΝ KALAWRITA;

β) Ποιες οδηγίες δόθηκαν απ’ εσάς προφορικώς στους επιτελείς σας την 1.12.1943 για την ΑΚΤΙΟΝ KALAWRITA και κυρίως στον τομέα των αντιποίνων;

γ) Εγένετο λόγος περί των αντιποίνων στα Καλάβρυτα; Ποιες οδηγίες λάβατε; Ποιες εξηγήσεις ζητήσατε; Πώς αντιδράσατε;

J.W.: Η απάντηση στις ερωτήσεις (α,β,γ) προκύπτει από την εξήγηση στις ανωτέρω απαντήσεις μου. Λεπτομέρειες ληφθέντων και υπ’ εμού δοθέντων διαταγών και εντολών, δεν ενθυμούμαι πλέον. Οπωσδήποτε ήταν στο πλαίσιο των στρατιωτικών αναγκαιοτήτων με εφαρμογή της Αρχής του Διεθνούς Δικαίου, ότι στρατεύματα κατοχής έχουν όχι μόνο το δικαίωμα αλλά και την υποχρέωση προς συμφέρον του άμαχου πληθυσμού, να επιβληθούν υπό οποιεσδήποτε συνθήκες.

Δ.Κ.: Κατά την πορεία των ταγμάτων I και II του υπό την υμετέραν διοίκησιν 749 Συντάγματος προς Καλάβρυτα και προ της 8.12.1943 εγένοντο καθ’ όδόν πράξεις αντιποίνων και εν καταφατική περιπτώσει για ποιαν αιτία;

J.W.: Και εδώ η έκφραση «μέτρα αντιποίνων» ασφαλώς είναι ανεύθετος, ότι και δια τα κεχωρισμένως προελαύνοντα τάγματα I και II δια στρατιωτικώς αιτιολογημένα μέτρα καταπολεμήσεως, τα οποία δεν ενθυμούμαι λεπτομερώς.

Δ.Κ.: Δια της αποδείξεως NΟKW-1029 την οποία μου απέστειλε το Αρχείο της Νυρεμβέργης σημειώνονται επακριβώς οι κινήσεις των ταγμάτων I και ΙΙ του 749 συντάγματος. Για ποια αιτία γίνονταν πράξεις αντιποίνων υπό του 1/749 προ της 8.12.43 και κατά την πορεία αυτού από Αίγιο προς Καλάβρυτα;

Ο Wolfinger στην Ακρόπολη

  

Άνω: Χάρτης της Βέρμαχτ για την κατάσταση

στο Επαναστατικό Κέντρο Καλαβρύτων.

Κάτω: Ο σατανικός Τένερ

J.W.: Απάντησα σε προηγούμενη ερώτηση.

Δ.Κ.: Σε προγενέστερη συνέντευξή σας έχετε τονίσει ότι:

α) Το πρωινό της 8.12.1943 λάβατε διά του ασυρμάτου διαταγή εκτελέσεως αντιποίνων σε βάρος του άρρενος πληθυσμού των Καλαβρύτων;

β) Όταν λάβατε τη διαταγή αυτή εκδηλώσατε τις αντιρρήσεις σας ενώπιον του ταγματάρχου Ebersberger και του υπασπιστού σας λοχαγού ΠIXΛΕΡ;

γ) Προσπαθήσατε να επικοινωνήσετε για επαλήθευση της διαταγής μετά της 117 Μεραρχίας αλλά η γραμμή επικοινωνίας δεν λειτουργούσε;

δ) Σας προκάλεσε κατάπληξη το περιεχόμενο της διαταγής γιατί πρώτη φορά διετάσσετο να εκτελεσθούν όλοι οι άρρενες κάτοικοι μιας πόλεως;

ε) Δύο ώρες μετά τη λήψη της διαταγής σας συνέβη το αυτοκινητιστικό ατύχημα μεταφερθήκατε στην Πάτρα και μετέπειτα στην Αθήνα και ότι η αρχηγία της Επιχείρησης Καλάβρυτα ανετέθη στον ταγματάρχη EBERSBERGER.

Βάσει των παραπάνω από εσάς υποστηριχθέντων και των εις χείρας μου στοιχείων δημιουργούνται ερωτηματικά και ως εκ τούτου απορρέουν επί των ανωτέρω οι κάτωθι αντίστοιχες ερωτήσεις:

α) Ποια ακριβώς ώρα λάβατε τη διαταγή-σήμα για την ΣΦΑΓΗ ΤΩΝ ΚΑΛΑΒΡΥΤΩΝ;

β) Στο πολεμικό ημερολόγιο της 117^ης Μεραρχίας το οποίο μου απέστειλε το Στρατιωτικό Αρχείο αναγράφεται το 11/749 υπό τον ταγματάρχη Ebersberger ευρίσκετο την 8.12.43 εις Ρωγούς και Κερπινή όπου και εξετέλεσε μέτρα εξιλεασμού κατά των κατοίκων. Πώς δικαιολογείται η παρουσία του και στην σκηνή του επιτελείου σας, δηλαδή στο Μάνεση Καλαβρύτων όπου είχατε καταυλισμό την 8.12.43.

γ) Δυνάμει της παραγράφου 10(β) της υπ’ αριθ. 1296/43/25.11.43 διαταγής για την Επιχείρηση Καλάβρυτα καθημερινή επικοινωνία-αναφορά μεταξύ 749 συντάγματος και 117 Μεραρχίας εγένετο την 08.00' και 18.00' ώρα. Πώς για ένα τόσο ιδιαίτερο και εξαίρετο γεγονός δεν εγένετο κατά την ημέρα εκείνη (8.12. 43) προσωπική επικοινωνία μετά της Μεραρχίας; Δεν υφίστατο έτερος τρόπος επικοινωνίας διά της Αποστολής αγγελιοφόρου ούτως ώστε να υποβληθούν οι αντιρρήσεις επί της διαταγής για την ΣΦΑΓΗ ΤΩΝ ΚΑΛΑΒΡΥΤΩΝ;

δ) Ομαδικές εκτελέσεις άρρενος πληθυσμού είχαν προηγηθεί ως αντίποινα υπό των Γερμανικών στρατευμάτων στην Κάδανο Κρήτης (24.5.1941), Δοξάτο Δράμας (30.9.1941), Δομένικο Ελασσόνας (16.2.1943), Τσαρίτσανη Λαρίσης (25.11.1943), Κομμένο Άρτης (15.8.1943), Μονοδένδρι Σπάρτης (25.11.43). Ως προς τι, λοιπόν, η κατάπληξή σας εκ του περιεχομένου της διαταγής για την ΣΦΑΓΗ ΤΩΝ ΚΑΛΑΒΡΥΤΩΝ και πώς δεν υπήρχε εκ μέρους σας τοιαύτη σκέψη διά τοιούτον γεγονός όταν αναλαμβάνατε την διοίκηση της Επιχείρησης Καλάβρυτα. Ούτως ώστε να προβάλλετε τις ενδεχόμενες αντιρρήσεις σας;

ε) Το αυτοκινητιστικό ατύχημα ήταν τυχαίο; Στο πολεμικό ημερολόγιο της 117^ης Μεραρχίας αναγράφεται ότι μετά τον τραυματισμό σας η διοίκηση της Επιχείρησης Καλάβρυτα ανετέθη στον ταγματάρχη Heber, και την 10.12.1943 με προσωπική διαταγή του υποστρατήγου Λε-Σουίρ ανετέθη στον ταγματάρχη Ebersberger. Για ποιο λόγο κατά τη γνώμη σας έγινε αυτή η αλλαγή;

J.W.: α) Συμφώνως προς τις σημειώσεις μου έλαβα το ραδιογράφημα της Μεραρχίας στις 8.12.43 ώρα 08.00, δηλαδή το πρωί.

β) Επειδή κατά το χρονικό σημείο του δυστυχήματός μου, ο Ταγματάρχης Ebersberger πράγματι στο δικό μου προχωρημένο στρατηγείο, θα πρέπει να έχει γίνει λάθος στο ημερολόγιο της Μεραρχίας ή ο εν λόγω Ebersberger ανεχώρησε αυθημερόν από το σημείο επιχειρήσεως της μεραρχίας του στο προκεχωρημένο Στρατηγείο του Συντάγματος.

γ) Όσο ενθυμούμαι, είχε δοθεί διαταγή από τη Μεραρχία, για την δι’ ασυρμάτου επικοινωνία μετά της Μεραρχίας δυο φορές την ημέρα και ώρα 8 και 18, για τη μετάδοση των κυριοτέρων γεγονότων της ημέρας. Πέραν αυτού ηδύνατόο η Μεραρχία οποιαδήποτε ώρα να επικοινωνεί με το επιτελείο του Συντάγματος, εάν μία πληροφορία ή επείγουσα διαταγή έπρεπε να διαβιβασθούν. Αυτό συνέβη και στις 8/11 ώρα 17, όταν έλαβα το βαρυσήμαντο ραδιογράφημα της Μεραρχίας. Λόγω της αμέσως μετά παρεμβολής παρασίτων στην δι’ ασυρμάτου επικοινωνία (άλλος τρόπος δεν υπήρχε), δεν κατόρθωσα να πραγματοποιήσω αμέσως, όπως σκόπευα, την ενδιάμεση ερώτηση και έπρεπε να περιμένω την αποκατάσταση της επικοινωνίας, πράγμα που με τα τότε ευαίσθητα στα παράσιτα μηχανήματα γινόταν συχνά. Επειδή επί της υποθέσεως ήθελα να μιλήσω προσωπικά με το Διοικητή της Μεραρχίας Συνταγματάρχη Von Le Suire, από τον οποίο ήλπιζα να επιτύχω ένα μετριασμό της διαταγής, θα ήταν η αποστολή δι’ αγγελιοφόρου της ειδήσεως, η οποία θα απαιτούσε πολλές ώρες (το Γενικό Επιτελείο ήταν στην Αθήνα) χωρίς νόημα και άνευ αποτελέσματος.

δ) Σχετικώς με ομαδικές εκτελέσεις στην αναφερθείσα τοποθεσία μέχρι σήμερα δεν μου ήταν γνωστόν ούτε μου γνωστοποιήθηκε, ώστε η διαταγή περί τουφεκισμού του ανδρικού πληθυσμού με σοκάρισε εξαιρετικά και με ξάφνιασε. Εξ αυτού και η αντίδρασή μου με τη δήλωση, ότι τη διαταγή αυτή με τη δοσμένη μορφή δεν θα την εκτελέσω και διά τούτο επιθυμώ να επανασυνδεθώ με το Διοικητή της Μεραρχίας. Επί πλέον δεν ήταν στη διάθεσή μου, να αποδεχθώ ή να αρνηθώ την αρχηγεία της Γενικής Επιχειρήσεως Καλάβρυτα, αλλά διετάχθην σύμφωνα με τις γενικώς ισχύουσες αρχές του στρατού.

ε) Το αυτοκινητιστικό δυστύχημά μου βεβαίως δεν έγινε εκ προθέσεως, διότι κρίνοντας τα γεγονότα (το όχημα ανετράπη τρεις φορές, πολλαπλά κατάγματα πλευρών και βαριά εγκεφαλική διάσειση) θα ηδύνατο να αποβεί θανατηφόρο. Εκ των υστέρων όμως ευγνωμονούσα την τύχη μου γιατί και αν ακόμα κατόρθωνα να μετριάσω τη διαταγή π.χ. με το να κρατήσω τον ανδρικό πληθυσμό ως ομήρους και εξ αυτών να εκτελέσω βάσει αποφάσεως του Στρατοδικείου μόνο εκείνους, οι οποίοι αποδεδειγμένως είχαν ενεργό συνεργασία με τους αντάρτες – χάρις στο δυστύχημα απέφυγα μια βαριά ευθύνη. Η υπόθεση ότι μετά το δυστύχημά μου, θα αναλάμβανε ο Ταγματάρχης Heber τη Διοίκηση του Συντάγματός μου, είναι εσφαλμένη γιατί ο παραμένων στο προκεχωρημένο σημείο μου Ταγματάρχης Ebersberger ήταν ο αρχαιότερος Διοικητής Μεραρχίας του Συντάγματός μου και εξ αυτού και ο αντικαταστάτης μου. Ο Ταγματάρχης Heber ηγείτο μιας μονάδος πυροβολικού και ήταν υπό τις διαταγές μου αποκλειστικώς και μόνο για την τρέχουσα Γενική Επιχείρηση. Ούτω δεν έγινε καμιά αλλαγή στην δι’ αντικαταστάτου διοίκηση της Μεραρχίας. Όπως πληροφορήθηκα αργότερα δηλαδή μετά τον πόλεμο, από τον Συνταγματάρχη Barth, λίγο καιρό μετά το δυστύχημά μου, πέταξε με ελικόπτερο από την Πάτρα ο ίδιος ο Στρατηγός Von Le Suire στα Καλάβρυτα και ανέλαβε προσωπικώς τη Γενική Διεύθυνση της όλης επιχειρήσεως.

Ο Julius Wolfinger

Κ.Ν.: Ήμουν Αξιωματικός Διαβιβάσεων καθ’ όλη τη διάρκεια της UNTERNEHMEN KALAWRYTA και είχα την ευθύνη της επικοινωνίας του Συντάγματος με το Αρχηγείο της Μεραρχίας δια ασυρμάτου. Όταν παρέδωσα το ραδιογράφημα το πρωί της 8.12.1943 στο Διοικητή μου Wolfinger στη σκηνή του, σάστισε, κοκκίνισε και άρχισε να μονολογεί «Νάιν – Νάιν – Νάιν – τέτοια πράγματα δεν γίνονται από γερμανούς αξιωματικούς». Επιχείρησα να έλθω σε επαφή μέσω ασυρμάτου με τη Μεραρχία για περαιτέρω διευκρινίσεις, αλλά ήταν αδύνατη η επικοινωνίας. Κατά την ημέρα των γεγονότων της 13.12.1943 ήμουν στον τόπο της εκτελέσεως των άμαχων κατοίκων των Καλαβρύτων κα με τον ασύρματο ενημέρωνα τον διοικητή της Μεραρχίας Le Suire για όλες τις λεπτομέρειες της εκτελέσεως. Η διαταγή εκτέλεσης των άμαχων Καλαβρυτινών δόθηκε με ρίψη φωτοβολίδας από τον Ταγματάρχη Lange. Στην Επιχείρηση Καλάβρυτα το Σύνταγμα ήταν πλαισιωμένο από ικανό αριθμό γερμανοντυμένων ευζώνων που είχαν μεταφερθεί από τη Σπάρτη. Ήμουνα πάρα πολύ κοντά όταν το όχημα του Διοικητού ανετράπη. Οδηγός ήταν ένας υπαξιωματικός των Κυνηγών (Oberjäger) ο οποίος μετά τον πόλεμο είχε ένα ξενοδοχείο στο Linz, ονόματι «ZUM BÄRΕΝ» ή «LUM ΟCHSEN», και MICZEK (περίπου). Αυτός θα μπορούσε ασφαλώς να δώσει ακριβή πληροφορία σχετικά με το χρόνο του δυστυχήματος. Όσο θυμάμαι θα πρέπει να ήταν το δυστύχημα την ημέρα προ της 8.12.1943 περίπου 09.30 πρωινή ώρα. Το δυστύχημα ήταν περίεργο.

Κατά τη διάρκεια της επιχειρήσεως ήμουν ασυρματιστής του ασυρμάτου. Από της θέσεως αυτής είχα επαφή και με τη Μεραρχία και με τον σε μας δοθέντα ασύρματο της Μεραρχίας. Αφού είχα υπηρεσιακή διαταγή, ήμουν εφ’ όλων των ειδήσεων άριστα πληροφορημένος. Αυτό συνέβαινε, μέχρις ότου μετά το πέρας της ερεύνης στα Καλάβρυτα και την κατόπιν ώθηση προς το Δίβρι, επιστρέψαμε στην Πάτρα (14., 22., και 26.). Θα ήταν παράλογο να υποθέσει κανείς ότι ο Αδόλφος Χίτλερ δεν ήταν πληροφορημένος. Ενθυμούμαι να έχω ακούσει ότι από το Γενικό Επιτελείο του Φύρερ (Führer) εξεδόθη διαταγή, κατά την οποία «θα ληφθούν αυστηρότατα αντίποινα, η έκταση των αντιποίνων επαφίεται στο στράτευμα». Αυτό θα πρέπει να ανταποκρίνεται στον τότε τρόπο δράσεως, αν κρίνουμε από την τερατωδία αυτού του στυγερού κακουργήματος. Το μέτρο των αντιποίνων κατά τον πόλεμο αυτό θα ανταποκρίνεται σ’ αυτές τις περιπτώσεις στα συνήθη μέτρα. Επί των αντιποίνων κατά τη Γερμανική κατοχή στην Ελλάδα πρέπει να ειπωθεί, ότι μέχρι το συμβάν στα Μαζέικα [7.12.1943], με τη δολοφονία των αιχμαλώτων του λόχου Σόμπερ, δεν γνωστοποιήθηκε στο στράτευμα, ότι γίνονταν αντίποινα, εξ αφορμής φόνων Γερμανών συστρατιωτών και Ελλήνων πολιτών, οι οποίοι κατ’ ανάγκην και προς όφελος των συμπατριωτών τους, συνεργάζονταν με τις δυνάμεις κατοχής. Στην Πάτρα είχα πολλές επαφές με πολίτες της πόλεως εξ όλων των στρωμάτων, σε συζητήσεις σχετικώς με τη σφαγή, απόρησαν σε πόσο μεγάλο βαθμό. Την αυτή γνώμη είχαν σχεδόν όλοι οι ανήκοντες στην Wehrmacht. Ενθυμούμαι ότι επανειλημμένως, μετά τα γεγονότα συζητούσαμε πώς θα δέχονταν οι οικείοι των δολοφονηθέντων συναδέλφων μας ακριβώς προ των Χριστουγέννων την είδηση του θανάτου. Ομοφώνως συμφωνούσαμε όλοι εμείς οι Αξιωματικοί και στρατιώτες, ότι ήταν σφάλμα να τουφεκισθούν και αθώοι πολίτες. Αυτό μας βάρυνε – μέχρι σήμερα μένει ζωηρή ανάμνηση – διότι ενθυμούμεθα, πόσο ήρεμα και χαρούμενα το πρωινό της ίδιας ημέρας μας υποδέχθηκε ο πληθυσμός των Καλαβρύτων, όταν εκτελέσαμε την έρευνα.

O Julius Wolfinger ζωγράφος

Βεβαίως πληροφορηθήκαμε, ότι συνάδελφοί μας προ ολίγων ημερών, όταν περάσανε μέσα από τα Καλάβρυτα, δέχθηκαν φτυσίματα και ακαθαρσίες. Αφ’ ετέρου όλοι οι ανήκοντες στην Weurmacht ήμασταν της γνώμης, ότι επιτέλους θα πρέπει να τηρηθούν τα απειλούμενα αντίποινα (κατά των πολιτών που ήταν γνωστοί για επιδρομές και άλλα). Αισθανόμασταν απροστάτευτοι στην αυθαίρετο μανία φόνου των ανταρτών. Παρά ταύτα δεν έπρεπε να υπάρξουν τα ΚΑΛΑΒΡΥΤΑ. Όλοι οι Γερμανοί στρατιώτες, είτε αξιωματικοί, υπαξιωματικοί ή άνδρες, ευχαρίστως πηγαίναμε σαν στρατιώτες στην Ελλάδα. Για όλους μας, σ’ όποιο σχολείο και αν είχαμε φοιτήσει ήταν «η Ελλάς και οι Έλληνες» ένα μέρος της Δύσεως, και σαν στρατιώτες υποχρεωμένοι. Όσο μπορέσαμε να έχουμε επαφές με Έλληνες, προέκυψαν φιλικές σχέσεις, που εν μέρει διατηρούνται μέχρι σήμερα. Πολλές φορές, σε συζητήσεις μας ότι σαν στρατός κατοχής στην Ελλάδα δεν νοιώθουμε άνετα, Έλληνες σχεδόν μας παρηγορούσαν λέγοντας «τώρα πόλεμος». Θα ήταν ορόσημο για την «Γηραιά Ευρώπη» μας εάν οι τότε αντίπαλοι δίνανε τα χέρια, για να κάνουν την αρχή να κάνουν το ναυαγισμένο πλοίο «ΕΥΡΩΠΗ» πάλι ικανό προς πλεύσιν. Όλοι οι λαμβάνοντες μέρος, θα πρέπει να ξεκαθαρίσουν, ότι με την μέχρι τούδε εφαρμοζόμενη μορφή, να επιρρίπτουν όλο το φταίξιμο στους κακούς Γερμανούς, αυτό δεν μπορεί να συμβεί. Όταν ήμουν δέκα ετών καταβρόχθιζα την Ελληνική Μυθολογία, δεκαπέντε ετών την Ιστορία των Αθηνών, της Σπάρτης κ.λπ. και εικοσαετής κατά την προέλαση, στεκόμουνα βαθειά συγκινημένος μπροστά στην πύλη των Λεόντων στις Μυκήνες. Και ψεύτικο πάθος μπορώ να πω, ότι σέβομαι όλους τους ανθρώπους, αλλά τους Έλληνες τους οποίους γνώρισα σαν στρατιώτης και μέχρι σήμερα σαν φιλοξενούμενους εργάτες (Gastarbeiter) θεωρώ σαν αδελφούς.

Δ.Κ.: Εάν δε συνέβαινε το αυτοκινητιστικό ατύχημα πώς θα ενεργούσατε; Ποια η αντίδραση των υπολοίπων αξιωματικών, υπαξιωματικών και οπλιτών του 11/749; Θα μπορούσε ν’ αποφευχθεί Η ΣΦΑΓΗ ΤΩΝ ΚΑΛΑΒΡΥΤΩΝ;

J.W.: Η αντίδρασή μου, αν δεν μου συνέβαινε το δυστύχημα; αναφέρθηκε πιο πάνω. Ποια θα ήταν η αντίδραση των μετεχόντων αξιωματικών, υπαξιωματικών και ανδρών, δεν μπόρεσα μετά την έξοδό μου από το στρατιωτικό νοσοκομείο, να εξακριβώσω γιατί πιθανώς λόγω της υπερμέτρου νευρικής εντάσεως, σχεδόν δεν γινόταν συζήτηση επ’ αυτού. Η Σφαγή των Καλαβρύτων με απόλυτη σιγουριά, θα μπορούσε να αποφευχθεί, αν δεν είχε προηγηθεί η ύπουλη δολοφονία των 80 Γερμανών στρατιωτών, γιατί ούτω απεδείχθη με τα χειρότερα στοιχεία, ότι ο ονομαζόμενος αντιστασιακός αγώνας του ΕΑΜ εκινείτο έξω από όλους τους Νόμους του Πολέμου.

Δ.Κ.: Εάν δεν είχε συμβεί η αιχμαλωσία του τμήματος 5/749, η δολοφονία των 3 τραυματιών γερμανών στρατιωτών και η μετέπειτα εκτέλεση των αιχμαλώτων θα πραγματοποιείτο η Επιχείρηση Καλάβρυτα; Συνδέεται αυτή με την ιστορικότητα του Χώρου των Καλαβρύτων με άμεσο σκοπό την πτώση του ηθικού των Ελλήνων εκ της καταστροφής των Καλαβρύτων;

J.W.: Το ερώτημα απαντάται με την ανωτέρω δήλωσή μου. Μια συσχέτιση της επιχειρήσεως με το ιστορικό όνομα των Καλαβρύτων ή με την πρόθεση να πληγεί το ηθικό της αντιστάσεως του Ελληνικού πληθυσμού, δεν έγινε ποτέ και συνδυασμοί αυτού του είδους, κατά τη γνώμη μου, είναι τελείως παραπλανημένοι. Η επιχείρηση κατά των Καλαβρύτων είχε καθαρά στρατιωτικούς στόχους και εξυπηρετούσε σκοπούς που αναλύει ο στρατηγός Winter στην κατάθεσή του στη Νυρεμβέργη.

Οι δέκα εντολές στο στρατιωτικό βιβλιάριο του γερμανού στρατιώτη της Βέρμαχτ

Δ.Κ.: Ποιο το γενικό συμπέρασμά σας για τη ΣΦΑΓΗ ΤΩΝ ΚΑΛΑΒΡΥΤΩΝ;

J.W.: Μετά τα πολλά χρόνια, τα οποία πέρασαν από τα άθλια εκείνα γεγονότα, ασφαλώς δεν θα είναι εύκολο να βρεθεί η αντικειμενική αλήθεια, γιατί θα ήταν αναγκαίο να διαφωτισθεί η υπόθεση, αφού παραμερισθούν όλα τα μονόπλευρα αισθήματα, να βρεθούν τα κίνητρα και το βάθος κάθε ενέργειας και αντιδράσεως καθώς και οι ανεξάλειπτες παρεξηγήσεις και οι πλάνες. Και στο τέλος μένει μία σύμμειξη από ένοχή και μοιραίου και στις δύο πλευρές, πράγμα που αποτελεί σύμπτωμα ενός πολέμου δυστυχισμένου όσο και παράλογου. Εάν οι τωρινές προσπάθειές σας για την ανεύρεση της αλήθειας στην περίπτωση των Καλαβρύτων στεφθούν από σχετική επιτυχία τότε και εγώ θα μπορώ να ελπίζω ότι, σε συσχέτιση μ’ αυτό και το άτομό μου θα τύχει δικαιότερης κρίσεως από την Ελληνική κοινή γνώμη. Αξιότιμε κ. Κανελλόπουλε σας εύχομαι καλή επιτυχία στην προσπάθειά σας να ερευνηθεί σε βάθος η ιστορική αλήθεια για τη Σφαγή των Καλαβρύτων. Λυπάμαι γιατί ο κ. Παντελούρης δε σας παρέδωσε τον ολοκληρωμένο φάκελο που του παρέδωσα για την έρευνά σας και θα ζητήσω εξηγήσεις.

Ο Τένερ (αριστερά) και ο Λάnγκε

ΣΥΝΕΧΙΖΕΤΑΙ....
ΣΤΟ ΕΠΟΜΕΝΟ: Ο Καθηγητής της Γερμανικής Φιλοσοφίας Dr. v. Seydlitz Kurzback Διοικητής του 749 Jager Retsiment σχολιάζει την UNTERNEHMEN KALAWRYTA