Τα μειονοτικά Σχολεία στην Τουρκία

του Δημήτρη Σταθακόπουλου     ΤΑ ΜΕΙΟΝΟΤΙΚΑ ΣΧΟΛΕΙΑ ΣΤΗΝ  ΤΟΥΡΚΙΑ σύμφωνα με τα αποτελέσματα της έρευνας της Νουρτζάν Καγιά Το Ελ...

του Δημήτρη Σταθακόπουλου

  

ΤΑ ΜΕΙΟΝΟΤΙΚΑ ΣΧΟΛΕΙΑ ΣΤΗΝ  ΤΟΥΡΚΙΑ σύμφωνα με τα αποτελέσματα της έρευνας της Νουρτζάν Καγιά

Το Ελληνικό Σχολείο στην Ίμβρο (Αγριδιά)

Με την έναρξη του σχολικού έτους αντήχησε ξανά στις τάξεις «Ο όρκος», που δίνουν οι τούρκοι μαθητές κάθε πρωί από το 1933 :

Είμαι τούρκος, είμαι έντιμος, είμαι εργατικός

Αρχή μου είναι,

Να προστατεύω τους μικρότερους, να σέβομαι τους μεγαλύτερους μου,

Ιδανικό μου,

Να εξελίσσομαι και να προχωρώ μπροστά.

Ω, μεγάλε Ατατούρκ,

Ορκίζομαι,

Να προχωρώ ασταμάτητα στο δρόμο που άνοιξες

Προς το στόχο που έδειξες.

Η ύπαρξη μου χάρισμα στην ύπαρξη του τουρκισμού

Τι ευτυχία να λες ότι είσαι τούρκος!

   

Όπως εκμαιεύουμε από τον τουρκικό τύπο, η ερευνήτρια σε θέματα παιδείας στην Τουρκία, Νουρτζάν Καγιά, συντονίστρια της Διεθνούς Ομάδας Μειονοτικών Δικαιωμάτων, συγκέντρωσε τα αποτελέσματα της διετούς έρευνάς της σε έκθεση με τον τίτλο «Το Χθες και το Σήμερα των Μειονοτικών Σχολείων ( στην Τουρκία ) : Προβλήματα και Προτάσεις Λύσεων» της οποίας η παρουσίαση οργανώνεται από το Tarih Vakfı (Ίδρυμα Ιστορίας) και θα γίνει σήμερα 19.09.2013 σε ειδική εκδήλωση. 

Παραθέτουμε παρακάτω τα κύρια σημεία –προβλήματα και προτάσεις λύσεων– της εν λόγω έκθεσης, όπως δημοσιεύτηκαν στο φύλλο της 13ης Σεπτεμβρίου 2013 της εβδομαδιαίας αρμενικής εφημερίδας ‘Αγκός’:

·  Τα μειονοτικά σχολεία υπάγονται στο καθεστώς των ‘ιδιωτικών και ξένων σχολείων’. Για το λόγο αυτό αναγκάζονται να εφαρμόζουν τα πρότυπα που ορίζονται στον νόμο γι’ αυτά και ως εκ τούτου , υπάρχει ανάγκη σύνταξης ενός ξεχωριστού νόμου και εφαρμοστικού κανονισμού για τα μειονοτικά σχολεία., η δε προετοιμασία του σχετικού νόμου πρέπει να γίνει με διάλογο με τα μειονοτικά σχολεία και κατά τη σύνταξή του να ληφθούν υπόψη τα διάφορα κείμενα-σχέδια που έχουν κατά καιρούς υποβληθεί από σχολεία των μειονοτήτων.

· Για τα μειονοτικά σχολεία εφαρμόζεται ‘η αρχή της αμοιβαιότητας’ και ως βάση λαμβάνονται τα πρότυπα που ισχύουν στα τουρκικά σχολεία της δυτικής Θράκης στην Ελλάδα. Αυτό όμως αντίκειται στα ανθρώπινα δικαιώματα.

·   Στα μειονοτικά σχολεία ο διορισμός στη θέση του Υποδιευθυντή [müdür başyardımcısı =  πρώτου τη τάξει βοηθού διευθυντή] γίνεται από το Υπουργείο Εθνικής Παιδείας. Ο διορισμός αυτός οδηγεί σε ‘διαρχία’.

·   Οι δάσκαλοι και καθηγητές τουρκικών, τουρκικής λογοτεχνίας, ιστορίας, γεωγραφίας, ιστορίας της επανάστασης και κοινωνιολογίας διορίζονται από το ΥΕΠ, το οποίο καταβάλει και τους μισθούς τους. Βάσει του σχετικού κανονισμού ο διορισμός αυτών των εκπαιδευτικών περιορίζεται στα πέντε χρόνια. Οι εκπαιδευτικοί αυτοί θα έπρεπε να επιλέγονται από τα σχολεία, ο μισθός τους να καταβάλλεται από τα σχολεία, από κονδύλιο που θα θέτει στη διάθεσή τους το ΥΕΠ και, επίσης, να μην υπάρχει περιορισμός στη διάρκεια της θητείας τους.

·  Το κράτος θα πρέπει να χρηματοδοτεί μια μονάδα που θα αποτελείται από ικανά σε γνώση και αριθμό στελέχη, τα οποία θα καταρτίζουν τα βιβλία και το εκπαιδευτικό υλικό που χρειάζονται τα μειονοτικά σχολεία. Στη μονάδα αυτή θα πρέπει να εξασφαλιστεί και η απασχόληση ειδικών στο τομέα αυτό μελών των μειονοτήτων.

·   Βάσει της κείμενης νομοθεσίας, τα παιδιά ελληνικής και αρμενικής υπηκοότητας που φοιτούν σε ρωμέικα και αρμενικά σχολεία της Πόλης δεν μπορούν να αποκτήσουν απολυτήριο/δίπλωμα. Η κατάσταση αυτή περιορίζει το δικαίωμα στην εκπαίδευση των παιδιών αυτών.

·  Σύμφωνα με την αρχή της ισότητας απέναντι στον νόμο, θα πρέπει, όπως συμβαίνει με τα κρατικά σχολεία, να προβλέπεται  στον κρατικό προϋπολογισμό η αντιμετώπιση από το κράτος όλων των εξόδων και των μειονοτικών σχολείων.

·  Θα πρέπει να αποσταλεί εγκύκλιος σε όλες τις διευθύνσεις/υποδιευθύνσεις και τους εργαζομένους στο ΥΕΠ, που θα [τους] θυμίζει ότι τα μειονοτικά σχολεία είναι εκπαιδευτικά ιδρύματα που παρέχουν εκπαίδευση και δύο γλώσσες και δεν πρέπει να υπόκεινται σε κανενός είδους διαφορετική μεταχείριση. Θα πρέπει, επίσης, να αφαιρεθεί από όλες τις πηγές που χρησιμοποιεί το ΥΕΠ κάθε αρνητική έκφραση που αφορά τα μειονοτικά σχολεία.

·  Το εκπαιδευτικό σύστημα στην Τουρκία, όπως σαφώς ορίζεται στον Θεμελιώδη Νόμο Περί Εθνικής Παιδείας, είναι διαμορφωμένο γύρω από έναν ορισμένο ιδεολογικό στόχο. Στα τουρκικά σχολεία εξακολουθούν να διδάσκονται βιβλία ιστορίας που περιέχουν εκφράσεις ‘διάκρισης’ εναντίον των αρμενίων και των ρωμιών.  Επίσης, όπως σε όλα τα κρατικά και ιδιωτικά σχολεία στην Τουρκία, έτσι και στα μειονοτικά, η σχολική ημέρα ξεκινάει για τους μαθητές με την απαγγελία του Μαθητικού Όρκου.

· Ο σκοπός της εθνικής παιδείας πρέπει να απαλλαγεί από το βάρος της ‘εθνικιστικής’ ιδεολογίας και στη θέση της να τονίζονται η έννοια του πολίτη στη βάση της ισότητας, της δημοκρατίας και του σεβασμού στα ανθρώπινα δικαιώματα· να αφαιρεθούν από τα σχολικά βιβλία και τα βιβλία που προτείνονται ως πρόσθετη ανάγνωση οι εκφράσεις που παρουσιάζουν τις μειονότητες ως εχθρικές και ως ‘Άλλους’· και, να σταματήσει η υποχρέωση της απαγγελίας του Όρκου τόσο στα κρατικά και ιδιωτικά όσο και στα μειονοτικά σχολεία.

Σημειώνουμε, τέλος, ότι πέντε ελληνικά μειονοτικά σχολεία με συνολικά 191 μαθητές λειτουργούν αυτή τη στιγμή στην Κωνσταντινούπολη:

Η Μεγάλη του Γένους Σχολή (λύκειο, με 52 μαθητές), το Ζάππειο (δημοτικό, με 69 και λύκειο με 18), το Ζωγράφειο (λύκειο, με 38) καθώς και τα Δημοτικά σχολεία της Βλάγκας (7) και της Πριγκήπου (7). Στην Πόλη  λειτουργούν, επίσης, 16 αρμενικά σχολεία με σύνολο 3.029 μαθητές [σύμφωνα με την ‘Αγκός’ 13/9] και ένα εβραϊκό, τα Ιδιωτικά Εβραϊκά Εκπαιδευτήρια Ούλους, που περιλαμβάνουν τις βαθμίδες από νηπιαγωγείο έως λύκειο.

 Δημήτρης Σταθακόπουλος

Δρ. κοινωνιολογίας της ιστορίας, Παντείου πανεπιστημίου Διπλωματούχου Βυζαντινής μουσικής - μουσικολόγου Μέλους του international society for ethnomusicology Bloomington Indiana Univ. Δικηγόρου παρ’ Αρείω Πάγω Μέλους του Δ.Σ του Δικηγορικού Συλλόγου Πειραιά Μέλους της Ελληνικής αντιπροσωπείας στην Ευρωπαϊκή Ένωση Δικηγόρων CCBE

Ανυπόγραφα κείμενα ή επιστολές δεν δημοσιεύονται. Τα ενυπόγραφα κείμενα, άρθρα, δελτία τύπου, ανακοινώσεις, δεν εκφράζουν κατ’ ανάγκη την άποψη του ΚΑΛΑΒΡΥΤΑ-NEWS