Μάθε για τις θερμίδες!

Όλη μας τη ζωή μάς δασκάλεψαν να σκεφτόμαστε σε όρους θερμίδων. Αυτό είναι χρήσιμο αν οι θερμίδες είναι κακές αλλά επικίνδυνο για την υγ...

Όλη μας τη ζωή μάς δασκάλεψαν να σκεφτόμαστε σε όρους θερμίδων. Αυτό είναι χρήσιμο αν οι θερμίδες είναι κακές αλλά επικίνδυνο για την υγεία μας αν οι θερμίδες είναι καλές. Στα άρθρα αυτά θα αρχίσετε να αποκτάτε ένα διαφορετικό -πραγματικά τεκμηριωμένο επιστημονικά- τρόπο σκέψης: Αντί να επικεντρώνετε στον αριθμό των θερμίδων που καταναλώνετε, θα αρχίσετε να επικεντρώνετε στο που πηγαίνουν οι θερμίδες αυτές. Δηλαδή στο αν και πώς οι θερμίδες αυτές κατανέμονται και επιμερίζονται στο σώμα σας.

Η επιστημονική αυτή ιδέα του επιμερισμού των θρεπτικών στοιχείων ξεπροβάλλει πολύ καθαρά μέσα από την ανθρώπινη βιοχημεία και είναι εντυπωσιακό το πόσο δύσκολα την αντιλαμβάνονται, και πολύ λιγότερο καταφέρνουν να την αποδεχθούν, οι διάφοροι «ειδικοί» στη δίαιτα και το αδυνάτισμα. Κι αυτό είναι λυπηρό διότι ο επιμερισμός στο σώμα μας των θρεπτικών στοιχείων που προσλαμβάνουμε από τις τροφές αποτελεί το κλειδί για να δημιουργηθεί η μεταβολική αλλαγή που θα σας επιτρέψει να καίτε λίπος και να χτίζετε μυς ταυτόχρονα. Ο επιμερισμός των θρεπτικών στοιχείων αφορά τη διαδικασία με την οποία οι θερμίδες εκτρέπονται μακριά από τα λιποκύτταρά σας και ανακατευθύνονται προς τους μυς και τα οστά σας (βέβαια ο μηχανισμός αυτός λειτουργεί και αντίστροφα).

Αν δεν το είχατε ξανακούσει ποτέ σας, θα αναρωτιέστε αν αυτό θα ήταν καν δυνατό. Συνεπώς ας αρχίσουμε με ένα βασικό, αν και παράξενο, παράδειγμα: Τα γουρούνια που τους δίνεται αυξητική ορμόνη. Οι έρευνες δείχνουν πως όταν χορηγείται αυξητική ορμόνη στα γουρούνια, τα αποθέματα λίπους τους μειώνονται κατά 50 έως 80 τοις εκατό (!), ενώ η μυική τους μάζα αυξάνεται κατά 10 έως 20 τοις εκατό. Η αγωγή με αυξητική ορμόνη τα επιτυγχάνει όλα αυτά με το να αναστέλλει ορισμένα ένζυμα που εμπλέκονται στη συσσώρευση λίπους, ενώ διεγείρει άλλα ένζυμα που σχετίζονται με τη μυική και οστική αύξηση.

Κάτι ακόμα καλύτερο, τα αποτελέσματα αυτά διαπιστώνονται ενόσω τα γουρούνια τρώνε 10 έως 15 τοις εκατό λιγότερες θερμίδες από ό,τι πριν. Με άλλα λόγια, τα γουρούνια τρώνε λιγότερο, αποκτούν περισσότερους μυς και οστά (κάτι αδύνατο για όταν βρίσκεσαι σε στερητική δίαιτα κατά τη συμβατική διαιτολογία, όπως εξηγήσαμε στα προηγούμενα άρθρα) και χάνουν περισσότερο λίπος όταν λαμβάνουν αυξητική ορμόνη. Προσέξατε πόσο άλιπο έχει γίνει το χοιρινό κρέας τελευταία; Αυτό είναι αποτέλεσμα του επιμερισμού των θρεπτικών στοιχείων.

Και ενώ όλα αυτά φαίνονται συναρπαστικά, το καυτό ερώτημα είναι το εξής: Μπορούμε να προκαλέσουμε τέτοιο επιμερισμό θρεπτικών στοιχείων στον άνθρωπο; Και, εξίσου σπουδαίο, μπορούμε να το επιτύχουμε με διατροφή και άσκηση, και όχι φάρμακα; Εν συντομία η απάντηση είναι ναι!

Στο σημείο αυτό κάποιος πρέπει να σας μιλήσει για το γλυκογόνο. Γλυκογόνο ονομάζονται οι υδατάνθρακες που αποθηκεύονται στους μυς και το συκώτι σας. Ένας εύκολος τρόπος για να το κατανοήσετε είναι αν το φανταστείτε σαν μια αποθήκη σακχάρου (γλυκόζης), όπου το σάκχαρο είναι η μορφή των υδατανθράκων που το σώμα σας χρησιμοποιεί για καύσιμο.

Ωστόσο, σε αντίθεση με τις αποθήκες λίπους, οι οποίες μπορούν να επεκτείνονται (δηλαδή να σας κάνουν όλο και πιο παχύσαρκους), η αποθήκη σας γλυκογόνου έχει περιορισμένη χωρητικότητα για σάκχαρο. Σκεφτείτε το ποτήρι σας. Προσπαθήστε να το γεμίσετε με ένα λίτρο νερό και θα δείτε το περισσότερο να ξεχειλίζει και να χύνεται κάτω. Έτσι συμβαίνει και με το σάκχαρο και την αποθήκη σας γλυκογόνου.

Σε αυτό έγκειται και το πρόβλημα. Μια φουλαρισμένη αποθήκη γλυκογόνου δίνει το σήμα στο σώμα σας να χρησιμοποιεί για ενέργεια τους εισερχόμενους υδατάνθρακες (αντί για το λίπος) και να μετατρέπει τους υδατάνθρακες σε λίπος (!) αντί να χρησιμοποιεί το αποθηκευμένο λίπος σας. Αλλιώς η αποθήκη σας γλυκογόνου θα ξεχείλιζε από σάκχαρο που θα έμενε στο αίμα, προκαλώντας διαβητική φθορά.

Το αποτέλεσμα είναι ότι το σώμα σας όχι μόνο σταματάει να καίει λίπος αλλά τείνει και να το διατηρήσει, εφόσον του προσφέρετε λίγο λίπος από την τροφή σας. Αυτός είναι ένας από τους κύριους λόγους για το τρομακτικά επιδεινούμενο πρόβλημα παχυσαρκίας σήμερα (250% αύξηση σε 25 χρόνια!). Επειδή οι δίαιτες των περισσότερων είναι υπερβολικά περιεκτικές σε υδατάνθρακες, τα αποθέματά τους γλυκογόνου είναι πάντα στα υψηλότατα όρια. Συνεπώς το σώμα τους δεν τους επιτρέπει να χρησιμοποιούν για καύσιμο το αποθηκευμένο λίπος τους.

Τα ιατρικά θέματα είναι μια προσφορά στο  ΚΑΛΑΒΡΥΤΑ-NEWS του διαδικτυακού ιατρικού περιοδικού www.iator.gr