Λεχούρι: Ο ιστορικός πύργος του Λεχουρίτη και το Λαογραφικό Μουσείο

Οι καπεταναίοι: Ο Καπετάν Γιώργης (Παπαδόπουλος) Λεχουρίτης, γιος του Αναγνώστη, ανέπτυξαν έντονη δράση κατά τους αγώνες της Πατρίδας ...

Οι καπεταναίοι:

Ο Καπετάν Γιώργης (Παπαδόπουλος) Λεχουρίτης, γιος του Αναγνώστη, ανέπτυξαν έντονη δράση κατά τους αγώνες της Πατρίδας μας ενάντια στους Τούρκους κατακτητές και έφτασε στον βαθμό του χιλιάρχου. Ο Γιώργης Λεχουρίτης σπούδασε στην περίφημη Σχολή του Σοπωτού. Στην συνέχεια πήγε στα Επτάνησα και κατατάχθηκε στον Αγγλικό Στρατό, όπου πολύ γρήγορα εξελίχθηκε φτάνοντας στον βαθμό του Λοχαγού. Αργότερα, το 1829, παντρεύτηκε την ανηψιά του Θ. Κολοκοτρώνη, Βενέτα, αφού είχε κερδίσει την εκτίμηση τού μεγάλου οπλαρχηγού λόγω της φήμης του κατά τους αγώνες του Έθνους και της μόρφωσής του, (τον περίφημο γάμο περιγράφει ο γραμματέας του Θ. Κολοκοτρώνη, ο Φιλαίος Θεόδωρος Ρηγόπουλος, βλ. Επετηρίδα των Καλαβρύτων, 1978, σελ.121). Από τον γάμο του απέκτησε ένα γιο, τον Γιάννο, ο οποίος αναδείχθηκε δήμαρχος στην Κάτω Αχαΐα.

Ο Καπετάν Γιώργης Λεχουρίτης έλαβε μέρος πρωτοστατώντας σε πολλές σπουδαίες μάχες στο πλευρό των Κολοκοτρώνη, Καραϊσκάκη, Πετιμεζά, Ζαΐμη και άλλων. Έλαβε δε μέρος στις μάχες του Φαλήρου, (όπου σκοτώθηκε ο Καραϊσκάκης), των Δερβενακίων, του Λεβιδίου, της Ακράτας, του Λάλα, καθώς και στην απελευθέρωση των Καλαβρύτων (20-21 Μαρτίου 1821).Κατά την μάχη για την απελευθέρωση των Καλαβρύτων, συνελήφθη αιχμάλωτος ο Τούρκος Διοικητής της πόλης Ιμπραήμ Αρναούτογλου, ο οποίος οδηγήθηκε μαζί με την κόρη του Αϊσέ – ερωμένη του Π. Φωτήλα – και παρέμεινε έγκλειστος για ασφάλεια στον Πύργο του Γ. Λεχουρίτη, στο δυσπρόσιτο Λεχούρι.Φερόμενος ως χιλίαρχος μετά την απελευθέρωση, ο Γ. Λεχουρίτης εντάχθηκε στον τακτικό στρατό και αποστρατεύθηκε με τον βαθμό του συνταγματάρχη. Πέθανε στο Λεχούρι από την φοβερή επιδημία το 1854, απομονωμένος.Το όνομά του έμεινε στην αθανασία, καθώς μας το θυμίζουν πολλές αναφορές σε μάχες, όπως επίσης και η προτομή του, που στήθηκε στην κεντρική πλατεία του χωριού μετά από απόφαση του Γ.Ε.Σ. το 1974, με πρωτοβουλία του Συλλόγου των εν Αθήναις Λεχουριτών.

ΙΣΤΟΡΙΚΟΣ ΠΥΡΓΟΣ ΤΟΥ ΛΕΧΟΥΡΙΤΗ 

«ντουφέκια ήταν στους τοίχους του δαφνοστεφανωμένακαι στις αυλές, στις σάλες του σκιές του Εικοσιένα.Σακούλια μπαρουτόβολα γκρεμόνταν σε καρφιάκαι λάφυρα απ` τον Δράμαλη, πιστόλες και σπαθιά».(προσωπικές αναμνήσεις του Χρήστου και του Γιώργη Πορετσάνου,- τον Πύργο αγόρασε ο πατέρας τους Ανδρέας, το 1905).

Ο Πύργος του Λεχουρίτη. Ο ιστορικός Πύργος του Λεχουρίτη κτίστηκε, αρχικώς ο μισός, το 1740 έως το 1760, όταν διορίστηκε ο Αναγνώστης Λεχουρίτης άρχοντας των τριάντα δύο χωριών της Ερυμάνθειας περιοχής. Και ο άλλος μισός το 1785 έως το 1790, όταν πάλι διορίστηκε άρχοντας ο εγγονός του Αναγνώστης, αγωνιστής του 1821 μαζί με τους τέσσερις γιους του.

Ο Πύργος είχε υπόγεια κρυφή διάβαση προς το τότε παράρτημά του – σημερινό σπίτι του Ν. Σακελλαρόπουλου (η διάβαση διακρίνεται και σήμερα). Ο Πύργος γνώρισε μεγάλες δόξες, φιλοξένησε στις σάλες του μεγάλες μορφές του Εικοσιένα, καθώς και τον Τούρκο διοικητή των Καλαβρύτων ως αιχμάλωτο. Το μεγάλο αυτό εθνικό μνημείο επισκέφθηκαν το 1840 προς τα μέσα της Άνοιξης ο Όθωνας και η Αμαλία, πρώτοι Βασιλείς της Ελλάδος, για να τιμήσουν και να γνωρίσουν από κοντά τον καπετάν Γιώργη Λεχουρίτη.

Ο Πύργος έμεινε σφαλισμένος μετά την επιδημία του 1854 για πολλά χρόνια, έως ότου πουλήθηκε από τον γιο του καπετάν Γιώργη Λεχουρίτη Γιάννο, δήμαρχο για πολλά χρόνια στην Κ. Αχαΐα, στον πατέρα του αειμνήστου Γ. Πορετσάνου, το έτος 1905. Το Λεχούρι οφείλει πολλά στον Γ. Πορετσάνο, διότι διέσωσε και κατέγραψε πολλά ιστορικά στοιχεία για το χωριό του Λεχούρι σε μερικά από τα οποία βασίζουμε σήμερα την έρευνά μας.Ο Πύργος ανακαινίστηκε εξ ολοκλήρου το 1990, σε τμήμα δε αυτού λειτουργεί σήμερα Ιστορικό και Λαογραφικό Μουσείο, ενώ κάθε χρόνο στον κήπο του δίδονται διαλέξεις από σημαντικούς πνευματικούς ανθρώπους και διοργανώνονται διάφορες πολιτιστικές εκδηλώσεις.

Ο κύριος χώρος του μουσείου Παραδοσιακή κρεβατοκάμαραΛαϊκά σκεύη, Εξαρτήματα αργαλειού, σίδερα και μηχανή της βασίλισσας Όλγας, Με πέτρες από τα αναθέματα των παλιών και νεότερων διχασμών μας: των ετών 431 π.Χ., 1825, 1916, 1936, 1946 κ.λπ., όπως επιγράφονται στην πλάκα του μνημείου. Το μνημείο, που είναι προσφορά του Γ. Πορετσάνου, απέσπασε βραβείο από τον Μιλτιάδη Έβερτ ως (τότε) Δήμαρχο Αθηναίων, το 1986, που είχε ανακηρυχθεί «παγκόσμιο έτος ειρήνης».Επί της πλάκας του ηρώου αναγράφονται τα ονόματα των πεσόντων κατά τους διάφορους πολέμους του Ελληνισμού.ΥΓ.
Τα ανωτέρω ιστορικά στοιχεία ανήκουν στα αρχεία του Μουσείου «Πύργος Λεχουρίτη» του οποίου ιδιοκτήτρια είναι η Ελένη Γ. Πορετσάνου. Είναι συγκεντρωμένα από τα ιστορικά ντοκουμέντα των Γ. Παπανδρέου, Ντουντούμη, επετηρίδων Καλαβρύτων, Γ. Πορετσάνου και από έρευνες στην Εθνική Βιβλιοθήκη Αθηνών κ.λπ.

Κάθε χρόνο κατά τον μήνα Αύγουστο στο περιβάλλοντα χώρο του Μουσείου διοργανώνονται εξαιρετικές φιλολογικές βραδιές και εκδηλώσεις με καλεσμένους ανθρώπους του πνεύματος, συγγραφείς, ιστορικούς, μελετητές σε μια μυσταγωγία που τιμά τον τόπο και την ιστορία του