Ευκαιρίες στην Ελλάδα της κρίσης

του Διογένη Δημητρακόπουλου Tην Κυριακή έπεσε η αυλαία του 16ου Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης, με έντονη την παρουσία των ελληνικώ...

του Διογένη Δημητρακόπουλου

Tην Κυριακή έπεσε η αυλαία του 16ου Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης, με έντονη την παρουσία των ελληνικών συμετοχών που στην πλειονότητά τους είχαν ως θέμα πτυχές της ελληνικής κρίσης.

Πέρα από τις αρνητικές εικόνες της Ελλάδας του σήμερα, υπάρχουν και κάποιες καινοτόμες προσπάθειες από ανθρώπους που αγωνίζονται για μία καινούργια αρχή, κόντρα στο ζοφερό κλίμα που επικρατεί στη χώρα. Τέτοιες εικόνες έδειξε στους θεατές η σκηνοθέτης Αλκμήνη Μπούρα με το ντοκιμαντέρ ελληνογερμανικής παραγωγής “Neubeginn auf Griechisch” («Νέο ξεκίνημα στα ελληνικά»):

«Θέλω να δείξω διαφορετικές εικόνες από αυτές που ήταν ήδη γνωστές στην Ευρώπη για την Ελλάδα. Πέρα από τις απεργίες, τις διαδηλώσεις και τις οικονομικές δυσκολίες, υπάρχουν και άνθρωποι που προσπαθούν να δημιουργήσουν κάτι νέο και διαφορετικό. Θέλω να δώσω μια θετική εικόνα προς τα έξω, ότι υπάρχουν άνθρωποι με ιδέες αυτή την εποχή στην Ελλάδα, που αγωνίζονται και καταφέρνουν να έχουν επιτυχία. Όχι με κάποιες περίεργες ουτοπικές ιδέες, αλλά με συγκεκριμένες δράσεις, πως μπορούν να αλλάξουν και να βρουν λύσεις με απλά μέσα, όπως με ένα δίκτυο ανταλλακτικής οικονομίας».

Το δίκτυο Ανταλλαγών και Αλληλεγγύης Μαγνησίας είναι ένα από τα θετικά παραδείγματα, στα οποία εστιάζει το ντοκιμαντέρ. Την ώρα που η ιδέα της δημοκρατίας κλυδωνίζεται, μια νέα αξία ανθίζει: η ιδέα της κοινότητας. Η υπεύθυνη του δικτύου Μαρία Χούπη εντυπωσίασε τη σκηνοθέτη: «Έχω μεγαλώσει στο εξωτερικό και βλέπω ότι παρ’όλη την πολύ δύσκολη κατάσταση, οι Έλληνες δεν κατεβάζουν το κεφάλι και προσπαθούν να βρούνε κάποιες νέες διεξόδους. Οι άνθρωποι υποφέρουν πολύ, αλλά υπάρχουν δυνατότητες που μπορούν να αξιοποιηθούν στη χώρα. Αν κάτι τέτοιο συνέβαινε στις βορειοευρωπαϊκές χώρες, αμφιβάλλω αν οι άνθρωποι εκεί θα είχαν τέτοια θαρραλέα αντιμετώπιση.»

Καινοτομία και επιχειρηματικότητα

Στο ντοκιμαντέρ Neubeginn auf Griechisch παρουσιάζονται καινοτόμες επιχειρηματικές δράσεις, όπως η περίπτωση του i-kiosk, μια ιδέα τριών νέων ανθρώπων που δημιούργησαν ένα λογισμικό σύστημα οργάνωσης περιπτέρων. Το i-kiosk είναι κερδοφόρo από τον πρώτο χρόνο λειτουργίας του, αντιμετωπίζοντας με επιτυχία τα οργανωτικά και γραφειοκρατικά προβλήματα.

Μεγάλο μέρος του ντοκιμαντέρ καταλαμβάνει η περίπτωση του καθηγητή Βιοχημείας στο Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας Δημήτρη Κουρέτα. Ένας δραστήριος καθηγητής σε ένα επαρχιακό πανεπιστήμιο στην Ελλάδα καταφέρνει να συνδέσει το πανεπιστήμιο με την πραγματική οικονομία εξασφαλίζοντας έσοδα για το πανεπιστήμιο, τα οποία μετατρέπονται σε υποτροφίες για τους φοιτητές. Το πιο χαρακτηριστικό παράδειγμα δράσης του που προβάλλεται είναι η εκμετάλλευση των υποπροϊόντων του τυρογάλακτος, τα οποία από ρύποι μετατρέπονται με κατάλληλη επεξεργασία σε ένα σκεύασμα (κέικ) που είναι ιδιαίτερα θρεπτικό για τον οργανισμό. «Αποτελεί ένα παράδειγμα ανθρώπου που βοηθά τη νέα γενιά μορφωμένων και καλά καταρτισμένων ανθρώπων να αξιοποιηθούν στη χώρα τους και να μη φύγουν όπως πολλοί άλλοι στο εξωτερικό», επισημαίνει η κ. Μπούρα.

Η «νονά» Άνγκελα Μέρκελ

Αίσθηση προκάλεσε με δυο sold-out προβολές το ντοκιμαντέρ «Νονά» του δημοσιογράφου Στέλιου Κούλογλου. Κεντρική ήρωας η καγκελάριος της Γερμανίας Άνγκελα Μέρκελ ενώ ο τίτλος είναι εμπνευσμένος από το ομότιτλο βιβλίο της γερμανίδας δημοσιογράφου Γκέρτρουντ Χέλερ. Ο γνωστός από την εκπομπή «Ρεπορτάζ χωρίς Σύνορα» δημοσιογράφος φωτίζει τις άγνωστε πτυχές της ζωής της καγκελαρίου από την εποχή που ζούσε στην Ανατολική Γερμανία μέχρι την άνοδό της στην εξουσία και τη σημερινή διαχείριση της οικονομικής κρίσης που ξέσπασε στις χώρες του ευρωπαϊκού νότου.

Με χιουμοριστικό και καυστικό τρόπο η καγκελάριος παρουσιάζεται να ακολουθεί στη σημερινή πολιτική της τις αρχές και τις αξίες, με τις οποίες γαλουχήθηκε στην Ανατολική Γερμανία, και να εφαρμόζει τις μαφιόζικες μεθόδους της «ομερτά». Στο ντοκιμαντέρ η καγκελάριος παρουσιάζεται να παρατηρεί την πολιτική κατάσταση ως ένα πείραμα, με τη ματιά της φυσικού. Περιμένει που θα καταλήξει μία κατάσταση, αποφεύγοντας να παίρνει κρίσιμες αποφάσεις

Παρά την αυστηρή κριτική του στην πολιτική της Μέρκελ πάντως ο σκηνοθέτης θέλει να είναι αισιόδοξος: «Θέλω να ελπίζω σε αυτό που λένε μερικοί Merkel moments, όπως έγινε με τη στροφή της στο θέμα της πυρηνικής ενέργειας. Ειδάλλως θα φορτωθεί την άνοδο του ευρωσκεπτικισμού με διάφορες μορφές και τον κίνδυνο της κατάρρευσης του ευρώ».

Κούλογλου: Τι θα έλεγα στη Μέρκελ

Η ταινία έχει αρχίσει να προβάλλεται στις ελληνικές αίθουσες και επιθυμία του σκηνοθέτη είναι να προβληθεί κάποια στιγμή και στη Γερμανία: «Θα ήθελα πολύ να προβάλω την ταινία στη Γερμανία. Δεν έχω κάποιο πρόβλημα με τους Γερμανούς, έχω πολλούς φίλους εκεί. Θα ήθελα να ανοίξει όμως ένας πραγματικός διάλογος που θα λάβει υπόψη του ότι ο ελληνικός λαός υποφέρει και ότι αυτό δεν είναι γνωστό στη Γερμανία όσο θα έπρεπε.»

Στο υποθετικό σενάριο που η κ. Μέρκελ θα παρακολουθήσει το ντοκιμαντέρ, ο κ . Κούλογλου της συνιστά: «Θα της έλεγα να παρακολουθήσει την ταινία, να αδιαφορήσει γι’ αυτά που την αφορούν και σίγουρα δε θα της αρέσουν και να εστιάσει σε αυτά που έχει προκαλέσει στους υπόλοιπους λαούς.»

Διογένης Δημητρακόπουλος, Θεσσαλονίκη