Ένα σπάνιο Δημοτικό τραγούδι που εξυμνεί τα Καλαβρυτινά παλληκάρια

Η φωτογραφία είναι από το Χορευτικό τμήμα του Πολιτιστικού συλλόγου Σκεπαστού Καλαβρύτων στις επετειακές εκδηλώσεις στο Λειβάρτζι 14 Μαρτί...

Η φωτογραφία είναι από το Χορευτικό τμήμα του Πολιτιστικού συλλόγου Σκεπαστού Καλαβρύτων στις επετειακές εκδηλώσεις στο Λειβάρτζι 14 Μαρτίου 2014.(φωτό Φράγκος)

Δημήτρη Σταθακόπουλου Δρα κοινωνιολογίας της ιστορίας και πολιτισμού (οθωμανικής περιόδου) Παντείου Πανεπιστημίου, δικηγόρου παρ’ Αρείω Πάγω – Μουσικολόγου.

Δημοτικό τραγούδι που εξυμνεί τα Καλαβρυτινά παλληκάρια

Από τη συλλογή του Α.Passow, «Ρωμαίϊκα τραγούδια», ερανίσαμε ένα δημοτικό τραγούδι για την Κλεφτοπούλα Αρετή που αρνείται ν’ αρραβωνιαστεί στη «Δήμιτσα» (;) ή στη Δημητσάνα. Εκείνη θέλει Καλαβρυτινά παλληκάρια :

Αν και δεν σώζεται η μελωδία του τραγουδιού στη συγκεκριμένη συλλογή, από την μετρική του στίχου και την ομοιότητά του με τραγούδια όπως τα : « ο κάμπος επρασίνησε» ή το « χαίρεται ο πεύκος το νερό κι’ ο έλατος το χιόνι», ή το « θέλω να σκίσω τα βουνά με της ελιάς το φύλλο», πιθανολογώ πώς ο ρυθμός είναι τσάμικος και η μελωδία του πρέπει να είναι ίδια με τα τρία ( 3 ) προαναφερόμενα τραγούδια:

π.χ ( από το 1:40’ και μετά ): 

https://www.youtube.com/watch?feature=player_detailpage&v=ye-RqRSvn20

και:https://www.youtube.com/watch?feature=player_detailpage&v=P0QJ6dyLCIg

Απριλίου 11, 2014 - Δημήτρης Σταθακόπουλος

Συμπληρώνει ο Αθανάσιος Τζώρτζης 

Θανάσης Τζώρτζης Γκέρμπεσι (Προφήτη Ηλία) gerbesi.wordpress.com

Ο Θανάσης Τζώρτζης έχει κάνει μια τεράστια έρευνα με συλλογής στοιχείων για όλη την επαρχία Καλαβρύτων και εξέδωσε πρόσφατα το πεντάτομο έργο "Ιστορικό Λεξικό της Επαρχίας Καλαβρύτων"

Στην παρουσίαση από τον εκλεκτό κο Δημήτρη Σταθακόπουλο του δημοτικού τραγουδιού με τίτλο «ΚΛΕΦΤΟΠΟΥΛΑ», θα μου επιτραπεί να προσθέσω τα εξής:

Το τραγούδι, όπως αναφέρεται και στη σημείωση του Passow κάτω από τον τίτλο του, δημοσίευσε, πριν τον Passow (1860), ο Σπυρ. Ζαμπέλιος το 1852, στο βιβλίο του με τίτλο «ΑΣΜΑΤΑ ΔΗΜΟΤΙΚΑ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣ. Εκδοθέντα μετά μελέτης ιστορικής περί Μεσαιωνικού Ελληνισμού….Κέρκυρα, τυπογραφείο ΕΡΜΗΣ, 1852» (όπως συνημ. φωτ.).

Παραλλαγή αυτού του τραγουδιού δημοσιεύεται από τον Π. Παπαρηγόπουλο (Καλαβρυτινά δημοτικά τραγούδια της κλεφτουριάς και του ξεσηκωμού, Επετ.των Κλαβρ. 1971, σελ. 153-167.).

Αλλά και άλλη παραλλαγή, από τον Αθ. Φωτόπουλο (Λαογραφικά της Ανατολικής περιοχής Αιγιαλείας και Καλαβρύτων - Επετ. τ. Καλαβρύτων 1980-1981, τ.ΙΒ,ΙΓ, σ. 161), όστις επικαλείται τον Δημ. Ανδρ. Τσίριμπα, ενθ. ανωτ., σ. 93., Π. Παπαρηγοπούλου ενθ ανωτ. σ. 22-33.:

[«Διψούν οι κάμποι για νερό και τα βουνά για χιόνια,/ διψάει κ’ η δόλια η Αρετή για μια σταλιά νεράκι,/ πέντε ημερούλες νηστική και δέκα διψασμένη./ Κ’ η μάνα της της έλεγε, κ’ η μάνα της της λέει˙/ «Δώσ’, Αρετή, το λόγο σου για να σ’ αρρεβωνιάσω./ - Δε σ’ το είπα, δεν παντρεύουμαι, δεν παίρνω Ζαρουχλιώτη;/ Θα πάρω απ’ τα Σουδενά, απ’ τους Πετμεζαίους,/ πόχουν τα χίλια πρόβατα, τα πεντακόσια γίδια,/ όπου φορούν γραφτά σκουτιά, λάμπουν από τα’ ασήμι»].

Με τιμή,

Α. Τζώρτζης.