Ηρακλής Ρούπας: Νέα προσέγγιση της αγροτικής οικονομίας

γράφει ο οικονομολόγος Ηρακλής Ρούπας Ίσως είναι η πρώτη φορά έπειτα από πολλά χρόνια που οι σταφιδοπαραγωγοί της Αιγιάλειας κινδυνεύουν...

γράφει ο οικονομολόγος Ηρακλής Ρούπας

Ίσως είναι η πρώτη φορά έπειτα από πολλά χρόνια που οι σταφιδοπαραγωγοί της Αιγιάλειας κινδυνεύουν με αφανισμό εξαιτίας αθέτησης –όπως φαίνεται –συμφωνιών από πλευράς Υπουργείου και της προωθούμενης νέας ΚΑΠ, ενώ οι ροδακινοπαραγωγοί σε άλλες περιοχές της χώρας κινδυνεύουν να βρεθούν όχι μόνον χωρίς εισόδημα εξαιτίας της κρίσης, αλλά και του εργαλείου της δουλειάς, την αγροτική γη. Δεν είναι όμως η πρώτη φορά που κρίση σε κάποιους κλάδους της αγροτικής οικονομίας δημιουργεί ακόμα περισσότερους κινδύνους για το κλάδο συνολικά. Τώρα λοιπόν που ίσως πλησιάζουμε στο κατώτατο σημείο του κύκλου της κρίσης και γίνονται ποιο έντονες οι συζητήσεις για ανάπτυξη, είναι καιρός να δούμε κάποια θέματα υπό νέο πρίσμα και εφόσον υπάρχει συναντίληψη για τα αίτια της διάλυσης τομέων της οικονομίας μας, να διαμορφωθεί ταύτιση απόψεων για την πορεία μπροστά. Δεν θα μπορούσε λοιπόν να μην τεθεί ως πρώτη προτεραιότητα η γεωργία. Κυρίως το συνεταιριστικό κίνημα. Ειδικά στην περιοχή μας που θα μπορούσε να είναι πρωτοπόρος λόγο τόσο της έκτασης και των εν δυνάμει δυνατοτήτων των συνεταιρισμών της.

Αρκεί μία απλή επίσκεψη στους οργανισμούς αυτούς για να αντιληφθεί πως αν η προσπάθεια εκσυγχρονισμού τους είχε ξεκινήσει τουλάχιστον μία δεκαετία προ της κρίσης θα μπορούσαν σήμερα να αποτελούν πρότυπο θεσμού με δυνατότητα να μετατρέψουν την κρίση σε ευκαιρία. Ακόμα και ο πετυχημένος Συνεταιρισμός Καλαβρύτων θα μπορούσε να αρχίσει δυναμικά να αναπτύσσεται πέραν της παραγωγής φέτας, όπως τυποποίηση μελιού, ρίγανης, αγελαδινού γάλακτος. Είναι καιρός η συνεταιριστική οργάνωση να λειτουργήσει όχι ως τοπικός μόνον φορέας διακίνησης προϊόντων, αλλά και ως καινοτόμος μηχανισμός διαμόρφωσης αναπτυξιακής και εξαγωγικής δυναμικής, τώρα που το νέο πλαίσιο τις ανήγαγε σε πρωτοβάθμιες. Για να γίνει όμως αυτό σε οργανισμούς που ταλανίζονται από «αμαρτίες» παλαιότερων ετών απαιτείται η ανάδειξη νέου τρόπου διοίκησης, κυρίως δε η ανάδειξη συνεργασιών και μεταξύ των ίδιων των συνεταιρισμών μίας περιφέρειας όπου οικονομίες κλίμακας έχουν την δυνατότητα να ξεπεράσουν τις ανάγκες ανάδειξης τοπικιστικών ίσως φιλοδοξιών.

Γιατί να μην θεωρείται εφικτή η συνένωση των πρωτοβαθμίων πλέον συνεταιρισμών της Αχαΐας και ο συνολικός σχεδιασμός -τόσο παραγωγικός, όσο και προωθητικός- να μην γίνεται κεντροποιημένα. Αν δε συνυπολογισθεί το γεγονός ότι όλοι έχουν τα θέματά τους με τις τράπεζες, εύκολα γίνεται αντιληπτό πως μία συνολική διαπραγμάτευση ανάπτυξης και βιωσιμότητας θα φέρει ουσιαστικότερα αποτελέσματα από μεμονωμένες ενέργειες. Άραγε τι αποτέλεσμα θα έφερε μία τέτοια προοπτική ένα επιτυγχάνετο μία στρατηγική συγκέντρωση και ανάδειξη κάποιων δραστηριοτήτων στην Πάτρα. Δεκάδες στρέμματα στεγασμένης έκτασης με δυνατότητα παραγωγής κρασιού, συγκέντρωσης γάλακτος και ελαιολάδου, καθώς και ανάδειξη ψυκτικών δυνατοτήτων για να αναφέρω μόνον λίγες από τις δυνατότητές. Χωρίς να συνυπολογίζεται η στρατηγική λιμενική θέση.

Σκεφθείτε ποιά αναπτυξιακή δυναμική θα μπορούσε να αναμορφώσει την περιοχή αν με το κατάλληλο επιχειρησιακό σχεδιασμό και αναπτυξιακά κεφάλαια διαμορφωνόταν ένα χώρος –σε συνεργασία με εισαγωγείς από Κίνα, Ρωσία , Ιταλία και άλλες χώρες – μεταποιητικού, αποθηκευτικού και εξαγωγικού χαρακτήρα, όπου όλες οι μάρκες των εισαγωγέων θα επεξεργαζόντουσαν στις εγκαταστάσεις και η εξαγωγή θα γινόταν από το λιμάνι της Πάτρας. Αναπτυξιακά κονδύλια σε συνεργασία με Δήμο και Περιφέρεια θα μπορούσαν να ενισχύσουν ταυτόχρονα την ανάδειξη νέων επιχειρηματικών δραστηριοτήτων καθώς και την αναμόρφωση μικρού τμήματος των εγκαταστάσεων κάθε συνεταιρισμού σε εκπαιδευτικό χώρο για νέους γεωργούς και κτηνοτρόφους καθώς και, συνεδριακό και μουσειακό χώρο της συνεταιριστικής δραστηριότητας ως προωθητικό εργαλείο εξαγωγών.

Δεν έχουν νόημα οι προτάσεις όμως αν δεν συνοδεύονται από αντίστοιχη νομοθετική υποστήριξη. Μία παράμετρος που θα πρέπει να εξετασθεί με προσοχή και όχι με δογματισμό όπως αναφέρουν αρκετοί αγροτοσυνδικαλιστές. Ο υπάρχων νόμος αλλά κυρίως αυτός που προωθείτε για την εξυγίανση των πρωτοβαθμίων και δευτεροβαθμίων οργάνων πάσχει ακόμα, καθώς παρά τις συνεχείς αναμορφώσεις δεν συνολικά τις απαιτούμενες πρακτικές λύσεις. Όμως μετά την ολοκλήρωση της επεξεργασίας του χρειάζεται μία νέα προσέγγιση. Ίσως λοιπόν και στο πεδίο της αγροτικής οικονομίας ο τόπος να χρειάζεται νέα μυαλά με ανοικτές ιδέες και επιχειρηματικότητα. Όσοι δε νομοθετούν ακόμα με γνώμονα τα μονολιθικά κατεστημένα του παρελθόντος ίσως είναι καιρός να αποσύρονται προς όφελος της κοινωνίας.