Μετά από 200 σχεδόν χρόνια ξανακούστηκαν Λύρες σε Καλάβρυτα και Κλειτορία

Στα πλαίσια των ωραίων χορευτικών παραδοσιακών βραδιών που μας παρουσίασε, τόσο στην Κεντρική πλατεία της Κλειτορίας, όσο και των Καλαβρύτ...

Στα πλαίσια των ωραίων χορευτικών παραδοσιακών βραδιών που μας παρουσίασε, τόσο στην Κεντρική πλατεία της Κλειτορίας, όσο και των Καλαβρύτων, ο Παγκαλαβρυτινός Σύλλογος Πάτρας, είδαμε συγκροτήματα τοπικά, αλλά και από τη Δράμα (Προσοτσάνη), την Πιερία (με Ποντιακά) και από το Αλιβέρι Ευβοίας.

Εντυπωσίασαν οι λύρες, η γκάϊντα και τα νταούλια των κομπανιών από τη Δράμα και την Πιερία. Στη διάρκεια των χαιρετισμών, ο γνωστός συμπατριώτης μας Δημ. Σταθακόπουλος (Μουσικολόγος - οθωμανολόγος - Δικηγόρος ) ανέφερε την εξής πληροφορία:

"Όσο και εάν σήμερα φαίνεται παράξενο, μέχρι το 1821 στην Πελοπόννησο (Μοριά), έπαιζαν Λύρες (βλ. γκραβούρα Λυράρη από το ναό του Επικουρείου Απόλλωνα στις Βάσσες της Φιγαλείας, συν τυφλό Μοραϊτη λυράρη, καθώς και παλαιότερο σχετικό άρθρο εδώ: http://www.kalavrytanews.com/2013/08/blog-post_8366.html).

Μάλιστα τα δημοτικά τραγούδια «τα έκαμναν οι χωριάτες, οι στραβοί με ...τες λύρες». Έτσι λέει στη «Διήγηση συμβάντων της ελληνικής φυλής» ο Θεόδωρος Κολοκοτρώνης, (βλ. σχετ. ΕΔΩ)

Λύρες και στη Ρούμελη

Όπως επίσης μας πληροφορεί ο περιηγητής Εdward Daniel Clarke (1801), στη Λειβαδιά της Ρούμελης, έπαιζαν Λύρα με δοξάρι (σχετ. Κυριάκου Σιμόπουλου, Ξένοι Ταξιδιώτες στην Ελλάδα, τόμος Γ1, σελ. 82), ενώ δύο ακόμα γνωστοί περιηγητές του 1800, ο E.Dodwell και ο Ιταλός συνοδοιπόρος του Simone Pomardi, αναφέρουν ότι στη Δαύλεια του Παρνασσού, υπήρχε βιοτεχνία κατασκευής ΛΥΡΩΝ, (σχετ. Κυριάκου Σιμόπουλου, Ξένοι Ταξιδιώτες στην Ελλάδα, τόμος Γ1, σελ. 235) .

Οι πληροφορίες αυτές πρέπει να μας κάνουν να αναθεωρήσουμε τις μουσικολογικές μας γνώσεις αναφορικά με το ήθος και το ύφος της μουσικής του Μοριά και της Ρούμελης, καθώς και της χρήσης των μουσικών οργάνων.

Λύρες λοιπόν και στο Μοριά και στη Ρούμελη, όπως στην Κρήτη και τα νησιά, αλλά και την ανατολική Μακεδονία και θράκη.

Ένα τέτοιο Καλαβρυτινό τραγούδι, με λύρα, νταούλι, ταμπουρά και φλογέρες ηχογράφησε πρόσφατα ο κ. Δ. Σταθακόπουλος, με το συγκρότημα του Γ. Δαλιάνη και θα παρουσιαστεί σύντομα σε CD Καλαβρυτινών τραγουδιών.

Στη φωτογραφία ο Πρόεδρος της Παγκαλαβρυτινής Ενωσης κ. Δημ. Βαρβιτισώτης με τον Δραμινό (Προσοτσάνη) Λυράρη. Ετσι ήταν και οι Μοραϊτικες λύρες που έπαιζαν τα δημοτικά τραγούδια όπως μας πληροφορεί ο Θ. Κολοκοτρώνης.