Ηρ. Ρούπας: Θέσεις για τις ρυθμίσεις δανείων

γράφει ο οικονομολόγος Ηρακλής Ρούπας Εν μέσω εξελίξεων τόσο σε Ευρωπαϊκό επίπεδο, όσο και εγχώριο επίπεδο «τρόικας», πρέπει να αναδει...

γράφει ο οικονομολόγος Ηρακλής Ρούπας

Εν μέσω εξελίξεων τόσο σε Ευρωπαϊκό επίπεδο, όσο και εγχώριο επίπεδο «τρόικας», πρέπει να αναδειχθεί η κίνηση του Ντράγκι για μείωση των επιτοκίων, κυρίως δε η έναρξη προγράμματος αγοράς ενεργητικού τραπεζών, ως η σημαντικότερη αλλαγή οικονομικής πολιτικής τα τελευταία πέντε χρόνια. Μία κίνηση που μπορεί πολλοί να μην έχουν αντιληφθεί τις θετικές συνέπειές της, ειδικά για την προοπτική παροχής ρευστότητας συνολικά στο τραπεζικό σύστημα. Αυτονόητα θα επηρεασθεί –επιτέλους- θετικά και δυνατότητα παροχής ρευστότητας από τις εγχώριες τράπεζες.

Εν μέσω αυτού του σκηνικού όμως αποτελεί οξύμωρο γεγονός ότι μία διαδικασία όπως η αναζήτηση ενός πλαισίου δίκαιων ρυθμίσεων αποπληρωμής των δανείων επιχειρήσεων και ιδιωτών βαφτίσθηκε «κώδικας δεοντολογίας». Ως αν οι μέχρι σήμερα υφιστάμενες διαδικασίες λειτουργίας των τραπεζών στα θέματα αυτά να κινούντο σε πλαίσιο «αντιδεοντολογικό». Διαπίστωση που εν μέρει θα πρέπει να κριθεί ως πραγματική. Το γεγονός όμως ότι- έστω και καθυστερημένα -έχει προχωρήσει σημαντικά το θέμα των ρυθμίσεων στην βάση του πλαισίου κανόνων, αποτελεί σημαντική εξέλιξη. Αρκεί βέβαια αυτή η εξέλιξη να μην συνοδευθεί από άρση –ολική ή μερική- της παρεχόμενης προστασίας από πλειστηριασμούς της πρώτης κατοικίας.

Εφόσον η προοπτική διοχέτευσης ρευστότητας στο Ελληνικό τραπεζικό σύστημα από τις εξαγγελίες Ντράγκι τα επόμενα 4-5 χρόνια θέτουν τον χρηματοδοτικό πήχη στο ύψος των 20 δις ευρώ, δύσκολα γίνεται κατανοητός ο λόγος που απαιτήθηκαν διαπραγματεύσεις με την τρόικα στο Παρίσι προκειμένου για την οριστικοποίηση των δόσεων για τα κόκκινα δάνεια. Εύλογα διερωτάται ο απλός δανειολήπτης τον λόγο για τον οποίο η Τράπεζα της Ελλάδος έπρεπε να περιμένει τέσσερα χρόνια για να διαμορφώσει κανόνες συμβιβασμού με τους δανειολήπτες. Προφανώς ήταν ευκολότερο να ασκεί τον εποπτικό της ρόλο κατά την προ της κρίσης εποχή. Αποδείχθηκε όμως απροετοίμαστη – όπως άλλωστε και η πολιτεία- να αντιμετωπίσει καταστάσεις κρίσεων.

Αν όμως για την πολιτεία και το πολιτικό προσωπικό η κριτική είναι και θα είναι διαρκής λόγω της διαχρονικής παθογένειας, οι πολίτες έχουν την απαίτηση από θεσμικούς φορείς όπως η ΤτΕ να αντιδρούν άμεσα χωρίς προκαταλήψεις, αγκυλώσεις και πιθανή αδυναμία αντίδρασης. Αυτή η αδυναμία μπορεί να μην σηματοδοτεί «αντιδεοντολογική» συμπεριφορά. Σίγουρα όμως προβληματίζει. Όπως επίσης προβληματίζει και ο προτεινόμενος εξωδικαστικός μηχανισμός διαχείρισης των επιχειρηματικών χρεών προς τις τράπεζες.

Η ουσία είναι πως τόσο η πολιτεία, όσο και το τραπεζικό σύστημα οφείλουν να αντιληφθούν πως η κοινωνία απαιτεί «βιώσιμες συμβιβαστικές λύσεις» σε όλα τα επίπεδα. Δεν είναι δυνατόν στην παρούσα φάση οι τράπεζες όχι μόνον να έχουν αποτύχει στον ρόλο τους, επιπρόσθετα δε να εκφράζουν ενστάσεις, επιθυμώντας ρυθμίσεις ευνοϊκότερες για την λειτουργικότητα και κερδοφορία τους, αγνοώντας την πραγματικότητα. Αν δεν είναι δυνατόν αυτό να γίνει αντιληπτό τότε ίσως η περεταίρω παραμονή τους σε καθεστώς δημοσίου ελέγχουν αν είναι το ευκταίο στην παρούσα φάση.