“Alors, c’est la guerre” «επομένως πόλεμος», ή αλλιώς το λεγόμενο ΟΧΙ

γράφει ο Δημήτρης Σταθακόπουλος Απόσπασμα ( κρίσιμο ) από το προσωπικό ημερολόγιο του Ι. Μεταξά (σελίδες 523-4, Αθήνα 1960). “Σας εκά...

γράφει ο Δημήτρης Σταθακόπουλος

Απόσπασμα ( κρίσιμο ) από το προσωπικό ημερολόγιο του Ι. Μεταξά (σελίδες 523-4, Αθήνα 1960).

“Σας εκάλεσα σήμερα για να σας μιλήσω με χαρτιά ανοικτά. Θα σας ειπώ τα πάντα. Θα σας ειπώ ακόμη και τα μεγάλα μου πολιτικά μυστικά. Θέλω να ξέρετε και σεις όλα τα σχετικά με την εθνικήν μας περιπέτειαν ώστε να γράφετε, όχι συμμορφούμενοι προς τας οδηγίας μου, αλλά εμπνεόμενοι, εις την προσωπικήν σας πίστην, από την γνώσιν των πραγμάτων (…….) 

Ομολογώ ότι εμπρός εις την φοβεράν ευθύνην της αναμίξεως της Ελλάδος εις τέτοιον μάλιστα πόλεμον, έκρινα πως καθήκον μου ήτο να δω εάν θα ήτο δυνατόν να προφυλάξω τον τόπον από αυτόν, έστω και δια παντός τρόπου, ο οποίος όμως θα συνεβιβάζετο με τα γενικότερα συμφέροντα του Εθνους. 

Εις σχετικάς βολιδοσκοπήσεις προς την κατεύθυνσιν του Αξονος, μου εδόθη να εννοήσω σαφώς ότι η μόνη λύσις θα μπορούσε να είναι μία εκουσία προσχώρησις της Ελλάδος εις την “Νέαν Τάξιν” (…….) 

Με καταφανή προσπάθειαν αποφυγής σαφούς καθορισμού, μου εδόθη να καταλάβω ότι η προς Ελληνας στοργή του Χίτλερ, ήτο η εγγύησις ότι αι θυσίαι αύται θα περιορίζοντο εις το ελάχιστον δυνατόν (…..) 

Οταν επέμεινα να κατατοπισθώ πόσον επί τέλους θα μπορούσε να είναι αυτό το “ελάχιστον”, τελικώς μας εδόθη να καταλάβωμεν όι τούτο συνίστατο εις μερικάς ικανοποιήσεις προς Ιταλίαν δυτικώς μέχρι Πρεβέζης, ίσως και προς την Βουλγαρίαν ανατολικώς μέχρι Δεδεαγάτς (Αλεξανδρουπόλεως) (…..)

Αυτή η δήθεν προφύλαξις θα ήτο δια την τύχην της εις το μέλλον Ελληνικής φυλής πλέον ολεθρία και από τας χειροτέρας έστω συνεπείας οποιουδήποτε πολέμου (…..) 

Θα εδημιουργούντο όχι δύο όπως το 1916, αλλά τρεις αυτήν την φοράν Ελλάδες.

Πρώτη θα ήτο η επίσημος των Αθηνών η οποία θα είχε φθάσει εις την πόρωσιν και το κατάντημα δια να αποφύγη τον πόλεμον να δεχθή να γίνη εθελοντής δούλος πληρώνουσα μάλιστα την τιμήν αυτήν και με την συγκατάθεσίν της να αυτοακρωτηριασθή τραγικώτατα, παραδίνουσα εις την δουλείαν πληθυσμούς αμιγώς ελληνικούς και μάλιστα δύναμαι να είπω ελληνικώτερους των ελληνικών τοιούτους. Δευτέρα θα ήτο η πραγματική Ελλάς. 

Δηλαδή η παμψηφία της κοινής γνώμης του Εθνους, το οποίον ποτέ δεν θα απεδέχετο την εκουσίαν αυτού υποδούλωσιν πληρωνομένην μάλιστα με εθνικόν ακρωτηριασμόν αφόρητον και ισοδυναμούσαν με οριστικήν ατίμωσην και μελλοντικήν βεβαίαν εκμηδένησιν του Ελληνισμού ως εννοίας και οντότητος, εκμηδένησιν πρώτο ηθικήν και δεύτερον εν συνεχεία της ηθικής και υλικήν ……..”

Όπως γίνεται σαφές από τις διαπραγματεύσεις του καθεστώτος Ι. Μεταξά με τις δυνάμεις της “Νέας Τάξης”, στις οποίες ήταν λογικό να προσέλθει λόγω ιδεολογικής συγγένειας, του ζητήθηκαν παραχωρήσεις για τις οποίες παραδέχεται ότι “η παμψηφία της κοινής γνώμης του Έθνους, … ποτέ δεν θα απεδέχετο”. 

Το “Alors, c’est la guerre = επομένως πόλεμος, που οι εφημερίδες το πρωί της 28ης Οκτωβρίου 1940 αποτύπωσαν δημοσιογραφικά ως ΟΧΙ ” στις δυνάμεις της “Νέας Τάξης” δεν ήταν παρά ένας μονόδρομος, ο οποίος είχε προ-αποφασιστεί από τον ελληνικό λαό και που ο Ι.Μεταξάς ( έστω και εκών άκων αν θέλετε ), είχε αντιληφθεί και γι’ αυτό διατύπωσε με την παραπάνω φράση την θέση του έθνους προς τον Γκράτσι, στον οποίο μονόδρομο , απλά ήταν θέμα χρόνου η είσοδος και η πορεία, που σε κάθε περίπτωση υλοποίησε ο ελληνικός λαός. 

Δημήτρης Σταθακόπουλος

Δρ. κοινωνιολογίας της ιστορίας, Παντείου πανεπιστημίου Διπλωματούχου Βυζαντινής μουσικής - μουσικολόγου Μέλους του international society for ethnomusicology Bloomington Indiana Univ. Δικηγόρου παρ’ Αρείω Πάγω Μέλους του Δ.Σ του Δικηγορικού Συλλόγου Πειραιά Μέλους της Ελληνικής αντιπροσωπείας στην Ευρωπαϊκή Ένωση Δικηγόρων CCBE