1η Δεκεμβρίου 1943 - Η Οργάνωση της "Επιχείρησης Καλάβρυτα"

Πάτρα (Πλ. Γεωργίου) 01/12/1943 - Το 11ο Τάγμα της 749 Jager Register πριν την αναχώρηση του για την "Επιχείρηση Καλάβρυτα" στο...

Πάτρα (Πλ. Γεωργίου) 01/12/1943 - Το 11ο Τάγμα της 749 Jager Register πριν την αναχώρηση του για την "Επιχείρηση Καλάβρυτα" στο βάθρο ο Στρατηγός Karl Von Le Suire και αριστερά του ο Wolfinger ......

Η χρονολογική σειρά των γεγονότων πριν και μετά το Καλαβρυτινό Ολοκαυτωμα από τα Ντοκουμέντα του Ιστορικού Αρχείου Κανελλόπουλου (Ι.Α.Κ.).

ΑΠΑΓΟΡΕΥΕΤΑΙ η αναδημοσίευση, η αναπαραγωγή, ολική μερική ή περιληπτική ή κατά παράφραση ή διασκεύαση απόδοσης του περιεχομένου της ιστορικής έρευνας με οποιονδήποτε τρόπο, μηχανικό, ηλεκτρονικό, φωτοτυπικό, ηχογραφίσεως ή άλλο, χωρίς γραπτή άδεια του Ι.Α.Κ. (Ν 2121/1993)

Η χρονολογική πορεία προς το Ολοκαύτωμα

Τετάρτη 1η Δεκεμβρίου 1943

• Ο Διοικητής του 749 Jager Regiment Wolfinger και ο Διοικητής της Α.Α,. 116 Μάχιμης Μονάδας Αναγνωρίσεων ΄Ιλαρχος Gnass στην έδρα της Μεραρχίας (Κόρινθος), παρουσιάζουν το τελικό επιτελικό σχέδιο της Επιχείρησης Καλάβρυτα. Δόθηκαν οι τελικές διαταγές για την Επιχείρηση. Ημέρα Χ = 5.12.
• Η διαταγή του Διοικητή της 117 Jager Division (25.11.1943) εξειδικεύτηκε από το Διοικητή του 749 Jager Regiment, ο οποίος με την αριθμ. 96/43/1.12.1943 διαταγή του διέταξε τα εξής για την Επιχείρηση Καλάβρυτα.

Πάτρα (Πλ. Γεωργίου) 01/12/1943 - Το 11ο Τάγμα της 709 Jager Register πριν την αναχώρηση του για την "Επιχείρηση Καλάβρυτα" στο βάθρο ο Στρατηγός Karl Von Le Suire και αριστερά του ο Wolfinger

749 Σύνταγμα Κυνηγών Στρατηγείο Συντάγματος, 1.12.43

Υπ’ Αριθ. 96/43 Απόρρητο Διοικήσεως

7 Αντίτυπα

Σχετ: 117 Μεραρχία Κυνηγών

Τμήμα la, Αριθμός Επιχειρήσεως 247/43,

Απόρρητο Διοικήσεως της 25.11.43

Θέμα: Διαταγή για την Επιχείρηση «Καλάβρυτα»

1.) Ισχυρές δολιοφθορές εχθρικών συμμοριών διαπιστώθηκαν στην περιοχή Πατρών – Μαζέικων – Καλαβρύτων – Τρυπιών. Για λεπτομέρειες βλέπε το Δελτίο Πληροφοριών Εχθρού της Μεραρχίας [...].

2.) Το ενισχυμένο 749 Σύνταγμα Κυνηγών και το ενισχυμένο 116 Απόσπασμα Αναγνωρίσεως διενεργούν υπό τη διοίκησή μου, κατόπιν διαταγής της Μεραρχίας, αρχής γενομένης από της ημέρας X, επιχείρηση αναγνωρίσεως και εκκαθαρίσεως στην ανωτέρω αναφερθείσα περιοχή.

Διαταγή:

α. Εξολόθρευση των εκεί ευρισκομένων συμμοριών,

β. Έρευνα της περιοχής για κομμουνιστές, όπλα, προπαγανδιστικό υλικό κ.λπ.

γ. Επιχείρηση αναζητήσεως των μελών του 5/749 Λόχου Κυνηγών που αιχμαλωτίσθηκαν στις 18.10.43 κοντά στους Ρογούς, με ετοιμότητα επιβολής αντίστοιχων αντιποίνων.

3.) Διάρθρωση μονάδων

Η επιχείρηση θα διεξαχθεί με τρεις ομάδες μάχης.

α. Ομάδα Μάχης Wölfinger

Επικεφαλής: Διοικητής του 749 Συντάγματος Κυνηγών.

Μονάδες: Επιτελείο Μάχης του 749 Συντάγματος Κυνηγών με τμήματα του Λόχου Επιτελείου του 11/749 Τάγματος Κυνηγών. Επιπρόσθετα ένας ενισχυμένος Λόχος Κυνηγών του III Τάγματος. Επιτελείο της 111/670 Μοίρας Πυροβολικού με την 8η και 10η Πυροβολαρχία.

1 Διμοιρία Τυφεκιοφόρων Πεζικού του 749 Συντάγματος Κυνηγών.

1 Διμοιρία Αντιαρματικών του 16ου Λόχου.

1 Μηχανοκίνητη Διμοιρία Αντιαεροπορικών Πυροβόλων των 20 mm της Αντιαεροπορικής Ομάδας Hermann.

1 Ουλαμός Τεθωρακισμένων Οχημάτων.

1 Μηχανοκίνητη Διμοιρία του 117 Τάγματος Μηχανικού.

β. Ομάδα Μάχης Ebersberger

Επικεφαλής: Διοικητής του 1/749 Τάγματος Κυνηγών.

Μονάδες: 1/749 Τάγματος Κυνηγών. Επιπρόσθετα ένας ενισχυμένος Λόχος Κυνηγών και 1 Διμοιρία Μηχανικού του III Τάγματος.

1 Πυροβολαρχία της 1/670 Μοίρας Πυροβολικού.

γ. Ομάδα Μάχης Gnass

Επικεφαλής: Διοικητής 116 Αποσπάσματος Αναγνωρίσεως.

Μονάδες: Κύρια δύναμη του 116 Αποσπάσματος Αναγνωρίσεως.

2 ενισχυμένοι Λόχοι Κυνηγών του 111/737 Τάγματος Κυνηγών.

1 Πυροβολαρχία της 1/670 Μοίρας Πυροβολικού.

1 Ορεινή Διμοιρία του 1ου Λόχου Υγειονομικού.

Τη διάθεση των επιμέρους μονάδων που έχουν υπαχθεί στις ομάδες μάχης θα ρυθμίσει η Μεραρχία η το Σύνταγμα.

4.) Χρονοδιάγραμμα και Σχέδιο Ενεργείας

Οι ομάδες μάχης θα εξέλθουν από τους χώρους συγκεντρώσεώς τους (Πάτρα, Αίγιο, Βυτίνα) σε σχηματισμό μάχης σύμφωνα με το ακόλουθο χρονοδιάγραμμα:

α. Ομάδα Wölfinger, υποδιαιρεμένη σε:

Ορεινή Ομάδα (τμήματα Ορεινών Καταδρομών) και Πεδινή Ομάδα (Μηχανοκίνητα τμήματα), φθάνει η καταλαμβάνει:

X -1 Ημέρα: με έναν ενισχυμένο λόχο της Ορεινής Ομάδας τη Μονή Ομπλού (καταδρομική κατάληψη).

Ημέρα X: με την Ορεινή Ομάδα τη Βαλατούνα και το Σούλι, με την Πεδινή Ομάδα τη Χαλανδρίτσα.

X +1 Ημέρα: με την Ορεινή Ομάδα τη Μοίρα, με την Πεδινή Ομάδα το Μιράλι και το Λόπεσι.

X + 2 Ημέρα: με την Ορεινή Ομάδα τα Δεμέστιχα, με την Πεδινή Ομάδα τον Κάλανο.

X + 3 Ημέρα: με την Ορεινή Ομάδα τον Ποντιά, με την Πεδινή Ομάδα την περιοχή της Άνω Βλασίας.

X + 4 Ημέρα: με την Ορεινή Ομάδα την Κάτω Γουμένιτσα, με την Πεδινή Ομάδα το Σαραδί.

X + 5 Ημέρα: Επίθεση με την Ορεινή και την Πεδινή Ομάδα κατά της Βισοκάς.

X + 6 Ημέρα: Εισβολή στα Καλάβρυτα από βόρεια και δυτικά.

X + 7-8 Ημέρα: Αναγνώριση της πόλης, συνένωση με την Ομάδα Μάχης Ebersberger, σύνδεση με την Ομάδα Μάχης Gnass.

X + 9 Ημέρα: Επιστροφή με ενισχυμένο Πεδινό Ουλαμό διαμέσου Σαραδί προς Φλάμπουρα (αντικειμενικός σκοπός), τμήματα της Ορεινής Ομάδας προσαρτώνται στην Ομάδα Μάχης Ebersberger για τη συνέχιση της επιχειρήσεως.

X +10 Ημέρα: Περαιτέρω προέλαση του ενισχυμένου Πεδινού Ουλαμού προς Πλάτανο.

X + 11 Ημέρα: Περαιτέρω προέλαση προς Χαλανδρίτσα.

X + 12 Ημέρα: Αντικειμενικός Σκοπός: Πάτρα.

β. Ομάδα Μάχης Ebersberger

Ημέρα X: Διαμέσου Αχλαδιάς προς Αχούρια.

X + 1 Ημέρα: Διαμέσου Σέλιτσας προς Δερβένι.

X + 2 Ημέρα: Διαμέσου [δυσ] προς [δυσ].

X + 3 Ημέρα: Διαμέσου Δουμενών προς Ρογούς.

Χ + 4Ημέρα: Διαμέσου Άνω Ζαχλωρούς προς σιδηροδρομικό σταθμό Κερπινής.

X + 5 Ημέρα: Διαμέσου Σούβαρδου προς Βραχνΐ.

X + 6 Ημέρα: Προς Καλάβρυτα από την ανατολική πλευρά.

X + 7-8 Ημέρα: Έρευνα της πόλης και των περιχώρων της.

X + 9 Ημέρα: Επιστροφή διαμέσου της Κερπινής προς Δίγελα.

X + 10 Ημέρα: Διαμέσου Βάλτσας προς Φτέρη.

X + 11 Ημέρα: Διαμέσου Μελισσίων προς Βόβοδα.

X + 12 Ημέρα: Διαμέσου Κούμαρη προς Αίγιο.

γ. Ομάδα Μάχης Gnass

Προωθείται προς παραπλάνηση του εχθρού κατά τη X - 2 Ημέρα με έναν ενισχυμένο Λόχο Ποδηλατιστών από τη Βυτίνα ως τα Λαγκάδια, συγκεντρώνεται κατά την ημέρα X στη Βυτίνα και προωθείται προς αποκλεισμό της ορεινής διάβασης νοτιοδυτικά των Καλαβρύτων, σύμφωνα με το ακόλουθο χρονοδιάγραμμα:

X +1 Ημέρα: Αντικειμενικός Σκοπός προελάσεως Παγκράτι.

X + 2 Ημέρα: Αντικειμενικός Σκοπός προελάσεως Μαζέικα, παραμονή εκεί μιας ημέρας (X + 3 Ημέρα) προς έρευνα και αναγνώριση του πέριξ χώρου.

X + 4 Ημέρα: Προώθηση προς Μάζι.

X + 5 Ημέρα: Περαιτέρω προέλαση από τα Μαζέικα στην περιοχή Κανδάλου - Συρμπανίου.

X + 6 Ημέρα: Προώθηση προς την ορεινή διάβαση στους Κραστικούς.

X + 7 Ημέρα: Αναγνώριση και σύνδεση με τις ομάδες μάχης Wolfinger και Ebersberger προς Καλάβρυτα. Κύριος όγκος παραμένει στην ορεινή διάβαση.

X + 8 Ημέρα: Περαιτέρω επιχειρήσεις αναγνωρίσεως και αποκλεισμού εκατέρωθεν της ορεινής διαβάσεως.

X + 9-12 Ημέρα: Επιστροφή. Το δρομολόγιο καθορίζεται με βάση την εξέλιξη της καταστάσεως του εχθρού και μεταδίδεται μέσω ασυρμάτου.

Εφόσον η κατάσταση του εχθρού η οι ιδιαίτερες δυσχέρειες του εδάφους και των καιρικών συνθηκών καταστήσουν αναγκαίες αποκλίσεις από το προκείμενο χρονοδιάγραμμα, οι διοικητές των ομάδων μάχης θα δράσουν ανεξαρτήτως, στο πλαίσιο της συνολικής διαταγής, κατόπιν έγκαιρης αναφοράς τους προς εμένα. Απόκλιση από τον αντικειμενικό σκοπό της προελάσεως (την περιοχή των Καλαβρύτων) επιτρέπεται να υπάρξει μόνο σε εξαιρετικέ περιπτώσεις, υπαγορευμένες από την κατάσταση του εχθρού. Αναγκαίες αλλαγές του συνολικού χρονοδιαγράμματος και Σχεδίου Ενεργείας θα διαταχθούν τότε από το Σύνταγμα.

Γενικές Οδηγίες Μάχης

Δόγμα: Η επιτυχία της επιχειρήσεως δεν έγκειται στα εδαφικά κέρδη, αλλά στο μέγεθος των εχθρικών απωλειών και λαφύρων. Αυτό που είναι σημαντικό είναι να εντοπίσουμε τις συμμορίες στα κρησφύγετά τους και να τις εξωθήσουμε σε μάχη. Ο εγκλωβισμός είναι προτιμότερος του ισχνού χτυπήματος. Σε περίπτωση αιφνιδιαστικής συναντήσεως με τον εχθρό, κατά βάση πάντα να επιδιώκεται θέση σε υψώματα και να αποφεύγεται η ώθηση σε κοιλάδα.

Οι οικισμοί, από τους οποίους προήλθαν πυρά, πρέπει να ισοπεδωθούν, ενώ οι άνδρες να τυφεκισθούν. Στην περιοχή των συμμοριών πρέπει να αναμένουμε εχθρική στάση του πληθυσμού. Ιδιαίτερη προσοχή πρέπει να δοθεί σε όλα τα μοναστήρια, παρεκκλήσια και μεμονωμένα οικήματα, αφού εκεί, ως επί το πλείστον, μπορούμε να υποθέσουμε την ύπαρξη κρυφών οπλοστασίων. Με την είσοδο των γερμανικών στρατευμάτων σε μια περιοχή πρέπει να παρεμποδίζεται η κυκλοφορία του άμαχου πληθυσμού από τόπο σε τόπο, καθώς και η κρούση των κωδωνοστασίων των εκκλησιών. Όλοι οι κάτοικοι που είναι ύποπτοι συμμετοχής στις συμμορίες, άνδρες και γυναίκες, πρέπει να συλλαμβάνονται ως όμηροι.

5.) Ανεφοδιασμός

α. Πολεμοφόδια: Πρέπει να μεταφερθεί εξοπλισμός εκστρατείας πέραν του βασικού εξοπλισμού. Δύο ημέρες μετά την επιστροφή στο χώρο στρατοπεδεύσεως, τα σφραγισμένα είδη πρέπει να αναφερθούν στο Σύνταγμα.

β. Επιμελητεία και συσσίτιο: Στα στρατιωτικά τμήματα που θα μετάσχουν στην επιχείρηση θα προσφερθεί ιδιαίτερη επιμελητεία Κυνηγών Καταδρομέων. Απόθεμα προς μεταφορά: 6 ημερήσιες μερίδες. Λεπτομέρειες για τη μεταφορά θα διαταχθούν. Καθώς για τη διάρκεια της επιχειρήσεως η αναγκαία συνολική ποσότητα τροφής για λόγους επιμελητείας δεν μπορεί να μεταφερθεί, η διατροφή πρέπει σε μεγάλο βαθμό να εξασφαλισθεί από την περιοχή. Θα πρέπει να δοθούν οδηγίες στον δήμαρχο η στον αρχαιότερο του χωριού του εν λόγω τόπου για τον προσπορισμό των αναγκαίων αγαθών διαβιώσεως. Κατασχέσεις από μεμονωμένους στρατιώτες απαγορεύονται.

6.) Προστασία του σημείου σταθμεύσεως

Η προστασία των διατιθέμενων καταλυμάτων κατά τη διάρκεια της επιχειρήσεως και ο νέος διακανονισμός των υπηρεσιών φρουρήσεως και προστασίας στην περιοχή της Αχαΐας θα πραγματοποιηθεί μέσω ειδικής διαταγής.

(υπογραφή) Wölfinger

• Ο Διοικητής της 117 Jager Division, von Karl Le Suire, επιθεωρεί τις απογευματινές ώρες, στην πλατεία Γεωργίου στην Πάτρα, την ομάδα Wolfinger που συμμετέχει στην Επιχείρηση Καλάβρυτα.
• Το Αρχηγείο ΕΛΑΣ Β.Δ. Πελοποννήσου (Αχιλλέας, Μίχου, Αλέξανδρος) με υπόδειξη των ΄Αγγλων συνδέσμων, απορρίπτουν πρόταση του Φρουραρχείου ΕΛΑΣ Μαζέϊκων για την μεταφορά εκτός επαρχίας Καλαβρύτων των Γερμανών Αιχμαλώτων της μάχης Ρωγών-Κερπινής.1

(1) Βλ. Ιστορικό Αρχείο Κανελλόπουλου (Ι.Α.Κ.) και εφημερίδα Η ΦΩΝΗ ΤΩΝ ΚΑΛΑΒΡΥΤΩΝ, Μαζέϊκα Κυριακή 30 Νοεμβρίου 1946. Ε.Λ.Α.Σ. ΙΙΙ Μεραρχία Πελοποννήσου. Ι. Επιτελ. Γραφείον. Αριθ. πρωτ. 1774. Προς το Φρουραρχείον Μαζέϊκων. Γνωρίζομεν υμίν επί της υπ’ αριθ. 31/20.11.43 αναφοράς σας, ότι δεν είναι δυνατή προς το παρόν η απομάκρυνσις εκ της περιφερείας σας του στρατοπέδου αιχμαλώτων. Σ.Δ. 1/12/43. Δ. Μίχου, Α. Καλαματιανός. Ακριβές αντίγραφον. Το Α΄ Γραφείον (Τ.Δ.) Πότης (Μαντζουράνης). Κοινοπ. 1ον Γραφείον Τάγματος.

Ο Διοικητής του 749 Jager Retsiment Αντισυνταγματάρχης της Βέρμαχτ Julius Wolfinger, Αρχηγός της UNTERNEHMEN KALAWRYTA.

Στο επόμενο (2/12): Το σχέδιο άμυνας του ΕΛΑΣ