Χρονολόγιο Ολοκαυτώματος - 19 Δεκεμβρίου 1943

Η ηγεσία της ομάδας των Άγγλων της SOE 133, Στήβενς, Άντωνυ και Κάμπελ με τον αρχηγό του ΕΛΑΣ Πελοποννήσου Σμήναρχο Μίχο   Η χρονολογι...

Η ηγεσία της ομάδας των Άγγλων της SOE 133, Στήβενς, Άντωνυ και Κάμπελ με τον αρχηγό του ΕΛΑΣ Πελοποννήσου Σμήναρχο Μίχο 

Η χρονολογική σειρά των γεγονότων πριν και μετά το Καλαβρυτινό Ολοκαυτωμα από τα Ντοκουμέντα του Ιστορικού Αρχείου Κανελλόπουλου (Ι.Α.Κ.).

ΑΠΑΓΟΡΕΥΕΤΑΙ η αναδημοσίευση, η αναπαραγωγή, ολική μερική ή περιληπτική ή κατά παράφραση ή διασκεύαση απόδοσης του περιεχομένου της ιστορικής έρευνας με οποιονδήποτε τρόπο, μηχανικό, ηλεκτρονικό, φωτοτυπικό, ηχογραφίσεως ή άλλο, χωρίς γραπτή άδεια του Ι.Α.Κ. (Ν 2121/1993)

Κυριακή 19η Δεκεμβρίου 1943

Καταπολέμηση συμμοριών

1) Η μέχρι σήμερα εμπειρία μας στην καταπολέμηση των αναφερθεισών από τους πληροφοριοδότες ή από τις επιχειρήσεις αναγνωρίσεως συμμοριών καταδεικνύει ότι βαδίζουμε σε λάθος δρόμο. Τα αποτελέσματα δεν συνάδουν κατά κανέναν τρόπο με το κόστος που καταβάλλουμε σε μέσα και έξοδα. ΄Εχω καταλήξει στο συμπέρασμα ότι οι συμμορίες δύνανται να καταπολεμηθούν και πάλι αποτελεσματικά μόνο μέσω διαρκών επιχειρήσεων με χαρακτήρα ανταρτοπολέμου από την πλευρά μας, διότι έχουμε έλλειψη δυνάμεων για μία «εντυπωσιακή περίσχεση». Οι επιχειρήσεις τύπου ανταρτοπολέμου των δυνάμεών μας, δεν πρέπει να σχηματοποιηθούν ή να καθορισθούν στις βασικές αρχές τους. Για το λόγο αυτό οι ακόλουθες σκέψεις δεν μπορούν να είναι δεσμευτικές και να διεκδικούν αξίωση ορθότητας σε κάθε περίπτωση και για κάθε περιοχή.

2) Ως ουσιαστικές σκέψεις θα ήθελα, όμως, να καταδείξω:

α. Κρησφύγετα συμμοριών τα οποία έχουν αναφερθεί ή διαπιστωθεί, κινήσεις και επιχειρήσεις συμμοριών πρέπει κατ’ αρχάς να παρατηρηθούν και να μελετηθούν ως προς την ίδια την ιδιοτυπία, τη συμπεριφορά και την κίνηση, τους χρόνους επιχειρήσεων και τις προθέσεις διεξαγωγής. Οι συνήθειες των συμμοριών πρέπει να παρακολουθηθούν για μεγάλο διάστημα, προκειμένου να μπορεί να διαταχθεί μία πρόσφορη αποτίμηση.

β. Η παρατήρηση επί το πολλαπλώς προσφορότερο πρέπει κατ’ εμέ να πραγματοποιείται μέσω αναγνωρίσεως με πολιτική περιβολή, ει δυνατόν με έναν ή περισσότερους πληροφοριοδότες, γνώστες της περιοχής. Η δύναμη των κατασκοπευτικών αυτών μονάδων θα καθορίζεται από τη διαταγή. Εδώ πρέπει να υπάρξει διάκριση ανάμεσα σε:

(αα) αναγνώριση χωρίς επαφή με τον εχθρό,

(ββ) αναγνώριση με σκοπό την παρενόχληση του εχθρού και

(γγ) επιθετική αναγνώριση

Ως προς το (αα): Η αναγνώριση χωρίς επαφή με τον εχθρό μπορεί να πραγματοποιηθεί χωρίς συνεργασία με άλλες φίλιες δυνάμεις. Τα τμήματα που έχουν αναλάβει αυτή την αποστολή φέρουν τον αναγκαίο οπλισμό για να αντιμετωπίσουν μια ακραία κατάσταση ανάγκης, αφού δεν προορίζονται να έλθουν σε επαφή με τις συμμορίες. Τέτοιες κατασκοπευτικές ομάδες πρέπει να απαρτίζονται μόνο από εξαιρετικά ικανούς άνδρες. Πρέπει να βλέπουν, να ακούν και να δύνανται εκ των συναφειών του γεγονότος να διαμορφώσουν μία ξεκάθαρη εικόνα. Οι κατασκοπευτικές αυτές ομάδες πρέπει να μένουν για ημέρες και εβδομάδες κοντά στον εχθρό, δεν επιτρέπεται να επισκέπτονται οικισμούς και οδούς, αλλά πρέπει, όπως ακριβώς ο συμμορίτης κατάσκοπος, απλώς να κατασκοπεύουν και να παρατηρούν.

Ως προς το (ββ): Οι ομάδες που έχουν αναλάβει την αποστολή αναγνωρίσεως με σκοπό την παρενόχληση του εχθρού πρέπει να διαθέτουν ανάλογη δύναμη και μπορεί να περιλαμβάνουν και ένστολους. Η αποστολή τους έγκειται ουσιαστικά στο να αξιολογούν τις παρατηρήσεις τους χωρίς περαιτέρω ενημέρωση του στρατεύματος και στο να αποφασίζουν και να πραγματοποιούν τις πλέον αποτελεσματικές επιδρομές παρενοχλήσεως, σε αυτή ή σε άλλη θέση, μία ή περισσότερες φορές. Με αυτή τη μορφή αναγνωρίσεως αναμένω τη μέγιστη επιτυχία. Πρέπει μέσω επιδρομών να προκαλέσουμε στις συνήθεις κινήσεις, στις οδούς ανεφοδιασμού, στις οδούς διασυνδέσεως και μεταφοράς μηνυμάτων των συμμοριτών την ίδια ανασφάλεια που και αυτοί προσπαθούν να προκαλέσουν σε εμάς. Συστατικό τέτοιων επιχειρήσεων είναι η μεγάλη πανουργία και άνδρες, οι οποίοι δεν φοβούνται τίποτε.

Ως προς το (γγ): Η επιθετική αναγνώριση στηρίζεται σε μια προηγηθείσα αναγνώριση και αποσκοπεί σε μια αιφνιδιαστική, αποτελεσματική και συμφέρουσα επιχείρηση μιας ισχυρής δυνάμεως. Η δύναμη αυτή, όμως, θα ήθελα να πω, μπορεί να εξυπηρετήσει την αναγνώριση ως κινητήριος μοχλός. Σύμφωνα με την εμπειρία μας, όταν πλησιάζουν τακτικές δυνάμεις, οι συμμορίες οπισθοχωρούν στις ορεινές περιοχές (δάση, φαράγγια, σπήλαια κ.λπ.). Ο εκ των προτέρων εντοπισμός της θέσεως των κρησφύγετων αυτών είναι μία από τις σημαντικότερες αποστολές μιας αναγνωριστικής επιχειρήσεως. Με αυτό τον τρόπο οι παρατεταγμένες συμμορίες δεν θα μπορούν πλέον να διαφύγουν μέχρι την άφιξη των δυνάμεων.

3) Η πανουργία και η υπουλότητα πρέπει να γίνουν πολύ περισσότερο πνευματικό μας κτήμα για την αποτελεσματική δράση κατά των συμμοριών. Χρόνος, πολύς χρόνος και υπομονή είναι απαραίτητα για να επιτευχθεί μία αποτελεσματική επέμβαση. Δεν είναι επίσης καθόλου αναγκαίο κατ’ αρχήν να εφορμούμε αμέσως λόγω μιας αναφοράς ενός κατοίκου ή ενός πληροφοριοδότη. Είμαστε εμείς που επιτιθέμεθα σε στόχους που φαίνονται πρόσφοροι σε εμάς.

4) Η χρήση Ελλήνων εθελοντών πρέπει να δοκιμάζεται σε όλες τις επιχειρήσεις. Υπό τη δική μας επιτήρηση πρέπει να αναλάβουν το βάρος της μάχης. Πρώτον, διότι αυτοί πρέπει να έχουν το μεγαλύτερο ενδιαφέρον για την τάξη στη χώρα τους, επίσης, όμως, και για να γνωρίσουμε τους εθελοντές στη μάχη. Σε καμία περίπτωση δεν πρέπει μια επιχείρηση των Ελλήνων εθελοντών να οδηγήσει σε αντίποινα. Κατά συνέπεια πρέπει να τηρούνται επαρκώς ισχυρές δικές μας δυνάμεις ως ραχοκοκαλιά στα μετόπισθεν, οι οποίες, σε περίπτωση ανάγκης, πρέπει να επεμβαίνουν και να δίδουν στη μάχη ευνοϊκή τροπή.

5) Σύμφωνα με την εμπειρία, κάθε δράση προς καταπολέμηση των συμμοριών, ασχέτως αν αυτή επιχειρείται με συμμοριτικό τρόπο ή με την τακτική δράστη των στρατευμάτων, απαιτεί ιδιαιτέρως αξιόπιστα μέσα διοικήσεως: αυτά είναι συσκευές ασυρμάτου και διερμηνείς. Δεν αποδέχομαι την κατηγορία ότι τα μέσα διοικήσεώς μας, δηλαδή ο ασύρματος, δεν επαρκούν σε αυτές τις μακρινές αποστάσεις και στις ορεινές περιοχές. Δεν είναι ο ασύρματος που προσαρμόζεται στον ηγήτορα, αλλά ο ηγήτορας στον ασύρματο, δηλαδή ο ηγήτορας δεν επιτρέπεται να επιθυμεί να ασκεί την ηγεσία από τη συνηθισμένη του θέση διοικήσεως, αλλά η θέση του είναι μέσα στο στράτευμά του. Σε αυτή την περίπτωση μπορεί μάλιστα να παραιτηθεί και της χρήσης του ασυρμάτου. Η διαρκής παρουσία ενός ώριμου ηγέτη δεν είναι καθόλου απαραίτητη. Είναι μάλιστα το χαρακτηριστικό του αγώνα στις ορεινές περιοχές, ότι ένα απόσπασμα πρέπει για μία και περισσότερες ημέρες να στηριχθεί στις δικές του δυνάμεις. Σαφής εντολή και σταθερός στόχος, καθώς και η επάνδρωση της υπεύθυνης ηγετικής θέσης με έναν δραστήριο ηγήτορα, είναι εντούτοις ουσιαστικά για μία αποστολή ενός αποσπάσματος χωρίς διοικητή.

6) Ο ιματισμός και εξοπλισμός των ανδρών κατά τις μάχες με τις συμμορίες απαιτεί επίσης ιδιαίτερη προσοχή. Πρέπει κατά τη διάρκεια της επιχειρήσεως να μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε τα απολύτως απαραίτητα. Η αποσκευή και ο εξοπλισμός πρέπει να είναι όσο το δυνατόν ελαφρύτερα. Φυσιγγιοθήκες, χοντρά σακίδια, όλες οι κουβέρτες, μαγειρικά σκεύη για όλους, μαγειρεία εκστρατείας κ.ο.κ., δεν είναι πάντοτε αναγκαία. Σημαντικό είναι να φέρει κάθε άνδρας το κατάλληλο όπλο, θυλάκιο με ψωμί και κουβέρτα. Μπορεί μάλιστα κάποιος, σε τέτοιες περιπτώσεις, να παραιτηθεί για εβδομάδες του καθημερινού ξυρίσματος (του οποίου είμαι κατά τα άλλα υπέρ), του γυαλίσματος των αρβύλων, της γραφομηχανής και των αντιγράφων, της τηλεφωνικής συνδέσεως του Διοικητή προς τον Ανθυπασπιστή σε κάθε αναγκαία περίσταση κ.λπ. Επίσης, η πλήρης τροφή δεν πρέπει να μεταφέρεται καθημερινά, μόνον επιπροσθέτως προς τα αγαθά της περιοχής. ΄Ολα αυτά τα ερωτήματα πρέπει να εξετάζονται εξονυχιστικά πριν από την επιχείρηση, διότι μπορεί να βρεθεί ακόμη ένα πλήθος πραγμάτων που συμβάλλουν στην ελάφρυνση των ανδρών και των υποζυγίων σε αυτό το δύσβατο έδαφος και ωφελούν μία ταχύτερη και αποδοτικότερη πολεμική επιχείρηση. Πάντοτε ίδια παραμένει, όμως, η αγωγή και η πειθαρχία του στρατεύματος, σε όποια μορφή και με όποιον εξοπλισμό κι αν διεξάγεται η καταπολέμηση των συμμοριών. Πρέπει να λαμβάνονται τα αυστηρότερα μέτρα κατά της ανεξάρτητης οργανώσεως, λαφυραγωγήσεως και λεηλασίας, ακόμη και στις περιπτώσεις που η ηγεσία πρέπει αναγκαστικά να προβεί στα βαρύτερα αντίποινα. Επί τόπου στρατοδικεία!

7) ΄Εχω μεγάλες προσδοκίες από την περιοδική μετακίνηση μίας και περισσοτέρων μονάδων σε τόπους και χώρους γνωστούς για την παρουσία συμμοριών. Η πειθαρχημένη εμφάνιση των στρατιωτών, συνδεδεμένη με αξιοπρεπή μεταχείριση του πληθυσμού, επιδρά, αφενός μεν, προπαγανδιστικά και επιτρέπει, αφετέρου, μία τοπικά και χρονικά σταθερή σαρωτική έρευνα της εν λόγω περιοχής. Κάτι τέτοιο δεν μπορεί πάντοτε να τυγχάνει διοικήσεως μέσω διαταγών από τη Μεραρχία. Είναι η ευθύνη του εκάστοτε Διοικητή Αποσπάσματος να διατάζει αυτές τις τοπικές μετακινήσεις δίνοντας αναφορά στη Μεραρχία. Αυτό ισχύει ουσιαστικά για τις μονάδες του Πυροβολικού, των Κυνηγών Αρμάτων, των ΄Εμπεδων Εφεδρικών Ταγμάτων, για μονάδες του Σώματος Εφοδιασμού και μονάδες των Συνταγμάτων Πεζικού Φρουράς. Ακόμη και οι τελευταίες θα πρέπει να είναι σε θέση να μετακινηθούν. Η ευκινησία της ηγεσίας και του στρατεύματος πρέπει να θέτει τη χώρα διαρκώς υπό παρακολούθηση, να διευκολύνει τη γνώση της περιοχής και του λαού, να παρεμποδίζει και να παρενοχλεί την οργάνωση και εγκατάσταση των συμμοριών.

von Le Suire