Πραγματοποιήθηκε με επιτυχία την Κυριακή 22 Μαρτίου 2015 στην Διακίδειο Σχολή Λαού η επετειακή εκδήλωση για την επανάσταση του 1821 που διο...
Πραγματοποιήθηκε με επιτυχία την Κυριακή 22 Μαρτίου 2015 στην Διακίδειο Σχολή Λαού η επετειακή εκδήλωση για την επανάσταση του 1821 που διοργάνωσε ο Παγκαλαβρυτινός Σύλλογος Πάτρας.
Η πρόεδρος Κατερίνα Ασημακοπούλου προσφώνησε την εκδήλωση και ζήτησε 1΄λεπτού σιγή για τον εκλιπόντα πρόεδρο Αθανάσιο Φραντζή.
Η πρόεδρος επίσης αναφέρθηκε σε αδιάσειστα στοιχεία από Έλληνες και ξένους ιστορικούς καθώς και Τούρκους που δεν επιτρέπουν αμφιβολίες για την πρωτοπορία της έναρξης από την περιοχή των Καλαβρύτων.
Τον πανηγυρικό της ημέρας εξεφώνησε η φιλόλογος Ελευθερία Κολώνα – Κρούπη με θέμα “οι Παραμονές και η Κλιμάκωση του Μεγάλου Σηκωμού”.
Την εκδήλωση πλαισίωσε η χορωδία του Αγίου Δημητρίου Πατρών με επετειακά τραγούδια. Την χορωδία διεύθυνε ο Αρχιμουσικός κ. Μπαρούτας. Απαγγέλθηκε ο θούριος του Ρήγα από μέλος των χορευτικών τμημάτων του συλλόγου μας και η εκδήλωση έκλεισε με την ανάκρουση του Εθνικού Ύμνου.
Ο πανηγυρικός της ημέρας από την φιλόλογο Ελευθερία Κολώνα – Κρούπη με θέμα “οι Παραμονές και η Κλιμάκωση του Μεγάλου Σηκωμού”.
Πάτρα, 22 Μαρτίου 2015
Παγκαλαβρυτινός Σύλλογος
“Ὁ κόσμος μας έλεγε τρελούς. Ἡμεῖς, αν δεν εἴμεθα τρελοί, δεν ἐκάναμεν την ἐπανάστασιν [...].” Θεόδωρος Κολοκοτρώνης, Απομνημονεύματα
Ας αναλογιστούμε την αξία αυτής της επετείου ως προς το πραγματικό ιστορικό της περιεχόμενο και ως προς τη θέση της στη σύγχρονη ελληνική κοινωνία.
Της Επανάστασης προηγήθηκε μεγάλη ιδεολογική προετοιμασία του φρονήματος. Σε αυτό συνέβαλε στο μέγιστο βαθμό η Ορθόδοξη Εκκλησία, η οποία είναι παρούσα σε όλες τις τουρκοκρατούμενες ελληνικές κοινότητες. Συντηρεί σχολεία, θυμίζει στους υπόδουλους την εθνική τους ταυτότητα, υπαγορεύει κοινούς κανόνες ζωής και διασώζει την ελληνική γλώσσα, με αποτέλεσμα να διαφυλαχτεί η ενότητα, η αλληλεγγύη και η ελπίδα της λευτεριάς.
Το ιδεολογικό υπόβαθρο ενίσχυσαν τα διδάγματα και οι αρχές του Γαλλικού Διαφωτισμού. Σ' αυτόν στηρίχτηκε ο Νεοελληνικός Διαφωτισμός, με πρωτεργάτες τους πνευματικούς αγωνιστές. Αυτοί έδρασαν τόσο στον ελλαδικό χώρο όσο και στο εξωτερικό. Μεταξύ τους ο Ευγένιος Βούλγαρης, οι φωτισμένες διδαχές του Αγίου Κοσμά του Αιτωλού, ο Δημήτριος Καταρτζής, οι Κωνσταντάς και Φιλιππίδης, που με το σημαντικό τους σύγγραμά “Γεωγραφία Νεωτερική” έδωσαν άλλη διάσταση στις επιδιώξεις του έθνους.
Ας δούμε λοιπόν πρώτα τα κέντρα και την ακμή του Νεοελληνικού Διαφωτισμού. Στο εσωτερικό της χώρας έπαιξαν μεγάλο ρόλο κέντρα όπως τα Γιάννενα, η Μακεδονία και ο Μοριάς καθώς και οι περιοχές της μεγάλης χειροτεχνίας όπως η Θεσσαλία. Στο εξωτερικό είχαμε τις ελληνικές παροικίες στο Ιάσιο, το Βουκουρέστι, το Παρίσι, τη Βιένη, αλλά και τα Επτάνησα, όπου η κατοχή τους από τους Γάλλους, βοήθησε στην εφαρμογή των οραμάτων της γαλλικής επανάστασης, για πρώτη φορά επί ελληνικού εδάφους.
Εκτός από τις μεμονωμένες περιπτώσεις, ο νεοελληνικός διαφωτισμός στηρίχτηκε στις οργανώσεις που στόχευαν στην απελευθέρωση του έθνους, όπως η ''Εταιρία” του Ρήγα, η “Εταιρία των Φιλομούσων” το ''Ελληνόγλωσσο Ξενοδοχείο”, η “Φιλική”. Αυτές αντιμετωπίστηκαν εχθρικά και καχύποπτα από τα καθεστώτα της κεντρικής Ευρώπης,(Αυστρία) μάλιστα πολλά από τα μέλη τους παρακολουθούνταν ακατάπαυστα από την αυστριακή αστυνομία.
Την ίδια και ίσως μεγαλύτερη καχυποψία έδειξαν προς τη σημαντικότερη προσωπικότητα της προεπαναστατικής περιόδου το γνωστό σε όλους Ρήγα Φεραίο, που με το πολιτικό και φιλολογικό του έργο επηρέασε τους απανταχού υπόδουλους και τους ώθησε στην αναζήτηση τρόπου αποτίναξης από τον ζυγό του κατακτητή. Ολόκληρο, σχεδόν, το ελληνικό στοιχείο των παροικιών, ξεσηκωμένο από τις ιδέες του, ήταν μυημένο και αφοσιωμένο στην υπόθεση της ελευθερίας. Η ευρεία διάδοση των ιδεών του είχε ως αποτέλεσμα να διωχθεί και να δολοφονηθεί από τους Αυστριακούς στη Βιένη.
Από το αίμα του Ρήγα και τη σπορά του για ξεσηκωμό εμπνέεται το βιβλίο “Ελληνική Νομαρχία” (1805) έργο προοδευτικό με επαναστατικά ιδανικά. Ο ανώνυμος συγγραφέας κάνει την εξής αφιέρωση:
Εις τον τύμβον τοῦ μεγάλου καὶ ἀειμνήτου Ἕλληνος ΡΗΓΑ τοῦ ὑπὲρ τῆς σωτηρίας τῆς Ἑλλάδος ἐσφαγιασθέντος, χάριν εὐγνωμοσύνης ὁ συγγραφεὺς τὸ πονημάτιον τόδε ὡς δῶρον ἀνατίθησι.
Σας διαβάζω ένα απόσπασμα:“Ὦ Ἕλληνες, μάθετέ το διὰ πάντοτε, τὰ ἄρματα τῆς δικαιοσύνης εἶναι ἀνίκητα, καὶ οἱ ὀθωμανοὶ θέλουν φύγει ἀπ᾿ ἔμπροσθεν τῶν ἀρματωμένων Ἑλλήνων. Μὴν ἀλησμονήσητε πρὸς τούτοις, παρακαλῶ, τὸ παντοτινὸν παράδειγμα τῶν θαυμαστῶν Μανιάτων. Ἴδετε ὅτι οἱ ὀθωμανοὶ ποτὲ δὲν ἠμπόρεσαν νὰ τοὺς καταδαμάσουν, οὔτε κἂν νὰ πλησιάσωσι τολμοῦσι πλέον εἰς τὰ σύνορά των. Ἐνθυμηθῆτε, τέλος πάντων, ὅτι ἡ ἀρχὴ τῆς νίκης εἶναι ἡ ἀνθίστασις, καὶ ὅτι οἱ Ἕλληνες δὲν εἶναι οὔτε ἄγριοι, οὔτε οὐτιδανῆς ψυχῆς, καθὼς οἱ ἐχθροί των ὀθωμανοί. (Ε.Ν. Βιβλίο 5ο ). Και καταλήγει: Ἡ ἐλευθερία εἶναι σχολεῖον εὐρυχωρότατον καὶ ἡ θέλησις ὁ πλέον ἐπιτήδειος διδάσκαλος.
Στους ιδεολογικούς υποστηρικτές της Επανάστασης πρέπει να προσθέσουμε τον τύπο. Τον αποτελούσαν δύο ελληνικά περιοδικά στο Παρίσι, η Μέλισσα και η Αθηνά, και στη Βιένη ο Λόγιος Ερμής. Αυτά υπό την διεύθυνση ενίοτε του Άνθιμου Γαζή, του Θ. Φαρμακίδη και του Κ. Κοκκινάκη, φιλοξενούσαν στις στήλες τους άρθρα σημαντικών Ελλήνων διαφωτιστών όπως ο Αδαμάντιος Κοραής και πολλοί άλλοι. Ο ίδιος αυτός τύπος λειτούργησε, μετέπειτα, σαν φυτώριο στελεχών της δημοσιογραφίας στην αγωνιζόμενη Ελλάδα.
Κλείνοντας την αναφορά μου στο ρόλο των νεοελλήνων διαφωτιστών θα ήθελα να προσθέσω σ' αυτούς τον Διονύσιο Σολωμό και τον Ανδρέα Κάλβο, ως κορυφαίες μορφές όχι μόνο της ελληνικής αλλά και της ευρωπαϊκής λογοτεχνίας, γιατί με την πέννα τους ύμνησαν τους αγώνες για την ελευθερία της πατρίδας μας πριν και μετά την επανάσταση. Από τον Ευρωπαϊκό Διαφωτισμό και τη Γαλλική Επανάσταση γεννήθηκε η τάση για κινήματα. Η ιδιομορφία του απελευθερωτικού ξεσηκωμού των Ελλήνων και των άλλων λαών των Βαλκανίων, ήταν η προσδοκία για απαλλαγή τους από τον φεουδαρχισμό με κύριο μέλημα, σύμφωνα με το όραμα του Ρήγα, τη δημιουργία όμορων, ανεξάρτητων εθνικών κρατών με συνταγματικούς θεσμούς, με την διανομή της γης στους ακτήμονες και με απελευθερωμένη την αγροτική τάξη.
Έχει γίνει πολύς λόγος για την κινητήρια δύναμη του Σηκωμού του 1821, γιατί μια επανάσταση δεν πραγματώνεται χωρίς την ηγεσία μιας πρωτοπόρας τάξης που θα πρωταγωνιστήσει στην κοινωνική αλλαγή. Το να γενικεύουμε ότι τον πρώτο λόγο τον είχε “ο λαός” είναι κάτι αόριστο και αφηρημένο. Αντίθετα σημαντική είναι η ύπαρξη σύμμαχης ομάδας τάξεων που έχει το ίδιο κίνητρο, επιθυμεί και δρα ενιαία για την επίτευξη του σκοπού της που δεν είναι άλλος από την αποτίναξη του Οθωμανικού ζυγού, την Ελευθερία.
Δεν θα παραγνωρίσουμε λοιπόν την ηγετική θέση της, ομολογουμένως, ισχνής τότε αστικής τάξης, αλλά το βάρος για τη στήριξη του αγώνα έπεσε στους ώμους των αγροτών που ζούσαν κάτω από σκληρές φεουδαρχικές συνθήκες.
Είπαμε νωρίτερα ότι η επανάσταση δεν θα ξέσπαγε αν δεν υπήρχε μια κινητήρια δύναμη, μια αρχή που θα οργάνωνε και θα καθοδηγούσε το λαό. Ο Νικόλαος Σκουφάς, ο Εμμανουήλ Ξάνθος και ο Αθανάσιος Τσακάλωφ, όπως είναι γνωστό σε όλους, υπήρξαν οι εμπνευστές της δημιουργίας μιας τέτοιας αρχής και ιδρυτές της Φιλικής Εταιρίας. Στόχος της (Εταιρίας) ήταν η προετοιμασία τού ένοπλου απελευθερωτικού αγώνα. Η Φιλική Εταιρία με άρτια οργάνωση και άκρα μυστικότητα, σε δυσμενείς συνθήκες, υπερπήδησε όλα τα εμπόδια, διέψευσε τις ελπίδες ότι η ελευθερία θα επέλθει από την φιλανθρωπία των χριστιανών βασιλέων και βοήθησε να δημιουργηθεί το κατάλληλο ψυχολογικό κλίμα για την εξάπλωση της επαναστατικής ιδέας. Και αυτός ο ιδιότυπος αγώνας, η αφύπνιση ενός λαού δεν ήταν κάτι εύκολο. Δεν είναι απλό πράγμα να ξεσηκώσεις κάποιους που γεννήθηκαν, μεγάλωσαν και έζησαν υπόδουλοι, όπως και οι πρόγονοι τους, να πάρουν τα όπλα.
Ποια θα ήταν όμως τα όπλα; Προηγήθηκε μεγάλη προσπάθεια προκειμένου να συγκεντρωθούν τα απαραίτητα για τον ένοπλο αγώνα εφόδια. Ο Ρήγας στήριζε τα σχέδιά του στους κλέφτες και αρματωλούς, αυτοί είχαν την εμπειρία της μάχης, αυτοί είχαν τα όπλα για την επανάσταση.
Από τους πρώτους αιώνες της τουρκικής κατάκτησης είχε δημιουργηθεί κίνημα ανταρσίας των υπόδουλων, που στο τέλος του 18ου αιώνα και στις αρχές του 19ου προσδιορίζονται με το όνομα κλέφτες. “Οι άρχοντες και το γουναρικό μας ονομάζουν κλέφτες”, λέει ο Κολοκοτρώνης. Το κίνημά τους όμως ήταν τόσο δημοφιλές που σήμαινε πια αγωνιστές, αντάρτες κατά του κατακτητή.
Οι αρματολοί ήταν άλλη περίπτωση. Αυτοί ξεκίνησαν ως ένοπλα στρατιωτικά σώματα του κατακτητή εναντίον των κλεφτών, όμως, σιγά σιγά έγιναν ένα με αυτούς. Έτσι λίγο πριν την επανάσταση οι όροι ταυτίστηκαν.
Σ' αυτές τις ένοπλες δυνάμεις στις οποίες, σε περίπτωση Επανάστασης θα μπορούσαν να στηριχτούν οι Έλληνες, ανήκει και το ναυτικό.
Αργότερα υπέρ των επαναστατημένων Ελλήνων εκδηλώθηκε ένα μεγάλο, διεθνές φιλελληνικό κίνημα. Οι φιλέλληνες προερχόμενοι από όλες τις κοινωνικές τάξεις και ιδεολογίες στήριξαν ποικιλοτρόπως την Επανάσταση με την παρουσία και συμμετοχή τους, αλλά και με την υλική συμβολή τους. Πολλοί πήραν τα όπλα και στήριξαν ενεργά με την παρουσία τους τον αγώνα παίρνοντας μέρος σε σημαντικές μάχες προσφέροντας ακόμα και τη ζωή τους. Από την Ιταλία και τη Γαλλία στάλθηκαν χιλιάδες όπλα, από την Αυστρία, κάτω από δύσκολες συνθήκες, άλλα εφόδια μεταξύ των οποίων τυπογραφικά μηχανήματα. Παράλληλα ο προοδευτικός τύπος της Ευρώπης συντηρούσε, με φλογερά δημοσιεύματα και φυλλάδια υψηλό το ενδιαφέρον των φιλελλήνων για τα γεγονότα στην επαναστατημένη Ελλάδα.
Ας δούμε τώρα την κατάσταση στην οθωμανική αυτοκρατορία.
Την περίοδο εκείνη, στο εξωτερικό, με τη βοήθεια της Αγγλίας, μόλις, είχε απομακρυνθεί προσωρινά από την απειλή του διαμελισμού, που επιδίωκαν η Ρωσία και η Αυστρία (ανατολικό ζήτημα). Από την άλλη το εσωτερικό της βρισκόταν σε αποσύνθεση, καθώς τοπικοί Τούρκοι φεουδάρχες, όπως ο Αλί πασάς των Ιωαννίνων, ο Μωχάμετ Αλί πασάς της Αιγύπτου κ.ά. ήθελαν να αποσχιστούν από την εξουσία του Σουλτάνου. Το φαινόμενο του Αλί πασά, όπως θα δούμε και πιο κάτω, συνδέεται άμεσα με την ελληνική Επανάσταση.
Ο ξεσηκωμός αν και σχεδιάστηκε ως τμήμα της γενικότερης εξέγερσης των Βαλκανίων τελικά προχώρησε αυθύπαρκτος. Οι επαναστατημένοι Έλληνες σήκωσαν μόνοι τους αυτό το βαρύ και δυσανάλογο για τις δυνάμεις τους φορτίο, χωρίς την αναγκαία βοήθεια από τους βορειότερους λαούς που είχαν κι αυτοί τα δικά τους προβλήματα.
Υπήρχε ένα γενικό σχέδιο των Φιλικών σύμφωνα με το οποίο η επανάσταση έπρεπε να εκραγεί στις αρχές του 1821.
Προς το τέλος του 1820 έφτασε στην Ελλάδα ο Γρηγόριος Δικαίος Παπαφλέσσας, εξουσιοδοτημένος από τη Φιλική, προκειμένου να προετοιμάσει τις συνειδήσεις του λαού και στις αρχές του Γενάρη επέστρεψε από τη Ζάκυνθο ο Κολοκοτρώνης. Και οι δύο καταπιάνονται με την προετοιμασία του αγώνα. Οργώνουν απ' άκρη σ' άκρη το Μοριά, κάνουν συγκεντρώσεις και ενημερώνουν με φλογερά λόγια τις ψυχές των Ελλήνων. Το ίδιο γίνεται σε Ρούμελη, Θεσσαλία και Μακεδονία από άλλους απόστολους της Φιλικής. Μέσα σ' ένα κλίμα ενθουσιασμού η επανάσταση πλησιάζει.
Αυτή ήταν η κατάλληλη στιγμή. Ο Σουλτάνος είναι απασχολημένος με την εξέγερση στις Παραδουνάβιες Ηγεμονίες, αλλά και με την ανταρσία του Αλί πασά που βρίσκεται στο αποκορύφωμά της. Και στις δύο εστίες στέλνει δυνάμεις. Η εκστρατεία στις 5/18 Ιανουαρίου του Χουρσίτ, πασά του Μοριά, από την Τριπολιτσά εναντίον του Αλί των Ιωαννίνων διευκολύνει την έκρηξη της επανάστασης. Συγχρόνως πληθαίνουν οι φήμες ότι ο ρωσικός στρατός ετοιμάζεται να βοηθήσει τις επαναστάσεις σε όλα τα Βαλκανικά μέτωπα.
Όλοι νιώθουν ότι έφτασε πια η ώρα για τον μεγάλο Σηκωμό. Η Ελληνική επανάσταση ξεσπάει! Το ελληνικό έθνος, έχει κερδίσει τον πόλεμο στο δυσκολότερο πεδίο, έχει διατηρήσει την εθνική του υπόσταση μέσα σ’ ένα χωνευτήρι λαών για τέσσερις ολόκληρους αιώνες κι αυτό συνιστά την πρώτη, λαμπρότατη νίκη του πριν από τα πολεμικά γεγονότα!
Γίνεται η Σύναξη στη Βοστίτσα όπου οι περισσότεροι αποδέχονται όσα πρότεινε ο Παπαφλέσσας. Αυτός διαβεβαιώνει, ψέματα, ότι η Ρωσία θα τους στείλει βοήθεια και συνεχίζει τα επαναστατικά του κηρύγματα σ' όλο Μοριά.
Οι Τούρκοι πληροφορούνται από καταγγελίες και διαδόσεις για τις συνάξεις και τις κινήσεις των Ελλήνων και ότι οι μπαρουτόμυλοι της Δημητσάνας δουλεύουν ακατάπαυστα. Καλούν όλους τους κοτζαμπάσηδες και δεσπότες του Μοριά να πάνε στην Τριπολιτσά δήθεν για την ετήσια σύσκεψη. Όσοι γελάστηκαν και πήγαν βρήκαν φρικτό θάνατο μόλις ξέσπασε η επανάσταση. Οι σπουδαιότεροι όμως, όπως οι Ζαΐμης, Φωτήλας, Χαραλάμπης, Λόντος, Γερμανός δεν πήγαν.
Στα μέσα του Μάρτη υπάρχουν πολλές επαναστατικές φωτιές έτοιμες να ανάψουν σε όλο το Μοριά. Η πρώτη ανάβει (17/3/'21 Αγίου Αλεξίου) από τον Φιλικό Σολιώτη Νικόλαο στο χωριό Πόρτα των Καλαβρύτων, όπου χτύπησε τους φοροεισπράκτορες. Ο ίδιος στις 20 Μαρτίου μαζί με τους Πετμεζαίους (και τον Χαραλάμπη) χτυπάει στους τρεις Πύργους των Καλαβρύτων. Μετέπειτα τα Καλάβρυτα, η Αγία Λαύρα, ο Π. Π Γερμανός θα αποτελέσουν το σημείο αναφοράς για τη έναρξη του Αγώνα.
Ακολουθεί στις 21/3 η Πάτρα με τον Παναγιώτη Καρατζά και στις 23/3 η Μάνη με τον Κολοκοτρώνη, ο Νικηταράς, ο Παπαφλέσσας.
Αν και η Οθωμανική βία καταπίεζε σκληρά τους Έλληνες, πολλές γενιές γεννήθηκαν και πέθαναν με το όνειρο της ελευθερίας. Σε προκήρυξή τους οι Έλληνες της Πελοποννήσου έγραφαν:
«Ομοφώνως αποφασίσαμεν όλοι ή να ελευθερωθώμεν ή να αποθάνωμεν. Εστερημένοι από όλα τα δίκαιά μας αποφασίσαμεν να λάβωμεν τα άρματα και να ορμήσωμεν κατά του τυράννου».
Κάπως έτσι τα γράφει και ο Μακρυγιάννης:ω
«Αποφάσισαν οι νοικοκυραίοι ότι η τυραγνία των Tούρκων – την δοκιμάσαμεν τόσα χρόνια– δεν υποφέρνονταν πλέον. Και δι’ αυτείνη την τυραγνία, οπού δεν ορίζαμεν ούτε βιόν, ούτε τιμή, ούτε ζωή (ξέραμεν κι’ ότ’ ήμασταν ολίγοι και χωρίς τ’ αναγκαία του πολέμου) αποφασίσαμεν να σηκώσωμεν άρματα αναντίον αυτής της τυραγνίας. Είτε θάνατος, είτε λευτεριά.»
Το ξέσπασα της επανάστασης στο Μοριά συνέγειρε περίπου 500.000 ψυχές.
Μετά την έκρηξη αναλαμβάνει να οργανώσει την πορεία του ένοπλου αγώνα ο Κολοκοτρώνης. Στρατολογεί ένοπλους από την Αρκαδική ύπαιθρο και καταφέρνει να συγκεντρώσει έξη χιλιάδες ντουφέκια έξω από την Καρύταινα. Παρόλο που οι απειροπόλεμοι Έλληνες σκορπάνε με τις πρώτες τουφεκιές αυτός παραμένει και εμμένει στο αρχικό στρατηγικό του σχέδιο να χτυπήσει την Τριπολιτσά.
Εγκαθιστά φρουρές γύρω από την πρωτεύουσα του Μοριά και αποκόβει όλα τα περάσματα. Την ίδια περίοδο οι Τούρκοι παίρνουν τα πρώτα μέτρα αντιμετώπισης και επιτίθενται στην ισχυρή θέση των Ελλήνων στο Βαλτέτσι. Οι αγωνιστές μας, αυτή τη φορά δεν το βάζουν στα πόδια, αντεπιτίθενται και νικούν τους Τούρκους. Από κει και πέρα τα πράγματα παίρνουν το δρόμο τους. Οι ιστορικοί χαρακτηρίζουν αυτή τη μάχη ακρογωνιαίο λίθο της επανάστασης.
Ο Διάκος στην Αλαμάνα και ο Ανδρούτσος στο Χάνι της Γραβιάς, ο Καραϊσκάκης στην Αράχοβα, ο πυρπολητής Κανάρης, ο Ανδρέας Μιαούλης, η Μπουμπουλίνα και η Μαντώ Μαυρογένους, άλλοι και άλλοι γνωστοί και άγνωστοι αγωνιστές γράφουν με το αίμα τους την ιστορία του μεγάλου Σηκωμού.
Με τρεις εχθρούς, είχαν να αντιπαλέψουν οι επαναστατημένοι Έλληνες. Ο πρώτος η Οθωμανική Αυτοκρατορία με τον Σουλτάνο. Από την άλλη οι Ευρωπαίοι με την Ιερά συμμαχία και την Αυστροουγγαρία του Μέτερνιχ, που δεν ήθελαν επαναστατημένους λαούς στα πόδια τους και τέλος με τον κακό μας εαυτό, τον φοβερότερο από όλους και την Ελληνική εμφύλια διχόνοια που λίγο έλειψε, από τα πρώτα κιόλας χρόνια του αγώνα, να τινάξει τα πάντα στον αέρα.
Η Γενιά της Επαναστάσης του 1821 έθεσε ένα σκοπό και κατάφερε να τον φέρει σε πέρας. Δεν ήταν υπεράνθρωπη, ούτε απαλλαγμένη από αδυναμίες. Ο Αγώνας για τη λευτεριά ξεκίνησε χάρη σε ανθρώπους αγνούς αλλά και ατίθασους, που δεν μπορούσαν να χαλιναγωγήσουν άλλο τον πόθο τους για τη λευτεριά. Όσες προσπάθειες κι αν έγιναν για οργανωμένο ξεσηκωμό, η επανάσταση ξεκίνησε από ανοργάνωτα ασκέρια, από μπουλούκια ανθρώπων στους οποίους μπορεί να μην περίσσευαν τα όπλα και τα μπαρουτόβολα, περίσσευε όμως η δίψα για λεύτερη ζωή. Στον πολυπληθέστερο εχθρό αντέταξαν το θάρρος τους, τον ηρωισμό τους και την αγάπη τους για τη λευτεριά. Τα κατορθώματα τους προκάλεσαν το δέος και τον θαυμασμό όλου του πολιτισμένου κόσμου. Γιατί παρ' όλες τις δυσκολίες το ασθενές και άοπλο ελληνικό έθνος βρήκε την ψυχική δύναμη να αναμετρηθεί με την πάνοπλη και πανίσχυρη Οθωμανική Αυτοκρατορία επί οκτώ χρόνια.
Ο Κολοκοτρώνης, ο Καραϊσκάκης και ο Νικηταράς, ο Παπαφλέσσας, ο Διάκος στην Αλαμάνα και ο Ανδρούτσος στο Χάνι της Γραβιάς, ο Καραϊσκάκης στην Αράχοβα, ο Ψαριανός πυρπολητής Κανάρης, ο Ανδρέας Μιαούλης, η Μπουμπουλίνα, η Μαντώ Μαυρογένους και άλλοι γνωστοί και άγνωστοι αγωνιστές γράφουν σελίδες δόξας.
Κι αν η προηγούμενη αναφορά μας (γράφουν σελίδες δόξας.)ήταν μεταφορική γνωρίζουμε ότι κάποιοι από αυτούς, όπως ο Κολοκοτρώνης και ο Μακρυγιάννης με τα απομνημονεύματά τους έγραψαν κυριολεκτικά την ιστορία τους.
Ο Μακρυγιάννης, όπως ομολογεί ήταν ξύλο απελέκητο και έμαθε γράμματα μόνο και μόνο για να μας αφήσει την ιστορία του ως παρακαταθήκη, μάλιστα για να κατανοήσουμε ότι οι σπουδές δεν κάνουν ούτε τον άνθρωπο ούτε τον αγωνιστή ας ακούσουμε πόσο σοφά μιλάει: “Ένα πράμα μόνον με παρακίνησε κι εμένα να γράψω ότι τούτην την πατρίδα την έχομεν όλοι μαζί, και σοφοί κι αμαθείς και πλούσιοι και φτωχοί και πολιτικοί και στρατιωτικοί και οι πλέον μικρότεροι άνθρωποι· όσοι αγωνιστήκαμεν, αναλόγως ο καθείς, έχομεν να ζήσομεν εδώ. Το λοιπόν δουλέψαμεν όλοι μαζί, να την φυλάμεν κι όλοι μαζί και να μην λέγει ούτε ο δυνατός «εγώ» ούτε ο αδύνατος. Ξέρετε πότε να λέγει ο καθείς «εγώ»; Όταν αγωνιστεί μόνος του και φκιάσει ή χαλάσει, να λέγει «εγώ»· όταν όμως αγωνίζονται πολλοί και φκιάνουν, τότε να λένε «εμείς». Είμαστε εις το «εμείς» κι όχι εις το «εγώ». Και εις το εξής να μάθομεν γνώση, αν θέλομεν να φκιάσομεν χωριόν, να ζήσομεν όλοι μαζί.”
Δε νομίζετε, αξιότιμοι κυρίες και κύριοι, ότι είναι καιρός να ξαναθυμηθούμε αυτό το “Εμείς” σήμερα;
Σήμερα που πληρώνουμε ως χώρα και λαός όχι τα δανεικά, αλλά τα ιδανικά που ξεπουλήσαμε; θα αναγκαστούμε να ξαναζήσουμε την ιστορία που ξεχάσαμε;
Η χώρα μας διέρχεται μια κρίση που τη λέμε οικονομική, κατά βάθος όμως, όλοι το γνωρίζουμε πως είναι ηθική και πνευματική…Κινδυνεύουν όσα διαφύλαξαν οι πρόγονοί μας για αιώνες. Αυτά που διεκδίκησαν με την επανάσταση. Οι πολιτιστικές και ηθικές μας αξίες, η μητρική μας γλώσσα, βάλλονται και αλλοιώνονται. Ο κίνδυνος αλλοτρίωσης και αφελληνισμού είναι πρόδηλος, οι νέοι νιώθουν το έδαφος να χάνεται κάτω από τα πόδια τους και οι μεταναστεύσεις πληθαίνουν καθημερινά. Είναι επιτακτικό το αίτημα για επιστροφή στις ρίζες μας για να αντλήσουμε δύναμη, να αντιπαλέψουμε τις σημερινές αντιξοότητες.
Στις μέρες μας έχουμε απόλυτη ανάγκη την ενότητα, τη σύμπνοια, τη μεταξύ μας στήριξη, την αλληλοβοήθεια. Έχουμε ανάγκη να επικεντρωθούμε στα θετικά μας στοιχεία, στις πάμπολλες αρετές μας ως λαός, για να τις αξιοποιήσουμε με τον πλέον σύγχρονο και παραγωγικό τρόπο. Ας εκμεταλλευτούμε την περιρρέουσα αρνητική ατμόσφαιρα του τώρα για να αναδείξουμε τις δυνάμεις του τόπου μας. Οι αγώνες, οι επαναστάσεις για την Ελευθερία, την ανεξαρτησία και τη δημοκρατία βρίσκονται στο κύτταρό μας.
Αξίζει να αγαπήσουμε, να ανακαλύψουμε ξανά τη γλώσσα, την παράδοση, την ιστορία μας, τους αγώνες μας για την ελευθερία, κι ύστερα να τα προσφέρουμε στα παιδιά μας. Ας αντισταθούμε σε όσους επιμένουν να μας βλέπουν εξαθλιωμένους σαν νούμερα, σαν πιόνια.
Τώρα περισσότερο από ποτέ θα ήταν καλό να είμαστε εκεί που λέει ο Μακρυγιάννης εις το “εμείς” κι όχι εις το “εγώ”.
Κρούπη- Κολώνα Ελευθερία
Βοηθήματα:
“Ιστορία του Ελληνικού Έθνους”, τόμος IB, Εκδοτική Αθηνών
Τάσου Βουρνά “Ιστορία της νεώτερης Ελλάδας”
Δεν υπάρχουν σχόλια
Σημείωση: Μόνο ένα μέλος αυτού του ιστολογίου μπορεί να αναρτήσει σχόλιο.