"Ζόρικα του πήρε το Κολάϊ και τον Μουστερή"

Του Δημήτρη Σταθακόπουλου  Οι παλαιότεροι έλεγαν πολύ συχνά την έκφραση: "Ζόρικα τα πράγματα" , επίσης έλεγαν: " του...

Του Δημήτρη Σταθακόπουλου 

Οι παλαιότεροι έλεγαν πολύ συχνά την έκφραση: "Ζόρικα τα πράγματα", επίσης έλεγαν: "του πήρε το Κολάϊ", όσοι δε ήταν έμποροι και διαλαλούσαν την φρέσκια πραμάτειά τους έλεγαν: "εδώ πράμα που σαλεύει και τον μουστερή γυρεύει" .

Αν και λίγο πολύ αντιλαμβανόμαστε τα νοήματα των παραπάνω εκφράσεων, εν τούτοις αν ζητήσεις από έναν σύγχρονο άνθρωπο να σου εξηγήσει ακριβώς το τι σημαίνουν οι λέξεις: Ζόρικο, Κολάϊ και Μουστερής, μάλλον θα το πούν με ελεύθερη περιφραστική απόδοση των εννοιών, παρά με την κυριολεξία τους.

Ας δούμε λοιπόν τι επακριβώς σημαίνουν:

1) Το ζόρικο προέρχεται από το οθωμανικό (και νεοτουρκικό) Ζor και σημαίνει ΔΥΣΚΟΛΟ.

2) Το Κολάϊ προέρχεται ομοίως από το οθωμανικό (και νεοτουρκικό) kolay και σημαίνει ΕΥΚΟΛΟ, ενώ τέλος

3) Το Μουστερής προέρχεται ομοίως από το οθωμανικό (και νεοτουρκικό) Μüşteri και σημαίνει ΠΕΛΑΤΗΣ.

Ετσι λοιπόν, όταν λέμε: "Ζόρικα τα πράγματα" εννοούμε δύσκολα τα πράγματα, επίσης όταν λέμε: "του πήρε το Κολάϊ", εννοούμε πώς κάποιος πήρε την ευκολία, δηλ. του πήρε τον αέρα, έμαθε κάτι , ενώ η έκφραση: "εδώ πράμα που σαλεύει και τον μουστερή γυρεύει", σημαίνει εδώ το φρέσκο εμπόρευμα που ζητάει πελάτη .

Και κάνοντας λογοπαίγνιο με την προμετωπίδα του παρόντος: "Ζόρικα του πήρε το Κολάϊ και τον Μουστερή" θα λέγαμε : " Με δυσκολία του πήρε την ευκολία ( τον αέρα ) και τον Πελάτη ( τελικά ) !!!

 Δημήτρης Σταθακόπουλος

Δρ. κοινωνιολογίας της ιστορίας, Παντείου πανεπιστημίου Διπλωματούχου Βυζαντινής μουσικής - μουσικολόγου, Τακτικού μέλους της Ε.Α.ΑΔΗ.ΣΥ,  Μέλους του international society for ethnomusicology Bloomington Indiana Univ. Δικηγόρου παρ’ Αρείω Πάγω Μέλους του Δ.Σ του Δικηγορικού Συλλόγου Πειραιά Μέλους της Ελληνικής αντιπροσωπείας στην Ευρωπαϊκή Ένωση Δικηγόρων CCBE