Η "καυτή" λίστα των ανατιμήσεων

Φωτιά στον οικογενειακό προϋπολογισμό πρόκειται να βάλουν οι αυξήσεις του ΦΠΑ στο 24%, καθώς παίρνουν την ανιούσα εκατοντάδες καθημερινά...

Φωτιά στον οικογενειακό προϋπολογισμό πρόκειται να βάλουν οι αυξήσεις του ΦΠΑ στο 24%, καθώς παίρνουν την ανιούσα εκατοντάδες καθημερινά προϊόντα και υπηρεσίες που αφορούν σε κάθε σπίτι.

Το κύμα ανατιμήσεων που έρχεται περιλαμβάνει μια μακρά λίστα αγαθών και ειδών πρώτης ανάγκης, όπως επίσης υπηρεσίες εστίασης, σχολές, φροντιστήρια, υπηρεσίες λογιστών και δικηγόρων, υδραυλικών και ηλεκτρολόγων.

Με την υλοποίηση της αύξησης του ΦΠΑ στο 24%, που επιβάλλεται σε εκατοντάδες αγαθά και προϊόντα ευρείας κατανάλωσης, καθώς και σε υπηρεσίες υψηλής ζήτησης, η τσέπη των πολιτών θα επιβαρυνθεί ακόμα και για την κάλυψη στοιχειωδών αναγκών.

Από την 1η Ιουνίου αυξάνονται οι φόροι σε καύσιμα, τσιγάρα, αυτοκίνητα αλλά και στην μπίρα, ενώ το επόμενο ισχυρό «κύμα» ανατιμήσεων στην αγορά που θα πλήξει τους οικογενειακούς προϋπολογισμούς έρχεται την 1η Ιουλίου με την αύξηση του ΦΠΑ σε δεκάδες αγαθά, υπηρεσίες και την εστίαση.

Θα είναι η έκτη φορά τα τελευταία χρόνια που αυξάνεται ο ΦΠΑ, ενώ απανωτές ήταν στα χρόνια των Μνημονίων οι αυξήσεις των φόρων στα καύσιμα και τα τσιγάρα. Ωστόσο κάθε φορά που ψήλωναν οι συντελεστές η αύξηση των εσόδων δεν ήταν η αναμενόμενη, καθώς μειωνόταν η κατανάλωση. Αρκετές φορές μάλιστα, αντί για αύξηση των εσόδων προέκυψε μείωση, ενώ η ίδια η Κομισιόν σε παλαιότερη έκθεσή της έχει επισημάνει ότι σε περιόδους ύφεσης, αύξηση του ΦΠΑ οδηγεί σε χαμηλότερα έσοδα.

Κόντρα στη φορολογική ιστορία και την οικονομική θεωρία, όμως, η κυβέρνηση σε συμφωνία με τους δανειστές προχωρεί στην αύξηση του κανονικού συντελεστή ΦΠΑ από το 23% στο 24% και στους περισσότερους έμμεσους φόρους αναφέρει η Ημερησία.

Περισσότεροι φόροι - λιγότεροι φόροι

Η «μόδα» της αύξησης του ΦΠΑ ξεκίνησε το 2005. Ο τότε υπουργός Οικονομικών Γ. Αλογοσκούφης, στο πλαίσιο της «δημοσιονομικής προσαρμογής» αύξησε τον βασικό συντελεστή ΦΠΑ από το 18% στο 19%. Τα έσοδα αυξήθηκαν από 14,1 δισ. ευρώ σε 15,8 δισ. ευρώ, αλλά τότε η οικονομία ήταν σε άνθηση.

Τη διετία 2010-2011, ο Γ. Παπακωνσταντίνου υπέγραψε αύξηση του ΦΠΑ τρεις φορές. Τον Μάρτιο του 2010 μια μονάδα, τον Ιούλιο του 2010 δύο μονάδες στον υψηλό συντελεστή, την Πρωτοχρονιά του 2011 άλλες δυο μονάδες στον μειωμένο και τον υπερμειωμένο. Τα έσοδα από 17,3 δισ. ευρώ το 2010, υποχώρησαν σε 16,887 το 2011 και στα 15,090 δισ. ευρώ το 2012. Οι αυξήσεις των συντελεστών ΦΠΑ τη διετία 2010-11 στόχευαν σε αύξηση των εσόδων κατά 3 δισ. ευρώ, η οποία δεν επιτεύχθηκε.

Η επόμενη αύξηση ήταν έμμεση. Η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ- ΑΝΕΛ δεν αύξησε τους συντελεστές, αλλά σάρωσε όλα τα προϊόντα με μαζικές μετατάξεις από τους χαμηλότερους συντελεστές στους υψηλότερους. Το αποτέλεσμα; Τα έσοδα από ΦΠΑ αυξήθηκαν μόλις κατά 12 εκατ. ευρώ το 2015 σε σχέση με το 2014. Οι μετατάξεις προϊόντων και υπηρεσιών από τα χαμηλά στα ρετιρέ του ΦΠΑ, από κοινού με την κατάργηση των εκπτώσεων στα νησιά του Αιγαίου, στόχευαν σε πρόσθετα έσοδα 1 δισ. ευρώ.

Η νέα αύξηση του ΦΠΑ από το 23% στο 24% θα ενεργοποιηθεί από την 1η Ιουλίου και σύμφωνα με τους υπολογισμούς του υπουργείου Οικονομικών θα αποφέρει πρόσθετα έσοδα 450 εκατ. ευρώ.

Το νέο πακέτο μέτρων

Την ερχόμενη εβδομάδα η κυβέρνηση θα καταθέσει στη Βουλή ένα ακόμη νομοσχέδιο, το οποίο θα ψηφιστεί την Κυριακή 22 Μαΐου και θα περιλαμβάνει:

• Αυξήσεις στους ειδικούς φόρους κατανάλωσης σε βενζίνη, πετρέλαιο κίνησης, πετρέλαιο θέρμανσης, υγραέριο, κηροζίνη και φυσικό αέριο, από την 1η Ιουνίου. Η αύξηση του φόρου στη βενζίνη θα αποδώσει περίπου 200 εκατ. ευρώ κάτι που σημαίνει ότι η αύξηση του φόρου θα κινηθεί στα 8 - 10 λεπτά το λίτρο. Στον ΕΦΚ του πετρελαίου κίνησης αναμένεται να επιβληθεί μικρότερη αύξηση, της τάξεως των 3 – 4 λεπτών, οπότε η μέση λιανική τιμή αναμένεται να ανέλθει στο 1,08 – 1,10 ευρώ.
• Αύξηση του ειδικού φόρου κατανάλωσης στην μπίρα και κατάργηση του ειδικού καθεστώτος έκπτωσης 50% στον ΕΦΚ για τις εταιρείες οινοπνευματωδών ποτών που εδρεύουν στα Δωδεκάνησα, από την 1η Ιουνίου.
• Αύξηση του ειδικού φόρου κατανάλωσης στα τσιγάρα και τα λοιπά προϊόντα καπνού από την 1η Ιουνίου. Το μέτρο εκτιμάται ότι θα αποδώσει περίπου 100 εκατ. ευρώ. Με την κατάθεση του πολυνομοσχεδίου -και όχι με τη δημοσίευση του ΦΕΚ- θα αυξηθεί η τιμή σε τσιγάρα και προϊόντα καπνού. Η αύξηση θα κυμαίνεται από 0,50 έως 1 ευρώ.
• Εφαρμογή νέων συντελεστών υπολογισμού των τελών ταξινόμησης για τα αυτοκίνητα με βάση τις αγοραίες αξίες τους, από την 1η Ιουνίου.
• Αύξηση του βασικού συντελεστή ΦΠΑ από το 23% στο 24%, από την 1η Ιουλίου. Από την εφαρμογή του μέτρου αυτού αναμένεται να προκύψουν ανατιμήσεις σε πλήθος προϊόντων και υπηρεσιών.
• Επιβολή φόρου 10% στη συνδρομητική τηλεόραση, από την 1η Ιουλίου. Αντίθετα, η επιβολή τέλους στο διαδίκτυο που εξεταζόταν θα έχει πενιχρά αποτελέσματα, μόλις 20 εκατ. ευρώ, και αποφασίστηκε να μην επιβληθεί τελικά.
• Επιβολή ειδικού φόρου 1-2 ευρώ το κιλό στις εισαγωγές καφέ και στα... ηλεκτρονικά τσιγάρα, από την 1η Ιανουαρίου 2017.
• Επιβολή τέλους ανά διανυκτέρευση στα ξενοδοχεία δύο αστέρων και πάνω αλλά και στα ενοικιαζόμενα δωμάτια με δύο κλειδιά, από το 2018.

Το πακέτο 1,8 δισ. ευρώ των έμμεσων φόρων

• Αύξηση ΦΠΑ στο 24% από 23% (Ιούλιος 2016).
• Αύξηση ΕΦΚ στην αμόλυβδη 8-10 λεπτά το λίτρο (Ιούνιος 2016).
• Αύξηση ΕΦΚ στο πετρέλαιο κίνησης 3-4 λεπτά το λίτρο (Ιούνιος 2016) .
• Αύξηση ΕΦΚ στο πετρέλαιο θέρμανσης, το υγραέριο και το φυσικό αέριο (Ιούνιος 2016).
• Αύξηση ΕΦΚ στην μπίρα και κατάργηση της έκπτωσης 50% στα ποτά στα Δωδεκάνησα (Ιούνιος 2016).
• Αύξηση ΕΦΚ στα τσιγάρα και καπνό (Ιούνιος 2016).
• Αλλαγή στη φορολογία των αυτοκινήτων (Ιούνιος 2016).
• Επιβολή φόρου 10% στη συνδρομητική τηλεόραση (Ιούλιος 2016).
• Αύξηση ΕΝΦΙΑ (Σεπτέμβριος 2016).
• Επιβολή τέλους διανυκτέρευσης στα ξενοδοχεία τριών αστέρων και άνω (2018).
• Επιβολή ειδικού φόρου κατανάλωσης 1-2 ευρώ/κιλό στις εισα­γωγές καφέ (Ιανουάριος 2017).
• Επιβολή ειδικού φόρου κατανάλωσης στα ηλεκτρονικά τσιγάρα (Ιανουάριος 2017).