Σκέψεις μετά από επίσκεψη στους συνεταιρισμούς του νομού Αχαΐας

γράφει ο οικονομολόγος Ηρακλής Ρούπας Τώρα που εμφανίζεται η μόδα του "αναπτυξιακού αφηγήματος", εύκογα γεννάται το ερώτημα γιατί ...

γράφει ο οικονομολόγος Ηρακλής Ρούπας

Τώρα που εμφανίζεται η μόδα του "αναπτυξιακού αφηγήματος", εύκογα γεννάται το ερώτημα γιατί άραγε οι Συνεταιρισμοί στα μάτια των περισσότερων πολιτών έχουν διαμορφώσει –όχι άδικα τις περισσότερες φορές- εικόνα αναποτελεσματικής διαχείρισης, διασπάθισης κονδυλίων και τελικά ανεπιτυχούς στήριξης της αγροτικής οικονομίας; Ποιος είναι ο λόγος που σε τελική ανάλυση οι περισσότερες μονάδες δεν κατάφεραν να διακρίνουν τις ευκαιρίες της εποχής και να ξεχωρίσουν; Η πρόσφατη αδυναμία της Κυβέρνησης να προστατεύσει την φέτα ως προϊόν “ΠΟΠ” δεν αποτελεί παρά ακόμα ένα δείγμα αδυναμίας που συλλογικά κρατάει πίσω την ανάπτυξη της αγροτικής οικονομίας.

Τώρα λοιπόν που ίσως πλησιάζουμε στο κατώτατο σημείο του κύκλου της κρίσης και γίνονται ποιο έντονες οι συζητήσεις για ανάπτυξη, είναι καιρός να δούμε κάποια θέματα υπό νέο πρίσμα. Εφόσον δε υπάρχει συναντίληψη για τα αίτια της διάλυσης τομέων της οικονομίας μας, να διαμορφωθεί ταύτιση απόψεων για την πορεία μπροστά. Δεν θα μπορούσε λοιπόν να μην τεθεί ως πρώτη προτεραιότητα η γεωργία. Κυρίως το συνεταιριστικό κίνημα. Ειδικά στην περιοχή μας που χαρακτηρίζεται από πρωτοπόρους συνεταιρισμούς όπως των Καλαβρύτων και της Παναιγιαλείου Ενωσης τους οποίους πρόσφατα επισκέφθηκα και είχα την χαρά της ξενάγησης στις εγκαταστάσεις τους.

Αρκεί μία απλή επίσκεψη στους οργανισμούς αυτούς για να δούμε με τα μάτια μας πως αν η προσπάθεια εκσυγχρονισμού των συνεταιρισμών είχε ξεκινήσει τουλάχιστον μία δεκαετία προ της κρίσης θα μπορούσαν σήμερα να αποτελούν πρότυπο θεσμού με δυνατότητα να μετατρέψουν την κρίση σε ευκαιρία. Το ίδιο όμως δεν θα μπορούσα να ισχυρισθώ για τις αρκετές συνεταιριστικές οργανώσεις που διαλυμένες σήμερα αδυνατούν να παίξουν τον ρόλο που θα έπρεπε για την τόνωση της αγροτικής οικονομίας. Είναι καιρός η συνεταιριστική οργάνωση να λειτουργήσει όχι ως τοπικός μόνον φορέας διακίνησης προϊόντων, αλλά και ως καινοτόμος μηχανισμός διαμόρφωσης αναπτυξιακής και εξαγωγικής δυναμικής. Όπως οι δύο που επισκέφθηκα. Για να γίνει όμως αυτό σε οργανισμούς που ταλανίζονται από «αμαρτίες» παλαιότερων ετών απαιτείται η ανάδειξη νέου τρόπου διοίκησης, κυρίως δε η ανάδειξη συνεργασιών και μεταξύ των ίδιων των συνεταιρισμών μίας περιφέρειας όπου οικονομίες κλίμακας έχουν την δυνατότητα να ξεπεράσουν τις ανάγκες ανάδειξης μόνον τοπικιστικών αγορών και ιδιαιτεροτήτων.

Σκεφθείτε ποιά αναπτυξιακή δυναμική θα μπορούσε να αναμορφώσει την περιοχή αν με το κατάλληλο επιχειρησιακό σχεδιασμό και αναπτυξιακά κεφάλαια διαμορφωνόταν χώροι τόσο στο λιμάνι του Αιγίου, όσο και σε αυτό της Πάτρας –σε συνεργασία με εισαγωγείς από Κίνα, Ρωσία , Ιταλία και άλλες χώρες – μεταποιητικού, αποθηκευτικού και εξαγωγικού χαρακτήρα, όπου όλες οι μάρκες των εισαγωγέων θα επεξεργαζόντουσαν στις εγκαταστάσεις και η εξαγωγή θα γινόταν άμεσα από τα λιμάνια αυτά. Αναπτυξιακά κονδύλια σε συνεργασία με Δήμους και Περιφέρεια θα μπορούσαν να ενισχύσουν ταυτόχρονα την ανάδειξη μικρού τμήματος των εγκαταστάσεων σε συνεδριακούς και μουσειακούς χώρους της συνεταιριστικής δραστηριότητας.

ΟΜΩΣ. Η νέα αγροτική πολιτική που έχει ανάγκη η χώρα δεν σχεδιάζεται μέσα από ημερίδες που οργανώνουν τραπεζίτες. Ούτε με την παρουσία ομιλητών συγκεκριμένης τράπεζας –όπως αυτή του Αιγίου - που παράγει πολιτική ως τραπεζικό ίδρυμα με στόχο το κέρδος και όχι την αναδιάταξη της αγροτικής οικονομίας. Είναι κρίμα να διαμορφώνεται ένα πεδίο παραπληροφόρησης χωρίς αντικείμενο και στόχευση όταν θα έπρεπε ο επανασχεδιασμός να γίνεται βάσει πολιτικής. Άλλωστε, καλούνται οι τράπεζες -με ευθύνη σημαντική για την διαμόρφωση της κρίσης- να δώσουν τις λύσεις την επόμενης μέρας. Η ειρωνεία συνεχίζεται. Η παραγωγή διαλύεται