γράφει ο Νίκος Παπακωνσταντόπουλος Ο Άγιος Κοσμάς ο Αιτωλός, γνωστός και ως Πατροκοσμάς, γεννήθηκε πιθανότατα το 1714 στο Μέγα Δένδ...
Ο Άγιος Κοσμάς ο Αιτωλός, γνωστός και ως Πατροκοσμάς, γεννήθηκε πιθανότατα το 1714 στο Μέγα Δένδρο Απόκουρου, κοντά στο Θέρμο Αιτωλοακαρνανίας, σύμφωνα με τον σύγχρονό του και βιογράφο του, τον Άγιο Νικόδημο τον Αγιορείτη και το κατά κόσμον όνομά του ήταν Κωνσταντίνος. Σε νεαρή ηλικία πήγε στη Μονή Φιλοθέου στο Άγιο Όρος, όπου έγινε μοναχός και αργότερα ιερομόναχος, με το όνομα Κοσμάς.
Τα δεινά της Πατρίδας πάντα τον απασχολούσαν και ανήσυχο πνεύμα καθώς ήταν, άφησε το μοναχικό βίο, για να κηρύξει στους σκλαβωμένους Έλληνες, κατόπιν αδείας του Πατριάρχη Σεραφείμ και με τη βοήθεια του αδελφού του Χρύσανθου που ήταν δάσκαλος.
Διακρινόταν για την ταπεινότητά του, γι’ αυτό και η αγάπη του κόσμου στη μορφή του όλο και μεγάλωνε. Λέγεται πως ήταν μικρού ύψους («κοντός»), γι’ αυτό και είχε πάντα μαζί του ένα σκαμνί, πάνω στο οποίο ανέβαινε και κήρυττε με θέρμη το πλήθος λαού που μαζευόταν γύρω του. Δίδαξε σε πολλά μέρη της Ελλάδος και της Αλβανίας. Πίστευε πως «το ποθούμενον», όπως έλεγε την απελευθέρωση, θα έφερνε η πνευματική καλλιέργεια των ανθρώπων, γι’ αυτό και ο αγώνας του και πολλές διδαχές του επικεντρώθηκαν σ’ αυτήν. Φρόντιζε να ιδρύεται κι από ένα σχολείο σε κάθε περιοχή που διερχόταν και δίδασκε, αν αυτό δεν υπήρχε. «Κάλλιο, αδελφέ μου, να έχει το χωριό σου σχολείον, παρά βρύσες και ποτάμια», ήταν μια από τις γνωστές διδαχές του.
Πολύ δικαιολογημένα, λοιπόν, το όνομά του έχει ταυτιστεί με την Ελευθερία και την Πόλη. Παραλλαγές του τραγουδιού «τα ευζωνάκια» επικαλούνται τη βοήθειά του:
«Βοήθα Παναγιά μου και συ Πατροκοσμά,να πάρουμε την Πόλη και την Αγιά Σοφιά».
Άλλοτε πάλι το «Παναγιά μου» αντικαθίσταται με το «Αϊ-Γιώργη» ή το «Αϊ-Γιάννη».
Τα κηρύγματά του όμως ενοχλούσαν του αλλόθρησκους, γι’ αυτό και συνελήφθη και γνώρισε μαρτυρικό θάνατο (δι’ απαγχονισμού), στις 24 Αυγούστου του 1779, στο Κολικόντασι της Βορείου Ηπείρου. Το λείψανο του το έριξαν οι δήμιοί του στα νερά του ποταμού Άψου και παρά την πέτρα που του είχαν δέσει στον λαιμό, το λείψανο λέγεται ότι επέπλεε. Περισυλλέγη από τον ιερέα Μάρκο κι ενταφιάσθηκε στη μονή της Θεοτόκου Αρδονίτσας Β. Ηπείρου, όπου και ανευρέθη πολλά χρόνια αργότερα.
Τιμώντας η Εκκλησία τη μεγάλη προσφορά του, τον κατέταξε στις στρατιές των Αγίων το 1961 και τον ανεκήρυξε Ισαπόστολο.
Αντικείμενο έρευνας και μελέτης έχουν γίνει επανειλημμένα οι προφητείες του Πατροκοσμά, πολλές από τις οποίες πιστεύεται ότι επαληθεύονται στις μέρες μας. Ας θυμηθούμε ορισμένες και ας τις συνδέσουμε με τη ζωή του παρελθόντος, αλλά και του σήμερα.
Λέγεται ότι τον ρώτησε η μητέρα του Αλή Πασά, όταν ο γιος της ήταν ακόμα μικρός, αν θα γίνει «μεγάλος» και ο Άγιος Κοσμάς της απάντησε:
«Θα γίνει μεγάλος άνθρωπος, θα κυριεύσει όλη την Αρβανιτιά, θα υποτάξει την Πρέβεζα, την Πάργα, το Σούλι, το Δέλβινο. Θα αφήσει μεγάλο όνομα στην οικουμένη».
Όταν εκείνη τον ρώτησε «αν θα πάει στην Πόλη», δηλαδή, αν θα γίνει σουλτάνος, ο Άγιος απάντησε: «Θα πάει στην Πόλη, αλλά με κόκκινα γένια». Πράγματι, με «κόκκινα γένια» πήγε στην Πόλη, αφού τον αποκεφάλισαν και έστειλαν το κεφάλι του ματωμένο στο σουλτάνο!
«Θα ’ρθει καιρός που θα μας κυβερνάνε τα άλαλα και τα μπάλαλα», εννοώντας , ίσως, τις «άλαλες» μηχανές
«Το κακό θα ’ρθει από τους διαβασμένους», κάτι που βλέπουμε στις μέρες μας.
«Θα ’ρθει καιρός που ο άνθρωπος θα τρέχει καθιστός», εννοούσε προφανώς τις μετακινήσεις με αυτοκίνητα και άλλα οχήματα.
«Θα ’ρθει καιρός που ο κόσμος θα ζωστεί με μια κλωστή». Ίσως οι τηλεπικοινωνίες.
«Θα ’ρθει καιρός που θα πετάνε σιδερένια πουλιά στον ουρανό και θα ρίχνουνε φωτιές». Ίσως τα πολεμικά αεροπλάνα.
«Θα ’ρθει καιρός που θα τρέχουνε άμαξες χωρίς άλογα στους κάμπους γρηγορότερα από το λαγό και θα σπέρνουνε την καταστροφή». Ίσως τα πολεμικά άρματα.
«Θα ’ρθει καιρός που ο διάβολος θα είναι μέσα στο σπίτι και τα κέρατά του στη σκεπή». Αποδίδεται, μάλλον, στην τηλεόραση.
«Θα ’ρθει καιρός που οι άνθρωποι θα μιλάνε από τη μια άκρη της γης στην άλλη σαν να είναι δίπλα». Πιθανότατα μέσω τηλεπικοινωνιών, τηλεόρασης, διαδικτυακών επικοινωνιών κλπ.
Απολυτίκιο του Αγίου:
Θείας πίστεως διδασκαλία, κατεκόσμησας την Ἐκκλησίαν, ζηλωτής των Αποστόλων γενόμενος και κατασπείρας τα θεία διδάγματα, μαρτυρικώς τον αγώνα ετέλεσας, Κοσμά ένδοξε, Χριστόν τον Θεόν ικέτευε, δωρήσασθαι ημίν το μέγα έλεος.φωτογραφίες από το τόπο γεννήσεως (πατρικό σπίτι) Μέγα Δέντρο Αιτωλοακαρνανίας, όπου υπάρχει προσκύνημα
πηγές Ορθόδοξος Συναξαριστής, εγκυκλοπαίδεια Γιοβάνη
Νίκος Παπακωνσταντόπουλος
Δεν υπάρχουν σχόλια
Σημείωση: Μόνο ένα μέλος αυτού του ιστολογίου μπορεί να αναρτήσει σχόλιο.