Νέα εγκύκλιος για την εφαρμογή των διατάξεων για τους δασικούς χάρτες

Με εγκύκλιο που υπογράφει ο Αν. ΥΠΕΝ, Σωκράτη Φάμελλου και εστάλη σήμερα (04/07) στις δασικές υπηρεσίες των αποκεντρωμένων διοικήσεων ...

Με εγκύκλιο που υπογράφει ο Αν. ΥΠΕΝ, Σωκράτη Φάμελλου και εστάλη σήμερα (04/07) στις δασικές υπηρεσίες των αποκεντρωμένων διοικήσεων δίνονται διευκρινίσεις για την εφαρμογή των διατάξεων των ν. 4462/2017 (ΦΕΚ 39 Α ́) και του ν. 4467/2017 (ΦΕΚ 56 Α ́) και οδηγίες για τον χειρισμό ζητημάτων που έχουν προκύψει με αφορμή την ανάρτηση των δασικών χαρτών.

Η εγκύκλιος 158577/1580/04.07.2017 περιλαμβάνει δυο μέρη. Στο πρώτο μέρος δίνονται διευκρινίσεις και οδηγίες για την εφαρμογή των διατάξεων που αφορούν τους δασικούς χάρτες (αναδασωτέες εκτάσεις, αντιρρήσεις, πρόδηλα σφάλματα), ενώ το δεύτερο μέρος αφορά τις λοιπές διατάξεις του ν. 4467/2017 (έγκριση επέμβασης, εξαγορά, παραχωρητήρια, τοπογραφικά διαγράμματα, κ.α.).
Διαβάστε ολόκληρη τη εγκύκλιο στο σχετικό αρχείο που ακολουθεί.:

Εφαρμογή διατάξεων νόμων 4462/2017 και 4467/2017 και λοιπές οδηγίες
Κατόπιν της ισχύος των διατάξεων των ν. 4462/2017 (ΦΕΚ 39Α΄) και του ν. 4467/2017 (ΦΕΚ 56Α΄), καθώς και λοιπών ερωτημάτων που έχουν υποβληθεί με αφορμή την ανάρτηση των δασικών χαρτών, σας κάνουμε γνωστά τα εξής:
Α΄ ΜΕΡΟΣ (Αφορά στην εφαρμογή των διατάξεων για τους δασικούς χάρτες)
1. Η νέα παρ. 9 του άρθρου 17 ν. 3889/2010, που εισάγεται με την παρ. 3 άρθρου δεύτερου ν. 4462/2017, αφορά στην επίσπευση και μάλιστα αυτεπαγγέλτως και υποχρεωτικά για τη διοίκηση, της ενεργοποίησης τής έρευνας, κατά προτεραιότητα για τις περιπτώσεις που περιγράφονται στο πρώτο εδάφιο τής διάταξης, σύμφωνα με τα στοιχεία του αναρτημένου δασικού χάρτη, τής μορφής των συγκεκριμένων εκτάσεων κατά τον κρίσιμο χρόνο που ανάγεται η αιτιολογική βάση τής κήρυξής τους ως αναδασωτέων, προκειμένου να υπάρξει θετική ή αρνητική εισήγηση ανάκλησης ή τροποποίησης της απόφασης, κατ' εφαρμογή τής παρ. 4 άρθρου 44 ν. 998/1979.
Για τον χειρισμό των ανωτέρω υπενθυμίζουμε και την 153373/441/22.02.2017 εγκύκλιο Αναπληρωτή Υπουργού Π.ΕΝ., με ΑΔΑ: 61ΤΗ4653Π8-Ω7Θ.
2. Επισημαίνεται ότι με τις νέες ισχύουσες διατάξεις, μπορεί, παράλληλα για την ίδια έκταση, να υποβάλλονται αίτημα υπαγωγής σε πρόδηλο σφάλμα, αίτημα εξαγοράς ή έγκρισης επέμβασης και αντίρρηση.
Η σειρά χειρισμού των ανωτέρω ως προς την εξέτασή τους είναι να προηγείται το αίτημα για πρόδηλο σφάλμα, η αντίρρηση με αιτιολογικό το πρόδηλο σφάλμα, η αντίρρηση με παράλληλο αίτημα εξαγοράς ή έγκρισης επέμβασης υπαγόμενο στον ΟΣΔΕ και καταληκτικά το αίτημα εξαγοράς ή έγκρισης επέμβασης των άρθρων 47 και 47Β ν. 998/1979.
3. Το αίτημα για την υπαγωγή σε πρόδηλο σφάλμα, σύμφωνα με την 153394/919/12.04.2017 απόφαση Αναπληρωτή Υπουργού Π.ΕΝ., δεν υποκαθιστά την αντίρρηση επί του θεματικού περιεχομένου του δασικού χάρτη.
Για την διευκόλυνση της διαδικασίας υποβολής αιτήματος έχει συνταχθεί και αναπτυχθεί φόρμα ηλεκτρονικού αιτήματος μέσω τής ιστοσελίδας τής ΕΚΧΑ Α.Ε. στον δικτυακό τόπο ανάρτησης και υποβολής αντιρρήσεων των δασικών χαρτών, όπου μπορεί να καταχωρίζεται το σχετικό αίτημα υπαγωγής σε πρόδηλο σφάλμα. Η αίτηση μετά την ολοκλήρωση τής ψηφιακής συμπλήρωσής της, υποβάλλεται από τον ενδιαφερόμενο, απαρέγκλιτα, στην οικεία Δ/νση Δασών για να προχωρήσει αυτή στα προβλεπόμενα. Η υποβολή τής αίτησης αφορά σε εκτυπωμένο ενυπόγραφο αντίγραφο τής κατατεθειμένης ψηφιακής αίτησης, το οποίο υποβάλλεται, αυτοπροσώπως ή ταχυδρομικά, στην οικεία Δ/νση Δασών και λαμβάνει αριθμό πρωτοκόλλου εισερχομένου εγγράφου-αιτήματος.
Εφόσον το αίτημα γίνεται αποδεκτό από την Δ/νση Δασών για τήν υπαγωγή σε πρόδηλο σφάλμα, συντάσσεται από την ίδια υπηρεσία υπόμνημα, που προωθείται στην ΕΠ.Ε.Α., ώστε αυτή να επικυρώσει με σχετική απόφασή της. Σε περίπτωση μη αποδοχής τής υπαγωγής σε πρόδηλο σφάλμα, η Δ/νση Δασών απαντά στον ενδιαφερόμενο για την απόρριψη του αιτήματος.
Συνεπώς, στις περιπτώσεις αμφιβολίας υπαγωγής ή απόρριψης του αιτήματος, μπορεί να υποβάλλεται αντίρρηση εντός των προβλεπομένων προθεσμιών. Εφόσον με την απόφαση της ΕΠ.Ε.Α. εντάσσεται σε κατηγορία πρόδηλου σφάλματος, το καταβληθέν ειδικό τέλος αντιρρήσεων επιστρέφεται στο δικαιούχο, σύμφωνα με την ισχύουσα διαδικασία.
Στην εφαρμογή μπορούν να καταχωρούνται και οι περιπτώσεις που διαπιστώνονται πρόδηλα σφάλματα αυτεπάγγελτα από τα τμήματα Δασικών Χαρτογραφήσεων των Δ/νσεων Δασών.
Στην ανωτέρω φόρμα αιτήματος, μέσω τής ιστοσελίδας τής ΕΚΧΑ Α.Ε., για υποβολή πρόδηλου σφάλματος, θα παρέχεται πρόσβαση για τους πολίτες μέχρι το πέρας της προθεσμίας υποβολής αντιρρήσεων. Για τις Δ/νσεις Δασών, που αφορούν στις περιπτώσεις αυτεπάγγελτης καταχώρισης πρόδηλων σφαλμάτων, η εφαρμογή θα παραμείνει διαθέσιμη για επτά (7) ημέρες μετά την ανωτέρω προθεσμία.
Η ενημέρωση σχετικά με την αποδοχή ή την απόρριψη της υπαγωγής σε πρόδηλο σφάλμα, με απαντητικό έγγραφο στον ενδιαφερόμενο, θα πρέπει να ολοκληρωθεί, απαραίτητα, εντός της προθεσμίας χειρισμού της εφαρμογής από την Δ/νση Δασών (δηλ. το αργότερο 7 ημέρες από το πέρας της προθεσμίας υποβολής αντιρρήσεων).
Αιτήσεις που κατατίθενται απ' ευθείας στη Δ/νση Δασών, χωρίς να έχει προηγηθεί η ηλεκτρονική υποβολή τους από τους ενδιαφερόμενους και οι οποίες γίνονται αποδεκτές ως προς την υπαγωγή σε πρόδηλο σφάλμα, εισάγονται στο σύστημα από την ίδια την υπηρεσία προκειμένου να εξαιρεθούν της μερικής κύρωσης του δασικού χάρτη (η εισαγωγή περαιώνεται υποχρεωτικά το αργότερο εντός των 7 ημερών από το πέρας της προθεσμίας υποβολής των αντιρρήσεων).
Τέλος, οι Διευθύνσεις Δασών με χρήση της εφαρμογής, θα σημειώνουν την αποδοχή ή απόρριψη αιτημάτων που έχουν καταχωρηθεί ηλεκτρονικά.
4. Η ατέλεια υποβολής αντιρρήσεων κατά του περιεχομένου του αναρτηθέντος δασικού χάρτη επεκτάθηκε, σύμφωνα με την 155973/999/26.04.2017 ΚΥΑ, αποκλειστικά, για τους Οργανισμούς Τοπικής Αυτοδιοίκησης Α΄ και Β΄ βαθμού, με δεδομένη την υποχρέωση να αποδεικνύουν ότι έχουν έννομο συμφέρον να αμφισβητήσουν τον δασικό εν γένει χαρακτήρα ή την μορφή έκτασης ή την παράλειψη συμπερίληψης τέτοιων εκτάσεων.
Για καμία άλλη περίπτωση ενδιαφερόμενου ή φορέα για υποβολή αντίρρησης για τις περιληφθείσες στον αναρτηθέντα δασικό χάρτη ή κατά τής παράλειψης να περιληφθούν δασικού χαρακτήρα, χορτολιβαδικές ή βραχώδεις ή πετρώδεις εκτάσεις, συμπεριλαμβανομένου του Ελληνικού Δημοσίου, δεν προβλέπεται εξαίρεση καταβολής τού ειδικού τέλους.
Αιτήματα για ανάκληση αντιρρήσεων υποβάλλονται, αποκλειστικά, για όσο διάστημα διαρκεί και η προθεσμία υποβολής αντιρρήσεων. Αιτήματα για την επιστροφή του ειδικού τέλους υποβάλλονται, είτε αυτοπροσώπως είτε αποστέλλονται ταχυδρομικά, στα οικεία ΣΥΑΔΧ, με θεώρηση του γνήσιου της υπογραφής επί της αίτησης τού δικαιούχου αιτούντος. Το υπόδειγμα της αίτησης αποστέλλεται στον ενδιαφερόμενο από το οικείο ΣΥΑΔΧ κατόπιν ηλεκτρονικής αλληλογραφίας.
Περιπτώσεις που αφορούν σε αντιρρήσεις για τις οποίες οφείλεται επιστροφή του καταβληθέντος ειδικού τέλους, για οποιαδήποτε αιτία, ενημερώνονται οι δικαιούχοι με οποιοδήποτε πρόσφορο τρόπο, από το ΣΥΑΔΧ ή την Δ/νση Δασών.
5. Κατά την επεξεργασία των αντιρρήσεων, εφόσον διαπιστωθούν ελλείψεις στον φάκελο που αφορούν στα υποβαλλόμενα στοιχεία, ενημερώνεται ο ενδιαφερόμενος για την αναγκαιότητα προσκόμισής τους και συμπλήρωσης τού φακέλου των αντιρρήσεων με τα ελλείποντα στοιχεία εντός των προβλεπομένων προθεσμιών. Ο φάκελος της αντίρρησης, είτε συμπληρωθεί είτε όχι με τα ελλείποντα στοιχεία, προωθείται από την Δ/νση Δασών στην αρμόδια ΕΠ.Ε.Α., συνοδευόμενη από σχετική εισήγηση με την επισήμανση των ενδεχόμενων ελλείψεων και η επιτροπή θα αποφασίσει για την εισαγωγή της προς εξέταση ή μη.
6. Πράξεις χαρακτηρισμού που δεν έχουν καταστεί τελεσίδικες, καθόσον εκκρεμούσε η διαδικασία δημοσιότητας, θεωρούνται ως εκκρεμείς υποθέσεις, μετά την ανάρτηση του δασικού χάρτη που καταργείται και η εφαρμογή τού άρθρου 14 ν. 998/1979.
Προσφυγές κατά πράξεων χαρακτηρισμού ενώπιων των αρμόδιων δικαστηρίων αντιμετωπίζονται, ομοίως, ως εκκρεμείς υποθέσεις και οι αντιρρήσεις, που αφορούν στις σχετικές εκτάσεις, υποβάλλονται ατελώς. Οι φάκελοι των υποθέσεων επιστρέφονται από το δικαστήριο στην οικεία δασική υπηρεσία κατόπιν σχετικής αλληλογραφίας.
Επίσης, απαντητικά έγγραφα επί αιτήσεων χαρακτηρισμού εκτάσεων που εκδόθηκαν κατά την περίοδο από τον Μάιο 1981 έως και τις 03.09.1997 (σχετική η 87234/7539/03.09.1997 εγκύκλιος οδηγία του Υπουργού Γεωργίας), εφόσον δεν έλαβαν τη δημοσιότητα που επιβάλλεται σύμφωνα με το άρθρο 14 του νόμου 998/1979, δεν θεωρούνται πράξεις χαρακτηρισμού (είτε τελεσίδικες είτε εκκρεμείς) και συνεπώς επί αυτών υποβάλλονται κανονικά αντιρρήσεις.
7. Στις περιπτώσεις που έχουν εκδοθεί έγγραφα βεβαιωτικού περιεχομένου σχετικά με τον χαρακτήρα εκτάσεων περιλαμβανομένων στους κτηματικούς χάρτες του ν. 248/1976, κατ' εφαρμογή των διατάξεων των άρθρων 10 (εδ. δεύτερο, περ. θ΄, τμήματος ι΄) και 21 (παρ. 10) ν. 3208/2003 μέχρι την κατάργησή τους την 31.03.2011 με τον ν. 3937/2011, θεωρούνται ότι είναι σε ισχύ ως διαπιστωτικού περί του χαρακτήρα της έκτασης πράξεις και μπορούν να υποβληθούν αντιρρήσεις ατελώς, προκειμένου να κριθούν από τις αρμόδιες ΕΠ.Ε.Α..
8. Σε ό,τι αφορά αντιρρήσεις, επί γεωτεμαχίων που περιλαμβάνονται εντός διενεργηθέντων, κατά τις διατάξεις τής αγροτικής νομοθεσίας, αναδασμών, αυτές αντιμετωπίζονται κατά τον ίδιο τρόπο με τις εποικιστικές εκτάσεις. Αυτό σημαίνει ότι ενδεχόμενες αντιρρήσεις που αφορούν στο δασικό εν γένει χαρακτήρα και μόνο, που προκύπτει από την παλαιότερη αεροφωτογράφιση, υποβάλλονται ατελώς.
9. Για τις περιοχές που έχει αναρτηθεί ο δασικός χάρτης, συνεπώς έχει πάψει η εφαρμογή του άρθρου 14 ν. 998/1979 και οι επιτροπές του άρθρου 10 έχουν καταστεί αναρμόδιες για τον χαρακτηρισμό περιοχών ως δάση, δασικών και λοιπών περιπτώσεων των άρθρων 3 και 4 ιδίου νόμου, ο ειδικότερος χαρακτηρισμός και υπαγωγή στις περιπτώσεις των άρθρων αυτών διενεργείται από την Επιτροπή Δασολογίου Περιφερειακής Ενότητας. Κατόπιν τούτου και με δεδομένο ότι σε περιοχές τής χώρας βρίσκονται ήδη σε ανάρτηση οι δασικοί χάρτες, να μεριμνήσετε για την, το συντομότερο δυνατό, σύσταση των επιτροπών, προκειμένου να παρέχεται η δυνατότητα εφαρμογής των διατάξεων της δασικής νομοθεσίας, στις οποίες προϋπόθεση είναι ο προσδιορισμός τής κατηγορίας των ανωτέρω άρθρων 3 και 4.
10. Γενικώς, υπενθυμίζουμε ότι ο δασικός χάρτης δεν καταργεί, δεν τροποποιεί, δεν αναστέλλει, ούτε αναιρεί την ισχύ διατάξεων της εν γένει δασικής νομοθεσίας, αλλά και οποιασδήποτε άλλης διάταξης τής γενικής ή ειδικής νομοθεσίας, που δεν έρχεται σε αντίθεση με αυτή. Πράξεις τής διοίκησης που έχουν εκδοθεί σε εφαρμογή κείμενων διατάξεων και δεν έχουν ανακληθεί ή ακυρωθεί καθ' οιονδήποτε τρόπο ή λόγο, είναι σε ισχύ και δεν ανατρέπονται από τον δασικό χάρτη.
Κατόπιν τούτων, οι Δ/νσεις Δασών να γνωστοποιήσουν τους αναρτημένους δασικούς χάρτες στα οικεία δασαρχεία για την εφαρμογή των διατάξεων, που εξακολουθούν να είναι στην αρμοδιότητά τους.
Β΄ ΜΕΡΟΣ (Αφορά στις λοιπές διατάξεις του ν. 4467/2017)
1. Με την προσθήκη εδαφίου μετά το τρίτο εδάφιο της παρ. 8 του άρθρου 45 του ν. 998/1979 όπως αυτό προστέθηκε με την παρ. 1 του άρθρου 1 του ν. 4467/2017, που αφορά στις επεμβάσεις που πραγματοποιούνται σε εκτάσεις εμβαδού μικρότερου ή ίσου των τεσσάρων στρεμμάτων, το ποσό της δαπάνης αναδάσωσης ορίζεται από το γινόμενο του εκάστοτε συντελεστή Μ επί το σταθερό ποσό των 35 ευρώ ανά στρέμμα.
Η αναφερόμενη δαπάνη αναδάσωσης της παρ. 2 του άρθρου 47Β του ν. 998/1979 όπως ισχύει, υπολογίζεται σύμφωνα με τα οριζόμενα στην αριθ. 156157/2343/27.04.2017 (ΦΕΚ 1492/Β΄/2017) Κοινή Υπουργική Απόφαση του Αν. Υπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας και του Αν. Υπουργού Οικονομικών, κατ' εφαρμογή του άρθρου 6 του ν. 998/1979 όπως ισχύει.
2. Στις περιπτώσεις εκείνες στις οποίες ο δικαιούχος μιας επέμβασης υποχρεώνεται να προβεί σε δασοκομικές εργασίες ή δασοτεχνικά έργα, λόγω μη εξεύρεσης αντίστοιχης με την επέμβαση έκτασης προς αναδάσωση ή δάσωση, το κόστος της δαπάνης που θα τον επιβαρύνει για τις ανωτέρω εργασίες δεν θα πρέπει να υπερβαίνει το κόστος της δαπάνης αναδάσωσης ή δάσωσης που θα κατέβαλλε.
3. Στις περιπτώσεις εφαρμογής της παρ. 8 του άρθρου 47 του ν. 998/1979 όπως ισχύει, ο καθορισμός της αντικειμενικής αξίας της έκτασης, για την οποία έχει υποβληθεί αίτημα εξαγοράς, θα πραγματοποιείται από την οικεία Δ.Ο.Υ. δεδομένου ότι οι εκτάσεις έχουν διά της εκχέρσωσης μεταβάλλει μορφή και αντιμετωπίζονται ως αγροτεμάχια.
4. Για τις εκτάσεις που αφορούν σε κληροτεμάχια, μπάστενες, ανταλλάξιμες εκτάσεις, παραχωρητήρια κλπ, για τις οποίες δεν υπάρχουν τοπογραφικά διαγράμματα ή οι αποφάσεις συνοδεύονται από σκαρίφημα, απαιτείται η σύνταξη νέων τοπογραφικών διαγραμμάτων, με συντεταγμένες κορυφών βασισμένες στο Εθνικό Γεωδαιτικό Σύστημα Αναφοράς ΕΓΣΑ '87, στα οποία θα αποτυπώνονται οι ανωτέρω εκτάσεις και τα οποία θα είναι αρμοδίως θεωρημένα.
5. Οριστικά παραχωρητήρια που εκδόθηκαν με σκοπό τη ρητινοκαλλιέργεια, στα οποία έχει μεταβληθεί ο σκοπός της παραχώρησης, ανακαλούνται κατά το τμήμα που μετέβαλλαν χρήση πέραν του εγκεκριμένου σκοπού, και περαιτέρω εξετάζεται εάν πληρούνται οι προϋποθέσεις υπαγωγής τους στα άρθρα 47 ή 47Β του ν. 998/1979 όπως ισχύει.
6. Σύμφωνα με την παρ. 9 του άρθρου 45 του ν. 998/1979 όπως ισχύει, από την καταβολή ανταλλάγματος χρήσης απαλλάσσονται οι Ο.Τ.Α. α΄ και β΄ βαθμού και οι υπηρεσίες ή φορείς του ευρύτερου δημόσιου τομέα (άρθρο 1 παρ. 6 του ν. 1256/1982 όπως ισχύει). Για τους ανωτέρω, προκειμένου να λάβουν την έγκριση επέμβασης του άρθρου 45 του ν. 998/1979 όπως ισχύει, για την υπαγωγή τους στο άρθρο 47Β του ίδιου νόμου, υπολογίζεται μόνο η δαπάνη αναδάσωσης.
7.Η παρ. 3 του άρθρου 47 του ν. 998/1979 όπως ισχύει, εντάσσεται στο εφαρμοστικό πλαίσιο της παραγράφου 1 του ίδιου άρθρου, όπως διαλαμβάνεται στις επόμενες παραγράφους.
8. Σε συνιδιόκτητα εξ αδιαιρέτου δασοκτήματα, προκειμένου να εφαρμοστούν οι διατάξεις των άρθρων 47 ή 47Β του ν. 998/1979 όπως ισχύει, απαιτείται η σύμπραξη όλων των συνιδιοκτητών, καθότι σύμφωνα με την ΑΚ 788 κατ' αρχήν για τη διοίκηση του κοινού απαιτείται ομοφωνία των κοινωνών. Σύμφωνα με την ΑΚ 792, η ουσιώδης μεταβολή του κοινού ή δυσανάλογα δαπανηρή προσθήκη σ' αυτό δεν μπορεί να αποφασιστεί από την πλειοψηφία, ενώ κατά την ΑΚ 793, για την διάθεση ολόκληρου του κοινού αντικειμένου απαιτείται να συμπράξουν όλοι.
9. Η παραχώρηση δικαιώματος της δενδροκομικής εκμετάλλευσης καστανοτεμαχίων, πραγματοποιείται κατ' εφαρμογή του άρθρου 66 του ν. 998/1979 όπως ισχύει, και δεν αφορά στην εφαρμογή των άρθρων 47 ή 47Β του ν. 998/1979 όπως ισχύει.
10. Κατά τα προβλεπόμενα στα άρθρα 47 και 47Β του ν. 998/1979 όπως ισχύουν και των κατ' εφαρμογή αυτών Υπουργικών αποφάσεων, καθώς και σε συνδυασμό με την παρ. 10 άρθρου 17 ν. 3889/2010, για περιπτώσεις αποκλίσεων που οφείλονται στις φωτογραμμετρικές μεθόδους αποτύπωσης καθώς και των ακριβειών των υποβάθρων απεικόνισης του ΟΣΔΕ, γίνεται αποδεκτό το διάγραμμα του ΟΣΔΕ στα όρια που καθορίζουν τις ενταγμένες σε αυτό περιοχές και ταυτοποιείται τούτο επί του τοπογραφικού διαγράμματος του γεωτεμαχίου που συνοδεύει την αίτηση εξαγοράς ή έγκρισης επέμβασης, εφόσον βρίσκονται οι πλευρές του πρώτου (δηλ. διάγραμμα ΟΣΔΕ) εντός μέγιστης απόστασης τεσσάρων (4) μέτρων επί των αντίστοιχων πλευρών τού τοπογραφικού επί των ενιαίων υποβάθρων της ΕΚΧΑ Α.Ε.
Παρακαλούμε την παρούσα να κοινοποιήσετε στις δασικές υπηρεσίες της Αποκεντρωμένης Διοίκησής σας, για γνώση και εφαρμογή.
Ο ΑΝΑΠΛΗΡΩΤΗΣ ΥΠΟΥΡΓΟΣ
ΣΩΚΡΑΤΗΣ ΦΑΜΕΛΛΟΣ