«Οι συνεταιρισμοί και η Κοινωνική και Αλληλέγγυα Οικονομία στην Ελλάδα και σε όλο τον κόσμο» ήταν το θέμα σεμιναρίου που πραγματοποιήθη...
«Οι συνεταιρισμοί και η Κοινωνική και Αλληλέγγυα Οικονομία στην Ελλάδα και σε όλο τον κόσμο» ήταν το θέμα σεμιναρίου που πραγματοποιήθηκε στο Γεωπονικό Πανεπιστήμιο Αθηνών, με ομιλητές από τον ακαδημαϊκό χώρο, από διεθνείς και ευρωπαϊκούς συνεταιριστικούς φορείς, αλλά και από τον παραγωγικό κόσμο της χώρας και εκπροσώπους θεσμικών φορέων.
Μεταξύ των ομιλητών του συνεδρίου ήταν και ο πρόεδρος της Νέας ΠΑΣΕΓΕΣ κ. Παύλος Σατολιάς, ο οποίος είχε την ευκαιρία να κάνει μια σύντομη παρουσίαση του φορέα, τονίζοντας κατ' αρχάς ότι η ΝΕΑ ΠΑΣΕΓΕΣ αποτελεί το κεντρικό συντονιστικό και καθοδηγητικό όργανο σε εθνικό επίπεδο, εκφράζοντας στο εσωτερικό της χώρας, πανευρωπαϊκά αλλά και διεθνώς τις Συνεταιριστικές Οργανώσεις.
Τόνισε μάλιστα ότι ο χαρακτήρας της είναι αμιγώς ΣΥΝΕΤΑΙΡΙΣΤΙΚΟΣ: Η ΝΕΑ ΠΑΣΕΓΕΣ και οι πρωτοβάθμιοι αγροτικοί συνεταιρισμοί μέλη της διέπονται από το πνεύμα και την ουσία που επιβάλουν οι διεθνείς συνεταιριστικές αρχές (1η Εθελοντική και ελεύθερη συμμετοχή, 2η Δημοκρατική Διοίκηση εκ μέρους των μελών, 3η Οικονομική συμμετοχή των μελών, 4η Αυτονομία και ανεξαρτησία, 5η Εκπαίδευση, πρακτική εξάσκηση και πληροφόρηση, 6η Συνεργασία μεταξύ συνεταιρισμών, 7η Ενδιαφέρον για την κοινότητα).
Η αυτονομία και ανεξαρτησία της ΝΕΑΣ ΠΑΣΕΓΕΣ και των πρωτοβάθμιων αγροτικών συνεταιρισμών μελών της θα διασφαλιστεί καταστατικά, κατά τρόπο που να αποκλειστεί κάθε ενδεχόμενο πολιτικής-κομματικής ή άλλης εξάρτησης στο μέλλον.
Κύρια επιδίωξή της είναι η προάσπιση του συνεταιρίζεσθαι, κατά το άρθρο 12 του Συντάγματος, η παραγωγή δραστηριοτήτων για την υποστήριξη των μελών της, η υλοποίηση δράσεων για την ανάπτυξη του αγροτικού χώρου και η ανάληψη πρωτοβουλιών για την υπεράσπιση των συμφερόντων των παραγωγών.
Κατόπιν αυτών, ο κ. Σατολιάς πέρασε στην ουσία του συνεδρίου, προσεγγίζοντας το βασικό ερώτημα που απασχόλησε τους ομιλητές και το κοινό:
«Ποιοι φορείς ανήκουν στην Κοινωνική και Αλληλέγγυα Οικονομία; και αν ανήκουν όλες οι κατηγορίες των συνεταιρισμών στην Κοινωνική και Αλληλέγγυα Οικονομία (π.χ. αγροτικοί, αστικοί, κοινωνικοί, κλπ); Ποιος είναι ο ευρωπαϊκός ορισμός για την Κοινωνική και Αλληλέγγυα Οικονομία; Η υιοθέτηση των συνεταιριστικών αρχών και αξιών είναι μια επαρκής προϋπόθεση για έναν φορέα, για να αποτελέσει μέρος της Κοινωνικής και Αλληλέγγυας Οικονομίας; Η νομοθεσία που τους διέπει χρειάζεται να συνδεθεί με τις Διεθνείς αρχές του Συνεργατισμού;
Γνωρίζουμε ότι σύμφωνα με την Διεθνή Οργάνωση Εργασίας (ILO) στην Κοινωνική και Αλληλέγγυα Οικονομία ανήκουν
οι συνεταιρισμοί,
τα αμοιβαία ταμεία ,
οι μη κερδοσκοπικές οργανώσεις,
τα ιδρύματα και
οι κοινωνικές επιχειρήσεις καθώς αυτοί οι φορείς είναι μέλη των ενώσεων που εκπροσωπούν επίσημα την Κοινωνική και Αλληλέγγυα Οικονομίας στην Ευρώπη και σε όλο τον κόσμο.
Όλοι οι συνεταιρισμοί κοινωνικού και συλλογικού σκοπού που λειτουργούν σύμφωνα με τις συνεταιριστικές αρχές και αξίες γίνονται αποδεκτοί στον χώρο της Κοινωνικής και Αλληλέγγυας Οικονομίας, σύμφωνα με τις περισσότερες ευρωπαϊκές νομοθεσίες χωρίς να απαιτείται.
Η συνεταιριστική νομοθεσία επιβάλλεται να διέπεται από τις συνεταιριστικές αρχές σύμφωνα με την Σύσταση 193/2002 της Διεθνούς Οργάνωσης Εργασίας (ILO) την οποία και η χώρα μας έχει ψηφίσει και αποδεχτεί. Για αυτούς τους λόγους δε θεωρούμε ορθή την πρόβλεψη του άρθρου 3 του Νόμου 4430 για την Κοινωνική Αλληλέγγυα Οικονομία όπου εξαιρεί τους αγροτικούς συνεταιρισμούς εάν δεν λειτουργούν ως κοινωνικές επιχειρήσεις.
Μιλώντας συγκεκριμένα για τους αγροτικούς συνεταιρισμούς θεωρητικά και μόνο ανήκουν στην Κοινωνική και Αλληλέγγυα Οικονομία, πρακτικά και νομικά σαφώς όχι.
Η ελληνική νομοθεσία εθελοτυφλεί και αρνείται να δώσει μια συγκεκριμένη ταυτότητα διακριτή στους συνεταιρισμούς, η οποία θα πλαισιώνεται από ένα νομοθετικό περίγραμμα το οποίο θα ξεκαθαρίζει και διαχωρίζει τους συνεταιρισμούς από κάθε άλλου είδους οικονομικό φορέα.
Θα ήταν απόλυτα ικανοποιητικό αν η ελληνική νομοθεσία μπορούσε να ακολουθήσει ρητά τις Διεθνείς Συνεταιριστικές Αρχές και να μην αυτοσχεδιάζει στον ιερό βωμό των συνεταιρισμών. Προσπαθούμε να μιλήσουμε και να τεκμηριώσουμε κάτι που είναι αυτονόητο. Οι συνεταιρισμοί συμβάλλουν για έναν καλύτερο κόσμο, συμβάλλουν για το κοινό συμφέρον. Οι Συνεταιρισμοί είναι μια ανοιχτή πόρτα-μια ανοιχτή αγκαλιά που δέχεται όλους, χωρίς διακρίσεις και γιατί; Γιατί σκοπός τους είναι να προσφέρουν.
Ας κοιτάξουμε ένα λεξικό τι σημαίνει συνεταιρισμός, το λέει ξεκάθαρα:Ένωση ατόμων που αποσκοπεί στη συνεργασία των μελών της για την προαγωγή και προάσπιση των επαγγελματικών ή οικονομικών τους συμφερόντων
Ας κοιτάξουμε και τι σημαίνει επιχείρηση: Αυτοτελής μονάδα παραγωγής αγαθών ή παροχής υπηρεσιών που ιδρύεται και αναπτύσσει δραστηριότητα συνήθως με σκοπό το κέρδος.
Πόσο πιο ξεκάθαρο μπορεί να γίνει; Πως μπορεί ένας συνεταιρισμός να διέπεται από τον τρόπο λειτουργίας των κοινωνικών επιχειρήσεων.
Είναι δύο εντελώς διαφορετικοί φορείς. Οι συνεταιρισμοί αποσκοπούν στο όφελος των μελών τους και κατά συνέπεια στο κοινωνικό σύνολο ακολουθώντας τις επτά συνεταιριστικές αρχές που διέπουν τη λειτουργία τους.
Ενώ οι κοινωνικές επιχειρήσεις έχουν το δικό τους θεσμικό καθεστώς και θέτουν τις δικές του προϋποθέσεις προκειμένου να είναι κάποιο δικό τους μέλος και κύριος σκοπός τους είναι η κοινωνική ωφέλεια γενικά.
Το Δεύτερο ερώτημα που μας απασχολεί είναι το εξής: αν αρκετές ευρωπαϊκές χώρες διαθέτουν νομοθεσία για τους κοινωνικούς συνεταιρισμούς. Ορισμένες από αυτές έχουν επίσης χωριστή νομοθεσία για τις κοινωνικές επιχειρήσεις (ή παρόμοια έννοια).
Άλλες ευρωπαϊκές χώρες έχουν νομοθεσία για τις κοινωνικές επιχειρήσεις αλλά όχι για τους κοινωνικούς συνεταιρισμούς. Στην περίπτωση αυτή, ίσως είναι δυνατόν να συνδυαστεί η νομοθεσία για τις κοινωνικές επιχειρήσεις με τη γενική συνεταιριστική νομοθεσία. Σε κάθε περίπτωση, οι κοινωνικοί συνεταιρισμοί και οι κοινωνικές επιχειρήσεις διακρίνονται σαφώς μεταξύ τους ως προς το νομικό και θεσμικό καθεστώς. Τι θα πρέπει να ισχύει και στην Ελλάδα ή το νομικό καθεστώς της «Κοινωνικής Συνεταιριστικής Επιχείρησης, σύμφωνα με τον νόμο για την Κοινωνική Αλληλέγγυα Οικονομία, να παραμείνει ως έχει;
Αν κοιτάξουμε σε όλες τις χώρες τις Ευρώπης θα αντιληφθούμε ότι δεν υπάρχει καθαρό νομοθετικό θεσμικό πλαίσιο για τους συνεταιρισμούς. Υπάρχει πάντα μια λεπτή γραμμή που κανείς δεν θέλει ή δεν μπορεί να ξεχωρίσει τους συνεταιρισμούς από τις κοινωνικές επιχειρήσεις.
Γνωρίζουμε ότι οι κοινωνικοί συνεταιρισμοί είναι ένα διαφορετικό νομικό πρόσωπο από τις κοινωνικές επιχειρήσεις και σε πολλές ευρωπαϊκές χώρες οι κοινωνικοί συνεταιρισμοί θεωρούνται de facto ότι παράγουν κοινωνικό έργο ενώ άλλοι τύποι κοινωνικών επιχειρήσεων θα πρέπει να τηρούν κάποια κριτήρια.
Πιστεύουμε ότι πρέπει να υπάρχει διαχωρισμός των κοινωνικών συνεταιρισμών από τις κοινωνικές επιχειρήσεις, καθώς άν και έχουν τον ίδιο κοινωνικό σκοπό, η λειτουργία και η δομή τους διαφέρουν. Πιστεύουμε ότι ο όρος «Κοινωνικής Συνεταιριστικής Επιχείρησης" δημιουργεί σύγχυση μεταξύ της έννοιας του κοινωνικού συνεταιρισμού από της κοινωνικής επιχείρησης. Αυτή η σύγχυση παρουσιάζεται και στον νόμο 4430 όπου το Νομικό πρόσωπο "Κοινωνική Συνεταιριστικής Επιχείρησης" ρυθμίζεται ως ένα μείγμα χαρακτηριστικών της κοινωνικής επιχείρησης και του κοινωνικού συνεταιρισμού.
Τέλος πρέπει να αναρωτηθούμε αν τελικά έχει κάποια αξία η συνεργασία με Διεθνείς Οργανισμούς για την τροποποίηση της νομοθεσίας της Κοινωνικής Αλληλέγγυας Οικονομίας και την ενοποίηση και την αναθεώρηση της νομοθεσίας περί συνεταιρισμών; Αν ναι, ποια;
Η άποψή μας είναι ότι κάθε χώρα μέχρι σήμερα προσαρμόζει το συνεταιριστικό νόμο σύμφωνα με τις ανάγκες της. Οι διεθνείς Οργανισμοί - Διεθνής Οργάνωση Εργασίας , Διεθνής Συνεταιριστική Συμμαχία Κοινωνική Οικονομία Ευρώπης, Ομάδα εργασίας για την Κοινωνική Αλληλέγγυα Οικονομία του ΟΗΕ με μέλη τους προηγούμενους φορείς, μερικοί των οποίων έχουν 150 χρόνια ιστορίας, αποτελούν μια εγγύηση με την γνώση και την εμπειρία που διαθέτουν για μια ολοκληρωμένη νομοθεσία για τους συνεταιρισμούς και τους υπόλοιπους φορείς ΚΑΛΟ.
Πιστεύουμε ότι απαιτείται η συνεργασία τους με την Κυβέρνηση για την αναθεώρηση-ενοποίηση της νομοθεσίας για τους συνεταιρισμούς και την ΚΑΛΟ, ώστε ο κάθε φορέας να έχει διαφορετική ταυτότητα και καθένας να υπηρετεί το δικό του καταστατικό σκοπό.
Είναι σαφές και ξεκάθαρο ότι τα τελευταία χρόνια, το πολιτικό σύστημα προσπαθεί να χειραγωγήσει τους αγροτικούς συνεταιρισμούς με σκοπό τον απόλυτο έλεγχό τους.
Ας μας αφήσουν επιτέλους και ξέρουμε τον τρόπο που οι συνεταιρισμοί θα συμβάλλουν στην ανάπτυξη της εθνικής οικονομίας, στην αύξηση θέσεων εργασίας και στο κοινωνικό συμφέρον».
Δεν υπάρχουν σχόλια
Σημείωση: Μόνο ένα μέλος αυτού του ιστολογίου μπορεί να αναρτήσει σχόλιο.