Γράφει ο Γ.Καραχάλιος Συζητώντας με νέους ανθρώπους, έχει κανείς την ευκαιρία να μάθει, να προβληματιστεί ή και ακόμα να καταλάβει ένα...
Γράφει ο Γ.Καραχάλιος
Συζητώντας με νέους ανθρώπους, έχει κανείς την ευκαιρία να μάθει, να προβληματιστεί ή και ακόμα να καταλάβει έναν διαφορετικό τρόπο θέασης των πραγμάτων. Να αναθεωρήσει με άλλα λόγια παγιωμένες αντιλήψεις και πεποιθήσεις, πόσο δε μάλλον όταν οι συζητήσεις αυτές αφορούν σε υπαρξιακά ή θεολογικά ζητήματα. Υπάρχει γονιός που να μην έχει ερωτηθεί για την ύπαρξη του Θεού αλλά και για ποιο λόγο οι άνθρωποι πιστεύουν σε διαφορετικούς Θεούς;
Αν και πολλές φορές γίνεται λόγος για την αποδοχή της θρησκευτικής διαφορετικότητας και της ανεξιθρησκίας, η εποχή μας στιγματίζεται μεταξύ άλλων, και από την η έξαρση της θρησκευτικής βίας, που εκφράζεται με τη χειρότερη μορφή τρομοκρατίας.
Με αφορμή λοιπόν, τα τελευταία γεγονότα στην Ισπανία και έχοντας στο μυαλό τις εποικοδομητικές και γόνιμες συζητήσεις που έχω κατά καιρούς κάνει με την κόρη μου, καθώς και τις εύστοχες επισημάνσεις της, θα ήθελα να γράψω δυο λόγια για την κοινή ρίζα των τριών βασικών μονοθεϊστικών θρησκειών, τον Χριστιανισμό, τον Ισλαμισμό και τον Ιουδαϊσμό, η οποία βρίσκεται στον Αβραάμ.
Ο Αβραάμ ήταν ένας μεγάλος Πατριάρχης, μια βιβλική μορφή και ίσως ο πραγματικός πατέρας για τους Εβραίους, τους Χριστιανούς και τους Μουσουλμάνους. Γεννήθηκε στη Χαλδαία, μια χώρα ανάμεσα στους ποταμούς Τίγρη και Ευφράτη, στην περιοχή στου περσικού κόλπου, τον 18ο αιώνα π.Χ. Παρουσιάζεται ως μεγάλος φιλόσοφος, ικανός πολέμαρχος και αρχηγός πολλών νομαδικών φυλών. Εγκατέλειψε την πατρίδα του, όταν άκουσε μια φωνή που τον προέτρεπε να φύγει μακριά, να διδάξει, να ιδρύσει ναούς και να κάνει πολλούς απογόνους, όσα τα άστρα του ουρανού, οι οποίοι όλοι μαζί θα ζούσαν στη Γη της Επαγγελίας, τη Χαναάν.
Σύζυγος του Αβραάμ ήταν η Σάρα, η οποία δεν μπορούσε να τεκνοποιήσει. Για το λόγο αυτό και σύμφωνα με το δίκαιο της εποχής εκείνης, χρησιμοποιήθηκε ως παρένθετη μητέρα η Αιγύπτια Άγαρ, η οποία ήταν υπηρέτρια στο σπίτι τους. Από αυτή την ένωση γεννήθηκε ο Ισμαήλ. Κάποια χρόνια αργότερα και σε προχωρημένη ηλικία, η Σάρα κατάφερε να φέρει στον κόσμο το βιολογικό της παιδί, τον Ισαάκ, γεγονός που ο Αβραάμ θεώρησε ως θεϊκό σημάδι.
Η Σάρα, έχοντας κατά πως φαίνεται, τις ανασφάλειες κάθε συζύγου και μάνας, έπεισε τον Αβραάμ να διώξει από το σπίτι την Άγαρ μαζί με το παιδί της, τον Ισμαήλ. Μάνα και γιος κατέφυγαν στην έρημο και εκεί κατάφεραν να διασωθούν με τη βοήθεια του Αγγέλου, που τους προστάτευε από κάθε κίνδυνο. Μάλιστα, ο Άγγελος διαβεβαίωσε την Άγαρ, ότι ο Ισμαήλ θα γίνει ο ιδρυτής ενός μεγάλου έθνους του Θεού. Να τονίσουμε στο σημείο αυτό ότι οι μουσουλμάνοι, οι Άραβες και μετέπειτα οι Τούρκοι ονομάζονται στα χρόνια του Μεσαίωνα Αγαρηνοί, μια λέξη που προέρχεται από το όνομα της Άγαρ, καθώς ο Ισμαήλ θεωρείται προπάτορας των Αράβων.
Από την άλλη πλευρά, ο Ισαάκ παντρεύτηκε τη ξαδέλφη του Ρεβέκκα και απέκτησε διδύμους γιους, τον Ησαύ και τον Ιακώβ. Ο Ιακώβ, σύμφωνα με την Παλαιά Διαθήκη, προκειμένου να επιστρέψει στην οικογενειακή εστία μετά από μακροχρόνια απουσία, χρειάστηκε να παλέψει με έναν άγγελο, χωρίς να καταφέρει ωστόσο να τον νικήσει. Όταν πια αποκαμωμένος ο Ιακώβ ζήτησε από τον άγγελο να τον ελευθερώσει, εκείνος του έδωσε το όνομα Ισραήλ που στα εβραϊκά σημαίνει “ο Θεός τον ενδυνάμωσε”. Ο Ιακώβ απέκτησε 12 γιούς, οι οποίοι έγιναν γενάρχες των, όπως έχει επικρατήσει να αναφέρεται, 12 φυλών του Ισραήλ. Ας σημειώσουμε εδώ, ότι ο Χριστός γεννήθηκε στη χωρική επικράτεια της φυλής του Ιούδα του Προπάτορα.
Εξαιρετικό ενδιαφέρον παρουσιάζει το γεγονός ότι ο Αβραάμ, η Σάρα και οι απόγονοί τους ενταφιάστηκαν στο σπήλαιο Μακπέλα στη Χεβρώνα, ενώ η Άγαρ, ο Ισμαήλ και οι απόγονοί τους ενταφιάστηκαν στη Μέκκα. Εξάλλου, στη Μέκκα βρίσκεται η περίφημη μαύρη λίθος που λέγεται ότι έδωσε ο Αρχάγγελος Γαβριήλ στον Αβραάμ, προκειμένου να ολοκληρωθεί η ανοικοδόμηση της Kaaba, την οποία είχε αναλάβει μαζί με το γιο του Ισμαήλ.
Από το κοράνι αντιγράφουμε τα λόγια του Αβραάμ:
‘Κύριε, ξέρεις ό,τι κρύβουμε και ό,τι φανερώνουμε. Τίποτα δεν μένει κρυφό στον Αλλάχ, ούτε πάνω στη γη ούτε πάνω στον ουρανό. Δόξα στον Αλλάχ, που παρά τα γηρατειά μου, μου χάρισε τον Ισμαήλ και τον Ισαάκ. Πραγματικά, ο Κύριός μου, εισακούει την προσευχή μου΄.
Έτσι, η διαπίστωση από τα παραπάνω είναι ότι από τον Ισμαήλ προέρχονται οι Άραβες ή αλλιώς Ισμαηλίτες και από τον Ισαάκ οι Χριστιανοί και οι Εβραίοι.
Γενικά, το Κοράνι είναι ένα ήπιο, μη δογματικό βιβλίο. Μάλιστα, αναφέρεται με μεγάλη ευλάβεια προς την “παρθένο Μαριάμ”, δίνοντάς της εξαιρετικά τιμητική θέση, περισσότερο από ορισμένους Χριστιανικούς Προτεσταντικούς κύκλους, όπως διαβάζουμε στο ΙΣΛΑΜ. Θρησκειολογική επισκόπηση, του + Αναστασίου, Αρχιεπισκόπου Τιράνων και πάσης Αλβανίας.
Καθώς όμως το Κοράνι δεν μπορούσε να επιλύσει όλα τα ζητήματα των πιστών, επιστρατεύτηκαν για να καλύψουν το κενό, οι προφορικές μαρτυρίες της ισλαμικής παράδοσης, οι οποίες όταν πια καταγράφηκαν, αποτέλεσαν τα χαντίθ. Το πιο σημαντικό χαντίθ είναι η Σουνά, η συλλογή κειμένων, όπου καταγράφεται ο τρόπος που έζησε και όσα έπραξε ο Μωάμεθ, οι διδαχές και οι απαγορεύσεις του και οι πιστοί τηρούν κατά γράμμα τα όσα αναφέρονται σε αυτή. Τόσο το Κοράνι όσο και η Σουνά αποτελούν το θεμέλιο λίθο της Σαρίας, του ισλαμικού, θρησκευτικού δικαίου, δηλαδή, το οποίο προσδιορίζει, μέσα από αυστηρούς κώδικες και κανόνες, όλες τις πτυχές πολιτικής, κοινωνικής διαβίωσης και συμπεριφοράς.
Και για τις τρεις θρησκείες υπέρ πάντων όλων είναι ο Θεός, ο οποίος αν και σε κάθε μία έχει άλλο όνομα (Θεός, Αλλάχ, Γιαχβέ) είναι και για τις τρεις ο ίδιος. Και στις τρεις θρησκείες καθοριστικό ρόλο στην αιώνια βασιλεία διαδραματίζει ο Μεσσίας, με την έλευση του οποίου θα σταματήσουν τα επί γης δεινά, οι δίκαιοι θα ανταμειφθούν ενώ οι κακοί θα τιμωρηθούν. Πιστεύουν δηλαδή και οι τρεις στην άφεση των αμαρτιών, στην ανάσταση των νεκρών και στην αιώνια ζωή.
Διαφοροποιήσεις βέβαια υπάρχουν. Για παράδειγμα στον Ιουδαϊσμό δεν αποδέχονται τον υιό του Θεού ως Μεσσία, καθώς θεωρούν ότι δεν έχει έρθει ακόμη, ενώ στο Ισλάμ, πιστεύουν πως ο Θεός δεν έχει γιο. Πιστεύουν ωστόσο ότι θα είναι αυτός (ως εξέχον απόστολος) που θα κατέβει στη γη για να διαχωρίσει τους καλούς από τους κακούς στην Ουράνια Βασιλεία.
Το 1970, στη δεύτερη συνδιάσκεψη του «Συνδέσμου Ενωμένων Θρησκειών» που έγινε στον Καθεδρικό ναό του Αγίου Πέτρου στη Ρώμη, ο Πάπας Παύλος ΣΤ΄, είχε υποστηρίξει κατά την ομιλία του ότι το όνομα του ίδιου Θεού, αντί να προκαλεί αδιάλλακτα εναντιότητα, θα πρέπει να οδηγεί σε αμοιβαίο σεβασμό, κατανόηση και ειρηνική συνύπαρξη και η αναφορά στον ίδιο πατέρα μας οδηγεί να ανακαλύψουμε ότι είμαστε αναμφισβήτητα παιδιά του ίδιου πατέρα και ότι γιαυτό είμαστε αδέλφια.
Το συμπέρασμα επομένως είναι ότι, αφοί όλοι έχουμε κοινό πατέρα τον Αβραάμ, άρα είμαστε όλοι αδέλφια κάτω από τη σκέπη του ενός Θεού, όποιο όνομα και να του προσδίδουμε.
Προς τι λοιπόν το μίσος και ο αλληλοσπαραγμός;
ΕΙΡΗΝΗ ΗΜΙΝ!
Γιώργος Καραχάλιος