Διεθνές Δίκαιο ( Ουαί υμίν)

γράφει ο Γεώργιος Καραχάλιος Μια σειρά από ωραίες λέξεις και φράσεις για τα ανθρώπινα δικαιώματα, την ισότητα, τη δημοκρατία και την α...

γράφει ο Γεώργιος Καραχάλιος

Μια σειρά από ωραίες λέξεις και φράσεις για τα ανθρώπινα δικαιώματα, την ισότητα, τη δημοκρατία και την αυτοδιάθεση ακούγονται σε εγχώρια και διεθνή φόρα και αναπαράγονται σωρηδόν από τα ΜΜΕ, όταν οι συζητήσεις περιστρέφονται γύρω από το Διεθνές Δίκαιο, για να χαϊδεύουν τα αυτιά μας. 

Το Διεθνές Δίκαιο είναι κατά βάση δεσμευτικοί κανόνες και αρχές που διέπουν τις σχέσεις μεταξύ κρατών και διεθνών οργανισμών. Συντονίζουν, μεταξύ άλλων, θέματα που αφορούν στη θέση των κρατών μέσα στην παγκόσμια κοινότητα, όπως την αναγνώριση και την κυριαρχία, την ανεξαρτησία τους ή αυτοδιάθεση των λαών τους, θέματα που αφορούν στην ειρήνη και στην ασφάλειά τους, όπως τη μη χρήση βίας, τη μη ένοπλη επέμβαση και την ειρηνική επίλυση των διαφορών τους και τέλος σε θέματα που αφορούν στην οικονομική ανάπτυξή τους. 

Πριν λίγες εβδομάδες, τη διεθνή κοινότητα απασχόλησε η Καταλονία και το δικαίωμα της ή όχι να αυτονομηθεί από τη Ισπανία. Η Ισπανία είναι μια ιδιαίτερη περίπτωση καθώς αυτονομιστικές τάσεις έχουν κατά καιρούς εκφράσει και οι Βάσκοι, στα βόρεια της χώρας.   Έτσι, με αφορμή  την απόπειρα και μόνο διοργάνωσης δημοψηφίσματος για ανεξαρτησία της Καταλονίας, αναρωτιέται κανείς αν αυτές οι σωστά διατυπωμένες αρχές υπάρχουν για να εφαρμόζονται ή αν τελικά το Διεθνές Δίκαιο περιθωριοποιείται τη στιγμή που υπάρχει συμφωνία κυρίων που αποφασίζει ποιος δικαιούται και τι.

Σε αντιδιαστολή με την κατάσταση στην Καταλονία, να θυμηθούμε λίγα χρόνια πριν, τον  αγώνα των Κοσσοβάρων, των κατοίκων του Κοσσυφοπεδίου για ανεξαρτησία και τη βία που χρησιμοποιούσε τότε ο Μιλόσεβιτς προκειμένου να αποτρέψει την απόσχιση της τότε επαρχίας της Σερβίας. Για το λόγο αυτό άλλωστε δεν βομβάρδισαν ανηλεώς το Βελιγράδι τα αμερικανικά βομβαρδιστικά; (Μάρτιος 1999 το ΝΑΤΟ ξεκίνησε τους αεροπορικούς βομβαρδισμούς εναντίον της Σερβίας, επειδή η τελευταία αρνείτο να υπογράψει τη συμφωνία για το μέλλον του Κοσσυφοπεδίου). Ο Μιλόσεβιτς δεν είχε το δίκιο του ‘Δικαίου’ με το μέρος του. Το είχαν οι ισχυροί της εποχής εκείνης, οι Αμερικάνοι και ο δημοκρατικός Κλίντον (τι να κάνει άραγε αυτό το παλληκάρι;).Γι αυτό και πέτυχαν, όχι αναίμακτα, την ανεξαρτητοποίησή του. Φανταστείτε τώρα, τα αμερικανικά αεροπλάνα να βομβαρδίζουν τη Μαδρίτη…   

Οι Κούρδοι του Ιράκ ψήφισαν τις προάλλες για την ανεξαρτησία τους. Δικαιούνται να αποφασίσουν μόνοι τους ή όχι  για την αυτοδιάθεσή τους; και ποιος θα υποστεί εκτός από τον ίδιο τον κουρδικό λαό τις συνέπειες της απόφασής τους; Επειδή υπάρχει μια προσωρινή σύγχυση με ποιανού το μέρος είναι αυτή την εποχή το “Δίκαιο”, τους έχουν αφήσει σε μια φαινομενική ησυχία, αν και τρεις άσπονδοι εχθροί, Ιράν, Ιράκ, Τουρκία, έχουν ήδη  συνασπιστεί  και ετοιμάζονται να πάρουν το ‘’Δίκαιο’’ στα χέρια τους. 

 Εκτός αυτών, ας μην ξεχνάμε ακόμη και την εφαρμογή του Διεθνούς Δικαίου αλλά και τις συνέπειές της στο Ιράκ και στη Λιβύη, με αφορμή βέβαια τα ‘’πυρηνικά όπλα’’ που διέθεταν οι δύο χώρες, καλά κρυμμένα στα υπόγεια από τον Σαντάμ και τον Καντάφι. Και αυτή η πρακτική για τη δήθεν εξάλειψη των πυρηνικών όπλων ακολουθείται στις περιπτώσεις του Ιράν και της Βόρειας Κορέας, με τις ευλογίες βεβαίως των ΜΜΕ. Τι θα αποφασίσει το Διεθνές Δίκαιο για αυτήν την περίπτωση θα το δούμε λίαν συντόμως.

Από την άλλη μεριά, η περίπτωση της Συρίας δεν φαίνεται να χρήζει άμεσης εφαρμογής του Διεθνούς Δικαίου. Η διεθνής κοινότητα, κράτη και οργανισμοί, προφανώς δεν βλέπουν εκεί εγκλήματα πολέμου, άρση νομιμότητας, καταπάτηση ανθρώπινων δικαιωμάτων. Μια μικρή ιδέα αυτών όμως, παίρνουμε εμείς ως πρώτη χώρα υποδοχής των προσφυγικών ροών, από ξεσπιτωμένους συνανθρώπους μας. 

Τι να πουν τώρα και οι Καταλανοί; Έπρεπε να γνωρίζουν ότι το ‘Δίκαιο’, αυτήν την εποχή, είναι στα χέρια του Ραχόι και των συμμάχων που τον υποστηρίζουν. Γι΄αυτό και βαράει στο ψαχνό!

Αναλογιζόμενοι μάλιστα τις οικονομικές κρίσεις που αντιμετωπίζει η διεθνής κοινότητα αλλά και η νομιμοποίηση της χρήσης βίας στο όνομα της παγκόσμιας ειρήνης και ευημερίας με αμφιλεγόμενα κάθε φορά αίτια, καταλαβαίνουμε ότι τελικά το Διεθνές Δίκαιο εφαρμόζεται κατά το δοκούν και σε περιπτώσεις που εξυπηρετούνται συγκεκριμένα συμφέροντα. Όσο και να μη μας αρέσει, όσο και να μη μας βολεύει ο νέος ορισμός, στην πράξη Διεθνές Δίκαιο είναι αυτό που παράγεται μέσα από έναν περίπλοκο συσχετισμό δυνάμεων, με τον   τρόπο όμως που το ερμηνεύει και το εφαρμόζει αυτός που έχει το πάνω χέρι. 

Μπερδευτήκατε; 

Μα απλό είναι, Διεθνές Δίκαιο είναι το Δίκαιο του ισχυρού.  

Γιώργος Καραχάλιος