Η Ομιλία του Δρ Δημ. Σταθακόπουλου στο Αίγιο , ενώπιον του Προέδρου της Δημοκρατίας για τη Μυστική Συνέλευση της Βοστίτσας 26-30 Ιαν. ...
Η Ομιλία του Δρ Δημ. Σταθακόπουλου στο Αίγιο , ενώπιον του Προέδρου της Δημοκρατίας για τη Μυστική Συνέλευση της Βοστίτσας 26-30 Ιαν. 1821 - Πρόκειται για κορυφαίο υποδειγματικό ακαδημαϊκό μεστό λόγο, έμπλεο νοημάτων και συνδυασμού ιστορίας, φιλοσοφίας, κοινωνιολογίας, σε μόλις 3,5 σελίδες Α4, ή 10' προφορικού λόγου, που όχι μόνον δεν κούρασε αλλά πήρε τα εύσημα του Προέδρου της Δημοκρατίας, των Μητροπολιτών, των Αρχών και του κόσμου, ενώ είχε και αναφορά στη σύγχρονη ζωή, με πρόταση επίλυσης των διαχρονικών παθογενειών της φυλής μας, όπως είναι η "διχόνοια η δολερή"
Δημήτριος Οδ. Σταθακόπουλος Δρ Παντείου Πανεπιστημίου – Κοινωνιολογία της ιστορίας ( Οθωμανικής περιόδου )
Συνεργάτης εργαστηρίουΤουρκικών και Ευρασιατικών Σπουδών / Πανεπ. Πειραιά ( ΠΑ.ΠΕΙ )
Δικηγόρος παρ’ Αρείω Πάγω ( Δ.Σ.Π )
Μέλος Δ.Σ της Ε.Α.Α.ΔΗ.ΣΥ
Μέλος Δ.Σ / ιστορικός/ νομικός σύμβουλος, Ομίλου απογόνων αγωνιστών 1821
Μαϊστωρ Βυζαντινής μουσικής / μουσικολόγος/μουσικός
Εξοχότατε Πρόεδρε της Ελληνικής Δημοκρατίας κ. Προκόπη Παυλόπουλε, σεβαστέ καθηγητή μου
Αξιότιμε Υπουργέ Εμπορικής Ναυτιλίας, εκπρόσωπε της Ελληνικής Κυβέρνησης, κ. Παν. Κουρουμπλή.
Σεβασμιότατε Μητροπολίτη Καλαβρύτων & Αιγιαλείας κ. Αμβρόσιε,
Σεβασμιότατοι Μητροπολίτες, άγιοι πατέρες, ηγούμενοι ιερών μονών Ταξιαρχών Αιγιαλείας και αγ. Λαύρας Καλαβρύτων, σεβαστοί ιερείς
κύριοι Βουλευτές του Ελληνικού Κοινοβουλίου,
κ. Περιφερειάρχα Δυτικής Ελλάδος
Oικοδεσπότη Δήμαρχε κ. Αθ. Παναγόπουλε,
κ. Ζαϊμη, κ. Δεσποτόπουλε, κ. Φωτήλα, κ. Τζαβέλλα από τον Όμιλο απογόνων αγωνιστών 1821 και ιστορικών γενών της Ελλάδος,
Άρχοντες του τόπου
κύριοι επίσημοι, εκπρόσωποι φορέων, αγαπητοί κυρίες και κύριοι.
Αποτελεί μεγάλη τιμή η επιλογή στο πρόσωπό μου, να είμαι ομιλητής στην πρώτη επίσημη πανηγυρική εορταστική εκδήλωση για τη Συνέλευση της Βοστίτσας (Αιγίου) 26-30 Ιανουαρίου του 1821, μετά την πρόσφατη ανακήρυξη της ημέρας (με Π.Δ σε ΦΕΚ ) ώς τοπικής τιμητικής ιστορικής αργίας, σημαντικής για την Ελληνική ιστορία.
Πρόκειται για μιά αναγνώριση που ήρθε ώς αποτέλεσμα πολυετών άοκνων προσπαθειών των Αιγιωτών Λογιών όπως ο Δήμαρχος Γεώργιος Παναγόπουλος, ( θυμίζω το σχετικό βιβλίο του, το γραμματόσημο - αργότερα την τοιχογραφία στη Βουλή κ.ά), από τους οποίους πρωτεργάτες, πήρε τη σκυτάλη και τελικά επιτυχώς ολοκλήρωσε η ΙΛΕΑ με την Πρόεδρό της, καθηγήτρια κ. Βάνα Μπεντεβή, με την αμέριστη συνδρομή των προηγούμενων Δημάρχων, καθώς και των Δημοτικών Συμβουλίων, ήδη από το 1997.
Φυσικά του νυν Δημάρχου κ.Αθ. Παναγόπουλου του Σεβασμιοτάτου Αμβροσίου, τοπικών φορέων και όλων των πνευματικών ανθρώπων της πόλης.
Μαζί με την προσπάθεια της καθιέρωσης του εορτασμού, πρέπει ν’αναφέρω και την σε προηγούμενο χρόνο αναγνώριση της Σημαίας του Ανδρέα Λόντου (κόκκινη με μαύρο σταυρό), ως επίσημο Σύμβολο του Αιγίου.
Οι εθνικές επέτειοι και οι γιορτές μνήμης σαν την σημερινή, κατά την άποψή μου, δεν είναι μόνον ιερατικά μνημόσυνα ούτε ευκαιρία για παρελθοντολαγνεία (περασμένα μεγαλεία και διηγώντας να κλαις).
Αντιθέτως είναι γιορτές αναστοχασμού, αυτοκριτικής και ώθησης με έμπνευση προς το μέλλον, σε μια αγαστή συνεργασία όπου το διαχρονικό «Αξιακό» υφέν συνδέει το παρελθόν, το παρόν και το μέλλον σ’ ένα χωροχρονικό συνεχές.
Σύμφωνα με τους ποιητές Γ.Σαραντάρη και Γ.Σεφέρη :
"... Κατάγομαι από τα παιδικά μου χρόνια/ όπως από μια χώρα .." και
"...πατρίδα, ο τόπος όπου βλάστησαν τα παιδικά μου χρόνια",
η έννοια πατρίδα, είναι αυτή για την οποία αγωνίστηκαν οι πρόγονοί μας , δηλαδή για τις κοινές μνήμες που τους ένωναν σ’ έναν ιστορικό δεσμό, αξιών , «Πιστεύω» και πολιτισμού.
Όταν μετά την επανάσταση του ‘21, προσπάθησαν να οργανώσουν την έννοια πατρίδα γραφειοκρατικά , δηλαδή να την κάνουν Κράτος ελεύθερο, τόσο τα λάθη τους (κυρίως η παθογένεια της δολερής διχόνοιας), όσο και ο εξωτερικός παράγοντας, δεν επέτρεψαν την ορθή διοίκηση αυτού του Κράτους, αλλά την επιβολή μιάς συνεχούς Επιτροπείας και εξάρτησης - Κάτι που δυστυχώς επανέκαμψε την τελευταία 8ετία όπως πασιφανώς βιώνουμε όλοι, καταβάλλοντας εξαντλητικά κοπιαστικές προσπάθειες απεξάρτησης από την Επιτροπεία αυτή.
Η λέξη/ έννοια "Ελευθερία" που βροντοφώναξαν τότε με το διαζευκτικό ή Θάνατος, μάλλον προέρχεται από το ρήμα ἐλεύθω που σημαίνει έρχομαι, πορεύομαι, δηλώνοντας ότι η έννοια Ελευθερία πάντοτε έρχεται και ουδέποτε φτάνει ώς παρούσα, μιάς και είναι διαρκές ζητούμενο σε ατομικό και συλλογικό επίπεδο. Καθόλου αυτονόητη. Διεκδικείται και κατακτάται με αγώνα, ενώ συντηρείται με μεγάλη επαγρύπνηση
Σύμφωνα λοιπόν με την Ελληνική νόηση, η "Ελευθερία" δεν είναι το να μην είσαι σκλάβος ή δούλος, αλλά το να πράττεις εν γένει σύμφωνα με ό,τι σου γεννά έρωτα στην ψυχή σου !!
Δεν αρκεί επομένως το να μην είσαι υπόδουλος για να είσαι ελεύθερος, αλλά πρέπει να βαδίζεις σύμφωνα με ό,τι έρωτα σου προκαλεί, δηλαδή σε ενθουσιάζει, ταράζει την ψυχή σου, σε οδηγεί στη δημιουργία και την υπέρβαση, σε συγκλονίζει.
Ζώντας μία ζωή ρουτίνας και ημίμετρων, ελεύθερος δεν είσαι ποτέ (όπως στις μέρες μας δηλαδή που δεν πράττουμε αυτά που η ψυχή μας θέλει , αλλά αυτά που μας επιβάλλονται και πρέπει, από καταστάσεις, τρίτους μέσα και έξω) Μοιάζει σαν να μην είμαστε ελεύθεροι καταστάσεων, με την αρχική έννοια του όρου, αλλά Liber σύμφωνα με την λατινική λέξη/ έννοια , που ουσιαστικά σημαίνει τον μη δούλο.
*Δεν αναφέρομαι στα ατομικά και Πολιτικά μας δικαιώματα όπως αποτυπώνονται και προστατεύονται από το Σύνταγμα και τους Νόμους, αλλά αναφέρομαι στην ψυχική μας ελευθερία.
Σήμερα ενώπιον σας, θ’ αναφερθώ στο παρελθόν, το παρόν και θα πιθανολογήσω / ευχηθώ/ ονειρευτώ το μέλλον της πατρίδας μας, με αφορμή την επέτειο.
Η εξιστόρηση του τοπικού , αλλά με πανελλήνιο τελικά αντίκτυπο και καθοριστικά σημαντικού για την έκβαση του αγώνα γεγονότος, είναι λίγο πολύ γνωστή στους ιστορικούς ερευνητές αλλά και τους ντόπιους, ενώ σε κάθε περίπτωση έγινε περαιτέρω γνωστή με την αρχικά άτυπη και σήμερα πλέον τυπική, καθιέρωση της εκδήλωσης μνήμης και επομένως, έστω και εάν ισχύει το « επανάληψις μήτηρ μαθήσεως », επέλεξα ν’ αναφερθώ λιγότερα στα γεγονότα, μη επαναλαμβάνοντάς τα λεπτομερώς, (αφού οι ομιλίες αυτού του είδους, δεν είναι μάθημα σε σχολείο), αλλά να επικεντρωθώ στο αποτέλεσμα και τις συνέπειές του, καθώς και στο νόημα που μας παραδίδει .
Δηλαδή θ’ αναφερθώ, στη διαλεκτική, τη σύνθεση μέσα από την τριβή και την αντίθεση της συντηρητικής επιφυλακτικής γνώμης με την ενθουσιώδη ορμή.
Θα επικεντρωθώ, στο διαχρονικό μήνυμα της ομόνοιας , της ενότητας και της αποφυγής της διχόνοιας της δολερής, όπως γράφει και ο Διονύσιος Σολωμός.
Με το που μπήκε το 1821, τα πάντα σηματοδοτούσαν το ξέσπασμα ενός ακόμα επαναστατικού κινήματος των Ελλήνων στα χρόνια της οθωμανοκρατίας.
Η απόφαση για επανάσταση από τη Φιλική Εταιρία, η σύναξη στη Βοστίτσα ( Αίγιο ) τον Ιανουάριο, η επανάσταση του Υψηλάντη στη Μολδοβλαχία το Φεβρουάριο και η απασχόληση των στρατευμάτων του Χουρσίτ Πασά στα Γιάννενα ενάντια στον στασιαστή Αλή Πασά, έδιναν την κατάλληλη ευκαιρία για να ξεσηκωθεί ο Μοριάς.
Θα παραθέσω εν συντομία τη θέση μου, για τη σημασία της «Συνέλευσης της Βοστίτσας» την οποία δημοσίως , προφορικά και εγγράφως, έχω θεωρήσει ώς : «το τελευταίο προεπαναστατικό και ταυτόχρονα το πρώτο Πολιτικό Επαναστατικό γεγονός του αγώνα του 1821» , συμφωνώντας απόλυτα με τον καθηγ. Βασ. Σφυρόερα.
Σκοπός της ήταν, η οργάνωση και ο προσδιορισμός του χρόνου εκδήλωσης της επανάστασης στο Μοριά την Ανοιξη του 1821.
Ως δικαιολογία της Συνέλευσης, προς τους Οθωμανούς, δόθηκε , η τάχα κτηματική διαφορά μεταξύ των ιερών μονών Ταξιαρχών και Μ.Σπηλαίου..
Η συνέλευση, για να λυθούν οι υποτιθέμενες κτηματικές διαφορές των ιερών μονών, γινόταν κάθε μέρα σε διαφορετικό σπίτι ή χώρο όπως ήταν οι οικίες των: Ανδρέα Λόντου, Αλέξανδρου Δεσποτόπουλου και Άγγελου Μελετόπουλου, καθώς και σ’ένα ναϊδριο.
Οι συζητήσεις, δεν αφορούσαν τις δήθεν κτηματικές διαφορές, αλλά τα της Επανάστασης και άρχισαν μετά την άφιξη του Φιλικού και ορμητικού Γρ. Δικαίου / Παπαφλέσσα ως εκπροσώπου του Υψηλάντη και της Φιλικής Εταιρίας. Στη Συνέλευση πήραν μέρος πολλοί κληρικοί από όλη την Πελοπόννησο, όπως και πρόκριτοι από τις επαρχίες Πατρών, Βοστίτσας και Καλαβρύτων. Πρόεδρος της Συνέλευσης ορίστηκε ο Παλαιών Πατρών Γερμανός . Ο Παπαφλέσσας, ήταν ο εισηγητής της Φιλικής εταιρίας, ενώ σώζονται τα ονόματα των παρευρισκομένων: Χριστιανουπόλεως Γερμανού Ζαφειρόπουλου, με τον Πρωτοσύγκελό του Αμβρόσιο Φραντζή, ο Νικόλαος και Ανδρέας Λόντος . Ο Ασημάκης και ο Ανδρέας Ζαΐμης. Ο Ανδρέας Χριστόδουλος ή Χριστοδούλου. Ο Σωτήρης Χαραλάμπης. Ο Επίσκοπος Κερνίκης Προκόπιος. Ο Ηγούμενος του Μεγάλου Σπηλαίου Ρεγκλής ή Μπόχαλης. Ο Ιερομόναχος Ιερόθεος. Ο Ιωάννης Παπαδιαμαντόπουλος, ο Λέων Μεσσηνέζης., ο Ιωάννης Παπαδόπουλος, ο Ασημάκης Φωτήλας, ο Σωτήριος Θεοχαρόπουλος, ο Επίσκοπος Μονεμβασίας Χρύσανθος κ.ά
Σε παλαιότερη ομιλία μου σε εκδήλωση της ΙΣΤΟΡΙΚΗΣ –ΛΑΟΓΡΑΦΙΚΗΣ ΕΤΑΙΡΕΙΑΣ ΑΙΓΙΑΛΕΙΑΣ ( ΙΛΕΑ ), απαντώντας σε ερώτηση ακροατή ( του κ. Κολλιόπουλου, που υποστηρίζει ότι η Συνέλευση έγινε και στον Αϊ –Γιώργη στην Τέμενη ), αναφορικά με το ποια είναι η γνώμη μου για τη μυστική Συνέλευση της Βοστίτσας, είχα αναφέρει : «Είναι η πρώτη πολιτική πράξη των Ελλήνων, που καθόρισε και την επίσημη έναρξη του Αγώνα, σύμφωνα με τη θέληση των Φιλικών και θ’ αναφέρω παρακάτω ακριβώς τι αναφέρει ο Αλ. Δεσποτόπουλος:
…Οι πρόκριτοι αποφάσισαν, να στείλουν τον Ιωάν.Παπαρρηγόπουλον να πληροφορηθούν αν ο Τσάρος θα τους βοηθούσε, αν επαναστατούσαν και παρεδέχθησαν ως ημέρα εξεγέρσεως την 25ην Μαρτίου, αν οι απαντήσεις ήσαν ευνοϊκαί, ή την 23ην Απριλίου αν θα αργούσαν. Αλλιώς την 21ην Μαΐου. Απεφάσισαν ακόμη, στην Βοστίτσαν αν η τουρκική διοίκησις μάθαινε τα τεκταινόμενα και τους προσκαλούσε στην Τρίπολη να μην πάνε σύμφωνα με το άρθρο ΙΑ των πρακτικών της Συνέλευσης,- που δυστυχώς δεν σώζονται ».
Επομένως πρόκειται για γεγονός ιστορικό, πανελλήνιο, (όχι μόνο τοπικό), με ιδιαίτερο ιστορικό βάρος, αφού σε αυτήν συμμετείχαν πολλοί ex officio εκπρόσωποι των Ελλήνων του Μοριά , αλλά και μέλη της Φιλικής Εταιρίας.
Τα παραπάνω, μας μαρτυρούν κάτι πολύ σημαντικό :
Πως παρά τις αντεγκλήσεις, τις διαφορές, τις επιφυλάξεις των συμμετεχόντων, της «πλαστογραφίας εγγράφων» από τον Παπαφλέσσα / Γρ.Δικαίο, - για να τους παρασύρει σε άμεση επανάσταση - , τελικώς, η μυστική αυτή σύναξη, με τον άκρως πολιτικό της χαρακτήρα, πέτυχε το σκοπό που έγινε, μιάς και , παρά τις επιφυλάξεις και τις βαθιές αντιθέσεις τους, όλοι οι συμμετέχοντες είχαν μιά κοινή πεποίθηση πως : ΔΕΝ πάει άλλο.
Δεν ξέραν ακριβώς τι θα έρθει ( καταστροφή ή ελευθερία και άραγε τι είδους Ελευθερία ; ) , ήξεραν όμως πως δεν ήθελαν άλλο απ’ αυτό που βίωναν . Θέλησαν λοιπόν από κοινού να δώσουν χώρο, να γεννηθεί το νέο και εναντιώθηκαν με τίμημα τη ζωή τους στο παλαιό δυναστικό.
Η Συνέλευση, δεν φανερώθηκε, δεν προδόθηκε, - άν και οι οθωμανοί αμέσως υποψιάστηκαν τι δρομολογούσε - , οργάνωσε την επανάσταση στο Μοριά και κυρίως την υλοποίησε και ολοκλήρωσε επιτυχώς.
Την τοπική , αλλά τελικά πανελλήνιας εμβέλειας, σημαντική αυτή Πολιτική πράξη, που συνδέεται όμως με το σύνολο του αγώνα του ’21, προσπαθούμε κάθε χρόνο να την θυμόμαστε, προκειμένου να λάβουμε τα βαθύτερα νοήματα, - όχι γιατί μας γεμίζει εγωϊστική υπερηφάνεια, αλλά κυρίως γιατί αποτελεί ισχυρό θεμέλιο στην οικοδόμηση του πανελλήνιων διαχρονικών αγώνων και μας ενώνει, παραδειγματίζοντάς μας για την κράση , το ήθος και το ύφος των ανθρώπων - .
Είναι μιά στιγμή που πρέπει στις μέρες μας να την ζήσουμε στην έντονη προβολή της.
Γεγονότα σαν αυτό που τιμούμε σήμερα, ανορθώνουν το πνεύμα και την ψυχή, σε κάνουν να αιτείσαι και να αξιώνεις την αξιοπρέπειά σου. Σε παραδειγματίζουν.
Η σύγχυση, η απαξίωση και αποδόμηση των διαχρονικών παραδοσιακών αξιών που μέχρι πρόσφατα λειτούργησαν ως συνεκτικός κρίκος της κοινωνίας, οι σημερινοί οικονομικοί δείκτες που θέλουν τον άνθρωπο ως απλή οικονομική φορολογική μονάδα, υπήκοο (υπό + ακούω ) και όχι ενεργό Πολίτη είναι τα σύγχρονα όπλα καταλύσεως της «Σεφερικής» έννοιας πατρίδας.
Τότε οι πρόγονοί μας έμειναν ρεαγιά(δες) χωρίς δικό τους κράτος, αλλά με πατρίδα (δηλ. παράδοση όπως λέει ο Σεφέρης και ο ποιητής Σαραντάρης ) και γι’ αυτό επέζησαν.
Σήμερα παρότι έχουμε Κράτος, φαίνεται να χάνουμε την κοινωνική μας συνοχή, δηλ. την έννοια πατρίδα και γι’ αυτό πρώτη φορά στην ιστορία ίσως κινδυνεύουμε πραγματικά. Πέραν από ατομικά συμφέροντα και κόμματα, πρέπει να λειτουργήσουμε συλλογικά, συναινετικά και με όραμα προοπτικής και αξιοπρέπειας παραλείποντας τη διχόνοια, απομονώνοντας τους ακραίους ένθεν και ένθεν (εθνικιστές ή αποδομητές) αναζητώντας την Αριστοτελική Μεσότητα, αφήνοντας πίσω την Υβρι είτε κατ’ έλλειψιν, είτε καθ’ υπερβολήν .
Η σημερινή εκδήλωση είναι ένα παράδειγμα τέτοιας ομοψυχίας και γι’ αυτό πάντα επίκαιρη.
Επειδή λοιπόν οι πρόγονοί μας ήταν συνεχιστές των παλαιών προσταγών και νοημάτων, εμείς δε ως απόγονοι δεν μπορούμε ν’ αφήσουμε να περιπέσουμε σε καθεστώς ηθελημένης ανελευθερίας, οφείλουμε ως θεματοφύλακες, της παράδοσης της ελευθερίας, να κρατήσουμε τη σκυτάλη της συνέχειας ενστερνιζόμενοι τις αξίες που υπηρετεί το γένος μας διαχρονικά, για να μην περιπέσουμε σε μη αναστρέψιμες καταστάσεις απώλειας ατομικής και συλλογικής αξιοπρέπειας και Ελευθερίας.
Εξοχότατε κ. Πρόεδρε της Ελληνικής Δημοκρατίας
Σεβασμιώτατοι ,
ως ταπεινός Πολίτης αυτής της χώρας, σας ζητώ να διαφυλάξετε και προστατεύσετε το έθνος , το γένος , από τον “κακό του εαυτό”, τη διχόνοια .
Σας ευχαριστώ .
Αξιότιμε Υπουργέ Εμπορικής Ναυτιλίας, εκπρόσωπε της Ελληνικής Κυβέρνησης, κ. Παν. Κουρουμπλή.
Σεβασμιότατε Μητροπολίτη Καλαβρύτων & Αιγιαλείας κ. Αμβρόσιε,
Σεβασμιότατοι Μητροπολίτες, άγιοι πατέρες, ηγούμενοι ιερών μονών Ταξιαρχών Αιγιαλείας και αγ. Λαύρας Καλαβρύτων, σεβαστοί ιερείς
κύριοι Βουλευτές του Ελληνικού Κοινοβουλίου,
κ. Περιφερειάρχα Δυτικής Ελλάδος
Oικοδεσπότη Δήμαρχε κ. Αθ. Παναγόπουλε,
κ. Ζαϊμη, κ. Δεσποτόπουλε, κ. Φωτήλα, κ. Τζαβέλλα από τον Όμιλο απογόνων αγωνιστών 1821 και ιστορικών γενών της Ελλάδος,
Άρχοντες του τόπου
κύριοι επίσημοι, εκπρόσωποι φορέων, αγαπητοί κυρίες και κύριοι.
Αποτελεί μεγάλη τιμή η επιλογή στο πρόσωπό μου, να είμαι ομιλητής στην πρώτη επίσημη πανηγυρική εορταστική εκδήλωση για τη Συνέλευση της Βοστίτσας (Αιγίου) 26-30 Ιανουαρίου του 1821, μετά την πρόσφατη ανακήρυξη της ημέρας (με Π.Δ σε ΦΕΚ ) ώς τοπικής τιμητικής ιστορικής αργίας, σημαντικής για την Ελληνική ιστορία.
Πρόκειται για μιά αναγνώριση που ήρθε ώς αποτέλεσμα πολυετών άοκνων προσπαθειών των Αιγιωτών Λογιών όπως ο Δήμαρχος Γεώργιος Παναγόπουλος, ( θυμίζω το σχετικό βιβλίο του, το γραμματόσημο - αργότερα την τοιχογραφία στη Βουλή κ.ά), από τους οποίους πρωτεργάτες, πήρε τη σκυτάλη και τελικά επιτυχώς ολοκλήρωσε η ΙΛΕΑ με την Πρόεδρό της, καθηγήτρια κ. Βάνα Μπεντεβή, με την αμέριστη συνδρομή των προηγούμενων Δημάρχων, καθώς και των Δημοτικών Συμβουλίων, ήδη από το 1997.
Φυσικά του νυν Δημάρχου κ.Αθ. Παναγόπουλου του Σεβασμιοτάτου Αμβροσίου, τοπικών φορέων και όλων των πνευματικών ανθρώπων της πόλης.
Μαζί με την προσπάθεια της καθιέρωσης του εορτασμού, πρέπει ν’αναφέρω και την σε προηγούμενο χρόνο αναγνώριση της Σημαίας του Ανδρέα Λόντου (κόκκινη με μαύρο σταυρό), ως επίσημο Σύμβολο του Αιγίου.
Οι εθνικές επέτειοι και οι γιορτές μνήμης σαν την σημερινή, κατά την άποψή μου, δεν είναι μόνον ιερατικά μνημόσυνα ούτε ευκαιρία για παρελθοντολαγνεία (περασμένα μεγαλεία και διηγώντας να κλαις).
Αντιθέτως είναι γιορτές αναστοχασμού, αυτοκριτικής και ώθησης με έμπνευση προς το μέλλον, σε μια αγαστή συνεργασία όπου το διαχρονικό «Αξιακό» υφέν συνδέει το παρελθόν, το παρόν και το μέλλον σ’ ένα χωροχρονικό συνεχές.
Σύμφωνα με τους ποιητές Γ.Σαραντάρη και Γ.Σεφέρη :
"... Κατάγομαι από τα παιδικά μου χρόνια/ όπως από μια χώρα .." και
"...πατρίδα, ο τόπος όπου βλάστησαν τα παιδικά μου χρόνια",
η έννοια πατρίδα, είναι αυτή για την οποία αγωνίστηκαν οι πρόγονοί μας , δηλαδή για τις κοινές μνήμες που τους ένωναν σ’ έναν ιστορικό δεσμό, αξιών , «Πιστεύω» και πολιτισμού.
Όταν μετά την επανάσταση του ‘21, προσπάθησαν να οργανώσουν την έννοια πατρίδα γραφειοκρατικά , δηλαδή να την κάνουν Κράτος ελεύθερο, τόσο τα λάθη τους (κυρίως η παθογένεια της δολερής διχόνοιας), όσο και ο εξωτερικός παράγοντας, δεν επέτρεψαν την ορθή διοίκηση αυτού του Κράτους, αλλά την επιβολή μιάς συνεχούς Επιτροπείας και εξάρτησης - Κάτι που δυστυχώς επανέκαμψε την τελευταία 8ετία όπως πασιφανώς βιώνουμε όλοι, καταβάλλοντας εξαντλητικά κοπιαστικές προσπάθειες απεξάρτησης από την Επιτροπεία αυτή.
Η λέξη/ έννοια "Ελευθερία" που βροντοφώναξαν τότε με το διαζευκτικό ή Θάνατος, μάλλον προέρχεται από το ρήμα ἐλεύθω που σημαίνει έρχομαι, πορεύομαι, δηλώνοντας ότι η έννοια Ελευθερία πάντοτε έρχεται και ουδέποτε φτάνει ώς παρούσα, μιάς και είναι διαρκές ζητούμενο σε ατομικό και συλλογικό επίπεδο. Καθόλου αυτονόητη. Διεκδικείται και κατακτάται με αγώνα, ενώ συντηρείται με μεγάλη επαγρύπνηση
Σύμφωνα λοιπόν με την Ελληνική νόηση, η "Ελευθερία" δεν είναι το να μην είσαι σκλάβος ή δούλος, αλλά το να πράττεις εν γένει σύμφωνα με ό,τι σου γεννά έρωτα στην ψυχή σου !!
Δεν αρκεί επομένως το να μην είσαι υπόδουλος για να είσαι ελεύθερος, αλλά πρέπει να βαδίζεις σύμφωνα με ό,τι έρωτα σου προκαλεί, δηλαδή σε ενθουσιάζει, ταράζει την ψυχή σου, σε οδηγεί στη δημιουργία και την υπέρβαση, σε συγκλονίζει.
Ζώντας μία ζωή ρουτίνας και ημίμετρων, ελεύθερος δεν είσαι ποτέ (όπως στις μέρες μας δηλαδή που δεν πράττουμε αυτά που η ψυχή μας θέλει , αλλά αυτά που μας επιβάλλονται και πρέπει, από καταστάσεις, τρίτους μέσα και έξω) Μοιάζει σαν να μην είμαστε ελεύθεροι καταστάσεων, με την αρχική έννοια του όρου, αλλά Liber σύμφωνα με την λατινική λέξη/ έννοια , που ουσιαστικά σημαίνει τον μη δούλο.
*Δεν αναφέρομαι στα ατομικά και Πολιτικά μας δικαιώματα όπως αποτυπώνονται και προστατεύονται από το Σύνταγμα και τους Νόμους, αλλά αναφέρομαι στην ψυχική μας ελευθερία.
Σήμερα ενώπιον σας, θ’ αναφερθώ στο παρελθόν, το παρόν και θα πιθανολογήσω / ευχηθώ/ ονειρευτώ το μέλλον της πατρίδας μας, με αφορμή την επέτειο.
Η εξιστόρηση του τοπικού , αλλά με πανελλήνιο τελικά αντίκτυπο και καθοριστικά σημαντικού για την έκβαση του αγώνα γεγονότος, είναι λίγο πολύ γνωστή στους ιστορικούς ερευνητές αλλά και τους ντόπιους, ενώ σε κάθε περίπτωση έγινε περαιτέρω γνωστή με την αρχικά άτυπη και σήμερα πλέον τυπική, καθιέρωση της εκδήλωσης μνήμης και επομένως, έστω και εάν ισχύει το « επανάληψις μήτηρ μαθήσεως », επέλεξα ν’ αναφερθώ λιγότερα στα γεγονότα, μη επαναλαμβάνοντάς τα λεπτομερώς, (αφού οι ομιλίες αυτού του είδους, δεν είναι μάθημα σε σχολείο), αλλά να επικεντρωθώ στο αποτέλεσμα και τις συνέπειές του, καθώς και στο νόημα που μας παραδίδει .
Δηλαδή θ’ αναφερθώ, στη διαλεκτική, τη σύνθεση μέσα από την τριβή και την αντίθεση της συντηρητικής επιφυλακτικής γνώμης με την ενθουσιώδη ορμή.
Θα επικεντρωθώ, στο διαχρονικό μήνυμα της ομόνοιας , της ενότητας και της αποφυγής της διχόνοιας της δολερής, όπως γράφει και ο Διονύσιος Σολωμός.
Με το που μπήκε το 1821, τα πάντα σηματοδοτούσαν το ξέσπασμα ενός ακόμα επαναστατικού κινήματος των Ελλήνων στα χρόνια της οθωμανοκρατίας.
Η απόφαση για επανάσταση από τη Φιλική Εταιρία, η σύναξη στη Βοστίτσα ( Αίγιο ) τον Ιανουάριο, η επανάσταση του Υψηλάντη στη Μολδοβλαχία το Φεβρουάριο και η απασχόληση των στρατευμάτων του Χουρσίτ Πασά στα Γιάννενα ενάντια στον στασιαστή Αλή Πασά, έδιναν την κατάλληλη ευκαιρία για να ξεσηκωθεί ο Μοριάς.
Θα παραθέσω εν συντομία τη θέση μου, για τη σημασία της «Συνέλευσης της Βοστίτσας» την οποία δημοσίως , προφορικά και εγγράφως, έχω θεωρήσει ώς : «το τελευταίο προεπαναστατικό και ταυτόχρονα το πρώτο Πολιτικό Επαναστατικό γεγονός του αγώνα του 1821» , συμφωνώντας απόλυτα με τον καθηγ. Βασ. Σφυρόερα.
Σκοπός της ήταν, η οργάνωση και ο προσδιορισμός του χρόνου εκδήλωσης της επανάστασης στο Μοριά την Ανοιξη του 1821.
Ως δικαιολογία της Συνέλευσης, προς τους Οθωμανούς, δόθηκε , η τάχα κτηματική διαφορά μεταξύ των ιερών μονών Ταξιαρχών και Μ.Σπηλαίου..
Η συνέλευση, για να λυθούν οι υποτιθέμενες κτηματικές διαφορές των ιερών μονών, γινόταν κάθε μέρα σε διαφορετικό σπίτι ή χώρο όπως ήταν οι οικίες των: Ανδρέα Λόντου, Αλέξανδρου Δεσποτόπουλου και Άγγελου Μελετόπουλου, καθώς και σ’ένα ναϊδριο.
Οι συζητήσεις, δεν αφορούσαν τις δήθεν κτηματικές διαφορές, αλλά τα της Επανάστασης και άρχισαν μετά την άφιξη του Φιλικού και ορμητικού Γρ. Δικαίου / Παπαφλέσσα ως εκπροσώπου του Υψηλάντη και της Φιλικής Εταιρίας. Στη Συνέλευση πήραν μέρος πολλοί κληρικοί από όλη την Πελοπόννησο, όπως και πρόκριτοι από τις επαρχίες Πατρών, Βοστίτσας και Καλαβρύτων. Πρόεδρος της Συνέλευσης ορίστηκε ο Παλαιών Πατρών Γερμανός . Ο Παπαφλέσσας, ήταν ο εισηγητής της Φιλικής εταιρίας, ενώ σώζονται τα ονόματα των παρευρισκομένων: Χριστιανουπόλεως Γερμανού Ζαφειρόπουλου, με τον Πρωτοσύγκελό του Αμβρόσιο Φραντζή, ο Νικόλαος και Ανδρέας Λόντος . Ο Ασημάκης και ο Ανδρέας Ζαΐμης. Ο Ανδρέας Χριστόδουλος ή Χριστοδούλου. Ο Σωτήρης Χαραλάμπης. Ο Επίσκοπος Κερνίκης Προκόπιος. Ο Ηγούμενος του Μεγάλου Σπηλαίου Ρεγκλής ή Μπόχαλης. Ο Ιερομόναχος Ιερόθεος. Ο Ιωάννης Παπαδιαμαντόπουλος, ο Λέων Μεσσηνέζης., ο Ιωάννης Παπαδόπουλος, ο Ασημάκης Φωτήλας, ο Σωτήριος Θεοχαρόπουλος, ο Επίσκοπος Μονεμβασίας Χρύσανθος κ.ά
Σε παλαιότερη ομιλία μου σε εκδήλωση της ΙΣΤΟΡΙΚΗΣ –ΛΑΟΓΡΑΦΙΚΗΣ ΕΤΑΙΡΕΙΑΣ ΑΙΓΙΑΛΕΙΑΣ ( ΙΛΕΑ ), απαντώντας σε ερώτηση ακροατή ( του κ. Κολλιόπουλου, που υποστηρίζει ότι η Συνέλευση έγινε και στον Αϊ –Γιώργη στην Τέμενη ), αναφορικά με το ποια είναι η γνώμη μου για τη μυστική Συνέλευση της Βοστίτσας, είχα αναφέρει : «Είναι η πρώτη πολιτική πράξη των Ελλήνων, που καθόρισε και την επίσημη έναρξη του Αγώνα, σύμφωνα με τη θέληση των Φιλικών και θ’ αναφέρω παρακάτω ακριβώς τι αναφέρει ο Αλ. Δεσποτόπουλος:
…Οι πρόκριτοι αποφάσισαν, να στείλουν τον Ιωάν.Παπαρρηγόπουλον να πληροφορηθούν αν ο Τσάρος θα τους βοηθούσε, αν επαναστατούσαν και παρεδέχθησαν ως ημέρα εξεγέρσεως την 25ην Μαρτίου, αν οι απαντήσεις ήσαν ευνοϊκαί, ή την 23ην Απριλίου αν θα αργούσαν. Αλλιώς την 21ην Μαΐου. Απεφάσισαν ακόμη, στην Βοστίτσαν αν η τουρκική διοίκησις μάθαινε τα τεκταινόμενα και τους προσκαλούσε στην Τρίπολη να μην πάνε σύμφωνα με το άρθρο ΙΑ των πρακτικών της Συνέλευσης,- που δυστυχώς δεν σώζονται ».
Επομένως πρόκειται για γεγονός ιστορικό, πανελλήνιο, (όχι μόνο τοπικό), με ιδιαίτερο ιστορικό βάρος, αφού σε αυτήν συμμετείχαν πολλοί ex officio εκπρόσωποι των Ελλήνων του Μοριά , αλλά και μέλη της Φιλικής Εταιρίας.
Τα παραπάνω, μας μαρτυρούν κάτι πολύ σημαντικό :
Πως παρά τις αντεγκλήσεις, τις διαφορές, τις επιφυλάξεις των συμμετεχόντων, της «πλαστογραφίας εγγράφων» από τον Παπαφλέσσα / Γρ.Δικαίο, - για να τους παρασύρει σε άμεση επανάσταση - , τελικώς, η μυστική αυτή σύναξη, με τον άκρως πολιτικό της χαρακτήρα, πέτυχε το σκοπό που έγινε, μιάς και , παρά τις επιφυλάξεις και τις βαθιές αντιθέσεις τους, όλοι οι συμμετέχοντες είχαν μιά κοινή πεποίθηση πως : ΔΕΝ πάει άλλο.
Δεν ξέραν ακριβώς τι θα έρθει ( καταστροφή ή ελευθερία και άραγε τι είδους Ελευθερία ; ) , ήξεραν όμως πως δεν ήθελαν άλλο απ’ αυτό που βίωναν . Θέλησαν λοιπόν από κοινού να δώσουν χώρο, να γεννηθεί το νέο και εναντιώθηκαν με τίμημα τη ζωή τους στο παλαιό δυναστικό.
Η Συνέλευση, δεν φανερώθηκε, δεν προδόθηκε, - άν και οι οθωμανοί αμέσως υποψιάστηκαν τι δρομολογούσε - , οργάνωσε την επανάσταση στο Μοριά και κυρίως την υλοποίησε και ολοκλήρωσε επιτυχώς.
Την τοπική , αλλά τελικά πανελλήνιας εμβέλειας, σημαντική αυτή Πολιτική πράξη, που συνδέεται όμως με το σύνολο του αγώνα του ’21, προσπαθούμε κάθε χρόνο να την θυμόμαστε, προκειμένου να λάβουμε τα βαθύτερα νοήματα, - όχι γιατί μας γεμίζει εγωϊστική υπερηφάνεια, αλλά κυρίως γιατί αποτελεί ισχυρό θεμέλιο στην οικοδόμηση του πανελλήνιων διαχρονικών αγώνων και μας ενώνει, παραδειγματίζοντάς μας για την κράση , το ήθος και το ύφος των ανθρώπων - .
Είναι μιά στιγμή που πρέπει στις μέρες μας να την ζήσουμε στην έντονη προβολή της.
Γεγονότα σαν αυτό που τιμούμε σήμερα, ανορθώνουν το πνεύμα και την ψυχή, σε κάνουν να αιτείσαι και να αξιώνεις την αξιοπρέπειά σου. Σε παραδειγματίζουν.
Η σύγχυση, η απαξίωση και αποδόμηση των διαχρονικών παραδοσιακών αξιών που μέχρι πρόσφατα λειτούργησαν ως συνεκτικός κρίκος της κοινωνίας, οι σημερινοί οικονομικοί δείκτες που θέλουν τον άνθρωπο ως απλή οικονομική φορολογική μονάδα, υπήκοο (υπό + ακούω ) και όχι ενεργό Πολίτη είναι τα σύγχρονα όπλα καταλύσεως της «Σεφερικής» έννοιας πατρίδας.
Τότε οι πρόγονοί μας έμειναν ρεαγιά(δες) χωρίς δικό τους κράτος, αλλά με πατρίδα (δηλ. παράδοση όπως λέει ο Σεφέρης και ο ποιητής Σαραντάρης ) και γι’ αυτό επέζησαν.
Σήμερα παρότι έχουμε Κράτος, φαίνεται να χάνουμε την κοινωνική μας συνοχή, δηλ. την έννοια πατρίδα και γι’ αυτό πρώτη φορά στην ιστορία ίσως κινδυνεύουμε πραγματικά. Πέραν από ατομικά συμφέροντα και κόμματα, πρέπει να λειτουργήσουμε συλλογικά, συναινετικά και με όραμα προοπτικής και αξιοπρέπειας παραλείποντας τη διχόνοια, απομονώνοντας τους ακραίους ένθεν και ένθεν (εθνικιστές ή αποδομητές) αναζητώντας την Αριστοτελική Μεσότητα, αφήνοντας πίσω την Υβρι είτε κατ’ έλλειψιν, είτε καθ’ υπερβολήν .
Η σημερινή εκδήλωση είναι ένα παράδειγμα τέτοιας ομοψυχίας και γι’ αυτό πάντα επίκαιρη.
Επειδή λοιπόν οι πρόγονοί μας ήταν συνεχιστές των παλαιών προσταγών και νοημάτων, εμείς δε ως απόγονοι δεν μπορούμε ν’ αφήσουμε να περιπέσουμε σε καθεστώς ηθελημένης ανελευθερίας, οφείλουμε ως θεματοφύλακες, της παράδοσης της ελευθερίας, να κρατήσουμε τη σκυτάλη της συνέχειας ενστερνιζόμενοι τις αξίες που υπηρετεί το γένος μας διαχρονικά, για να μην περιπέσουμε σε μη αναστρέψιμες καταστάσεις απώλειας ατομικής και συλλογικής αξιοπρέπειας και Ελευθερίας.
Εξοχότατε κ. Πρόεδρε της Ελληνικής Δημοκρατίας
Σεβασμιώτατοι ,
ως ταπεινός Πολίτης αυτής της χώρας, σας ζητώ να διαφυλάξετε και προστατεύσετε το έθνος , το γένος , από τον “κακό του εαυτό”, τη διχόνοια .
Σας ευχαριστώ .
Δεν υπάρχουν σχόλια
Σημείωση: Μόνο ένα μέλος αυτού του ιστολογίου μπορεί να αναρτήσει σχόλιο.