Ο Αθωνίτης Πατριάρχης του Γένους & Μέγας Εθνοϊερομάρτυς Άγιος Γρηγόριος ο Ε΄ Μοναχού ΜΑΞΙΜΟΥ Ιβηρίτου-Νικολόπουλου Άγιο...
Ο Αθωνίτης Πατριάρχης του Γένους & Μέγας Εθνοϊερομάρτυς
Άγιος Γρηγόριος ο Ε΄
Μοναχού ΜΑΞΙΜΟΥ Ιβηρίτου-Νικολόπουλου
Άγιον Όρος - Άθω
Βιβλιοπαρουσίαση: Από τον Κωνσταντίνο Νικολόπουλο-Καμενιανίτη, Λογοτέχνη-Συγγραφέα, τ. Αντιπρόεδρο της Ενώσεως Ελλήνων Λογοτεχνών και Αντιδήμαρχο Πολιτισμού στον πρώην Δήμο Αροανίας Καλαβρύτων.
«Ἐξηρεύξατο ἡ καρδία μου λόγον ἀγαθόν, λέγω ἐγὼ τὰ ἔργα μου …..ἡ γλῶσσά μου κάλαμος γραμματέως ὀξυγράφου». (Ψαλ. 44,2)
….Από την γεμάτην ιερά αισθήματα καρδίαν μου-μετά την ανάγνωση του προαναφερομένου βιβλίου- υπερεξεχείλισε και εξεπήγασε λόγος ίνα εκφράσει τούτα τοις εντευξομένοις.
Ευρισκόμενος μπροστά σε ένα μνημειώδες ιστορικό θησαύρισμα, (εξακοσίων σελίδων) που συνέγραψε ο Οσιολογιότατος Μοναχός Γ. Μάξιμος Ιβηρίτης-Νικολόπουλος, εκ Καμενιάνων Καλαβρύτων, καταλαμβάνομαι από δέος και συγκίνηση, για όσα σε αυτό αποθησαύρισα. Η γλώσσα μου θα προσπαθήσει να μεταβληθεί εις πένναν ταχογράφου γραμματέως, δια να εκφράσει τα ιερά συναισθήματα της καρδίας μου, τόσον για το συγγραφικόν τούτο μεγαλούργημα του Γ. Μαξίμου για τον ένδοξο Πατριάρχη της ρωμιοσύνης Άγιο Γρηγόριο τον Ε΄, καθώς και για τα όσα προσέφερε η Αγία τούτη μορφή του Γένους μας στην Ελευθερία της πατρίδας μας το 1821.
Ανάμεσά τους ο ηρωικός ιερομάρτυρας και εθνομάρτυρας άγιος Γρηγόριος Ε΄ .
Το αγιασμένο τούτο τέκνο της Δημητσάνας της Πελοποννήσου-εξορισθείς δύο φορές από την πατριαρχία-έμελε όμως να βρεθεί στην κατάλληλη στιγμή εκεί στη Βασιλεύουσα, για να κατευθύνει προς την ανάστασή του το ημιθανές Ελληνικόν έθνος.
Ο μακάριος λοιπόν και τρισένδοξος καλλίνικος της Ελευθερίας ιεροφάντης, ο «Πρόεδρος της Ρωμιοσύνης και μέγιστος Προστάτης της Ορθοδοξίας», κατά τον μέγα ρήτορα Κωνσταντίνο Οικονόμο, καθ’ όλον τον βίον του ειργάζετο και ενήργει μετά μεγάλης εχεμυθείας δια την εκ της επιθανατίου κλίνης ανέγερση του δούλου Έθνους.
Κατά την πρώτη και δεύτερη εξορία του ο Άγιος Γρηγόριος ο Ε΄, διέμενε στην Ι. Μονή Ιβήρων του Αγίου Όρους και στον υπερκείμενο εκεί λόφο όπου ευρίσκεται το κάθισμα του Προφήτου Ηλιού. Εκεί ήταν το κέντρο όλης της εθνικής Κινήσεως, όπως τεκμηριωμένα καταγράφει ο Γ. Μάξιμος στο εν λόγω βιβλίο. Εκεί καταστρώθηκαν πολλά σχέδια για την έναρξη του Αγώνα και παρέλασαν πολλοί αγωνιστές για να λάβουν τις ανάλογες κατευθύνσεις.
Ο ίδιος ο Εθνεγέρτης Π. Π. Γερμανός-συμπατριώτης και αρχιδιάκονος αρχικά του Αγίου Γρηγορίου του Ε΄- διέμενε μαζί του πριν αποσταλεί στο Μοριά ως έξαρχος Πελοποννήσου και Μητροπολίτης Π. Πάτρας, για να προετοιμάσει τον μεγάλο ξεσηκωμό και να υψώσει πρώτος στην Άγια Λαύρα το λάβαρο του αγώνα.
ΣΎΝΔΕΣΗ ΤΟΥ Γ. ΜΑΞΙΜΟΥ ΜΕ ΤΟ ΚΕΛΙΟΝ ΤΟΥ ΠΡΟΦΗΤΟΥ ΗΛΙΟΥ ΚΑΙ ΤΟΝ ΑΓΙΟ ΓΡΗΓΟΡΙΟ ΤΟΝ Ε΄.
Ο χώρος ήταν μισοερειπωμένος και δασωμένος. Ο ίδιος έγινε τακτικός επισκέπτης προς ευπρεπισμό του χώρου και για την πλήρη αποκατάσταση των κτηρίων. Όμως εκεί του γεννήθηκε ο ιερός πόθος να φτιάξει ναό δια ιδίων χειρών του, (λόγω& κόστους), προς τιμήν του Εθνοϊερομάρτυρος Γρηγορίου του Ε΄. Οι συνθήκες δύσκολες, το εγχείρημα τολμηρότατο, αλλά ο σκοπός επετεύχθη με θαυμαστό τρόπο. Ο Γ. Μάξιμος εργαζόμενος ακούραστα επί μια εξαετία κατάφερε να φτιάξει ένα σπουδαίο ναό, αληθινό κομψοτέχνημα, (μοναδικός εν Ελλάδι) προς τιμήν του Αγίου. Έτσι το 1986 έγιναν τα εγκαίνια του ναού με λαμπρές εκδηλώσεις. Παράλληλα, έγινε συγγραφή σπουδαίου βιβλίου από τον λόγιο και πολυγραφότατο μοναχό, για να αναδεχθεί το μέγεθος και η αγιότης του Πατριάρχη της Ρωμιοσύνης και να δοθεί απάντηση στους βέβηλους αποδομητές της Ελληνικής ιστορίας και τους πολέμιούς του.
Μετά τα ανωτέρω προαναφερθέντα προς πλήρη ενημέρωση των αναγνωστών, επανέρχομαι στο παρόν περισπούδαστο βιβλίο με τον τίτλο, «Ο Αθωνίτης Πατριάρχης του Γένους & Μέγας Εθνοϊερομάρτυς Άγιος Γρηγόριος ο Ε΄», εμπλουτισμένο με σπάνια ντοκουμέντα, έγγραφα και στοιχεία που ήρθαν τα τελευταία χρόνια στο φως και αποδεικνύουν πως τούτος ο λαμπρός Πατριάρχης ήταν πράγματι καθοδηγητής της μεγάλης Ιδέας, αλλά παράλληλα και ο αρχηγός της όλης εθνικής Κινήσεως που οδήγησε στην απελευθέρωση.
Συγκεκριμένα: Όπως καταγράφει και διανθίζει με φωτογραφικό υλικό ο Γ. Μάξιμος, βρέθηκε εγγύς του Πατριαρχείου, η αίθουσα μυστικών συνεδριάσεων του ιδίου του Πατριάρχη μετά της Φιλικής Εταιρίας, στην πόρτα της οποίας ήταν χαραγμένο το μονόγραμμά του.
Μνημειώδεις είναι και οι καταγραφές των διαταγών παύσης του Πατριάρχη, η απόφαση για τον απαγχονισμό του και πολλά άλλα που καταγράφονται στο παρόν βιβλίο, δείγματα των οποίων αναφέρουμε κατωτέρω.
« …….Αλλ’ ο άπιστος Έλλην Πατριάρχης, όστις όμως έδωκε προηγουμένως τοσαύτα αφοσιώσεως δείγματα, δεν ηδυνήθη να μη συμμεθέξη νυν εις τας στάσεις και την επανάστασιν του έθνους αυτού, επιχειρισθείσαν υπό διαφόρων διεφθαρμένων ανθρώπων, επιλαθομένων εαυτών και παρασυρομένων υπό διαβολικών και χιμαιρικών ιδεών χρέος δε αυτού ην, όπως διδάξη τους αμαθείς, ότι προέκειτο ενταύθα περί επιχειρήσεως ματαίας, ουδέποτε δυναμένης ίνα πραγματοποιηθή, επειδη τα κακα σχέδια ουδέποτε θριαμβεύουσι κατα της μωαμεθανικης ισχύος και θρησκείας, λαβουσών την ύπαρξιν αυτών παρά του θεού από χιλίων και πλέον ετών, και διατηρηθησομένων μέχρι της τελευταίας κρίσεως, ως βεβαιεί ημάς ο ουρανός δια αποκαλύψεων και θαυμάτων. Εν τούτοις ένεκα της διαφθοράς της καρδίας αυτού ου μόνον δεν εγνωστοποίησεν, ουδ’ ετιμώρησε τους απλούς ανθρώπους, οίτινες επλανήθησαν, αλλά, κατά πάσαν πιθανότητα, αυτός ο ίδιος μετέσχε κρυφίως ως αρχηγός της επαναστάσεως….»
Ας δούμε και το παρακάτω σημείωμα (γιαφτά), το οποίο κρέμασαν στο λαιμό του οι τούρκοι κατά την ημέρα του απαγχονισμού του.
«…. Άλλ’ αντί να δαμάση αυτούς, και πρώτος αυτός να επανέλθη εις το χρέος αυτού, αυτός ο άπιστος υπήρξεν υπέρ πάντα άλλον ο άξων πασών των αταξιών, των μέχρι του δεδιαταραξασών την κοινήν ησυχίαν, επείσθημεν, ότι και αυτός εγεννήθη εις Πελοπόννησον, και ότι συμμετέσχε πασών των βιαίων πράξεων, ας τινές υπήκοοι πεπλανημένοι έπραξαν εκεί και εις την επαρχίαν των Καλαβρύτων. Ούτω λοιπόν αυτός ο ίδιος υπήρξεν αίτιος της εξοντώσεως και της απωλείας, ην βεβαίως θέλουσιν υποστεί τη βοήθεια του Θεού. Επειδή δε επείσθημεν απανταχόθεν περί της προδοσίας αυτού ου μόνον κατά της υψηλής Πύλης, αλλά και κατά του ιδίου αυτού έθνους, αναγκαίον κατέστη, όπως αφαιρεθή το σώμα του από της γης και δια τούτο απηγχονίσθη, ίνα χρησιμεύση εις παράδειγμα δια τους λοιπούς.»
Ο απαγχονισμός του όμως απ τους τούρκους έφερε τα αντίθετα αποτελέσματα από εκείνα που προσδοκούσαν. Το μαρτύριό του, η αγχόνη του, έγιναν βρόγχος στο λαιμό των ίδιων των τούρκων και ατσάλωσαν τα σπαθιά των Ελλήνων που έφεραν την πολυπόθητη λευτεριά.
Ο παρουσιαζόμενος από την ταπεινότητά μου μνημειώδης τούτος θησαυρός, που τοποθετεί σε νέα βάση και αναθεωρεί τα όσα μέχρι σήμερα γνωρίζαμε, δίνει νέο φως στην ιστορία μας, στην ιστορία γύρω απ το εικοσιένα. Είναι μια φωνή που έρχεται από το Περιβόλι της Παναγίας, από ένα μεγάλο, σύγχρονο και συγχρόνως ταπεινό λόγιο της Αγιώνυμης Πολιτείας του Άθω, τον μοναχό Μάξιμο Ιβηρίτη (Νικολόπουλο), μέσα από μια πρωτότυπη και εξόχως ιστορική και επιστημονική εργασία και συγγραφή.
Κοσμείται παράλληλα με σπάνιο φωτογραφικό υλικό, έγγραφα και μαρτυρίες, με ποιήματα κορυφαίων ποιητών, καθώς και της εμής ελαχιστότητος, το οποίον παραθέτω ευλαβούμενος τα μέγιστα τον Άγιο Γρηγόριο τον Ε΄.
Ποίημα Κωνσταντίνου Νικολόπουλου-Καμενιανίτη
ΣΤΟΝ ΕΘΝΟΊΈΡΟΜΑΡΤΥΡΑ ΓΡΗΓΟΡΙΟ ΤΟΝ Ε΄
Στην όμορφη πατρίδα μας
που πάντα ο ήλιος λάμπει,
που πρασινίζουν τα βουνά
κι ανθοβολούν οι κάμποι.
Που κάποτε σκλαβώθηκε
για τετρακόσια χρόνια
κι οι Έλληνες εζήσανε
στη μαύρη καταφρόνια.
Ποτάμια αίμα χύσανε,
τότε οι πρόγονοί μας,
για να ’μαστε περήφανοι
και λεύτεροι στη γη μας.
Το τίμημα της λευτεριάς
πλήρωσ’ ο Πατριάρχης,
ο μάρτυρας Γρηγόριος,
του γένους ο Εθνάρχης.
Τα βλογημένα ράσα του
συρθήκανε στο χώμα,
τυλίγοντας μη μιασθεί
και τ’ άψυχό του σώμα.
Τι κι αν οι χρόνοι πέρασαν
κι αν οι καιροί διαβήκαν
και τ’ αγιασμένα χείλη
του για πάντα βουβαθήκαν;
Στη λευτεριά του γένους μας
χάρισε τη ζωή του,
μιας και στον Πλάστ’ είχε δοθεί
αιώνια η ψυχή του.
Μα μεις βαθιά στη μνήμη μας
αιώνια θα κρατάμε,
«του Πατριάρχη το σχοινί
ποτέ δε λησμονάμε».
Κοσμείται επιπλέον με το μελοποιημένο από τον μουσικολογιότατο Παπαχρήστο Κυριακόπουλο, και από την ελαχιστότητά μου στιχουργηθέν τραγούδι για τον ένδοξο πρόγονό μου και Οπλαρχηγό του 1821 Ξενοχρήστο Καμενιανίτη-Νικολόπουλο.
Επανέρχομαι στην πολυσήμαντη αυτή επιστημονική εργασία του Γ. Μαξίμου Ιβηρίτου, την οποία μάλιστα –πέρα απ τον Πανοσιολογιότατο ηγούμενο της Ι. Μονής Ιβήρων Αρχιμανδρίτη Ναθαναήλ- προλογίζει με τα καλύτερα και επαινετικότερα λόγια η Α.Θ.Π. ο Οικουμενικός Πατριάρχης κ. κ. Βαρθολομαίος, για να συμπληρώσω πως αισθάνομαι βαρύ στις πλάτες μου το φορτίο της κριτικής παρουσίασης από την μεριά μου. Κατόπιν τούτου δεν θα επεκταθώ περαιτέρω στην ανάλυση του έργου, αλλά θεωρώ σκόπιμο να παραθέσω εδώ μικρό απόσπασμα από τον προαναφερόμενο υπέροχο Πρόλογο του Οικουμενικού μας Πατριάρχη κ. κ. Βαρθολομαίου, εις τον οποίον υπάγεται διοικητικά το Άγιον Όρος.
« …. Τω Οσιωτάτω Μοναχώ Μαξίμω Ιβηρίτη, τέκνω της ημών Μετριότητος εν Κυρίω αγαπητώ, χάριν, ευλογίαν και έλεος παρά του παναγάθου Θεού.
….Επαινούμεν την πολυετή προσπάθειαν της υμετέρας Οσιότητος να ερευνήσητε επισταμένως τα περί τον Οικουμενικόν Πατριάρχην Γρηγόριον τον Ε΄. Το πολυσέλιδον ανά χείρας βιβλίον, το οποίον κοσμείται με σπάνιον φωτογραφικόν υλικόν και αποτελεί δι’ υμάς έργον ζωής, παρουσιάζει τον βίον και την δράσην του Πατριάρχου από την παιδικήν ηλικίαν μέχρι την μαρτυρικήν τελευτήν αυτού την 10ην Απριλίου 1821, και την απήχησην αυτής εις την Ελλάδα, εις την Δυτικήν Ευρώπην και Ρωσίαν.
….Προσφυέστατα η υμετέρα Οσιότης επιδεικνύει ιδιαίτερον ενδιαφέρον δια την πολιτείαν του Εθνοϊερομάρτυρος Γρηγορίου του Ε΄ εν Άθω, όπου διέμεινε επί 16 έτη ως υπερώριος Πατριάρχης.
…. Επί δε τούτοις συγχαίροντες την υμετέραν αγαπητήν Οσιότητα δια την αφιέρωσιν της ζωής αυτής εις την μελέτην της προσωπικότητος και του έργου του Εθνοϊερομάρτυρος Γρηγορίου του Ε΄ και δια το αξιόλογον μετά χείρας βιβλίον, και εκτιμώντες μεγάλως την υιϊκήν αφοσίωσην προς την Μητέρα Εκκλησίαν, απονέμομεν τας πατρικάς ευχάς και την Πατριαρχικήν ημών ευλογίαν και επικαλούμεθα εφ’ υμάς την ζείδωρον χάριν και το αμέτρητον έλεοςτου παντεπόπτου, πανοικτίρμονος και πανδώρου Θεού».
Υποκλινόμενος ο γράφων…στην γραφίδα, το ιστορικό και ερευνητικό έργο του Γ. Μαξίμου, εύχομαι την κατ’ άμφω υγείαν αυτού και την παρά Κυρίω ευλογία και μακροημέρευση.
Κωνσταντίνος Νικολόπουλος-Καμενιανίτης
Δεν υπάρχουν σχόλια
Σημείωση: Μόνο ένα μέλος αυτού του ιστολογίου μπορεί να αναρτήσει σχόλιο.