Και τα άτομα με αναπηρία στο Χιονοδρομικό Κέντρο Καλαβρύτων με απόφαση του Περιφερειακού Συμβουλίου Δυτικής Ελλάδας

Η αναβάθμιση, η βελτίωση και ο εκσυγχρονισμός των εγκαταστάσεων του Χιονοδρομικού Κέντρου Καλαβρύτων αποτελεί, αναμφίβολα, όχι μόνο μία α...

Η αναβάθμιση, η βελτίωση και ο εκσυγχρονισμός των εγκαταστάσεων του Χιονοδρομικού Κέντρου Καλαβρύτων αποτελεί, αναμφίβολα, όχι μόνο μία από τις μεγαλύτερες παρεμβάσεις σε πανελλήνια κλίμακα σε ό, τι αφορά το πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων αλλά αναμένεται να προσδώσει αναπτυξιακή ώθηση στο νέο μοντέλο τουριστικού προϊόντος, αυτό του προσβάσιμου τουρισμού. 

Η απόφαση του Περιφερειακού Συμβουλίου Δυτικής Ελλάδας για την βελτίωση της ποιότητας των παρεχόμενων υπηρεσιών στους επισκέπτες του χιονοδρομικού κέντρου Καλαβρύτων υλοποιείται μέσω του ανασχεδιασμού και της αναβάθμισης του δικτύου των αναβατήρων και της χωρικής οργάνωσής τους με οριστική εξασφάλιση χρηματοδότησης ύψους 20 εκατομμυρίων ευρώ. Στην εν λόγω μελέτη, εντάσσεται σχετική μέριμνα για την προσβασιμότητα των εμποδιζόμενων ατόμων- επισκεπτών του χιονοδρομικού κέντρου όπως τα άτομα με αναπηρία, οι ηλικιωμένοι, οι έγκυες γυναίκες κ.τ.λ.

Ο ανασχεδιασμός του δικτύου των αναβατήρων και της καλύτερης χωρικής τους οργάνωσης ( βελτίωση του αναβατήρα «Αχιλλέα» με 8θέσια κλειστά οχήματα και 6θέσιες καρέκλες & αναβάθμιση του εναέριου αναβατήρα «Στύγα» με 8θέσια κλειστά οχήματα και 4θέσιες καρέκλες, κατάλληλα για άτομα με αναπηρία) αλλά και η διαμόρφωση του περιβάλλοντα χώρου των σταθμών (αντιανεμικά, χιονοπαγίδες, ράμπες προσέλευσης και αναχώρησης χιονοδρόμων, διαμορφώσεις διευκόλυνσης της κυκλοφορίας πεζών, βάσεις και γεφυρώσεις στοιχείων της εγκατάστασης)  αναμένεται να προσελκύσει ποικίλες κοινωνικές ομάδες προσδίδοντας ανταγωνιστικό πλεονέκτημα στους επαγγελματίες της τουριστικής βιομηχανίας. Η απόφαση αυτή, από την Περιφέρεια Δυτικής Ελλάδας, θα αναβαθμίσει παράλληλα και την περιοχή των Καλαβρύτων, καθιστώντας την πολιτιστικό και τουριστικό προορισμό και για τα άτομα με αναπηρία.

Εμβαθύνοντας στο μοντέλο του προσβάσιμου τουρισμού, σε γενικότερα πλαίσια, θα μπορούσε κανείς να προσδώσει τους χαρακτηρισμούς «ευκαιρία» και «πρόκληση». Ο προσβάσιμος τουρισμός αποτελεί μία χρυσή ευκαιρία στους τομείς της τουριστικής βιομηχανίας, λαμβάνοντας υπόψη πως σε ευρωπαϊκό επίπεδο, σύμφωνα με το Ευρωπαϊκό Δίκτυο για τον Προσβάσιμο Τουρισμό, υπολογίζεται ότι  πάνω από 50 εκατομμύρια καταναλωτές με αναπηρία, χωρίς να συνυπολογίζονται οι συνοδοί τους, θα μπορούσαν να ταξιδέψουν ετησίως και να χρησιμοποιήσουν τις τουριστικές υποδομές στη χώρα μας, εάν αυτές ήταν προσβάσιμες.

Πρόκληση αποτελεί η αλλαγή της υφιστάμενης νοοτροπίας ορισμένων επιχειρηματιών αναφορικά με τους προβληματισμούς τους για το κόστος μιας τέτοιας επένδυσης και το χρόνο απόσβεσης αλλά και εκ μέρους της Πολιτείας για τη διαμόρφωση των κατάλληλων μηχανισμών πιστοποίησης της προσβασιμότητας των τουριστικών υποδομών και τον συστηματικό έλεγχο αυτών. Θεωρώ πως δεν πρόκειται για ζήτημα κόστους αλλά τεχνογνωσίας και συνείδησης.

Πρέπει όλοι πρώτα να αναρωτηθούμε με ποιόν τρόπο θέλουμε να διαμορφώσουμε μια πραγματικά βιώσιμη πόλη, ένα ασφαλές και προσεγγίσιμο περιβάλλον από και για όλους. Όταν  έχει διαμορφωθεί η κατάλληλη συνείδηση (απ’ όλα τα στρώματα της κοινωνίας) επέρχεται και η κατάλληλη στοχοθεσία για την υλοποίηση αυτού του οράματος.

Η φιλοσοφία του καθολικού σχεδιασμού συμπυκνώνεται στο ότι κύριος αποδέκτης του δομημένου περιβάλλοντος είναι ο χρήστης και συνεπώς η κατασκευή κάθε χώρου έχει στόχο την εξυπηρέτηση του μεγαλύτερου δυνατού αριθμού χρηστών.  Η εξασφάλιση της ελεύθερης και απρόσκοπτης πρόσβασης κάθε ατόμου με αναπηρία σε όλες τις συνιστώσες της ανθρώπινης δραστηριότητας είναι το ιδανικότερο μέσο ώστε να αρθεί  το τείχος των προκαταλήψεων απέναντί τους και να μετατραπούν από αποδέκτες οίκτου σε αυτενεργά και διεκδικητικά κύτταρα της κοινωνίας. Η προσβασιμότητα αποτελεί αναφαίρετο δικαίωμα κάθε ανθρώπου και είναι αλληλένδετη με τις βαθύτερες έννοιες της κοινωνικής συμμετοχής, της κοινωνικής ένταξης, της δυνατότητας της προσωπικής επιλογής και της αυτόνομης διαβίωσης. 

Στην Ελλάδα του 2019, τα κριτήρια για το σχεδιασμό που θα σέβεται τις ιδιαιτερότητες των ατόμων έχουν καθοριστεί. Ωστόσο, η υιοθέτηση και η αναμόρφωση των κριτηρίων αυτών για την καλύτερη εξυπηρέτηση των χρηστών, αποτελούν τη νέα πρόκληση για τη σύγχρονη, διαρκώς εξελισσόμενη κοινωνία. Παρόλα αυτά, η μικρομεσαία επιχειρηματικότητα στον τουρισμό από νέους και καινοτόμους ανθρώπους , προσπαθεί να βρει νέες αγορές που θα επιμηκύνουν την τουριστική περίοδο και προσανατολίζεται στον προσβάσιμο τουρισμό με ηθικό προσανατολισμό.

Κρίνεται επομένως, επιτακτική ανάγκη, η ανάπτυξη των πάσης φύσεως προσβάσιμων τουριστικών υπηρεσιών λαμβάνοντας υπόψη την αλυσίδα: μεταφορές,  διαμονή, εστίαση, επικοινωνία και πληροφόρηση. Με άλλα λόγια, το προσβάσιμο δωμάτιο σε μια ξενοδοχειακή μονάδα δεν επαρκεί όταν δεν υπάρχει δυνατότητα μετακίνησης σε αυτό ή συμμετοχής σε όλες τις δραστηριότητες της επισκέψιμης περιοχής. Πρόκειται δηλαδή για τη διαμόρφωση μια ολοκληρωμένης και συνάμα εξατομικευμένης στρατηγικής σε ζητήματα προσβασιμότητας.

Ολοκληρώνοντας, η πρόσβαση στον τουρισμό είναι δικαίωμα για όλους, όπως έχει διασφαλιστεί και με την Σύμβαση των Η.Ε. για τα Δικαιώματα των Ανθρώπων με Αναπηρίες. Υπάρχει ωστόσο ακόμα αρκετός δρόμος για την υλοποίηση των στόχων της Σύμβασης και περισσότερο για την κάλυψη του κενού μεταξύ των αναγκών προσβασιμότητας και της πρόσβασης που ήδη προσφέρεται.

Το μοντέλο του προσβάσιμου τουρισμού αποτελεί μια καταγεγραμμένη τάση στο τουριστικό γίγνεσθαι. Είναι στο χέρι μας να θεμελιώσουμε μια κοινωνία φιλόξενη για κάθε άνθρωπο, σε όλες τις ηλικίες και σε όλες τις καταστάσεις της ζωής του.

Αντώνης Χαροκόπος 
Εντεταλμένος Περιφερειακό Σύμβουλος
Σε θέματα Υγείας & Κοινωνικής Αλληλεγγύης
Γ’ Αντιπρόεδρος Ε.Σ.Α.μεΑ