Πηγές και Ποταμός Λάδωνα - Παραμύθι στο νερό (ΑΦΙΕΡΩΜΑ - ΦΩΤΟ - ΒΙΝΤΕΟ)

‘Ενας από τους ομορφότερους ποταμούς της χώρας είναι ο Λάδωνας, με εξίσου εντυπωσιακές τις πηγές του. Ακόμη και ο ιστορικός περιηγητής Παυσα...

‘Ενας από τους ομορφότερους ποταμούς της χώρας είναι ο Λάδωνας, με εξίσου εντυπωσιακές τις πηγές του. Ακόμη και ο ιστορικός περιηγητής Παυσανίας που επισκέφθηκε τον τόπο αυτό περίπου το 174 μ.Χ. αναφέρει για τον ποταμό Λάδωνα στα "Αχαϊκά" «Κάλλους γαρ μεν ένεκα ουδενός ποταμού δεύτερος ούτε των βαρβαρικών εστί ούτε Έλληνος» (Δεν υπάρχει άλλος ποταμός πιο ωραίος ούτε στην Ελλάδα ούτε αλλού).

Πηγές Λάδωνα

Περνώντας την Χελωνοσπηλιά και προχωρώντας προς τα Λυκούρια Καλαβρύτων, θα συναντήσουμε στα δεξιά μας πινακίδες με την σήμανση Πηγές Λάδωνα. Εκεί, μετά από ένα τυροκομιό, θα δούμε τα εντυπωσιακά σε όγκο νερά που αναβλύζουν μέσα από την γή σχηματίζοντας τον Λάδωνα.

Στις πηγές έχουν γίνει καταδυτικές εξορμήσεις. 

To Σεπτέμβριο του 2018, η καταδυτική ομάδα Grafas Diving βρέθηκε στις Πηγές του ποταμού.

Δύο τολμηροί σπηλαιοδύτες ο Αντώνης Γράφας και ο Ξενοφώντας Πιτσινέλης και οι μαθητές τους Ερρίκος Κρανιδιώτης και Στέλιος Σταματάκης το πρωί  του Σαββάτου 10 Νοεμβρίου έκαναν κατάδυση στην πηγή του Λάδωνα. Μία ιδιαίτερα δύσκολη πηγή όπως μας τόνισαν, σχήματος κώνου, η οποία έχει μία κατηφορική κλίση 46 περίπου με τα μέτρα

Μαζί τους και ο σπηλαιοδυτης Γιάννης Λιαρδάκης και βάσει όσων αναφέρει: Η ορατότητα είναι πάντα περιορισμένη λόγω του ιζήματος. Τα πετρώματα παρουσιάζουν πολλές εναλλαγές, από βράχο, χώμα, πηλό και χαλίκι. Η θερμοκρασία είναι 12 έως 13 βαθμούς Κελσίου τους Φθινοπωρινούς μήνες και παρουσιάζει μικρές διακυμάνσεις στο σύνολο του έτους. 

Η μορφολογία του σπηλαίου θυμίζει μεγάλο κατηφορικό αγωγό με κλίση που αγγίζει τις 10-15 μοίρες και μέγιστο βάθος που φτάνει ως τα 47 μέτρα. Η ομάδας άπλωσε μίτο και εξερεύνησε 120 περίπου μέτρα του σπηλαίου, όπου στο τέλος διαφαίνεται μια απότομη αλλαγή της κλίσης, προς τα πάνω, δημιουργώντας ένα “φουγάρο” σχεδόν τετράγωνο φτάνοντας σε αδιέξοδο. Ένα παράδοξο γεγονός,, όπως το χαρακτηρίζει η ομάδα, είναι πως κατά τη διάρκεια των καταδύσεων ανακάλυψαν στα 10-15 μέτρα βάθος, 2 κάλυκες μεγάλου διαμετρήματος (ίσως αντιαεροπορικών όπλων) με σχετικά μεγάλη φθορά από την οξείδωση. Υπόθεση τους είναι πως μπορεί πριν τα νερά της πηγής, ενισχυθούν από τα νερά της αποξήρανσης της λίμνης του Φενεού, το επίπεδο των υδάτων, ειδικά τους καλοκαιρινούς μήνες να έπεφτε σε σημείο, που ίσως αυτή η φυσική σπηλιά, εξυπηρετούσε ως κρησφύγετο κατά τη διάρκεια του πολέμου. Το σημείο που βρέθηκαν οι κάλυκες, λόγω της κλίσης του σπηλαίου αποκλείει το γεγονός να κύλησαν από την επιφάνεια του νερού. Να σημειώσουμε πως η περιοχή είναι ιδιαίτερου φυσικού κάλλους αλλά δυστυχώς παραμένει αναξιοποίητη και στους περισσότερους άγνωστη.

Η Πρόταση για την Αξιοποίηση

Στα πλαίσια της συνεχούς προσπάθειας της Ομοσπονδίας «Ο ΑΡΧΑΙΟΣ ΚΛΕΙΤΩΡ» να συμβάλει στην ανάδειξη και αξιοποίηση των συγκριτικών πλεονεκτημάτων της Δημοτικής Ενότητας Κλειτορίας του Δήμου Καλαβρύτων, έχει από καιρό δημιουργηθεί, τόσο ένας ολοκληρωμένος φάκελος με όλα εκείνα τα στοιχεία, για το πως και που επιβάλλεται να γίνουν οι επεμβάσεις, για την οριοθέτηση και ανάπλαση των Πηγών του ποταμού ΛΑΔΩΝΑ, που βρίσκονται στην Κοινότητα της Λυκούριας, του Δήμου Καλαβρύτων, φάκελος που έχει αποσταλεί σε κάθε αρμόδιο.

Όπως επισήμανε ο Πρόεδρος της Ομοσπονδίας κος Σωκράτης Μούσιος σε συνάντηση που είχε με τον δημοσιογράφο και εκδότης της εφημερίδας «ΩτΚ» Νίκο Κυριαζή, στο σημείο «0» του Λάδωνα, θα πρέπει να εξεταστεί, όσο το δυνατόν συντομότερα και με τη δέουσα βαρύτητα, το αίτημα μας για οριοθέτηση και ανάπλαση των Πηγών του ποταμού ΛΑΔΩΝΑ, που βρίσκονται στην Κοινότητα της Λυκούριας, του Δήμου Καλαβρύτων.

Ο κος Μούσιος επισημαίνει ότι «αναφορικά με την περιβαλλοντική διαχείριση της ευρύτερης περιοχής του π.Λάδωνα, οι αρμόδιες υπηρεσίες της οικείας Αποκεντρωμένης Διοίκησης και των ΟΤΑ Α΄ και Β΄ βαθμού πρέπει να μεριμνήσουν για τη διατήρηση και τη μη υποβάθμιση της εν λόγω περιοχής συμπεριλαμβανομένων των υδάτων, όπως προβλέπεται άλλωστε και από την 1η Αναθεώρηση των Σχεδίων Διαχείρισης Λεκανών Απορροής Ποταμών (ΣΔΛΑΠ) του οικείου Υδατικού Διαμερίσματος. 

Αναφορικά με την ανάδειξη των Πηγών θα θέλαμε να επισημάνουμε τα εξής: Το πολυθρύλητο ποτάμι του Λάδωνα, τον οποίο ο περιηγητής Παυσανίας χαρακτηρίζει ως τον ωραιότερο ποταμό, διασχίζει τους νομούς Αχαΐας, Αρκαδίας, Ηλείας και μέσω του Αλφειού εκβάλλει στον  Κυπαρισσιακό κόλπο. Το μήκος είναι μεγαλύτερο από 60 χιλιόμετρα και ο ρους του στον χάρτη μοιάζει με φίδι που ελίσσεται. Παραπόταμοί του είναι ο Αροάνιος ή Κατσάνας, ο Πάος ή Πάϊος ή Ξεροπόταμος, ο Τράγος ή Νταραίικο ποτάμι. Οι εντυπωσιακές Πηγές του βρίσκονται στα νοτιοδυτικά του χωριού Λυκούρια, σε απόσταση 4,5 km και σε ύψος 475m από την επιφάνεια της θάλασσας. Το χαρακτηριστικό γνώρισμα των Πηγών αυτών είναι η μικρή αλλά βαθιά Λίμνη, την οποία σχηματίζει το άφθονο νερό, που αναβλύζει από ένα μόνο κεφαλάρι με συνεχή ροή όλο τον χρόνο, με ιδιαίτερη ορμή και σε τόσες μεγάλες ποσότητες, ώστε θα μπορούσαν να κινούν 20 μύλους κατά τον ιστορικό Γ. Παπανδρέου. Η Λίμνη είναι περίκλειστη από βλάστηση με πλατάνια, ιτιές και άλλα υδροχαρή φυτά, ενώ τα νερά της φαίνονται γαλάζια συνθέτοντας ένα φυσικό τοπίο υψηλής αισθητικής αξίας.

Ωστόσο, αυτή τη στιγμή οι Πηγές του Λάδωνα δείχνουν σημάδια εγκατάλειψης και υποβάθμισης, καθώς παραμένουν παντελώς απροστάτευτες και αναξιοποίητες. Γι΄αυτό, είναι αναγκαίο να γίνουν άμεσα συγκεκριμένες παρεμβάσεις για οριοθέτησή τους γεγονός, που θα αποτελέσει αφετηρία για την ανάπλαση του χώρου και την ανάδειξη του φυσικού κάλλους του.

Α) ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΝΑΠΛΑΣΗ ΤΩΝ ΠΗΓΩΝ ΤΟΥ ΛΑΔΩΝΑ

• Τοποθέτηση πινακίδων, που να κατευθύνουν τον επισκέπτη.

Ασφαλτόστρωση του χωμάτινου δρόμου για ευκολότερη πρόσβαση στις Πηγές.

• Δημιουργία χώρου στάθμευσης 

• Κατασκευή κάποιου είδους αναχώματος, για να ανέβη η στάθμη των Πηγών, καθώς και τοποθέτηση προστατευτικών κιγκλιδωμάτων.

• Αξιοποίηση του χώρου μεταξύ των Πηγών.

• Πεζοδρόμηση και Φωταγώγηση περιμετρικά τους.

• Τοποθέτηση ξύλινων κατασκευών (παγκάκια, τραπέζια, καθίσματα, κιόσκια κ.ά) στον περιβάλλοντα χώρο.

• Δημιουργία χώρου υποδοχής των επισκεπτών και παροχής πληροφοριών σχετικά με την περιοχή (ενημερωτικά φυλλάδια με χάρτες και σημεία ιστορικού ενδιαφέροντος…)

• Ανάδειξη της παρόχθιας Περιοχής, που ξεκινά από τις Πηγές και συνεχίζει κατά μήκος και παράλληλα με τη ροή του ποταμού για απόσταση 200 μέτρων περίπου.

Με τον τρόπο αυτό, οι Πηγές θα γίνουν επισκέψιμες, αποτελώντας πόλο έλξης επισκεπτών και σημείο αναφοράς για την ορεινή περιοχή του νομού Αχαΐας. Ειδικότερα:

Β) ΠΡΟΣΔΟΚΩΜΕΝΑ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΑΠΟ ΤΗΝ ΑΝΑΠΛΑΣΗ ΤΩΝ ΠΗΓΩΝ

• Αξιοποίηση του Λάδωνα, ενός ποταμού με ιδιαίτερο φυσικό κάλλος, που το  όνομά του συνδέεται με την αρχαία Ελληνική Μυθολογία.

*Δημιουργία χώρου κατάλληλου για υπαίθριες δραστηριότητες αναψυχής (πεζοπορία, περπάτημα, ποδηλασία, ορειβασία, προσκοπισμός κ.α)

• Προσέλκυση επισκεπτών, τουριστών, πεζοπόρων.

• Τόνωση της οικονομίας της Περιοχής.

• Προβολή και Προώθηση των τοπικών προϊόντων

• Ευκαιρίες για επιχειρηματική δραστηριότητα και νέες θέσεις εργασίας, που θα αποτελέσουν κίνητρο για τους νέους να παραμείνουν στον τόπο τους.

• Ανάδειξη της τοπικής πολιτιστικής και λαογραφικής κληρονομιάς.

• Ένταξη των Πηγών του Λάδωνα και της περιοχής μας στο ευρύτερο δίκτυο σημείων τουριστικού ενδιαφέροντος της Επαρχίας Καλαβρύτων (Χιονοδρομικό Κέντρο, Οδοντωτός, Φαράγγι του Βουραϊκού, Σπήλαιο Λιμνών, Ιστορικές Μονές, Κλήμα Παυσανία, Πλατανοδάσος Πλανητέρου, Πηγές Αροανίου, Αρχαίος Κλείτορας κ.α)

• Κλείνοντας, σύμφωνα με τα όσα προαναφέρθηκαν, διαφαίνεται η αναγκαιότητα της Ανάπλασης και αξιοποίηση των Πηγών του ποταμού Λάδωνα, καθώς το έργο αυτό θα δώσει μια νέα πνοή στην ανάπτυξη της Επαρχίας Καλαβρύτων και ιδιαίτερα της Τοπικής μας κοινωνίας, που ασχολείται αποκλειστικά σχεδόν με την κτηνοτροφία.  

Ο ποταμός Λάδωνας

Ο ποταμός Λάδωνας είναι ο κυριότερος παραπόταμος του Αλφειού. Πήρε το όνομά του από το Βοιωτικό Λάδωνα μετά το 1307 π.Χ. όταν στην περιοχή εγκαταστάθηκαν Βοιωτοί.

Ένα από τα αξιοθέατα της Αρκαδίας είναι το φράγμα του ποταμού (120 χλμ. από Τρίπολη). Το φράγμα δημιούργησε σε μια χαράδρα του βουνού Αφροδίσιου τεχνητή λίμνη μεγίστου μήκους 15 χιλιομέτρων και επιφάνειας 6.000 στρεμμάτων. Το φράγμα έχει χτιστεί στη θέση Πήδημα, σε υψόμετρο 420 μέτρων. Το τοπίο της λίμνης είναι επιβλητικό και το φυσικό περιβάλλον παρθένο.

Η κατασκευή του υδροηλεκτρικού σταθμού της ΔΕΗ, κοντά στο χωριό Βούτσης,  άρχισε το 1950. Το 1955 αποπερατώθηκε η κατασκευή του φράγματος και των εγκαταστάσεων και ο σταθμός άρχισε να λειτουργεί με δύο ηλεκτρογεννήτριες συνολικής ισχύος 70.000ΚW. Ήταν μια από τις πρώτες μεγάλες μονάδες παραγωγήγς ηλεκτρικής ενέργειας στην Ελλάδα. Το φράγμα έχει μήκος 104μ. και ύψος 55μ. και συγκεντρώνει 50.000.000 κυβικά μέτρα νερού. Το νερό αυτό διοχετεύεται στους υδροστροβίλους των δύο ηλεκτρογεννητριών του υδροηλεκτρικού εργοστασίου με σύραγγα μήκους 8.620μ. και διαμέτρου 3.9μ. - της μεγαλύτερης  στο είδος της στην Ελλάδα. Η μέση ολική ετήσια ηλεκτρική ενέργεια που παράγεται από το σταθμό είναι 350.000.000 KWh. Σημαντικό μέρος της δαπάνης που απαιτήθηκε καλύφθηκε από ιταλικές πολεμικές αποζημιώσεις. Το νερό του φράγματος, μετά τη χρησιμοποίησή του για την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας, εκβάλλει εμπρός από το εργοστάσιο και επιστρέφει στην κοίτη του Λάδωνα για να χρησιμοποιηθεί εκ νέου για τη γεωργική παραγωγή.Στην τεχνητή λίμνη του Λάδωνα φθάνει κανείς από τα Τρόπαια ή από τη Δάφνη Καλαβρύτων. Η διαδρομή είναι συναρπαστική και από το δρόμο υπάρχει υπέροχη θέα στην λίμνη και στο φράγμα. Ο δρόμος στο ύψος του φράγματος διακλαδώνεται σε δύο κατευθύνσεις. Aριστερά ακολουθεί την κοίτη του ποταμού Λάδωνα και οδηγεί στα χωριά Βάχλια, Κοντοβάζαινα και Βούτσης, ενώ δεξιά διατρέχει τη βόρεια όχθη της λίμνης και οδηγεί στο χωριό Μουριά και από εκεί στη Δάφνη και στον δρόμο "111".  Και οι δύο διαδρομές είναι ενδιαφέρουσες. Ο ποταμός Λάδωνας πηγάζει σε μία επίσης εξαιρετικής ομορφιάς τοποθεσία, κοντά στο χωριό Λυκούρια, ΒΑ της λίμνης,  στο δρόμο που οδηγεί στην Κλειτορία.

Αξιοθέατο της περιοχής αποτελεί το περίφημο της «Κυράς το γεφύρι» Ν. του χωριού Μουριά που συνδέει τη βορεινή με τη νότια όχθη. Η κατασκευή του τοποθετείται στον 13ο αιώνα μ.Χ. και κτίστηκε για να συνδέει το βόρειο τμήμα του τότε φράγκικου τιμαρίου της Κερπινής Γορτυνίας που αντιστοιχούσε στην Στρέζοβα (σήμερα Δάφνη Καλαβρύτων), και το οποίο ανήκε  στην Βαρωνεία της Άκοβας, με το νότιο τμήμα του τιμαρίου προς τη μεριά της Κερπινής. Μάλιστα στο Γαλλικό Χρονικό του Μορέως (1265 μ.Χ.) αναφέρεται ότι παραχωρείται το μισό τμήμα της Στρέζοβας στην κυρά Μαργαρίτα του Πασσαβά. Από αυτήν πήρε το γεφύρι το όνομά του. Το γεφύρι έχει άριστη τυχοποιϊα, μήκος 54.6 μ. πλάτος 2.15μ. και 5 τόξα. Από αυτό περνούσε παλαιότερα ο δρόμος από τη Θέλπουσα στο Λάδωνα. Μετά την κατασκευή του φράγματος του Λάδωνα το 1954 το γεφύρι κατακλύστηκε από τα νερά του φράγματος και μόνον κατά τους θερινούς μήνες που αποσύρονται τα νερά εμφανίζεται. Δίπλα από της Κυράς το γεφύρι κατασκευάστηκε τo 2002 και λειτουργεί νέα σύγχρονη γέφυρα που συνδέει τα χωριά της περιοχής.

Πλούσιες είναι οι αναφορές της αρχαίας ελληνικής μυθολογίας στον Λάδωνα που χαρακτηρίζεται σαν ένα από τα μυθικά ποτάμια της Αρχαίας Ελλάδας. Ένας από τους κορυφαίους σχετικούς μύθους είναι αυτός του τραγοπόδαρου θεού Πάνα και της νύμφης Σύριγγας. Ο Πάνας περιφερόταν συχνά στην περιοχή του Λάδωνα. Οταν είδε εκεί την ωραία νύμφη άρχισε να την κυνηγά και την πλησίασε. Τότε αυτή εξαντλημένη, έφτασε στις όχθες του ποταμού και παρακάλεσε τον Λάδωνα να την βοηθήσει. Εκείνος, μόλις είδε τον Πάνα να την πλησιάζει, την μεταμόρφωσε σε καλαμιά. Τότε ο Πάνας έκοψε μερικά καλάμια, τα ένωσε μεταξύ τους και σχημάτισε το δικό του χαρακτηριστικό σε μορφή και ήχο μουσικό όργανο που ονομάστηκε σύριγγα. Εδώ επίσης λουζόταν η θεά Δήμητρα και εδώ κυνηγούσε  η θεά του κυνηγίου Άρτεμις. Εδώ διαδραματίστηκε ομύθος του Λεύκιππου που ντύθηκε γυναίκα, για να βρίσκεται κοντά στη αγαπημένη του νύμφη Δάφνη, πράξη που πλήρωσε με την ζωή του, όταν αποκαλύφτηκε. Κοντά στην κοίτη του, στα όμορφα δάση του Σόρωνα -που πιο πάνω ονομάζονται και Αφροδίσια όρη - η Αφροδίτη συναντιόταν με τον παράνομο εραστή της θεό Άρη. Τέλος στον Λάδωνα έπιασε το ελάφι ο Ηρακλής μετά από επιτυχή καταδίωξη και εδώ ο θεός Απόλλωνας ερωτεύτηκε την κόρη του Λάδωνα Δάφνη.

Ιδιαίτερη φυσική ομορφιά έχει ο Λάδωνας στις τοποθεσίες Νησιά, Ποδογορινό,  Σμίξη και Χαλίκι κοντά στο χωριό Δάφνη (Στρέζοβα). Ιδιαίτερης φυσικής ομορφιάς επίσης, είναι οι παρακείμενες στην λίμνη του Λάδωνα τοποθεσίες Κουρμπό, στης Κυράς το γεφύρι, στη Μουριά και στο Κανελλάκι. Μάλιστα ο περιηγητής Παυσανίας τόσο εντυπωσιάστηκε  από την ομορφιά του φυσικού τοπίου του Λάδωνα και από τις διασωζόμενες παραδόσεις και μύθους στην εποχή του, που έγραψε στα "Αρκαδικά-Αχαϊκά":

"Ο Λάδων έχει το ωραιότερο νερό από όλους τους ποταμούς της Ελλάδος. Φημίζεται άλλωστε μεταξύ των ανθρώπων, λόγω της Δάφνης και των σχετιζομένων με αυτήν παραδόσεων...Κατά την ομορφιά βεβαίως δεν είναι δεύτερος από κανέναν άλλο ποταμό βαρβαρικό ή Ελληνικό..."

Ο  ποταμός Λάδων, όπως και οι παραποταμοί του Πάϊος, Αροάνιος και Τράγος, προσφέρονται για κατάβαση με canoe-kayak   και rafting. Λόγω της ήρεμης ροής του η κατάβαση προσφέρεται ειδικά μάλιστα για αρχάριους και μικρά παιδιά. Επίσης προσφέρεται  για πεζοπορία, κολύμπι και ψάρεμα. Πολλές παραλαδώνιες περιοχές προσφέρονται για ορειβασία, ποδηλασία και κυνήγι. Μάλιστα σε μερικά σημεία του ποταμιού κατεβαίνουν αγριογούρουνα. Οι επισκέψεις γίνονται από ομίλους εναλλακτικού τουρισμού, όπως και από ιδιώτες.  Αλλά και  η λίμνη του Λάδωνα προσφέρεται για κωπηλασία, ιστιοσανίδα, ψάρεμα, κολύμπι  και βαρκάδα. Μια καλή τοποθεσία εκκίνησης για πεζοπορία και άλλες δραστηριότητες εναλλακτικού τουρισμού είναι η Δάφνη Αχαΐας. Σε απόσταση 5 χιλ. από το χωριό, σε μια πανέμορφη τοποθεσία στις όχθες του ποταμού, υπάρχουν οργανωμένες εγκαταστάσεις εναλλακτικού τουρισμού όπου οργανώνονται τοξοβολία, ορεινή ποδηλασία (mountain bike), κωπηλασία, κανό και καγιάκ. Επίσης, κοντά στο χωριό Μουριά και στο γεφύρι της Κυράς υπάρχουν ταβέρνες.

Αρκετές ενέργειες από την πλευρά της Τοπικής και Νομαρχιακής Αυτοδιοίκησης και τοπικούς φορείς είναι σε εξέλιξη για την τουριστική αξιοποίηση της λίμνης μέσω της ένταξης της περιοχής σε ειδικά χρηματοδοτικά προγράμματα. Ήδη η περιοχή της τεχνητής λίμνης έχει κηρυχθεί σε οικολογικό πάρκο.

Ο Λάδωνας μετά το φράγμα του κατεβαίνει στην ομώνυμη όμορφη κοιλάδα όπου και το εργοστάσιο ηλεκτροπαραγωγής. Συνεχίζοντας την πορεία του ΝΔ θα συμβάλλει με τον ποταμό Αλφειό στην περιοχή Τριπoταμιά, έχοντας διανύσει ένα μεγάλο μέρος της αρκαδικής γής και αφού έχει δεχθεί τα νερά του Λαγκαδινού ρέματος και άλλων παραποτάμων. Στις τοποθεσίες Τουμπίτσι και Χαρατζινού υπάρχουν οδικές γέφυρες για τη διάβασή του.

Χλωρίδα και Πανίδα του Λάδωνα

Η βλάστηση γύρω από το ποτάμι αποτελείται κυρίως από πλατάνια, πολλές μεγάλες ασημοϊτιές και λυγαριές, ενώ λίγο πιο ψηλά στους λόφους επικρατεί μια πλούσια βλάστηση από πουρνάρια, κουμαριές, και σφενδάμια. Στην πορεία του, ο Λάδωνας, συναντά διάφορους τύπους βλάστησης με αποτέλεσμα, γύρω από τον ποταμό να συναντά κανείς πολλά χαρακτηριστικά είδη της πελοποννησιακής χλωρίδας. 

Πιο σημαντικά είναι η πρίμουλα Primula vulgaris που φυτρώνει δίπλα στα νερά, η ίριδα Iris unguicularis, ο Adonis flammeus, ο νάρκισσος Narcissus serotinus, η τουλίπα Tulipa orphanidea, το κολχικό Colchicum parlatoris, η καμπανούλα Campanula topaliana topaliana, οι κρόκοι Crocus boryi, C. niveus, η Cymbalaria microcalyx, η Petrorhagia dubia, το εαρινό κυκλάμινο Cyclamen repandum, το υδροχαρές Lythrum salicaria, το λυχνάρι Arum italicum, το Linum pubescens, η Aristolochia elongata, ο Astragalus monspessulanus και πολλές ορχιδέες, όπως οι Anacamptis pyramidalis, Α. papillionacea, A. boryi, Orchis simia, O. italica, O. pauciflora, O. quadripunctata, Limodorum abortivum, Serapias lingua, Ophrys mammosa, O. leucadica, O. attica, O. bombyliflora και O. apifera.

Η ορνιθοπανίδα περιλαμβάνει πολλά είδη που ζούνε κοντά σε πυκνά παρόχθια δάση. Από τα αρπακτικά ξεχωρίζουν οι γερακίνες, οι φιδαετοί, τα βραχοκιρκίνεζα, τα ξεφτέρια, οι πετρίτες, οι τυτούδες, οι κουκουβάγιες, οι χουχουριστές, οι γκιώνηδες και οι μπούφοι. Άλλα κοινά είδη των δασών και των μικρών πεδιάδων είναι οι δεντροτσοπανάκοι, οι δεντροβάτες, οι σταχτοσουσουράδες, οι κάργιες, οι κίσσες, τα τρυγόνια, οι τσίχλες, τα κοτσύφια, τα σιρλοτσίχλονα, οι θαμνοψάλτες, οι κοκκινοκεφαλάδες, οι αετομάχοι, οι κούκοι, τα αηδόνια, οι γαλαζοπαπαδίτσες, οι καλόγεροι, οι αιγίθαλοι, οι θαμνοτσιροβάκοι, οι μαυρομυγοχάφτες, τα λούγαρα, οι καρδερίνες, οι φλώροι, οι κοκκοθραύστες και τα σκαρθάκια.

Από την ερπετοπανίδα, στην περιοχή ζουν πρασινόφρυνοι, γραικοβάτραχοι, βαλκανοβάτραχοι, δεντροβάτραχοι, μεσογειακές χελώνες, κρασπεδοχελώνες, τρανόσαυρες, σαμιαμίδια, δεντρογαλιές, λαφιάτες, σαπίτες, αγιόφιδα, νερόφιδα, οχιές, ενώ ξεχωριστή αναφορά πρέπει να γίνει για κάποια είδη από σαύρες που ζουν σχεδόν αποκλειστικά στη Πελοπόννησο, όπως το πελοποννησιακό κονάκι, η μοραϊτόσαυρα, η γραικόσαυρα, ο οφιόμορος και η πελοποννησιακή γουστέρα.

Στο Λάδωνα ζούνε ακόμα βίδρες και στα γύρω δάση απαντά κανείς, αλεπούδες, νυφίτσες, κουνάβια, ασβούς, αγριογούρουνα, δασομυωξούς και τον σπάνιο κρικετό (Cricetullus migratorius). Στη γύρω περιοχή πιστεύεται ότι ακόμα ζούνε τσακάλια. Στα νερά του ποταμού ζούνε και αρκετά είδη ψαριών, όπως η πελοποννησιακή μπριάνα (Barbus peloponnesius), ο πελοποννησιακός ποταμοκέφαλος (Squalius peloponnensis), η λιάρα (Telestes pleurobipunctatus), η ποταμοσαλιάρα (Salaria fluviatilis) και η πέστροφα (Salmo trutta).

Αξιοθέατα

Με μήκος που ξεπερνά τα 70 χλμ το υδάτινο στοιχείο αυτού του ποταμού κυριαρχεί στην πελοποννησιακή γη. Τα νερά του Λάδωνα συγκεντρώνονται στην ομώνυμη τεχνητή λίμνη σχηματίζοντας ένα γαλήνιο παραλίμνιο τοπίο, που προσφέρεται για πικ-νικ, ελεύθερο κάμπινγκ, ψάρεμα, ποδήλατο, βαρκάδες και καγιάκ.

Το γεφύρι της Κυράς

Ο ποταμός Λάδωνας δεν είναι ένας τυχαίος ποταμός, αφού έχει για αξιοθέατο "Της κυράς το γεφύρι". Πρόκειται για ένα πέτρινο γεφύρι του 13ου αιώνα που αναδύεται από το λασπωμένο βυθό της τεχνητής λίμνης κατά το φθινόπωρο, όταν τα νερά υποχωρούν και η στάθμη τους κατεβαίνει.

Στα αξιοθέατα περιλαμβάνεται και το εντυπωσιακό τσιμεντένιο φράγμα που συγκρατεί τον όγκο των νερών του ποταμού. ‘Εχει μήκος 105 μ. και ύψος 57μ. και βρίσκεται στη θέση “Πήδημα”. Η κατασκευή του φράγματος άρχισε το 1950 και ολοκληρώθηκε το 1955 από Ιταλούς, στο πλαίσιο των πολεμικών αποζημιώσεων της Ιταλίας για τις καταστροφές που υπέστη η Ελλάδα κατά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο.

Ο δρόμος οδηγεί μέχρι την είσοδο του υδροηλεκτρικού εργοστασίου ενώ διασταυρώνεται και με τον δρόμο που οδηγεί στις όχθες της λίμνης προς το χωριό Μουριά.

Σπορ στο Λάδωνα

Στη μάχη με τα ρεύματα των ποταμών ρίχνονται ολοένα και περισσότεροι φίλοι των εναλλακτικών μορφών αθλητισμού, είτε αυτό λέγεται καγιάκ, κανό είτε ράφτινγκ. Το σίγουρο είναι ότι οι λάτρεις του είδους στην περιοχή, συνδυάζουν το «τερπνόν μετά του ωφελίμου» καθώς πέρα από την άθληση έχουν την ευκαιρία να γνωρίσουν από κοντά σπάνιας ομορφιάς τοποθεσίες, να ανακαλύψουν τις κρυφές από το ευρύ κοινό χάρες του Λάδωνα και του Ερύμανθου.

Ο ποταμός Λάδωνας μπορεί να θεωρείται από τους πιο δύσκολους στην Ελλάδα, προσφέρεται όμως και για αρχάριους. Σε συνδυασμό με το συναρπαστικό άγριο τοπίο η περιοχή συγκαταλέγεται στις προνομιούχες για καγιάκ και ράφτινγκ. Οι έμπειροι εκπαιδευτές του Ναυτικού Αθλητικού Ομίλου Δάφνης εγγυώνται την ασφαλή κατάβασή σας.

Δραστηριότητες Ν.Α.Ο.Δ.:

Εκμάθηση αθλητών και επισκεπτών Καγιάκ
Κατάβαση ποταμού Λάδωνα με Ράφτινγκ διάρκειας δύο ωρών
Κατάβαση ποταμού Λάδωνα με Καγιάκ και Ράφτινγκ 
Ποδηλατική διαδρομή δίπλα στο ποτάμι μέσα σε πλατανόδασος 
Μαθήματα τοξοβολίας
Κωπηλασία στην λίμνη του Λάδωνα.

Η Λίμνη του Λάδωνα

Μέχρι τα μέσα του προηγούμενου αιώνα, η Λίμνη του Λάδωνα δεν υπήρχε. Το αλπικό τοπίο της, με τα ακίνητα, καταγάλανα νερά που καθρεφτίζουν τις καταπράσινες πλαγιές του Αφροδισίου, σχηματίστηκε το 1956, όταν κατασκευάστηκε εδώ το υδροηλεκτρικό φράγμα της ΔΕΗ. Η εντυπωσιακή κατασκευή, ύψους 50 μέτρων, στην άκρη της λίμνης, είναι σήμερα επισκέψιμη: οδηγείτε παραλιακά στη λίμνη, ακολουθώντας τις σχετικές πινακίδες που σας οδηγούν στην σιδερένια πύλη, και χτυπάτε το κουδούνι –αν η προσπάθεια αποβεί άκαρπη την πρώτη φορά επιμείνετε λίγο, ο φύλακας δεν είναι ακριβώς αυτό που θα λέγαμε ενθουσιώδης με τους επισκέπτες.

Η πρασινογάλαζη επιφάνεια της λίμνης εκτείνεται σε μήκος δεκαπέντε χιλιομέτρων, κάνοντας αλλεπάλληλα ζιγκ-ζαγκ ανάμεσα στις βουνοπλαγιές που βουτούν απαλά στα νερά της. Το καλύτερο σημείο για να ξοδέψετε μερικές ώρες χαζεύοντας την θέα είναι με διαφορά τα τραπεζάκια του εντελώς sui generis café Λαδωνίδα, στο χωριό Πουρναριά, που απλώνονται σε μια πράσινη έκταση, αμφιθεατρικά πάνω από τη λίμνη.

Η στάθμη της λίμνης μεταβάλλεται ανάλογα με την εποχή του χρόνου τόσο που στο μέγιστο πλάτος της –γεμάτη δηλαδή– μπορεί να φτάσει το 1,5 χιλιόμετρο, ενώ στο ελάχιστο δεν ξεπερνά τα 75 μέτρα. Οι μεγάλες χωμάτινες επιφάνειες που βλέπετε στις φθινοπωρινές μας φωτογραφίες καλύπτονται εξολοκλήρου από νερό τον χειμώνα.

Πως θα πάτε

Ο Λάδωνας απέχει περίπου 260 χλμ. από την Αθήνα. Η ευκολότερη πρόσβαση είναι μέσω της Εθνικής Τριπόλεως, στρίβοντας μετά τη Νεστάνη προς Λεβίδι και συνεχίζοντας προς Δάφνη-Φράγμα Λάδωνα-Μουριά στον επαρχιακό δρόμο Πατρών-Τριπόλεως. Μια άλλη διαδρομή είναι αυτή που από την Εθνική Πατρών στρίβει στο Δερβένι προς Γκούρα-Φενεό-Λυκουρία και περνάει ανάμεσα από τους ορεινούς όγκος της Ζήρειας και του Χελμού.

ρεπορταζ kalavrytanews.com με πληροφορίες από arcadians.gr, in2life, naturagraeca.com και εφημερίδα "Ωρα των Καλαβρύτων".

Φωτογραφίες: Αντρέας Μεσσήνης - Νίκος Κυριαζής

{full_page}