Γράφει ο Κωνσταντίνος Νικολόπουλος-Καμενιανίτης Λογοτέχνης, Συγγραφέας Το μήνυμα των αγωνιστών του εικοσιένα δεν ολοκληρώνεται με την εδαφ...
Γράφει ο Κωνσταντίνος Νικολόπουλος-Καμενιανίτης Λογοτέχνης, Συγγραφέας
Το μήνυμα των αγωνιστών του εικοσιένα δεν ολοκληρώνεται με την εδαφική απελευθέρωση τμήματος της χώρας, αλλά συνεχίζεται με την οριοθέτηση των προσωπικών ευθυνών του καθενός μας απέναντι σε αυτή μέχρι σήμερα.
Ο ξεσηκωμός των υπόδουλων Ελλήνων κατά του Οθωμανού δυνάστη για ελευθερία και αυτοδιάθεση το 1821, υπήρξε το πιο σημαντικό γεγονός στην ιστορία της Νεότερης Ελλάδας. Η Ελληνική Επανάσταση ήταν η αφετηρία της εθνικής παλιγγενεσίας, καθώς πέτυχε την ίδρυση του Ελληνικού Κράτους και συνεπώς την παρουσία της Ελλάδας, ύστερα από έκλειψη αιώνων, στον πολιτικό χάρτη του κόσμου.
Η Ελληνική Επανάσταση υπήρξε κι ένα από τα κομβικά σημεία της ευρωπαϊκής ιστορίας του 19ου αιώνα.
Παλαιών Πατρών Γερμανός: Άξιος ποιμένας, χαρισματικός ηγέτης.
Ο Παλαιών Πατρών Γερμανός ήταν ιδιοφυής και ταλαντούχος κληρικός. Στη ζωή του συνδύασε τον άξιο ποιμένα με τον χαρισματικό ηγέτη.
Ήταν από τους λίγους μητροπολίτες που συνδύασαν την ενεργό συμμετοχή στον Αγώνα με τα ποιμαντικά τους καθήκοντα.
Ο Γερμανός ενέπνευσε τους αγωνιστές, συγκέντρωσε πολλούς και τους καθοδηγούσε, συμμετείχε σε σχέδια μαχών, αλλά όπλο δεν σήκωσε να σκοτώσει.
Παράλληλα λειτουργούσε, κήρυττε, έγραφε εγκυκλίους και επιστολές. Ακάματος και ικανότατος στον πόλεμο και στην πένα.
Ο Φρανσουά Πουκεβίλ, πρόξενος της Γαλλίας στην Πάτρα (1814-1816), μακριά από φθόνους και συμπλέγματα, γράφει για τον Γερμανό, με τον οποίο είχε πολλές συζητήσεις:
«Το υπέρτατο εκκλησιαστικό αξίωμα στην Πελοπόννησο είχε ο Γερμανός, άνδρας βαθυστόχαστος, έχων άριστες εκκλησιαστικές γνώσεις και κατέχων τα της κοσμικής επιστήμης…
Είχε την φρόνηση του Σωκράτη και ήτο κάτοχος της γλώσσης του Πλάτωνος, την οποία μιλούσε με γλυκύτητα… Πλην της εκκλησιαστικής Παιδείας, ήταν εγκρατής και της γαλλικής φιλολογίας. Οι ομιλίες του ήσαν πειστικότατες και φαίνονταν θεόπνευστες.
Η φαντασία του ζωηρή και η πίστη του ακράδαντη. Φαινόταν ότι ήταν εκ των μαρτύρων εκείνων, τους οποίους αμείβει μόνον ο ένδοξος θάνατος εν μέσω αγώνων υπέρ πίστεως και πατρίδος» (Fr. Pouqueville «Histoire de la Regeneration de la Grece» (Ιστορίατης Αναγέννησης της Ελλάδος) Impimerie Firmin Didot, 1824, Tome II, p. 320. Σημ.: σε ελεύθερη μετάφραση).
Ο Άγιος Πατριάρχης Γρηγόριος Ε’ καταγόταν επίσης από τη Δημητσάνα και ήταν θείος του Γερμανού. Τον πήρε κοντά του στη Βασιλεύουσα και ο Γερμανός εξελέγη μητροπολίτης της Πάτρας το 1806. Έκτοτε αφιερώνει όλες τις δυνάμεις του στο έθνος και στην αναγέννησή του εκ της τέφρας.
Η υπηρεσία του Γερμανού στον Αγώνα ήταν πολλαπλή, ποιμαντική, στρατιωτική, εθνική, διπλωματική και εκκλησιαστική. Στη Φιλική Εταιρεία μυήθηκε στο τέλος του 1818 και αποδέχθηκε ανεπιφύλακτα τις αρχές της.
Ως εθνικός ηγέτης, ο Γερμανός λυπόταν για τη διχόνοια και επιχείρησε πολλές φορές την εθνική συμφιλίωση. Σε επιστολή του προς τον πρόεδρο του Εκτελεστικού Γ. Κουντουριώτη, στις 14 Οκτωβρίου 1824, επισημαίνει:
«Η πατρίς πάσχει κακώς, επαπειλείται εμφύλιος πόλεμος, του οποίου τα ολέθρια αποτελέσματα… συμπεραίνει κάθε φρόνιμος άνθρωπος… χρειάζεται ένωσις διά να επιτύχωμεν του σκοπού διά τον οποίον ερριψοκινδύνευσε το έθνος… διά το όνομα του Θεού, διά την αγάπην της Πατρίδος, σπεύσατε, προφθάσατε να αναχαιτισθή το κακόν…». (Αρχεία Λαζάρου και Γεωργίου Κουντουριώτου, Τόμος Γ’ 335). Αγωνιζόμενος για τη συμφιλίωση και για να μην παραιτηθεί ο Δημήτριος Υψηλάντης, ο Γερμανός ταπεινώνεται, κλίνει γόνυ ικέτη και ζητεί να ασπασθεί το χέρι του.
Ο Δημ. Υψηλάντης λυγίζει από την ενέργεια του δεσπότη και δεν αποχωρεί. Ο Φιλήμων περιγράφει τη σκηνή και τη χαρακτηρίζει «ζωγραφικωτάτη και συγκινητικωτάτη» (Ιω. Φιλήμονος «Δοκίμιον Ελληνικής Επαναστάσεως, Τόμ. Δ’, σελ. 197).
Ο Γερμανός, συνέταξε προκήρυξη η οποία επιδόθηκε αργότερα, με ημερομηνία 26 Μαρτίου 1821, στους προξένους της πόλης της Πάτρας:
«Ημείς, το Ελληνικόν Έθνος των Χριστιανών, βλέποντες ότι μας καταφρονεί το οθωμανικόν γένος και σκοπεύει τον όλεθρον εναντίον μας… απεφασίσαμεν σταθερώς ίνα αποθάνωμε ή να ελευθερωθώμεν…».
Πριν ακόμα κριθεί η έκβαση της επανάστασης, ο Παλαιών Πατρών Γερμανός «προφητεύει» το 1825 στον Παπαφλέσσα ότι είναι ευκολότερη η επικράτηση επί των Τούρκων, παρά επί του κακού μας εαυτού :«Δεν θέλουμε να εννοήσουμε ότι τίποτα δεν κάναμε νικήσαντες τους Τούρκους, αν δεν νικήσουμε, και σύντομα μάλιστα, τα πάθη μας. Η διχόνοια, είναι ο μεγάλος εχθρός. Αυτή ξεθεμελιώνει σπίτια, ρημάζει λαούς και βασίλεια. Αυτή θα μας φάει».
Διαμένει στη Μονή της Αγίας Λαύρας και την 9η Μαρτίου αποφασίζει με τους προεστούς να μην μετακινηθούν από εκεί, να περιμένουν την εξέλιξη των γεγονότων και αν οι Οθωμανοί «μεταχειρισθούν τα όπλα και τη βία εναντίον των ομογενών, τότε εξ ανάγκης να λάβωσι και αυτοί τα όπλα και να κινήσωσι και τους λοιπούς ομογενείς εις υπεράσπισιν εαυτών» (Αυτ. σελ. 28).
Μετά από κινήσεις των Οθωμανών, Καλαβρυτινοί σε διάφορα χωριά σκοτώνουν ανθρώπους των τούρκων.
Οι κινήσεις των Ελλήνων φοβίζουν τους Τούρκους και αυτοί κλείνονται σε τρεις πύργους των Καλαβρύτων.
Η ορκωμοσία στη Μονή της Αγίας Λαύρας των αγωνιστών έγινε στις 17 Μαρτίου και η απελευθέρωση της πόλης των Καλαβρύτων στις 21 Μαρτίου 1821, πριν δηλαδή ο Γερμανός αναχωρήσει για την Πάτρα.
Το 1835 ο τότε υπ. Εσωτερικών, Ιωαν. Κωλέττης, προτείνει στον Όθωνα την καθιέρωση ως ημερομηνίας της εθνικής εορτής την 25η Μαρτίου.
Στην πρότασή του αναφέρει ότι ο «ξακουστός Γερμανός» κήρυξε την Επανάσταση στην Αγία Λαύρα στις 17 Μαρτίου 1821 και ότι αυτή γενικεύθηκε στις 25 Μαρτίου, γι’ αυτό και θεωρεί αυτήν την ημερομηνία σταθμό για την Ελληνική Ιστορία (βλ. σχ. Κων. Αθ. Διαμαντή «Πρότασις καθιερώσεως εθνικών επετείων και δημοσίων αγώνων κατά το πρότυπον των εορτών της αρχαιότητος κατά το έτος 1835», Εκδ. «Αθηνά», Σύγγρ. Περιοδικόν της εν Αθήναις Επιστημονικής Εταιρείας, Τόμ. 73- 74). Σημειώνεται ότι ΟΛΟΙ οι αγωνιστές, που ζούσαν το έτος αυτό, αποδέχθηκαν ευχαρίστως την ημερομηνία της εθνικής εορτής.
Μεταξύ αυτών οι Θεόδωρος Κολοκοτρώνης, Γιάννης Μακρυγιάννης, Κωνσταντίνος Κανάρης, Λάζαρος Κουντουριώτης, Ανδρέας Ζαΐμης, Ανδρέας Λόντος, Μαντώ Μαυρογένους, Πέτρος Μαυρομιχάλης, Κων. Μπότσαρης, Νικηταράς, Δημ. Πλαπούτας, Αναστ. Πολυζωίδης, Γεώργιος Τερτσέτης, Κίτσος Τζαβέλλας, Φωτάκος. Το Β.Δ. για τον εορτασμό «εις το διηνεκές» της Επανάστασης του 1821 την 25η Μαρτίου είναι του 1838.
Εμείς σήμερα γνωρίζουμε καλύτερα από εκείνους; Η ιστορία δεν γράφεται στα μέτρα κανενός. Μια φορά γράφηκε από τους ίδιους τους πρωταγωνιστές και δεν αλλάζει.
Κωνσταντίνος Νικολόπουλος-Καμενιανίτης
Δεν υπάρχουν σχόλια
Σημείωση: Μόνο ένα μέλος αυτού του ιστολογίου μπορεί να αναρτήσει σχόλιο.