Την Παρασκευή 18 Μαρτίου πραγματοποιήθηκε η έκτακτη συνέλευση της ΚΕΔ όπου συζητήθηκαν όλα τα θέματα με βασικότερα την οικονομική ασφυξία πο...
Την Παρασκευή 18 Μαρτίου πραγματοποιήθηκε η έκτακτη συνέλευση της ΚΕΔ όπου συζητήθηκαν όλα τα θέματα με βασικότερα την οικονομική ασφυξία που υπάρχει αυτή την στιγμή σε όλους τους δήμους λόγω της αύξησης στην ενεργεία.
Η ΠΕΔ με ανακοίνωση της έκανε γνωστή τη εισήγηση του πρόεδρου της Θανάση Παπαδόπουλου σχετικά με τα αιτήματα του για την οικονομική στήριξη των δήμων ώστε να μπορέσουν να ανταποκριθούν.
Η ανακοίνωση του πρόεδρου της ΠΕΔ αναφέρει
Σύσσωμο το Διοικητικό Συμβούλιο της Περιφερειακής Ένωσης Δήμων εξέφρασε την ευχή να επέλθει άμεση κατάπαυση του πυρός και τερματισμός του πολέμου στην Ουκρανία για να σταματήσουν οι τραγικές απώλειες ανθρώπινων ζωών και η καταστροφή της χώρας. Ταυτόχρονα προτείνουμε την ενεργοποίηση του προγράμματος ΕΣΤΙΑ για την υποδοχή και φιλοξενία των προσφύγων του πολέμου που αιτούνται διεθνούς προστασίας στη χώρα μας.
ΤΡΕΧΟΥΣΑ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΤΩΝ ΔΗΜΩΝ – ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΚΟ ΚΟΣΤΟΣ
Η τοπική αυτοδιοίκηση πρώτου βαθμού βιώνει μια τραγική και άνευ προηγουμένου κατάσταση οικονομικής αφαίμαξης και θεσμικής υποτίμησης.
Ταυτόχρονα η φοροδοτική ικανότητα των Δημοτών έχει περιοριστεί. Οι Δημότες μας ειδοποιούν ότι αδυνατούν να πληρώσουν τα υφιστάμενα δημοτικά τέλη, πολλώ δε μάλλον τις αυξήσεις που μας πιέζει η κυβέρνηση να επιβάλουμε. Η απόδοση μιας ακόμα ΚΑΠ είναι παυσίπονο και συνιστά μη λύση του χρηματοδοτικού προβλήματος των ΟΤΑ.
Η πραγματικότητα δείχνει ότι στο σκέλος των χρηματοδοτήσεων από τις ΚΑΠ, οι Δήμοι στην περιφέρεια της χώρας υφίστανται σοβαρές διακρίσεις. Σαν να μιλάμε για Δήμους «δεύτερης κατηγορίας», που ζουν στη σκιά των μεγαλύτερων και αναγκάζονται ν’ ανταποκριθούν σε πολύ πιεστικότερες ανάγκες, με αναλογικά πολύ μικρότερους πόρους.
Για παράδειγμα: αστικοί Δήμοι της Αττικής λαμβάνουν από τις ΚΑΠ 2 εκατομμύρια ευρώ ανά τετραγωνικό χλμ ενώ έχουν υψηλή φοροδοτική ικανότητα των κατοίκων, πλήρως ολοκληρωμένα τα δίκτυα των υποδομών ύδρευσης και αποχέτευσης από την ΕΥΔΑΠ και τις ΥΚΩ, ενώ οι ορεινοί, φτωχοί και ακριτικοί Δήμοι με διασπορά εκατοντάδων οικισμών σε βουνά και δάση, παλεύουν να τα βγάλουν πέρα με 1.900 ή ακόμα και 800 ευρώ ανά τετραγωνικό χιλιόμετρο με ημιτελείς, καταρρέουσες υποδομές και φτωχούς κατοίκους.
ΖΗΤΑΜΕ
1. Γενναία αναπροσαρμογή των ΚΑΠ στα σημερινά δεδομένα της χώρας και των αναγκών λειτουργίας των δήμων και τοπικής διακυβέρνησης όπως αρμόζει σε σύγχρονο ευνομούμενο και αποκεντρωμένο κράτος σύμφωνα με τις σχετικές προβλέψεις του Συντάγματος και του καταστατικού χάρτη της αυτοδιοίκησης (Καπόδιστριας, Καλλικράτης, Κλεισθένης).
2. Οποιαδήποτε κρατική επιχορήγηση προς τους Δήμους να γίνεται με αναλογικό τρόπο και με σύνθετα κριτήρια, λαμβάνοντας υπόψη την ορεινότητα, νησιωτικότητα, αστική σύνθεση, γεωμορφολογία, άσκηση πρόσθετων αρμοδιοτήτων που επιβαρύνουν τους μη αστικούς Δήμους κ.ά. και όχι κάθετα όπως συμβαίνει σήμερα με τις ΚΑΠ.
ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΟ ΚΟΣΤΟΣ ΔΗΜΩΝ – ΔΕΥΑ
Η ραγδαία αύξηση του ενεργειακού κόστους των δήμων (154% στο φυσικό αέριο, 56% στο ρεύμα, 36% στο πετρέλαιο και αντίστοιχες αυξήσεις σε όλα τα υλικά και τις υπηρεσίες) βάζει σε άμεσο κίνδυνο τη βιωσιμότητα των ΟΤΑ της χώρας και φυσικά των Δήμων της Δυτικής Ελλάδας. Το λειτουργικό κόστος των Δήμων έχει εκτοξευτεί σε δυσθεώρητα επίπεδα λόγω του κύματος πληθωρισμού, του κορωνοϊού και της αύξησης όλων των εισροών καυσίμων, ενέργειας, υλικών που επιβαρύνονται περαιτέρω. Βασικές λειτουργίες όπως ο δημοτικός φωτισμός, η καθαριότητα, η ύδρευση, η αποχέτευση, οι σχολικές μονάδες και οι παιδικοί σταθμοί (κόστος θέρμανσης) βρίσκονται στα όρια αναστολής λειτουργίας τους! Ταυτόχρονα η χωρίς λόγο μη απόδοση των οφειλόμενων προς τους δήμους ανταποδοτικών τελών – στον χρόνο που προβλέπεται – από τον ΔΕΔΔΗΕ και ιδιωτικούς παρόχους, κάνουν το τοπίο στην Τ.Α. εκρηκτικό.
Ποτέ άλλοτε η Τ.Α. δεν βρίσκονταν σ’ αυτή τη θέση. Επιπρόσθετα το τέλος ταφής απορριμμάτων από 1-1-2022 που πρέπει να επιβάλλουν οι δήμοι, δημιουργεί καταστάσεις εφιαλτικές, καθότι το πλέον πιθανόν είναι οι δυσθεώρητες αυτές αυξήσεις θα μετακυληθούν στους δημότες. Ήρθε η ώρα η Τ.Α. να αντιδράσει χωρίς περιστροφές και αστερίσκους
ΖΗΤΑΜΕ
1. Την έκτακτη χρηματοδότηση των δήμων για να αντιμετωπίσουν μέρος των επιβαρύνσεων που προκύπτουν από την ενεργειακή κρίση.
2. Την απόδοση επιπλέον τριών (3) δόσεων ΚΑΠ στην τακτική χρηματοδότηση των δήμων από το ΥΠΕΣ μέσα στο 2022.
3. Την άμεση κάλυψη 100% των επιπλέον δαπανών των σχολικών επιτροπών. Για να βγει ομαλά η σχολική χρονιά απαιτείται μία ακόμη (5η δόση) σχολικών ΚΑΠ ή 30% αύξηση των σχολικών ΚΑΠ.
4. Την στήριξη των ΔΕΥΑ και των Δήμων για την αντιμετώπιση του αυξημένου κόστους στον τομέα της ύδρευσης και αποχέτευσης, όπως πρόκειται να στηριχθούν και άλλες επιχειρήσεις και οργανισμοί, δεσμευόμενοι ότι δεν θα υπάρξει αύξηση στα τιμολόγια νερού των Δήμων και ΔΕΥΑ.
5. Τη νομοθετική ρύθμιση απόδοσης ανταποδοτικών τελών από εταιρείες ενέργειας με παράλληλη γνωστοποίηση βεβαιωτικού καταλόγου στους οφειλέτες των δήμων με ηλεκτρονικά μέσα. Να επιβληθούν στους εν λόγω παρόχους οι ανάλογες κυρώσεις και να θεωρηθεί υπεξαίρεση δημοτικών πόρων η συνεχιζόμενη καθυστέρηση απόδοσης των ανταποδοτικών τελών.
6. Την μείωση του ΦΠΑ στο νερό από 13% σε 6% ώστε να μη μετακινηθεί το λειτουργικό κόστος στους καταναλωτές.
7. Την υπαγωγή των ΔΕΥΑ και των Δήμων σε τιμολόγια ρεύματος χωρίς ρήτρα αναπροσαρμογής και συμπερίληψή τους στους δικαιούχους μειωμένου ΕΤΜΕΑΡ. Η ρύθμιση αυτή είναι αναγκαία για να μπορέσουν να κρατήσουν οι ΔΕΥΑ και οι Δήμοι ανοικτά τα αντλιοστάσια. Διαφορετικά θα επιβαρυνθούν υπέρμετρα τα τιμολόγια των πολιτών που ήδη αδυνατούν να ανταπεξέλθουν στο κόστος ζωής.
8. Την αναστολή για τα δύο (2) επόμενα χρόνια τους τέλους ταφής απορριμμάτων, ώστε να ολοκληρωθούν τα απαιτούμενα έργα, διότι οι δήμοι δεν είναι κυρίως υπεύθυνοι για την μη ολοκλήρωσή τους.
9. Την έκτακτη χρηματοδότηση των ΔΕΥΑ και των Δήμων για την εξόφληση των ληξιπρόθεσμων οφειλών τους.
ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΟ ΚΟΣΤΟΣ – ΕΙΔΙΚΟΤΕΡΕΣ ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ
1. Έκτακτη ρήτρα σε όλες τις ΑΠΕ (από μικρά – βιομηχανικά φωτοβολταϊκά, αιολικά πάρκα και υδροηλεκτρικά) πανελλαδικά (πέραν του 3% που προβλέπεται). Πρόταση για 10%.
2. Δημιουργία ταμείου στήριξης του ενεργειακού κόστους των Δήμων. Η ΑΜΕΣΟ VIRTUAL NET METERING προς του Δήμους.
3. Άμεση επιχορήγηση των Δήμων για δημιουργία φωτοβολταϊκών πάρκων σε δημοτικούς χώρους για NET METERING.
4. Προγραμματική σύμβαση με ΔΕΔΔΗΕ για θέσπιση δημοτικού τιμολογίου με έκπτωση (ειδική χρέωση για Δήμους).
5. Ειδικό πρόγραμμα (ΕΣΠΑ – Ταμείο Ανάκαμψης) για Led φωτισμό στους Δήμους.
6. Μείωση φορολογίας για τους Δήμους στα καύσιμα και την ενέργεια.
ΤΡΕΧΟΝΤΑ ΧΡΗΜΑΤΟΔΟΤΙΚΑ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ – ΑΝΤΩΝΗΣ ΤΡΙΤΣΗΣ -ΤΑΜΕΙΟ ΑΝΑΚΑΜΨΗΣ – ΣΥΜΜΕΤΟΧΗ ΔΗΜΩΝ
Από τα μέχρι στιγμής στοιχεία και δεδομένα που διαθέτουμε, διαφαίνεται επί της ουσίας αποκλεισμός των Δήμων από κομβικά και εμβληματικά για την τοπική κοινωνία και οικονομία, έργα ανάπτυξης, τα οποία μπορούν να ενταχθούν στο Ταμείο Ανάκαμψης.
Σημειώνουμε ότι το τρέχον χρηματοδοτικό πρόγραμμα «Αντώνης Τρίτσης» ολοκληρώθηκε χωρίς να έχει επιτύχει τα αποτελέσματα που είχε ανάγκη η αυτοδιοίκηση α’ βαθμού. Το Πρόγραμμα σχεδιάστηκε με λάθος τρόπο και δυστυχώς παρά τις προσπάθειες που έγιναν να διορθωθεί δεν κατέστη δυνατό Λειτούργησε χωρίς μέριμνα για μηχανισμό ωρίμανσης έργου, με φωτογραφικές προσκλήσεις μόνο για καλά πλασαρισμένους Δήμους και σε πολύ μεγάλη αναντιστοιχία με τις ανάγκες σε έργα των Δήμων της περιφέρειας. Κατά συνέπεια μόλις καλύφθηκε το χρηματοδοτικό όριο, όποιος Δήμος πρόλαβε, ενέταξε έργο.. Παρατηρήθηκαν μεγάλες αδικίες και υπάρχουν δήμοι που δεν εντάχθηκε κανένα έργο.
Ταυτόχρονα εξαιρούνται παντελώς οι ασθενέστεροι Δήμοι από τα Επενδυτικά Κονδύλια από το Ταμείο Ανάκαμψης και ΕΣΠΑ λόγω της πλήρους αδυναμίας να ωριμάσουν έργα χωρίς προσωπικό, στελέχη, τεχνική υπηρεσία ή τεχνική συνδρομή. Από τα 58 δισ. του Ταμείου Ανάκαμψης οι περιφερειακοί Δήμοι εξαιρούνται. Έχουν βγει μόνο «φωτογραφικές» προκηρύξεις που λήγουν σε διάστημα διμήνου… Αυτό πρέπει ν’ αλλάξει. Και ν’ αλλάξει άμεσα. Συντασσόμαστε με την εισήγηση της ΚΕΔΕ (Πρόταση Καλογερόπουλου) για την αναθεώρηση του σχεδιασμού και της παρακολούθησης του ΕΣΠΑ με τη συμμετοχή της αυτοδιοίκησης Α’βαθμού.
Η ΚΕΔΕ, οι ΠΕΔ και οι Δήμοι, στο σύνολό τους, κατά την άποψή μας, οφείλουν να απαιτήσουν:
1. Τη δυνατότητα ένταξης των Δήμων σε όλα τα μέτρα και εργαλεία του Ταμείου Ανάκαμψης που θα δρομολογηθούν το επόμενο χρονικό διάστημα. Να συμπεριληφθούν προς ένταξη στο Ταμείο Ανάκαμψης όσες προτάσεις δεν εντάχθηκαν στο Α. Τρίτσης.
2. Τη συμμετοχή των Δήμων και των ΠΕΔ σε όλες τις περιφερειακές επιτροπές παρακολούθησης του προγράμματος, με ουσιαστικό και αποφασιστικό λόγο.
3. Την επιμήκυνση των προθεσμιών κατάθεσης προτάσεων, έργων και μελετών στα επιμέρους προγράμματα και δράσεις, καθότι όταν υπάρχει ασφυκτικό πλαίσιο, με την δεδομένη αδυναμία τεχνικής στήριξης τουλάχιστον των μικρών και μεσαίων Δήμων, οδηγούμαστε σε πρακτικό αποκλεισμό και fast track διαδικασίες ανάθεσης.
4. Την στελέχωση των τεχνικών υπηρεσιών και ΥΔΟΜ των Δήμων για υλοποίηση των έργων που θα προτείνουμε με την διάθεση γενναίας πίστωσης από την τεχνική βοήθεια του Ταμείου Ανάκαμψης.
Στο σχετικό νομοσχέδιο που έχει κατατεθεί για το Ταμείο Ανάκαμψης, γίνεται λόγος για «πρότυπες προτάσεις». Κεντρική του ιδέα είναι ότι από εδώ και στο εξής η δημόσια και δημοτική περιουσία και τα δημόσια οικονομικά, θα ορίζονται από ιδέες και πρωτοβουλίες του ιδιωτικού τομέα. Διαπιστώνονται τα εξής:
1. Το Δημόσιο και η Τοπική Αυτοδιοίκηση απεμπολούν τη μέριμνα για το σχεδιασμό υλοποίησης μεγάλων και μικρών έργων που ανήκουν στην ακίνητη περιουσία τους.
2. Προκαλούνται τεράστιοι δημοσιονομικοί κίνδυνοι, γιατί δεν θα υπάρχει φραγμός στο πόσες ΣΔΙΤ θα προτείνουν οι ιδιώτες και με τι ποσά θα επιβαρυνθούν τα δημόσια οικονομικά και το δημοτικό χρήμα.
3. Και το βασικότερο είναι ότι με τις προωθούμενες ρυθμίσεις, η κυβέρνηση σκοπεύει να χρησιμοποιήσει αυτό το εργαλείο για να “κλέψει” από τις τοπικές κοινωνίες τμήματα της ακίνητης περιουσίας τους, για να ικανοποιήσει τις ορέξεις του όποιου ιδιώτη.
Είμαστε αντίθετοι σε αυτού του είδους την επίπλαστη νομιμότητα. Η ΤΑ δεν είναι κτηματομεσίτης να διαχειρίζεται την περιουσία που της ανήκει. Προτείνουμε να εξαιρεθούν οι Δήμοι από την ανωτέρω ρύθμιση.
ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ
Η πολιτική προστασία αποτελεί μείζον θέμα, ειδικότερα για τους Δήμους της Περιφέρειας. Το φαινόμενο της κλιματικής αλλαγής είναι παρόν με πλημμύρες, φυσικές καταστροφές, πυρκαγιές, κατολισθήσεις στο οδικό δίκτυο, με ό,τι αυτό συνεπάγεται.
Η μεταφορά της αρμοδιότητας της Πολιτικής Προστασίας στους Δήμους δεν συνοδεύεται από αντίστοιχη και επαρκή μεταφορά πόρων. Οι Δήμοι καλούνται με εντελώς ανεπαρκές για τις ανάγκες τους προσωπικό και ελάχιστα ποσά να καλύψουν τις ανάγκες πολιτικής προστασίας, της πρόληψης και της αποκατάστασης καταστροφών σε όλη την έκτασή τους. Ουδεμία ουσιαστική μεταβίβαση πόρων έχει συμβεί από την Κεντρική Κυβέρνηση προς τους Δήμους πλην της πενιχρής και μειωμένης ΣΑΤΑ πυροπροστασίας, τα ποσά της οποίας δεν επαρκούν ούτε για το αντικείμενο της πυροπροστασίας.
Για παράδειγμα ένας μεγάλος αστικός δήμος όπως ο Δήμος Πατρέων καλείται με 130.000 ευρώ το έτος να καλύψει τις ανάγκες συντήρησης πρασίνου καθαρισμού δρόμων και αγροτεμαχίων και αποψίλωσης εύφλεκτης βλάστησης εντός μιας αστικής περιοχής 200.000 κατοίκων με δάση, χορτολιβαδικές εκτάσεις, που περιλαμβάνει όλη τη βόρεια όψη του Παναχαϊκού όρους, χωρίς άλλη συνδρομή από κυβέρνηση ή κρατικούς φορείς. Το ποσό δεν καλύπτει ούτε το 1/5 των αναγκών. Καμία οικονομική πρόνοια δεν δίνεται για την αντιμετώπιση των τεράστιων προβλημάτων από καταιγίδες, κατολισθήσεις, διαβρώσεις, πλημμύρες, χιονοστιβάδες που πλήττουν την περιοχή μας.
Σε μεγάλης έκτασης ορεινούς Δήμους η κατάσταση είναι ακόμα πιο δυσχερής αφού καλούνται με 60 και 70 χιλιάδες ευρώ το χρόνο να αντιμετωπίσουν όλους τους κινδύνους.
ΖΗΤΑΜΕ
Την άμεση αναμόρφωση της χρηματοδότησης προς τους Δήμους για την επιτέλεση της αρμοδιότητας στον τομέα της Πολιτικής Προστασίας με αύξηση των πόρων σε συνάρτηση με τους σημερινούς αυξημένους κινδύνους φυσικών καταστροφών και κλιματικής αλλαγής όπως αποτυπώνονται στον Εθνικό Σχεδιασμό Διαχείρισης Κινδύνου Καταστροφών και στα Σχέδια Προσαρμογής στην Κλιματική Αλλαγή.
Να αυξηθούν οι ΚΑΠ προκειμένου να αποκτήσουν όλοι οι Δήμοι μια οργανική ομάδα Πολιτικής Προστασίας (επιπέδου Τμήματος ή Γραφείου αναλόγως μεγέθους και κατηγορίας) που θα ασκεί τις αρμοδιότητες που προβλέπει το κανονιστικό πλαίσιο).
Επανεξέταση της αρμοδιότητας που αφορά στον καθαρισμό των οικοπέδων (άρθρο 94, παρ. 1, εδαφ. 26, Ν.3852/2010), αρμοδιότητα που είναι δύσκολο να ασκηθεί στο συνολικό αριθμό των οικοπέδων ειδικά στους επαρχιακούς και εκτεταμένους γεωγραφικά δήμους και δημιουργεί τριβές και δυσανάλογες των δυνατοτήτων πολλών Δήμων ευθύνες.
ΚΑΘΙΣΤΟΥΜΕ ΓΝΩΣΤΟ
ότι με την παρούσα κατάσταση έλλειψης πόρων, προσωπικού και εξοπλισμού οι Δήμοι αδυνατούμε να ανταπεξέλθουμε στην αρμοδιότητα της πολιτικής προστασίας.
ΑΠΑΙΤΟΥΜΕ
να αναληφθούν οι αναγκαίες πρωτοβουλίες από την κεντρική κυβέρνηση για την άσκησή της αρμοδιότητας επί της πολιτικής προστασίας, σύμφωνα με το άρθρο 102 παράγραφος 5 του Συντάγματος.
Πρότασή μας είναι:
1. Να πάψει η ανεξέλεγκτη και κατά το δοκούν ή «κατόπιν ενεργειών μου» διάθεση πιστώσεων από την κεντρική εξουσία σε Δήμους, χωρίς κριτήρια και αποτύπωση των πραγματικών προβλημάτων από τον κωδικό 055 ΣΑΕ του ΥΠΕΣ. Να τριπλασιαστεί τουλάχιστον η επιχορήγηση στους Δήμους για πιστώσεις που αφορούν την πολιτική προστασία, καθότι η αντίστοιχη μεταφορά αρμοδιότητας έχει συνοδευτεί μέχρι σήμερα, με ελάχιστους πόρους.
2. Να υπάρξει ειδικό πρόγραμμα πολιτικής προστασίας του ΥΠΕΣ, με χρηματοδότηση που θα δίνεται σε μηνιαία βάση, κατά τα πρότυπα των ΚΑΠ και με διαφοροποιημένα κριτήρια ως προς το ύψος της επιχορήγησης. Μια συζήτηση που ποτέ μέχρι σήμερα δεν έχει ολοκληρωθεί και δεν έχει χειροπιαστά αποτελέσματα για ευνόητους λόγους.
3. Να υπάρξει οριστικό ξεκαθάρισμα ποιος παρεμβαίνει και που σε σχέση με το πεδίο και το εύρος δραστηριότητας των ΟΤΑ καθώς και τον συντονισμό τους με άλλους φορείς (περιφέρεια – δημόσιο).
ΑΥΤΟΚΙΝΗΤΟΔΡΟΜΟΣ ΠΑΤΡΑ-ΠΥΡΓΟΣ
Σχετικά με τον αυτοκινητόδρομο Πατρών-Πύργου, ένα έργα πνοής που επανεκκινείται μετά από αδικαιολόγητες καθυστερήσεις και παλινωδίες ετών με μεγάλο κόστος ατυχημάτων.
Ζητάμε να κατασκευαστεί το σύνολο του έργου από την Πάτρα μέχρι την Αρχαία Ολυμπία, μαζί με τους συνδετήριους Άξονες σε Βι.Πε. Πατρών, Κάτω Αχαΐας, Αεροδρόμιο Αράξου.
Να περιοριστεί το υπέρογκο ύψος των διοδίων που προβλέπεται 10 ευρώ για το ταξίδι Πάτρα-Πύργος με δεδομένο ότι είναι ο μοναδικός ενδοπεριφερειακός άξονας, οι εταιρείες λειτουργίες έχουν χαμηλό κόστος κατασκευής και δεν υπάρχουν απαλλοτριώσεις ή δυσκολίες που να δικαιολογούν αυτό το ύψος διοδίων. Σε κάθε περίπτωση ζητάμε οι πολίτες της Δυτικής Ελλάδας να τύχουν της ίδιας μεταχείρισης σε όρους κόστους μετακίνησης ανά χιλιόμετρο και σε ποιότητα και πρόσβαση μέσω συνδετήριων δρόμων όπως συμβαίνει με την Εγνατία Οδό ή τον Βόρειο Άξονα της Κρήτης.
Με εκτίμηση,
Ο ΠΡΟΕΔΡΟΣ ΤΗΣ Π.Ε.Δ. ΔΥΤ. ΕΛΛΑΔΑΣ
ΑΘ. ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΣ
ΔΗΜΑΡΧΟΣ ΚΑΛΑΒΡΥΤΩΝ”.
Η ΠΕΔ με ανακοίνωση της έκανε γνωστή τη εισήγηση του πρόεδρου της Θανάση Παπαδόπουλου σχετικά με τα αιτήματα του για την οικονομική στήριξη των δήμων ώστε να μπορέσουν να ανταποκριθούν.
Η ανακοίνωση του πρόεδρου της ΠΕΔ αναφέρει
Σύσσωμο το Διοικητικό Συμβούλιο της Περιφερειακής Ένωσης Δήμων εξέφρασε την ευχή να επέλθει άμεση κατάπαυση του πυρός και τερματισμός του πολέμου στην Ουκρανία για να σταματήσουν οι τραγικές απώλειες ανθρώπινων ζωών και η καταστροφή της χώρας. Ταυτόχρονα προτείνουμε την ενεργοποίηση του προγράμματος ΕΣΤΙΑ για την υποδοχή και φιλοξενία των προσφύγων του πολέμου που αιτούνται διεθνούς προστασίας στη χώρα μας.
ΤΡΕΧΟΥΣΑ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΤΩΝ ΔΗΜΩΝ – ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΚΟ ΚΟΣΤΟΣ
Η τοπική αυτοδιοίκηση πρώτου βαθμού βιώνει μια τραγική και άνευ προηγουμένου κατάσταση οικονομικής αφαίμαξης και θεσμικής υποτίμησης.
Ταυτόχρονα η φοροδοτική ικανότητα των Δημοτών έχει περιοριστεί. Οι Δημότες μας ειδοποιούν ότι αδυνατούν να πληρώσουν τα υφιστάμενα δημοτικά τέλη, πολλώ δε μάλλον τις αυξήσεις που μας πιέζει η κυβέρνηση να επιβάλουμε. Η απόδοση μιας ακόμα ΚΑΠ είναι παυσίπονο και συνιστά μη λύση του χρηματοδοτικού προβλήματος των ΟΤΑ.
Η πραγματικότητα δείχνει ότι στο σκέλος των χρηματοδοτήσεων από τις ΚΑΠ, οι Δήμοι στην περιφέρεια της χώρας υφίστανται σοβαρές διακρίσεις. Σαν να μιλάμε για Δήμους «δεύτερης κατηγορίας», που ζουν στη σκιά των μεγαλύτερων και αναγκάζονται ν’ ανταποκριθούν σε πολύ πιεστικότερες ανάγκες, με αναλογικά πολύ μικρότερους πόρους.
Για παράδειγμα: αστικοί Δήμοι της Αττικής λαμβάνουν από τις ΚΑΠ 2 εκατομμύρια ευρώ ανά τετραγωνικό χλμ ενώ έχουν υψηλή φοροδοτική ικανότητα των κατοίκων, πλήρως ολοκληρωμένα τα δίκτυα των υποδομών ύδρευσης και αποχέτευσης από την ΕΥΔΑΠ και τις ΥΚΩ, ενώ οι ορεινοί, φτωχοί και ακριτικοί Δήμοι με διασπορά εκατοντάδων οικισμών σε βουνά και δάση, παλεύουν να τα βγάλουν πέρα με 1.900 ή ακόμα και 800 ευρώ ανά τετραγωνικό χιλιόμετρο με ημιτελείς, καταρρέουσες υποδομές και φτωχούς κατοίκους.
ΖΗΤΑΜΕ
1. Γενναία αναπροσαρμογή των ΚΑΠ στα σημερινά δεδομένα της χώρας και των αναγκών λειτουργίας των δήμων και τοπικής διακυβέρνησης όπως αρμόζει σε σύγχρονο ευνομούμενο και αποκεντρωμένο κράτος σύμφωνα με τις σχετικές προβλέψεις του Συντάγματος και του καταστατικού χάρτη της αυτοδιοίκησης (Καπόδιστριας, Καλλικράτης, Κλεισθένης).
2. Οποιαδήποτε κρατική επιχορήγηση προς τους Δήμους να γίνεται με αναλογικό τρόπο και με σύνθετα κριτήρια, λαμβάνοντας υπόψη την ορεινότητα, νησιωτικότητα, αστική σύνθεση, γεωμορφολογία, άσκηση πρόσθετων αρμοδιοτήτων που επιβαρύνουν τους μη αστικούς Δήμους κ.ά. και όχι κάθετα όπως συμβαίνει σήμερα με τις ΚΑΠ.
ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΟ ΚΟΣΤΟΣ ΔΗΜΩΝ – ΔΕΥΑ
Η ραγδαία αύξηση του ενεργειακού κόστους των δήμων (154% στο φυσικό αέριο, 56% στο ρεύμα, 36% στο πετρέλαιο και αντίστοιχες αυξήσεις σε όλα τα υλικά και τις υπηρεσίες) βάζει σε άμεσο κίνδυνο τη βιωσιμότητα των ΟΤΑ της χώρας και φυσικά των Δήμων της Δυτικής Ελλάδας. Το λειτουργικό κόστος των Δήμων έχει εκτοξευτεί σε δυσθεώρητα επίπεδα λόγω του κύματος πληθωρισμού, του κορωνοϊού και της αύξησης όλων των εισροών καυσίμων, ενέργειας, υλικών που επιβαρύνονται περαιτέρω. Βασικές λειτουργίες όπως ο δημοτικός φωτισμός, η καθαριότητα, η ύδρευση, η αποχέτευση, οι σχολικές μονάδες και οι παιδικοί σταθμοί (κόστος θέρμανσης) βρίσκονται στα όρια αναστολής λειτουργίας τους! Ταυτόχρονα η χωρίς λόγο μη απόδοση των οφειλόμενων προς τους δήμους ανταποδοτικών τελών – στον χρόνο που προβλέπεται – από τον ΔΕΔΔΗΕ και ιδιωτικούς παρόχους, κάνουν το τοπίο στην Τ.Α. εκρηκτικό.
Ποτέ άλλοτε η Τ.Α. δεν βρίσκονταν σ’ αυτή τη θέση. Επιπρόσθετα το τέλος ταφής απορριμμάτων από 1-1-2022 που πρέπει να επιβάλλουν οι δήμοι, δημιουργεί καταστάσεις εφιαλτικές, καθότι το πλέον πιθανόν είναι οι δυσθεώρητες αυτές αυξήσεις θα μετακυληθούν στους δημότες. Ήρθε η ώρα η Τ.Α. να αντιδράσει χωρίς περιστροφές και αστερίσκους
ΖΗΤΑΜΕ
1. Την έκτακτη χρηματοδότηση των δήμων για να αντιμετωπίσουν μέρος των επιβαρύνσεων που προκύπτουν από την ενεργειακή κρίση.
2. Την απόδοση επιπλέον τριών (3) δόσεων ΚΑΠ στην τακτική χρηματοδότηση των δήμων από το ΥΠΕΣ μέσα στο 2022.
3. Την άμεση κάλυψη 100% των επιπλέον δαπανών των σχολικών επιτροπών. Για να βγει ομαλά η σχολική χρονιά απαιτείται μία ακόμη (5η δόση) σχολικών ΚΑΠ ή 30% αύξηση των σχολικών ΚΑΠ.
4. Την στήριξη των ΔΕΥΑ και των Δήμων για την αντιμετώπιση του αυξημένου κόστους στον τομέα της ύδρευσης και αποχέτευσης, όπως πρόκειται να στηριχθούν και άλλες επιχειρήσεις και οργανισμοί, δεσμευόμενοι ότι δεν θα υπάρξει αύξηση στα τιμολόγια νερού των Δήμων και ΔΕΥΑ.
5. Τη νομοθετική ρύθμιση απόδοσης ανταποδοτικών τελών από εταιρείες ενέργειας με παράλληλη γνωστοποίηση βεβαιωτικού καταλόγου στους οφειλέτες των δήμων με ηλεκτρονικά μέσα. Να επιβληθούν στους εν λόγω παρόχους οι ανάλογες κυρώσεις και να θεωρηθεί υπεξαίρεση δημοτικών πόρων η συνεχιζόμενη καθυστέρηση απόδοσης των ανταποδοτικών τελών.
6. Την μείωση του ΦΠΑ στο νερό από 13% σε 6% ώστε να μη μετακινηθεί το λειτουργικό κόστος στους καταναλωτές.
7. Την υπαγωγή των ΔΕΥΑ και των Δήμων σε τιμολόγια ρεύματος χωρίς ρήτρα αναπροσαρμογής και συμπερίληψή τους στους δικαιούχους μειωμένου ΕΤΜΕΑΡ. Η ρύθμιση αυτή είναι αναγκαία για να μπορέσουν να κρατήσουν οι ΔΕΥΑ και οι Δήμοι ανοικτά τα αντλιοστάσια. Διαφορετικά θα επιβαρυνθούν υπέρμετρα τα τιμολόγια των πολιτών που ήδη αδυνατούν να ανταπεξέλθουν στο κόστος ζωής.
8. Την αναστολή για τα δύο (2) επόμενα χρόνια τους τέλους ταφής απορριμμάτων, ώστε να ολοκληρωθούν τα απαιτούμενα έργα, διότι οι δήμοι δεν είναι κυρίως υπεύθυνοι για την μη ολοκλήρωσή τους.
9. Την έκτακτη χρηματοδότηση των ΔΕΥΑ και των Δήμων για την εξόφληση των ληξιπρόθεσμων οφειλών τους.
ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΟ ΚΟΣΤΟΣ – ΕΙΔΙΚΟΤΕΡΕΣ ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ
1. Έκτακτη ρήτρα σε όλες τις ΑΠΕ (από μικρά – βιομηχανικά φωτοβολταϊκά, αιολικά πάρκα και υδροηλεκτρικά) πανελλαδικά (πέραν του 3% που προβλέπεται). Πρόταση για 10%.
2. Δημιουργία ταμείου στήριξης του ενεργειακού κόστους των Δήμων. Η ΑΜΕΣΟ VIRTUAL NET METERING προς του Δήμους.
3. Άμεση επιχορήγηση των Δήμων για δημιουργία φωτοβολταϊκών πάρκων σε δημοτικούς χώρους για NET METERING.
4. Προγραμματική σύμβαση με ΔΕΔΔΗΕ για θέσπιση δημοτικού τιμολογίου με έκπτωση (ειδική χρέωση για Δήμους).
5. Ειδικό πρόγραμμα (ΕΣΠΑ – Ταμείο Ανάκαμψης) για Led φωτισμό στους Δήμους.
6. Μείωση φορολογίας για τους Δήμους στα καύσιμα και την ενέργεια.
ΤΡΕΧΟΝΤΑ ΧΡΗΜΑΤΟΔΟΤΙΚΑ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ – ΑΝΤΩΝΗΣ ΤΡΙΤΣΗΣ -ΤΑΜΕΙΟ ΑΝΑΚΑΜΨΗΣ – ΣΥΜΜΕΤΟΧΗ ΔΗΜΩΝ
Από τα μέχρι στιγμής στοιχεία και δεδομένα που διαθέτουμε, διαφαίνεται επί της ουσίας αποκλεισμός των Δήμων από κομβικά και εμβληματικά για την τοπική κοινωνία και οικονομία, έργα ανάπτυξης, τα οποία μπορούν να ενταχθούν στο Ταμείο Ανάκαμψης.
Σημειώνουμε ότι το τρέχον χρηματοδοτικό πρόγραμμα «Αντώνης Τρίτσης» ολοκληρώθηκε χωρίς να έχει επιτύχει τα αποτελέσματα που είχε ανάγκη η αυτοδιοίκηση α’ βαθμού. Το Πρόγραμμα σχεδιάστηκε με λάθος τρόπο και δυστυχώς παρά τις προσπάθειες που έγιναν να διορθωθεί δεν κατέστη δυνατό Λειτούργησε χωρίς μέριμνα για μηχανισμό ωρίμανσης έργου, με φωτογραφικές προσκλήσεις μόνο για καλά πλασαρισμένους Δήμους και σε πολύ μεγάλη αναντιστοιχία με τις ανάγκες σε έργα των Δήμων της περιφέρειας. Κατά συνέπεια μόλις καλύφθηκε το χρηματοδοτικό όριο, όποιος Δήμος πρόλαβε, ενέταξε έργο.. Παρατηρήθηκαν μεγάλες αδικίες και υπάρχουν δήμοι που δεν εντάχθηκε κανένα έργο.
Ταυτόχρονα εξαιρούνται παντελώς οι ασθενέστεροι Δήμοι από τα Επενδυτικά Κονδύλια από το Ταμείο Ανάκαμψης και ΕΣΠΑ λόγω της πλήρους αδυναμίας να ωριμάσουν έργα χωρίς προσωπικό, στελέχη, τεχνική υπηρεσία ή τεχνική συνδρομή. Από τα 58 δισ. του Ταμείου Ανάκαμψης οι περιφερειακοί Δήμοι εξαιρούνται. Έχουν βγει μόνο «φωτογραφικές» προκηρύξεις που λήγουν σε διάστημα διμήνου… Αυτό πρέπει ν’ αλλάξει. Και ν’ αλλάξει άμεσα. Συντασσόμαστε με την εισήγηση της ΚΕΔΕ (Πρόταση Καλογερόπουλου) για την αναθεώρηση του σχεδιασμού και της παρακολούθησης του ΕΣΠΑ με τη συμμετοχή της αυτοδιοίκησης Α’βαθμού.
Η ΚΕΔΕ, οι ΠΕΔ και οι Δήμοι, στο σύνολό τους, κατά την άποψή μας, οφείλουν να απαιτήσουν:
1. Τη δυνατότητα ένταξης των Δήμων σε όλα τα μέτρα και εργαλεία του Ταμείου Ανάκαμψης που θα δρομολογηθούν το επόμενο χρονικό διάστημα. Να συμπεριληφθούν προς ένταξη στο Ταμείο Ανάκαμψης όσες προτάσεις δεν εντάχθηκαν στο Α. Τρίτσης.
2. Τη συμμετοχή των Δήμων και των ΠΕΔ σε όλες τις περιφερειακές επιτροπές παρακολούθησης του προγράμματος, με ουσιαστικό και αποφασιστικό λόγο.
3. Την επιμήκυνση των προθεσμιών κατάθεσης προτάσεων, έργων και μελετών στα επιμέρους προγράμματα και δράσεις, καθότι όταν υπάρχει ασφυκτικό πλαίσιο, με την δεδομένη αδυναμία τεχνικής στήριξης τουλάχιστον των μικρών και μεσαίων Δήμων, οδηγούμαστε σε πρακτικό αποκλεισμό και fast track διαδικασίες ανάθεσης.
4. Την στελέχωση των τεχνικών υπηρεσιών και ΥΔΟΜ των Δήμων για υλοποίηση των έργων που θα προτείνουμε με την διάθεση γενναίας πίστωσης από την τεχνική βοήθεια του Ταμείου Ανάκαμψης.
Στο σχετικό νομοσχέδιο που έχει κατατεθεί για το Ταμείο Ανάκαμψης, γίνεται λόγος για «πρότυπες προτάσεις». Κεντρική του ιδέα είναι ότι από εδώ και στο εξής η δημόσια και δημοτική περιουσία και τα δημόσια οικονομικά, θα ορίζονται από ιδέες και πρωτοβουλίες του ιδιωτικού τομέα. Διαπιστώνονται τα εξής:
1. Το Δημόσιο και η Τοπική Αυτοδιοίκηση απεμπολούν τη μέριμνα για το σχεδιασμό υλοποίησης μεγάλων και μικρών έργων που ανήκουν στην ακίνητη περιουσία τους.
2. Προκαλούνται τεράστιοι δημοσιονομικοί κίνδυνοι, γιατί δεν θα υπάρχει φραγμός στο πόσες ΣΔΙΤ θα προτείνουν οι ιδιώτες και με τι ποσά θα επιβαρυνθούν τα δημόσια οικονομικά και το δημοτικό χρήμα.
3. Και το βασικότερο είναι ότι με τις προωθούμενες ρυθμίσεις, η κυβέρνηση σκοπεύει να χρησιμοποιήσει αυτό το εργαλείο για να “κλέψει” από τις τοπικές κοινωνίες τμήματα της ακίνητης περιουσίας τους, για να ικανοποιήσει τις ορέξεις του όποιου ιδιώτη.
Είμαστε αντίθετοι σε αυτού του είδους την επίπλαστη νομιμότητα. Η ΤΑ δεν είναι κτηματομεσίτης να διαχειρίζεται την περιουσία που της ανήκει. Προτείνουμε να εξαιρεθούν οι Δήμοι από την ανωτέρω ρύθμιση.
ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ
Η πολιτική προστασία αποτελεί μείζον θέμα, ειδικότερα για τους Δήμους της Περιφέρειας. Το φαινόμενο της κλιματικής αλλαγής είναι παρόν με πλημμύρες, φυσικές καταστροφές, πυρκαγιές, κατολισθήσεις στο οδικό δίκτυο, με ό,τι αυτό συνεπάγεται.
Η μεταφορά της αρμοδιότητας της Πολιτικής Προστασίας στους Δήμους δεν συνοδεύεται από αντίστοιχη και επαρκή μεταφορά πόρων. Οι Δήμοι καλούνται με εντελώς ανεπαρκές για τις ανάγκες τους προσωπικό και ελάχιστα ποσά να καλύψουν τις ανάγκες πολιτικής προστασίας, της πρόληψης και της αποκατάστασης καταστροφών σε όλη την έκτασή τους. Ουδεμία ουσιαστική μεταβίβαση πόρων έχει συμβεί από την Κεντρική Κυβέρνηση προς τους Δήμους πλην της πενιχρής και μειωμένης ΣΑΤΑ πυροπροστασίας, τα ποσά της οποίας δεν επαρκούν ούτε για το αντικείμενο της πυροπροστασίας.
Για παράδειγμα ένας μεγάλος αστικός δήμος όπως ο Δήμος Πατρέων καλείται με 130.000 ευρώ το έτος να καλύψει τις ανάγκες συντήρησης πρασίνου καθαρισμού δρόμων και αγροτεμαχίων και αποψίλωσης εύφλεκτης βλάστησης εντός μιας αστικής περιοχής 200.000 κατοίκων με δάση, χορτολιβαδικές εκτάσεις, που περιλαμβάνει όλη τη βόρεια όψη του Παναχαϊκού όρους, χωρίς άλλη συνδρομή από κυβέρνηση ή κρατικούς φορείς. Το ποσό δεν καλύπτει ούτε το 1/5 των αναγκών. Καμία οικονομική πρόνοια δεν δίνεται για την αντιμετώπιση των τεράστιων προβλημάτων από καταιγίδες, κατολισθήσεις, διαβρώσεις, πλημμύρες, χιονοστιβάδες που πλήττουν την περιοχή μας.
Σε μεγάλης έκτασης ορεινούς Δήμους η κατάσταση είναι ακόμα πιο δυσχερής αφού καλούνται με 60 και 70 χιλιάδες ευρώ το χρόνο να αντιμετωπίσουν όλους τους κινδύνους.
ΖΗΤΑΜΕ
Την άμεση αναμόρφωση της χρηματοδότησης προς τους Δήμους για την επιτέλεση της αρμοδιότητας στον τομέα της Πολιτικής Προστασίας με αύξηση των πόρων σε συνάρτηση με τους σημερινούς αυξημένους κινδύνους φυσικών καταστροφών και κλιματικής αλλαγής όπως αποτυπώνονται στον Εθνικό Σχεδιασμό Διαχείρισης Κινδύνου Καταστροφών και στα Σχέδια Προσαρμογής στην Κλιματική Αλλαγή.
Να αυξηθούν οι ΚΑΠ προκειμένου να αποκτήσουν όλοι οι Δήμοι μια οργανική ομάδα Πολιτικής Προστασίας (επιπέδου Τμήματος ή Γραφείου αναλόγως μεγέθους και κατηγορίας) που θα ασκεί τις αρμοδιότητες που προβλέπει το κανονιστικό πλαίσιο).
Επανεξέταση της αρμοδιότητας που αφορά στον καθαρισμό των οικοπέδων (άρθρο 94, παρ. 1, εδαφ. 26, Ν.3852/2010), αρμοδιότητα που είναι δύσκολο να ασκηθεί στο συνολικό αριθμό των οικοπέδων ειδικά στους επαρχιακούς και εκτεταμένους γεωγραφικά δήμους και δημιουργεί τριβές και δυσανάλογες των δυνατοτήτων πολλών Δήμων ευθύνες.
ΚΑΘΙΣΤΟΥΜΕ ΓΝΩΣΤΟ
ότι με την παρούσα κατάσταση έλλειψης πόρων, προσωπικού και εξοπλισμού οι Δήμοι αδυνατούμε να ανταπεξέλθουμε στην αρμοδιότητα της πολιτικής προστασίας.
ΑΠΑΙΤΟΥΜΕ
να αναληφθούν οι αναγκαίες πρωτοβουλίες από την κεντρική κυβέρνηση για την άσκησή της αρμοδιότητας επί της πολιτικής προστασίας, σύμφωνα με το άρθρο 102 παράγραφος 5 του Συντάγματος.
Πρότασή μας είναι:
1. Να πάψει η ανεξέλεγκτη και κατά το δοκούν ή «κατόπιν ενεργειών μου» διάθεση πιστώσεων από την κεντρική εξουσία σε Δήμους, χωρίς κριτήρια και αποτύπωση των πραγματικών προβλημάτων από τον κωδικό 055 ΣΑΕ του ΥΠΕΣ. Να τριπλασιαστεί τουλάχιστον η επιχορήγηση στους Δήμους για πιστώσεις που αφορούν την πολιτική προστασία, καθότι η αντίστοιχη μεταφορά αρμοδιότητας έχει συνοδευτεί μέχρι σήμερα, με ελάχιστους πόρους.
2. Να υπάρξει ειδικό πρόγραμμα πολιτικής προστασίας του ΥΠΕΣ, με χρηματοδότηση που θα δίνεται σε μηνιαία βάση, κατά τα πρότυπα των ΚΑΠ και με διαφοροποιημένα κριτήρια ως προς το ύψος της επιχορήγησης. Μια συζήτηση που ποτέ μέχρι σήμερα δεν έχει ολοκληρωθεί και δεν έχει χειροπιαστά αποτελέσματα για ευνόητους λόγους.
3. Να υπάρξει οριστικό ξεκαθάρισμα ποιος παρεμβαίνει και που σε σχέση με το πεδίο και το εύρος δραστηριότητας των ΟΤΑ καθώς και τον συντονισμό τους με άλλους φορείς (περιφέρεια – δημόσιο).
ΑΥΤΟΚΙΝΗΤΟΔΡΟΜΟΣ ΠΑΤΡΑ-ΠΥΡΓΟΣ
Σχετικά με τον αυτοκινητόδρομο Πατρών-Πύργου, ένα έργα πνοής που επανεκκινείται μετά από αδικαιολόγητες καθυστερήσεις και παλινωδίες ετών με μεγάλο κόστος ατυχημάτων.
Ζητάμε να κατασκευαστεί το σύνολο του έργου από την Πάτρα μέχρι την Αρχαία Ολυμπία, μαζί με τους συνδετήριους Άξονες σε Βι.Πε. Πατρών, Κάτω Αχαΐας, Αεροδρόμιο Αράξου.
Να περιοριστεί το υπέρογκο ύψος των διοδίων που προβλέπεται 10 ευρώ για το ταξίδι Πάτρα-Πύργος με δεδομένο ότι είναι ο μοναδικός ενδοπεριφερειακός άξονας, οι εταιρείες λειτουργίες έχουν χαμηλό κόστος κατασκευής και δεν υπάρχουν απαλλοτριώσεις ή δυσκολίες που να δικαιολογούν αυτό το ύψος διοδίων. Σε κάθε περίπτωση ζητάμε οι πολίτες της Δυτικής Ελλάδας να τύχουν της ίδιας μεταχείρισης σε όρους κόστους μετακίνησης ανά χιλιόμετρο και σε ποιότητα και πρόσβαση μέσω συνδετήριων δρόμων όπως συμβαίνει με την Εγνατία Οδό ή τον Βόρειο Άξονα της Κρήτης.
Με εκτίμηση,
Ο ΠΡΟΕΔΡΟΣ ΤΗΣ Π.Ε.Δ. ΔΥΤ. ΕΛΛΑΔΑΣ
ΑΘ. ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΣ
ΔΗΜΑΡΧΟΣ ΚΑΛΑΒΡΥΤΩΝ”.
Δεν υπάρχουν σχόλια
Σημείωση: Μόνο ένα μέλος αυτού του ιστολογίου μπορεί να αναρτήσει σχόλιο.