ΙΕΡΑ ΜΟΝΗ ΜΕΓΑΛΟΥ ΣΠΗΛΑΙΟΥ - Ο ΒΡΑΧΟΣ ΤΗΣ ΟΡΘΟΔΟΞΙΑΣ - ΑΦΙΕΡΩΜΑ - ΦΩΤΟ

Ιερά Μονή Μεγάλου Σπηλαίου το λαξευμένο σε έναν κατακόρυφο και επιβλητικό βράχο, ιστορικό μοναστήρι που βρίσκεται σε κοντινή απόσταση (10 χ...

Ιερά Μονή Μεγάλου Σπηλαίου το λαξευμένο σε έναν κατακόρυφο και επιβλητικό βράχο, ιστορικό μοναστήρι που βρίσκεται σε κοντινή απόσταση (10 χιλιόμετρα) από τα Καλάβρυτα. 

Πρόκειται για μια από τις παλαιότερες μονές στην Ελλάδα (κατά πολλούς η παλαιότερη). στην κυριολεξία κόβει την ανάσα σε όποιον το αντικρίσει από κοντά.

Η μονή είναι οκταόροφη, σκαμμένη μέσα στον απότομο βράχο. Το καθολικό   ανήκει στον τύπο του σταυροειδούς εγεγραμμένου με δυο νάρθηκες. Το εσωτερικό του κυρίως ναού είναι διακοσμημένο με τοιχογραφίες του 17ου αιώνα, ενώ του νάρθηκα είναι μεταγενέστερες (19ος αιώνας). Κοσμείται με περίτεχνο ξυλόγλυπτο τέμπλο.

Το Μέγα Σπήλαιο είναι αφιερωμένο στην Κοίμηση της Θεοτόκου και πήρε το όνομά του από την τοποθεσία του, καθώς είναι χτισμένο στο άνοιγμα μεγάλου φυσικού σπηλαίου στον Χελμό, σε υψόμετρο περίπου 900 μέτρων πάνω από τη χαράδρα του Βουραϊκού. Άλλωστε, η εικόνα του καθώς ενσωματώνεται, επιβλητικό στο τραχύ τοπίο, αιχμαλωτίζει το βλέμμα του επισκέπτη προκαλώντας δέος.
Το μοναστήρι κατά την παράδοση ιδρύθηκε το 362μχ από τους μοναχούς Συμεών και Θεόδωρο στη θέση που βρέθηκε η εικόνα της Παναγιάς στο βάθος της σπηλιάς εκεί όπου υπάρχει η πηγή. Η εικόνα βρέθηκε από μια βοσκοπούλα και είναι πλασμένη από κερί και μαστίχα από τον Ευαγγελιστή Λουκά.
Το 840 το Μέγα Σπηλαίο κάηκε από τους εικονομάχους. Το 1285 ο Ανδρόνικος Παλαιολόγος το ανοικοδόμησε και από τότε αρχίζει να γίνεται ένα από τα πλουσιότερα μοναστήρια. Κάηκε για δεύτερη φορά το 1400 και για τρίτη το 1600 όποτε κάηκε η εκκλησία και η πολύτιμη βιβλιοθήκη που είχε σπάνια χειρόγραφα.
Για Τετάρτη φορά κάηκε το 1934 που καταστράφηκαν όλα τα κειμήλια ανεκτίμητης αξίας. Ανοικοδομήθηκε το 1936 αλλά πυρπολήθηκε και λεηλατήθηκε από τους Γερμανούς το Δεκέμβρη του 1943. Οι Γερμανοί εκτέλεσαν τους 22 μοναχούς και όλο το προσωπικό της μονής και πέταξαν τα πτώματα τους από ένα γειτονικό γκρεμό. Στην αίθουσα κειμηλίων της μονής φυλάσσονται σπουδαία και μοναδικά κειμήλια.

Ιστορία Μονής

Κατά το Κτιτορικό της Μονής, η ιστορία και η ζωή της Μονής του Μ. Σπηλαίου αρχίζει με το θαυμαστό τρόπο της ανεύρεσης της Ιεράς Εικόνος. Δύο αδελφοί από την Θεσσαλονίκη, Συμεών και Θεόδωρος, διακρινόμενοι για την μόρφωση και την ευσέβειά τους, αφού ασκήθηκαν στα όρη Όλυμπος, Όσσα και Πηλίο, ήλθαν στο Άγιο Όρος για να γνωρίσουν φωτισμένους ησυχαστές και άνδρες της ερήμου. Από εκεί πήγαν στους Αγίους Τόπους για να προσκυνήσουν όλα τα μέρη που περιπάτησαν οι Θεανδρικοί πόδες του Σωτήρος

Χριστού. Στα Ιεροσόλυμα έγιναν ιερείς από τον σπουδαίο επίσκοπο της Αγίας Πόλης Μάξιμον. Εκεί ο καθένας ξεχωριστά είδε την ίδια οπτασία και έλαβαν την εντολή να μεταβούν στην Αχαΐα , να εύρουν την ιστορηθείσα από τον Θεηγόρο Ευαγγελιστή Λουκά ανάγλυφη εικόνα της Παναγίας. Υστερα από πολλές περιπλανήσεις και αποκαλυπτικά όνειρα, συνάντησαν,στην περιοχή της Ζαχλωρούς τη βοσκοπούλα Ευφροσύνη το 362 μ.Χ. Όταν την πλησίασαν, η Ευφροσύνη τους προσκυνά με σεβασμό και αναφέρει τα ονόματα τους. Στην συνέχεια τους οδηγεί στο σπήλαιο που βρισκόταν η αναζητούμενη Ιερά Εικόνα, τήν οποία είχε ανακαλύψει -προ ολίγου χρόνου - η ίδια - θεία Βουλή-, με την οδηγία ενός τράγου, που πήγαινε στο σπήλαιο για νερό και εξήρχετο με βρεγμένο το γένειον του. Με πολλή χαρά, ευγνωμοσύνη και ευλάβεια, οι μοναχοί Συμεών και Θεόδωρος πήραν την εικόνα έξω του Σπηλαίου και το εκαθάρισαν από την πυκνή βλάστηση.

Όταν έκαυσαν τα κλαδιά, από την θερμότητα ετινάχθηκε βίαια δράκων προς την έξοδο του Σπηλαίου, όπου δια κεραυνού εφονεύθηκε. Αναμνηστικά αυτού του θαύματος σώζονταν, μέχρι τελευταία, τα οστά του δράκοντα. Μέσα στο σπήλαιον κατασκεύασαν μικρόν Ναόν και μερικά μικρά κελλιά με την συνδρομή του πλήθους των πιστών, που συνέρρεαν δια να προσκυνήσουν την θαυματουργή εικόνα της Θεοτόκου και να ακούσουν τον Θείο Λόγο από τους Θεοκήρυκες Πατέρες Συμεών και Θεοδώρον. Πολλοί από τους ακροατές παρέμεναν για άσκηση. Έτσι σιγά-σιγά η Μονή έγινε μία από τις πλέον πολυμονάχους Μονάς και γνώρισε ακμή και αίγλη. Υπήρξε δια μέσου των αιώνων φάρος της Ορθοδοξίας, έπαλξη του Ελληνισμού, εστία αντίστασης κατά των Τούρκων κατακτητών και άπαρτο φρούριο. Τέσσαρες φορές καταστράφηκε από πυρκαγιές, το 840, το 1400, το 1640 και το 1934 πάντοτε όμως διεσώζετο η Αγία Εικόνα με τρόπο θαυμαστό. Κατά τους χρόνους της Τουρκοκρατίας, επειδή ήταν κέντρο αντίστασης κατά των κατακτητών, δέχτηκε πολλές επιθέσεις, αλλά ποτέ δεν κατακτήθηκε. Είναι γνωστή η υπερήφανη, ηρωική απάντηση του ηγούμενου Δαμασκηνού τον Ιούνιο του 1827 στον Ιμπραήμ. "... δια να προσκυνήσωμεν είναι αδύνατον ... αν έλθης εδώ να μας πολεμήσης και μας νικήσης , δεν είναι μεγάλο κακόν, διότι θα νικήσης παπάδες, αν όμως νικηθής ... θα είναι εντροπή σου ..." και πραγματικά νικήθηκε μετά από επικό αγώνα και τη βοήθεια της Παναγίας. Μόνο κατά την κατοχή - Δεκέμβριος 1943 η Μονή λεηλατήθηκε, οι μοναχοί πλήρωσαν τη θηριωδία των Ναζί, φονευθέντες ριπτόμενοι σε απόκρημνο βράχο. Τα εναπομείναντα κελιά από την πυρκαγιά του 1934, πυρπολήθηκαν.

Πνευματικοί Θησαυροί Μονής
Η μονή διαθέτει πλήθος θησαυρών ανεκτίμητης ιστορικής και θρησκευτικής αξίας, όπως κειμήλια της Επανάστασης του 1821, βυζαντινό λάβαρο με τις μορφές τριών αυτοκρατόρων, σιγγίλια, παλαιότυπους τόμους, ακόμα και σταυρό με Τίμιο Ξύλο, ο πολυτιμότερος θησαυρός της, ωστόσο, είναι η θαυματουργή εικόνα της Παναγίας της Μεγαλοσπηλαιότισσας. Η εικόνα είναι φιλοτεχνημένη από τον Απόστολο Λουκά και λέγεται ότι κληροδοτήθηε στον ηγεμόνα της Αχαΐας Θεόφιλο μαζί με τα Ευαγγέλιο και τις Πράξεις των Αποστόλων. Αυτός με τη σειρά του κληροδότησε την εικόνα στους απογόνους του, οι οποίοι για να την διασώσουν την περίοδο των διωγμών την έκρυψαν στο σπήλαιο, όπου και εβρέθη αιώνες αργότερα από την Αγία Ευφροσύνη. Η εικόνα είναι ανάγλυφη, πάχους τριών πόντων, φτιαγμένη από μαστίχα και κερί. Φέρει εσθήτα χρωματισμένη και χρυσά διαγράμματα. Από τις πυρκαγιές, που έπληξαν το μοναστήρι στη διάρκεια της ιστορίας του, έχει αμαυρωθεί. Η εικόνα εικονίζει την Παναγία να κρατά με το δεξί της χέρι τον Ιησού, ενώ Αυτός ακουμπά με το αριστερό Του χέρι το αριστερό χέρι της Παναγίας και στο δεξί κρατά το Ευαγγέλιο.
Η εικόνα της Παναγίας Μεγαλοσπηλιώσσης: Η εικόνα - θησαυρός της Ιεράς Μονής Μ. Σπηλαίου, όπως προείπαμε στο ιστορικό της Μονής, είναι έργο του Αποστόλου Λουκά. Πιστεύεται ότι την εικόνα αυτή, μαζί με το Ευαγγέλιο και τις Πράξεις των Αποστόλων εχάρισε ο Άγιος Λουκάς στο πνευματικό του τέκνο, τον ηγεμόνα της Αχαΐας Θεόφιλο. Εκείνος δε την εκληροδότησε στους απογόνους του. Κατά την εποχή των διωγμών, αυτοί την έκρυψαν στο Σπήλαιο. Όταν αυτοί απέθαναν ή φονεύθηκαν δια τον Χριστόν, παρέμεινε στο Σπήλαιο μέχρι που ανακαλύφθηκε κατά τον θαυμαστό τρόπον από την Αγία Ευφροσύνη. Είναι ανάγλυφη, πάχους τριών πόντων και πλασμένη από κερί, μαστίχα και άλλες ύλες. Φέρει εσθήτα χρωματισμένη και χρυσά διαγράμματα. Από τις πολλές πυρκαγιές έχει αμαυρωθεί. Το σώμα της είναι εστραμμένο δεξιά, με κεκλιμένη την κεφαλή προς τον Υιόν της, κρατώντας τον στο δεξί χέρι (Δεξιοκρατούσα), ο οποίος με το αριστερό του χέρι κρατεί ελαφρά την αριστερή παλάμη της Μητρός Του, ενώ με το δεξιό κρατεί το Ευαγγέλιο. Δεξιά και αριστερά της κηρόπλαστης εικόνας παρίστανται, μετά φόβου άγγελοι. Στις τέσσερις γωνιές της εικόνας δεξιά εξαπτέρυγα Σεραφείμ και αριστερά πολυόμματα Χερουβείμ.
Μουσείο - Ιερά Κειμήλια: Στο Μουσείο της Μονής υπάρχουν πολλά ιερά και εθνικά κειμήλια : εθνικές στολές, σιγγίλια, χειρόγραφα με εξαίρετες μικρογραφίες, πολύτιμοι χρυσοί σταυροί με τίμιο ξύλο, χαλκογραφίες, προσωπογραφίες κ.α. Σε ειδικό παρεκκλήσιο πολλές εικόνες, λειψανοθήκες με οστά πολλών Αγίων και τις κάρες των ιδρυτών της Μονής.
Αξιοθέατα: Το "Τρύπιο Λιθάρι", η οπή απ' όπου διέρχεται το φως του ήλιου, μόνο στις δύο Ισημερίες. Το τεράστιο βαρέλι κρασιού "Αγγελής", χωρητικότητας 10.000 κιλών κ.λ.π.

Η Μονή Μεγάλου Σπηλαίου σήμερα

Το Μέγα Σπήλαιο αποτελεί όαση πνευματική για τους πολυάριθμους προσκυνητές παρόλο το μικρό αριθμό μοναχών, οι οποίοι καθ' όλη τη διάρκεια της ημέρας υπηρετούν αυτούς . Σ' αυτό επίσης συμβάλουν και οι λαϊκοί υπάλληλοι της Μονής. Η Παναγία σύντομα θα ευδοκήσει να ταχθούν στην υπηρεσία της νέοι αδελφοί και η Μονή να ξαναζήσει την παλαιά της αίγλη.

Με την βοήθεια της Παναγίας της Μεγαλοσπηλαιώτισσας επερατώθησαν οι εργασίες ανακαίνισης των κτιρίων της Ιεράς Μονής.

Η Ιστορική Ιερά Μονή έχει αλλάξει όψη γενικότερα προς το κατανυκτικότερο. Οι αναρίθμητοι προσκυνητές της Ιεράς Εικόνας της Παναγίας μας, αγάλλονται και χαίρονται για το έργο που επιτελέσθηκε.

Στην προσπάθεια αυτή συνέβαλε και ο Μητροπολίοτης πρώην Καλαβρύτων κ.κ. Αμβρόσιος, ο νυν Μητροπολίτης Καλαβρύτων κ. Αιγιαλείας και πρώην Καθηγούμενος της Μονής κ.κ Ιερώνυμος και ο νυν Καθηγούμενος πανοσιολογιώτατος Αρχιμανδρίτης Καλλίνικος. 

Στο μοναστήρι  λειτουργεί εκκλησιαστικό μουσείο με μια ιδιαίτερα εντυπωσιακή συλλογή από χειρόγραφα ιερά σκεύη χρυσούς σταυρούς χαλκογραφίες, Ευαγγέλια και άλλα.

Η Ιερά Μονή εορτάζει στις εξής ημερομηνίες: 15 Αυγούστου (Κοίμηση της Θεοτόκου), 14 Σεπτεμβρίου (Ύψωση Τιμίου Σταυρού) και 18 Οκτωβρίου (Αγίου Ενδόξου και Αποστόλου Λουκά και των Κτητόρων Συμεών, Θεοδώρου και Ευφροσύνης)
Ώρες Λειτουργίας Ιεράς Μονής Μεγάλου Σπηλαίου:
Καθημερινά 08:00 μέχρι την δύση του ήλιου.
Τηλέφωνο: 26920 23130.

Ἀπό τό «Κτιτορικό» τοῦ Κωνσταντίνου Οἰκονόμου τοῦ ἐξ Οἰκονόμων

Ἡ Παλαίφατος Βασιλική, Πατριαρχική καί Σταυροπηγιακή ἱερά Μονή τοῦ Μεγάλου Σπηλαίου, διῆλθε διά μέσου τῶν αἰώνων διά πολλῶν θλίψεων καί ὑπέστη πολλάς δοκιμασίας. Ἡ ἱστορία της περιέχει πολλάς σελίδας καταστροφῶν, δῃώσεων, ἐμπρησμῶν καί πυρκαϊῶν, ἐξ ὧν ἡ καταστρεπτικωτέρα συνέβη κατά μῆνα Ἰούλιον τοῦ ἔτους 1934. Κατεστράφησαν τότε μεταξύ πολλῶν ἄλλων κειμηλίων, ...χειρόγραφα καί λοιπά ἔντυπα κτιτορικά… Ἠκολούθησεν ὡς ἦτο ἑπόμενον σειρά ὅλη Κτιτορικῶν, τά ὁποῖα μοναδικόν σκοπόν εἶχον νά παρουσιάσουν τόν βίον τῶν αὐταδέλφων ὁσίων Πατέρων ἡμῶν Συμεών καί Θεοδώρου, Κτιτόρων τῆς ἱερᾶς ταύτης Μονῆς, καί τῆς ὁσίας Εὐφροσύνης, τῶν τήν ἁγίαν καί Θεομητορικήν εἰκόνα εὑρόντων, ὡς καί τόν τόπον τῆς εὑρέσεως.

Πληρέστερον πάντων τῶν κατά καιρούς συγγραφέντων Κτιτορικῶν, εἶναι τό ὑπό τόν τίτλον «ΚΤΙΤΟΡΙΚΟΝ ἤ ΠΡΟΣΚΥΝΗΤΗΡΙΟΝ τῆς Ἱερᾶς καί Βασιλικῆς Μονῆς τοῦ ΜΕΓΑΛΟΥ ΣΠΗΛΑΙΟΥ», τό ὁποῖον ἐξεδόθη ἐν Ἀθήναις…τό ἔτος 1840… Τοῦ Κτιτορικοῦ τούτου ἐγένοντο πολλαί ἐπανεκδόσεις:…τῶν ἐτῶν 1864 καί 1910... τοῦ ἔτους 1911… τοῦ ἔτους 1925… Καί τέλος τοῦ ἔτους 1977… Εἰς τήν ἔκδοσιν ταύτην προβαίνοντες, παραδίδομεν εἰς τούς εὐσεβεῖς προσκυνητάς …τήν ἀρχικήν καί ἐν ταὐτῷ αὐθεντικήν ἔκδοσιν τοῦ Κτιτορικοῦ, δηλ. τοῦ ἔτους 1840, ἄνευ προσθηκῶν ἤ συμπληρώσεων καί ἄνευ ἐπεμβάσεων εἰς τό κείμενον… Τό κείμενον χρησιμοποιεῖ τό γλωσσικόν ἰδίωμα τῆς ἐποχῆς τοῦ Κωνσταντίνου Οἰκονόμου, τοῦ ἐξ Οἰκονόμων, δηλ. τήν ρέουσαν γλαφυράν καί τόσον πλουσίαν εἰς ἔκφρασιν ἁπλῆν καθαρεύουσαν τῆς ἑλληνικῆς γλώσσης…

Ἕν ἀκόμη σημεῖον, τό ὁποῖον ὀφείλομεν νά ἐπισημάνωμεν εἶναι ἡ χρονολόγησις τῶν γεγονότων. Ὁ Κωνσταντῖνος Οἰκονόμος ὁ ἐξ Οἰκονόμων, ἀκολουθῶν τάς χρονολογίας τῶν πρό αὐτοῦ συγγραφέων, ἀνάγει τήν ζωήν καί τήν δρᾶσιν τῶν αὐταδέλφων ὁσίων καί θεοφόρων πατέρων ἡμῶν Συμεών καί Θεοδώρου εἰς τόν Δ΄ (4ον) αἰῶνα… Ἡ ἀκριβής χρονολόγησις τῶν γεγονότων εἶναι ζήτημα σπουδαῖον, ἀλλ’ ὁπωσδήποτε ἀφορᾷ προεχόντως τήν ἐπιστημονικήν ἔρευναν καί διά τοῦτο ἀποτελεῖ ἔργον τῶν εἰδικῶν ἐπιστημόνων, οἱ ὁποῖοι δύνανται νά διατυπώνουν τάς θεωρίας των καί νά τάς ἀναθεωροῦν μετά ταῦτα, ἀλλά τό ζήτημα τοῦτο δέν μειώνει ποσῶς τήν ἀξίαν τοῦ παρόντος Κτιτορικοῦ, τό ὁποῖον ἀποβλέπει εἰς τήν πνευματικήν ὠφέλειαν τῶν εὐλαβῶν Προσκυνητῶν τῆς ἱερᾶς Μονῆς, διά τοῦτο ἄλλωστε καί ὡς «Προσκυνητήριον» συνεπιγράφεται…

Ἔγραφον ἐν Αἰγίῳ τῇ 19ῃ Νοεμβρίου 1985

Αποκαλύφθηκε ένας Θησαυρός 

Παραδόθηκε την Κυριακή 3 Μαρτίου 2024, μετά από δυόμιση χρόνια επίπονων εργασιών το εξαιρετικά σημαντικό έργο της συντήρησης των τοιχογραφιών του καθολικού της Ιεράς Μονής Μεγάλου Σπηλαίου των Καλαβρύτων και έφερε στο φως σημαντικά τεκμήρια που εμπλουτίζουν τις γνώσεις μας.

Το σπουδαίο έργο συντήρησης ξεκίνησε το 2021 -όπως είπε στον kalavrytanews.com η διευθύντρια της Εφορείας Αρχαιοτήτων Αχαΐας Αναστασία Κουμούση- και εντάχθηκε στο ΕΣΠΑ «Δυτική Ελλάδα 2014-2020» προϋπολογισμού 250.000 €.

Διάρκεια έργου από 14.06.2021 έως 29.12.2023

Ομάδα επίβλεψης: Αναστασία Κουμούση, Δρ Αρχαιολόγος, Διευθύντρια Εφορείας -

Αναστασία Σαμπαζιώτη, Συντηρήτρια Αρχαιοτήτων - Ελένη Χρήστου, Τεχνολόγος Μηχανικός

Το έργο χρηματοδοτήθηκε από την Περιφέρεια Δυτικής Ελλάδας, στο πλαίσιο του Άξονα Προτεραιότητας: Προστασία του Περιβάλλοντος – Μετάβαση σε μια Οικονομία φιλική στο Περιβάλλον» του Ε.Π. ΕΣΠΑ «Δυτική Ελλάδα 2014-2020».

Η Δρ Αρχαιολόγος και Διευθύντρια της Εφορείας Αναστασία Κουμούση, μιλώντας στην kalavrytanews.com αναφέρει: Οι εργασίες πραγματοποιήθηκαν κατ’ εφαρμογή της εγκεκριμένης μελέτης Συντήρησης των τοιχογραφιών που εκπονήθηκε το 2018 από διεπιστημονική ομάδα της Εφορείας.

Στο πεδίο απασχολήθηκαν από το μόνιμο προσωπικό της Εφορείας εννέα Συντηρητές αρχαιοτήτων και έξι ακόμη Συντηρητές ως προσωπικό ορισμένου χρόνου.

Ο τοιχογραφικός διάκοσμος που συντηρήθηκε είχε συνολική έκταση 433 τ.μ. Σύμφωνα με την παράδοση η Μονή Μεγάλου Σπηλαίου ιδρύθηκε στους χρόνους μετά το τέλος της Εικονομαχίας με αρχικό πυρήνα ένα μεγάλο σπήλαιο μέσα στο οποίο αναπτύσσεται το Καθολικό. Η συγκρότηση όμως οργανωμένου μοναστηριού θεωρείται ότι πραγματοποιήθηκε τον 13ο αιώνα. Το χρυσόβουλλο του αυτοκράτορα Ιωάννη ΣΤ’ Καντακουζηνού, με το οποίο επικυρώνεται το 1348 η ακίνητη περιουσία που η Μονή κατείχε από την εποχή του Ανδρόνικου Β’ Παλαιολόγου (1282-1328), είναι η παλαιότερη σωζόμενη ιστορική μαρτυρία για το Μέγα Σπήλαιο.

Στην λαμπρή, όσο και ιστορική σημερινή ημέρα, πλήθος πιστών παρακολούθησαν την Θεία Λειτουργία στο καθολικό της μονής χοροστατούντος του σεπτού Ποιμενάρχη μας, Μητροπολίτη Καλαβρύτων κ' Αιγιαλείας κ.κ. Ιερωνύμου ο οποίος εξήρε το σημαντικό αυτό έργο, ενώ απέδωσε θερμές ευχαριστίες στον Περιφερειάρχη κ. Νεκτάριο Φαρμάκη, στο Υπουργείο Πολιτισμού, στην Διευθύντρια της Εφορίας Αχρειοτήτων και συντονίστρια του έργου κ. Αναστασία Κουμούση, τον Δήμαρχο Καλαβρύτων κ. Αθανάσιο Παπαδόπουλο αλλά και στο Μητροπολίτη πρώην Καλαβρύτων κ.κ. Αμβρόσιο και όλους όσους συνέβαλαν σε όλα τα έργα που πραγματοποιήθηκαν όλα αυτα τα χρόνια.

Ο Περιφερειάρχης κ. Φαρμάκης αναφέρθηκε στο σημαντικό αυτό έργο που από την πρώτη στιγμή αγκάλιασε και ενέταξε η Περιφέρεια λέγοντας χαρακτηριστικά οτι τέτοια έργα αναδικευουν την ιστορία και τον πολιτισμό μας και αποτελούν παρακαταθήκη για το μέλλον. Αναλυτικά οι δηλώσεις στο βίντεο που ακολουθεί.

Εκτός του Περιφερειάρχη κ. Φαρμάκη και του Δημάρχου κ. Παπαδόπουλου, παραβρέθηκαν επίσης η εκπρόσωπος της Υπουργού Πολιτισμού κας Μενδώνης που τελευταία στιγμή ακύρωσε την παρουσία της, Γραμματέας του Υπουργείου κα Παπανδρέα, ο Αντιδήμαρχος Πολιτισμού, Τουρισμού και Αθλητισμού κ. Παναγιώτης Βαρβιτσιώτης, ο Εισαγγελέας Εφετών Πάτρας κ. Νικόλαος Νικολάου, ο Ατιεισαγγελέας του Αρείου Πάγου, ο Εισαγγελέας Καλαβρύτων κ. Δημήτριος Λιανόπουλος, Πρόεδρος της Παγκαλαβρυτινής Ένωσης κ. Δημήτριος Βαρβιτσιώτης, το Δ.Σ. Ιστορικής και Λαογραφικής Εταιρείας Αιγιάλειας, εκπρόσωποι των Σωμάτων ασφαλείας, εκπρόσωπος του Δημάρχου Αιγιαλείας, εκπρόσωποι συλλόγων και φορέων.

Πηγές: Κωνσταντίνος Οικονόμου, Κτιτορικόν της Ιεράς & Βασιλικής Μονής του Μεγάλου Σπηλαίου, Αίγιο 1985. Παναγιώτης Α. Υφαντής, Μέγα Σπήλαιο: Ιστορία, Πνευματική και Εθνική Μαρτυρία, Έκδοση Ι. Μητροπόλεως Καλαβρύτων και Αιγιαλείας, Αθήνα 1999. 

Φωτογραφίες Κλεομένης Κουφαλιώτης - Νίκος Κυριαζής

Επιμέλεια Νίκος Κυριαζής

@ΚΑΛΑΒΡΥΤΑ-NEWS 

 {full_page}