Η Ομιλία στην Αγία Λαύρα την 25η Μαρτίου 2024 από τον Επίτιμο Αντεισαγγελέα του Αρείου Πάγου. κ. ΑΘΑΝΑΣΙΟ ΚΑΤΣΙΡΩΔΗ Μετά την άλωση της Κ...
Η Ομιλία στην Αγία Λαύρα την 25η Μαρτίου 2024 από τον Επίτιμο Αντεισαγγελέα του Αρείου Πάγου. κ. ΑΘΑΝΑΣΙΟ ΚΑΤΣΙΡΩΔΗ
Η δουλεία αυτή διήρκεσε τετρακόσια περίπου χρόνια , και συγκεκριμένα μέχρι το 1821 , οπότε άρχισε να απελευθερώνεται η χώρα μας . Αρχικά απελευθερώθηκε η Πελοπόννησος και η Στερεά Ελλάδα και ακολούθησαν η Θεσσαλία , η Ήπειρος , η Μακεδονία , η Κρήτη και τα νησιά μας .Η απελευθέρωση αυτή ολοκληρώθηκε με τους Βαλκανικούς πολέμους του 1912-1913 , ενώ μόλις το 1947 ενσωματώθηκαν στην Ελλάδα και τα Δωδεκάνησα .
Σήμερα, όπως και κάθε χρόνο βρισκόμαστε στον Ιερό αυτό Μοναστήρι της Αγίας Λαύρας για να γιορτάσουμε τόσο την επέτειο της έναρξης από εδώ της Ελληνικής Επανάστασης όσο και τον Ευαγγελισμό της Θεοτόκου .
Κατά την διάρκεια της δουλείας οι πρόγονοί μας έζησαν κάτω από ιδιαίτερα δυσμενείς συνθήκες αφού οι κατακτητές ήταν πολύ σκληροί και αδίστακτοι . Τα μέτρα που έθεσαν σε εφαρμογή ήταν οι σφαγές , οι αρπαγές , οι αιχμαλωσίες , ο εξισλαμισμός , το παιδομάζωμα , η βαριά φορολογία και η απαγόρευση λειτουργίας τόσο των σχολείων όσο και των εκκλησιών . Αυτά τα μέτρα είχαν ως συνέπεια , εκτός από την φτώχια και τις παντός είδους στερήσεις , ο πληθυσμός να μετακινηθεί σε ορεινές περιοχές , όπως είναι και αυτή των Καλαβρύτων , για περισσότερη ασφάλεια . Επίσης πολλοί , κυρίως ευγενείς και λόγιοι , κατέφυγαν στο εξωτερικό . Αρχικά στην Βλαχία και αργότερα στην Βιέννη ο Ρήγας Φεραίος, εκφράζοντας τολμηρές για την εποχή του απόψεις με τα βιβλία του , όπως ο «Θούριος», η «Χάρτα», και τα «Δίκαια του ανθρώπου», συνέβαλε τα μέγιστα στην ιδέα των σκλαβωμένων για αγώνα και ελευθερία . Οι στίχοι του Ρήγα «καλύτερα μιάς ώρας ελεύθερη ζωή παρά σαράντα χρόνια σκλαβιά και φυλακή » συμπυκνώνουν το πνεύμα και την απόφαση των υπόδουλων να ζήσουν επιτέλους ελεύθεροι . Αντίστοιχη δραστηριότητα στο εσωτερικό της χώρας επέδειξε περιοδεύοντας σε διάφορα μέρη και ο πατρο - Κοσμάς ο Αιτωλός .
Ακόμα αρκετοί κατέφυγαν στα Ιόνια νησιά και εντάχθηκαν στον Γαλλικό Στρατό ανάμεσα στους οποίους ξεχωρίζει ως αξιωματικός στην Ζάκυνθο ο Θ. Κολοκοτρώνης .
Το φρόνημα των υπόδουλων για ελευθερία στηρίχθηκε όλα αυτά τα χρόνια από το Οικουμενικό Πατριαρχείο και γενικότερα την εκκλησία , τους Φαναριώτες , τους προεστούς και τους δημογέροντες . Oi υπόδουλοι σε αυτό το δυσμενές περιβάλλον διατήρησαν την εθνική τους ταυτότητα και συγκεκριμένα την γλώσσα , την θρησκεία, και τις παραδόσεις τους. Σημαντικές πρoς την κατεύθυνση αυτή ήταν και οι ιδέες του Διαφωτισμού πριν τη επανάσταση για Ελευθερία, Ισότητα, και Αδελφοσύνη, οι οποίες είχαν υλοποιηθεί από την Αμερικανική Επανάσταση του 1776 και την Γαλλική του 1789. Έτσι οι υπόδουλοι τελικά γαλουχήθηκαν με την ιδέα ότι η «Η λευτεριά δε χαρίζεται. Η λευτεριά καταχτιέται». Η ιδέα αυτή έλαβε σάρκα και οστά αρχικά από τους κλέφτες και του αρματωλούς , που ήταν ένοπλα τμήματα και μάχονταν σε τοπικό επίπεδο τους καταχτητές . Είναι γνωστά στον χώρο αυτό τα ονόματα των Κατσαντώνη , Καραϊσκάκη και Διάκου και στη Ρούμελη, των Σουλιωτών Γεωργίου Μπότσαρη και Λάμπρου Τζαβέλα, του Νικοτσάρα στον Όλυμπο, του Κορκόδειλου Κλαδά στην Μάνη και πολλών άλλων.
Τα κατά καιρούς επαναστατικά κινήματα δυστυχώς απέτυχαν και επακολούθησαν σφαγές από τους Τούρκους ως αντίποινα. Υπήρξαν όμως και επιτυχίες που απέδειξαν ότι ο κατακτητής δεν ήταν ανίκητος . Τέτοια επιτυχία ήταν η Ναυμαχία της Ναυπάκτου το 1571, με 30-40 χιλιάδες νεκρούς , όπου ο ενωμένος στόλος από Έλληνες και άλλους ευρωπαίους χριστιανούς νίκησαν τον Οθωμανικό στόλο . Υπολογίζεται ότι στην ναυμαχία αυτή έλαβαν μέρος 140.000 άνδρες και 500 πλοία . Σταδιακά άρχισε η παρακμή των Οθωμανών και η οικονομική ανάπτυξη διαφόρων ελληνικών περιοχών , όπως η Κοζάνη, η Μοσχόπολη, τα Ιωάννινα, η Θεσσαλονίκη, τα Αμπελάκια, αλλά και νησιά όπως η Χίος, η Ύδρα, και τα Ψαρά. Ο εμπορικός στόλος που δημιουργήθηκε έγινε αργότερα ισχυρός πολεμικός στόλος στο Αιγαίο που αντιμετώπισε με επιτυχία μετά την κήρυξη της επανάστασης τους Τούρκους .
Το 1814 στην Οδησσό της Ρωσίας, ιδρύθηκε από τους εμπόρους Εμμανουήλ Ξάνθο, Νικόλαο Σκουφά, και Αθανάσιο Τσακάλωφ η Φιλική Εταιρεία με σκοπό να οργανώσει πιο αποτελεσματικά την απελευθέρωση . Σε αυτή μυήθηκαν ο Θ. Κολοκοτρώνης, ο Αλ. Υψηλάντης ,οι οπλαρχηγοί Ιωάννης Φαρμάκης και Γεώργιος Ολύμπιος, σημαντικοί ιερωμένοι και ευκατάστατοι έμποροι . Κορυφαία θέση σε αυτούς κατέχει ο Γρηγόριος Δικαίος ή Παπαφλέσσας από την Πολιανή της Μεσσηνίας ο οποίος με τα φλογερά κηρύγματά του ανά την Ελλάδα είχε μυήσει πολλούς στην Φιλική εταιρεία.
Τον Μάρτιο του 1821 σε αυτόν εδώ τον ιερό χώρο ελήφθη η ομόφωνη απόφαση να ξεκινήσει η Επανάσταση . Υπήρξαν νωρίτερα αλλεπάλληλες συσκέψεις στην Βοστίτσα (Αίγιο ) και εδώ αλλά και επιφυλάξεις που τελικά αποσύρθηκαν . Σε προκήρυξή τους οι Έλληνες της Πελοποννήσου έγραφαν: «Ομοφώνως αποφασίσαμεν όλοι ή να ελευθερωθώμεν ή να αποθάνωμεν. Εστερημένοι από όλα τα δίκαιά μας αποφασίσαμεν να λάβωμεν τα άρματα και να ορμήσωμεν κατά του τυράννου». Για το κεφάλαιο αυτό αξίζει τα παρακολουθήσετε το εξαιρετικό θεατρικό από τον Θεατρικό Όμιλο «Πάνος Μίχος » , που θα ακολουθήσει . Πρέπει εδώ να αναφέρω ότι ο Όμιλος αυτός σήμερα είναι φτωχότερος γιατί πριν λίγες ημέρες έφυγε ξαφνικά και πρόωρα από την ζωή ένα από τα πιο δραστήρια για δεκαετίες μέλη του ο Γιάννης ο Βαρδακαστάνης . Όμως σήμερα από ψηλά θα καμαρώνει γιατί ανάμεσα στους συναδέλφους του βρίσκεται και ο γυιός του ο Νίκος . Οι αγωνιστές ορκίστηκαν από τον Παλαιών Πατρών Γερμανό κάτω από αυτό τον αγέρωχο πλάτανο στο παραπέτασμα της Πύλης του Ναού αυτού , στο οποίο ήταν αποτυπωμένη η Κοίμηση της Θεοτόκου , το γνωστό Λάβαρο , ελευθερία ή θάνατος . Στην συνέχεια χρησιμοποιώντας αυτό το Λάβαρο ως σημαία , που το κρατούσε ο μοναχός και μετέπειτα ηγούμενος Γρηγόριος Ντόκος από το Σκεπαστό , απελευθέρωσαν από τους Τούρκους τα Καλάβρυτα , που έγινε έτσι η πρώτη ελεύθερη Ελληνική πόλη . Τις επόμενες ημέρες ξεσηκώθηκαν και άλλες περιοχές και απελευθερώθηκαν πολλές πόλεις όπως η Καλαμάτα, το Λεβίδι, η Μονεμβασιά, το Νεόκαστρο, η Τρίπολη , το Λιδωρίκι, η Λειβαδιά, η Αταλάντη, και η Θήβα . Από τους πρωταγωνιστές του αγώνα ξεχωρίζουν ο Αθανάσιος Διάκος στην Αλαμάνα που έπεσε με αποτρόπαιο τρόπο , ο Οδυσσέας Ανδρούτσος στο Χάνι της Γραβιάς , ο Θ. Κολοκοτρώνης και ο Νικηταράς στα Δερβενάκια και την Τρίπολη και ο Γ. Καραϊσκάκης στην Στερεά Ελλάδα , ενώ στην θάλασσα είναι ανεκτίμητες οι επιτυχίες των Ανδρέα Μιαούλη, Δημητρίου Παπανικολή, Κωνσταντίνου Κανάρη, και των Λασκαρίνας Μπουμπουλίνας και Μαντούς Μαυρογέννους. Οι πράξεις αυτοθυσίας αποτυπώνονται στις γυναίκες του Σουλίου που χορεύουν στο Ζάλογγο το χορό του θανάτου, ενώ το Κούγκι, τα Ψαρά, και το Αρκάδι γίνονται ολοκαυτώματα. Οι σφαγές των αμάχων από τους Τούρκους για να καταστείλουν τις εξεγέρσεις ήταν φονικότατες όπως στην Κασσάνδρα της Χαλκιδικής και την Νάουσα , όπου εδώ γυναίκες με τα παιδιά τους έπεσαν στον ποταμό Αραπίτσα για να γλυτώσουν την σκλαβιά. Από τούς πρώτους που θυσιάστηκαν ως αντίποινα ήταν και ο Πατριάρχης Κωνσταντινουπόλεως Γρηγόριος ο Ε! που συνελήφθη στις 10-4-1821 και απαγχονίστηκε στην Πύλη του Πατριαρχείου την ίδια ημέρα , ενώ στο θάνατο οδηγήθηκαν και άλλοι πέντε μητροπολίτες που συνελήφθησαν την ίδια ημέρα . Η επιθυμία για ελευθερία είχε εξαπλωθεί σε όλες τις τάξεις των υπόδουλων ενώ για την συμμετοχή του κλήρου είναι χαρακτηριστικός ο στίχος του δημοτικού τραγουδιού που αναφέρεται σε «παπάδες με σπαθιά και διάκους με τουφέκια». Μάλιστα λέγεται ότι όταν ένα αρχοντόπουλο και μοναχογιός φεύγοντας από το σπίτι του για να πολεμήσει , αφού οι γονείς του δεν κατάφεραν να το μεταπείσουν λέγοντάς του ότι μπορεί να σκοτωθεί α , αυτό απάντησε ότι «και να σκοτωθώ θα γίνω τραγούδι» . Η ανθρώπινη και υλική προσφορά της επαρχίας Καλαβρύτων και των μοναστηριών της της Α. Λαύρας και του Μ. Σπηλαίου στον αγώνα αυτόν ήταν σημαντικότατη ενώ οι Καλαβρυτινοί ήταν και είναι πάντοτε πρωτοπόροι στους αγώνες για την ελευθερία , όπως έγινε και στις 13-12-1943 όταν η πόλη των Καλαβρύτων έγινε ολοκαύτωμα από τα Γερμανικά στρατεύματα κατοχής .
Ξεχωριστή θέση στον αγώνα για λευτεριά κατέχουν οι ελεύθεροι πολιορκημένοι του Μεσολογγίου . Η πρώτη φάση της πολιορκίας, ήταν από τον Απρίλιο του 1825 μέχρι τον Οκτώβριο του 1825, από τον Κιουταχή που δεν κατάφερε να το καταλάβει . Η δεύτερη φάση της , στην οποία συμμετείχε και ο Ιμπραήμ, ήταν από Δεκέμβριο του 1825 μέχρι τις 10-4-1826 , που ολοκληρώθηκε με την ηρωϊκή έξοδο των υπερασπιστών της πόλεως και τον σφαγιασμό των περισσοτέρων από αυτούς . Η έξοδος του Μεσολογγίου ήταν η αφορμή οι ισχυροί αλλά και οι λόγιοι της Ευρώπης , όπως ο φιλόσοφος Γκαίτε, ο Βίκτωρ, Ουγκώ, και ο Λόρδος Βύρων και άλλοι , να γίνουν φανατικοί υποστηρικτές της απελευθέρωσης και της δημιουργίας Ελληνικού Κράτους . Η απόφαση αυτή των ισχυρών της εποχής αυτής υλοποιήθηκε στο Ναυαρίνο στις 8-10-1827 όπου οι ενωμένοι στόλοι της Αγγλίας , της Γαλλίας και της Ρωσίας κατέστρεψαν τον στόλο των Τούρκων και του Ιμπραήμ και τον εξανάγκασαν να συνθηκολογήσει και να εγκαταλείψει την Πελοπόννησο , την οποία είχε καταστρέψει σε μεγάλο βαθμό . Πολεμώντας εναντίον του Ιμπραήμ έπεσε το 1825 στο Μανιάκι ηρωϊκά και ο Παπαφλέσσας , ενώ μία από τις λίγες ήττες του , και μάλιστα και από καλογερικό τουφέκι , ήταν στο Μέγα Σπήλαιο στις 24-6-1827 ,το οποίο δεν κατάφερε να καταλάβει . Επακολούθησε η Γ! Εθνοσυνέλευση της Τροιζήνας , που κατήρτισε νέο Σύνταγμα , ορίστηκε ως πρωτεύουσα του νέου κράτους το Ναύπλιο και Κυβερνήτης της Ελλάδας ο Ιωάννης Καποδίστριας μία ξεχωριστή προσωπικότητα της εποχής αυτής με διεθνές κύρος αφού είχε διατελέσει και υπουργός εξωτερικών της Ρωσικής Αυτοκρατορίας . Δυστυχώς αυτός ο σπουδαίος Έλληνας θανατώθηκε στο Ναύπλιο στις 27-9-1931 από ελληνικά χέρια . Αργότερα το 1830 η Ελλάδα έγινε ανεξάρτητο Κράτος με Πρωτόκολλο που υπογράφτηκε στο Λονδίνο , τα αρχικά σύνορα του οποίου ήταν στην γραμμή Αχελώου-Σπερχειού, τα οποία δύο χρόνια μετά ορίστηκαν στην γραμμή Αμβρακικού –Παγασητικού.
Παρά τις επιτυχίες αυτές τα έτη 1823-1825 προέκυψαν σοβαρές διαφορές ανάμεσα στους εξεγερμένους Έλληνες που δυστυχώς είχαν την μορφή εμφυλίου πολέμου . Η πρώτη αντιπαράθεση (φθινόπωρο 1823 - καλοκαίρι 1824 ) είχε έντονο πολιτικό χαρακτήρα και ήταν ανάμεσα στους Φιλικούς και του Κοτζαμπάσηδες . Η δεύτερη αντιπαράθεση (Ιούλιος 1824 – Ιανουάριος 1825 ) , είχε δυστυχώς εμφύλιες συρράξεις καταστροφές και λεηλασίες. Η αντιπαράθεση αυτή ήταν ανάμεσα στους κυβερνητικούς (Υδραίοι και οικογένεια Κουντουριώτη ) , που τους υποστήριζε η Αγγλία , και τους Πελοποννήσιους. Οι κυβερνητικοί κάλεσαν τους Ρουμελιώτες να επιβάλλουν την τάξη στον Μοριά , με την υπόσχεση αξιωμάτων , ανταλλαγμάτων και χρημάτων από το δάνειο που είχαν λάβει από την Αγγλία. Αυτοί στράφηκαν σκληρά κατά των κατοίκων του Μοριά και έτσι ξεκίνησε ένας σκληρός αδελφοκτόνος πόλεμος . Οι Ρουμελιώτες επιδόθηκαν σε πρωτοφανείς λεηλασίες και καταστροφές σε διάφορες περιοχές όπως στα Τρίκαλα Κορινθίας , που ήταν η έδρα των Νοταράδων , στην Γορτυνία που ήταν η έδρα των Δεληγιάννηδων και στην Γαστούνη που ήταν η έδρα των Σισίνιδων . Στην περιοχή μας η Κερπινή , που ήταν η έδρα της οικογένειας Ζαϊμη , καταστράφηκε ολοσχερώς . Τον Ιανουάριο του 1825 οι κορυφαίοι αγωνιστές του Μοριά , μεταξύ των οποίων και ο Θ. Κολοκοτρώνης , συλλαμβάνονται και φυλακίζονται στην Ύδρα. Aργότερα αυτός αφέθηκε ελεύθερος και προσπάθησε να οργανώσει την άμυνα κατά του Ιμπραήμ. Ανάμεσα στους συλληφθέντες ήταν και ο Παλαιών Πατρών Γερμανός που οδηγήθηκε ξυπόλητος στην Γαστούνη. Την κατάσταση αυτή εκμεταλλεύτηκε ο Ιμπραήμ , ο οποίος έχοντας μαζί του και Γάλλους αξιωματικούς, αποβιβάστηκε στην Μεθώνη τον Φεβρουάριο του 1825 και παρέμεινε στην Πελοπόννησο μέχρι τον Οκτώβριο του 1827 για να καταστείλει την επανάσταση λαμβάνοντας ως αντάλλαγμα από τον Σουλτάνο αν τα κατάφερνε την Πελοπόννησο και την Κρήτη . Ο στρατός του προκάλεσε μεγάλες καταστροφές ενώ ο μέχρι τότε δίκαιος αγώνας των Ελλήνων για ελευθερία κατά των Τούρκων κινδύνευε να αποτύχει . Τελικά η Ναυμαχία του Ναυαρίνου , όπως παραπάνω ανέφερα , απάλλαξε την Πελοπόννησο από αυτόν και δρομολόγησε την ίδρυση του Ελληνικού Κράτους. Πρέπει να σημειώσουμε εδώ ότι ο Κολοκοτρώνης επειδή το 1833 διαφώνησε με την Αντιβασιλεία οδηγήθηκε στις φυλακές και καταδικάστηκε για εσχάτη προδοσία μαζί με τον Πλαπούτα στην δε σχετική απόφαση μειοψήφησαν και δεν την υπέγραψαν οι δικαστές Τερτσέτης και Πολυζωϊδης . Η καταδίκη του σε θάνατο μετατράπηκε σε φυλάκιση είκοσι ετών και το 1835 έλαβε χάρη από τον Όθωνα και ονομάστηκε Στρατηγός.
Η επιτυχία της Ελληνικής Επανάστασης οφειλόταν στο δίκαιο αγώνα των Ελλήνων για ελευθερία , «βγαλμένη από τα κόκκαλα των Ελλήνων τα ιερά» όπως λέει ο εθνικός μας ποιητής Δ. Σολωμός , και στην ενότητά τους. Αυτή η ενότητα , που δυστυχώς διαταράχθηκε όπως παραπάνω ανέφερα , είναι απαραίτητη και σήμερα γιατί ζούμε σε μια ταραγμένη περιοχή και ο γείτονάς μας δεν ξεχνά την δόξα της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας και ίσως θέλει να την αναβιώσει . Η στάση του είναι αλλοπρόσαλλη αφού την μία μέρα τείνει κλάδο ελαίας και την άλλη ημέρα θεωρεί την ήττα μας στην Μ. Ασία ως γεγονός που πρέπει ουσιαστικά να επαναληφθεί σε άλλα πεδία .Παράλληλα θεωρεί ως λάθος των Τούρκων που δεν κατέλαβαν το 1974 ολόκληρη την Κύπρο , δηλαδή μία ξένη ανεξάρτητη χώρα που ελάχιστο ποσοστό των κατοίκων της είχαν τουρκική καταγωγή . Η απάντησή μας σε αυτές τις πάντοτε πιθανές επιδιώξεις , που δυστυχώς έχουν υλοποιηθεί κατά ένα μέρος στην μαρτυρική Κύπρο , είναι η προσήλωσή μας στο Διεθνές Δίκαιο , την Δημοκρατία , τα Ανθρώπινα Δικαιώματα , στις σταθερές συμμαχίες και στην οργάνωση της άμυνάς μας με σύγχρονα αποτρεπτικά μέσα . Εκείνο όμως που θα τον αποτρέψει από οποιαδήποτε επιβουλή της ακεραιότητας και της ανεξαρτησίας της πατρίδας μας είναι η ομόνοια μεταξύ μας για τα κεφάλαια αυτά και οι ισχυρές ένοπλές δυνάμεις μας . Επίσης πρέπει αυτός να γνωρίζει ότι τα ειδικού τύπου αεροπλανοφόρα του για τα οποία καμαρώνει βυθίζονται ενώ τα νησιά μας στο Αιγαίο είναι και αυτά αεροπλανοφόρα αλλά αβύθιστα. Πρός αυτή την κατεύθυνση πρέπει να κινείται η Ελλάδα διακηρύσσοντας σθεναρά και ψύχραιμα , ως ειρηνική χώρα , και με όπλο το Διεθνές Δίκαιο ότι τα σύνορά μας είναι απαραβίαστα και μη διαπραγματεύσιμα .
Κυρίες , κύριοι και αγαπητά παιδιά
Αυτή η στάση , δηλαδή η εθνική ομοψυχία και ενότητα , θα είναι στην ουσία το μεγάλο ευχαριστώ στους προγόνους μας και αγωνιστές του 1821 που μας παρέδωσαν μια ελεύθερη χώρα ποτισμένη από το αίμα τους . Πρέπει ακόμα να τους διαβεβαιώσουμε απευθύνοντάς τους ως μνημόσυνο την φράση των νέων Σπαρτιατών προς τους παλαιότερους «άμες δε γ΄εσσόμεθα πολλώ κάρρονες » , δηλαδή ότι εμείς αν χρειαστεί θα γίνουμε καλύτεροι από αυτούς . Τέλος για την μελλοντική μας πορεία πρέπει έχουμε στο μυαλό μας τόσο τα πάντοτε επίκαιρα λόγια του Θ. Κολοκοτρώνη που είπε: «Σε μας μένει να ισιάξουμε και να στολίσουμε τον τόπο με θεμέλια της πολιτείας, την ομόνοιαν, τη θρησκεία και την φρόνιμον ελευθερίαν» όσο και την εικόνα του Ιστορικού Λαβάρου της Α. Λαύρας το οποίο πρέπει να είναι «το καρυοφίλι εις τας χείρας του Κράτους , όπλον αμείλικτον και τιμωρόν δια την ισχύν του Οίκου της Ελλάδος ».
Ευχαριστώ πολύ για την υπομονή σας να με ακούσετε .
Χρόνια πολλά και ειρηνικά Ελλάδα!!!
AΘΑΝΑΣΙΟΣ ΚΑΤΣΙΡΩΔΗΣ
ΕΠΙΤΙΜΟΣ ΑΝΤΕΙΣΑΓΓΕΛΕΑΣ ΤΟΥ ΑΡΕΙΟΥ ΠΑΓΟΥ
Δεν υπάρχουν σχόλια
Σημείωση: Μόνο ένα μέλος αυτού του ιστολογίου μπορεί να αναρτήσει σχόλιο.