Πρώτη δημοσίευση εφημερίδα "ΩΡΑ των ΚΑΛΑΒΡΥΤΩΝ" φύλλο 87 Άκρως ανησυχητικά είναι τα στοιχεία για το δημογραφικό με τη γήρανση του...
Πρώτη δημοσίευση εφημερίδα "ΩΡΑ των ΚΑΛΑΒΡΥΤΩΝ" φύλλο 87
Άκρως ανησυχητικά είναι τα στοιχεία για το δημογραφικό με τη γήρανση του ελληνικού πληθυσμού και την υπογεννητικότητα να μας έχουν χτυπήσει προ πολλού την πόρτα. Πρόκειται για ένα μείζον εθνικό πρόβλημα με τεράστιες διαστάσεις που αναμένεται να επιδεινωθεί τα επόμενα χρόνια. Η χώρα μας, επί του παρόντος, «μετράει» το 23% του πληθυσμού της σε ηλικίες άνω των 65 ετών και εντάσσεται στις πλέον γερασμένες της ΕΕ. Τις επόμενες δεκαετίες αυτή η τάση όχι μόνο δεν θα υποχωρήσει αλλά θα ενταθεί.Το Ίδρυμα Οικονομικών και Βιομηχανικών Ερευνών (ΙΟΒΕ) δημοσίευσε το δεύτερο τεύχος της εξαμηνιαίας Έκθεσης για τις κοινωνικές και οικονομικές τάσεις στις ελληνικές περιφέρειες, που εκπονήθηκε με την υποστήριξη του Παρατηρητηρίου Περιφερειακών Πολιτικών (ΠΠΠ). Η Έκθεση συμβάλει στη συστηματική καταγραφή των τάσεων στις ελληνικές περιφέρειες, με σκοπό την ανάδειξη προτεραιοτήτων πολιτικής για την άμβλυνση των περιφερειακών ανισοτήτων, προκειμένου η οικονομική ανάπτυξη να είναι διατηρήσιμη, ισόρροπη και κοινωνικά βιώσιμη.
Βασικά συμπεράσματα της Έκθεσης
Η περιγραφική ανάλυση επιλεγμένων δεικτών σε περιφερειακό, εθνικό και ευρωπαϊκό επίπεδο, ανέδειξε ότι υπάρχουν περιθώρια για βελτίωση και ευκαιρίες για σύγκλιση των ελληνικών περιφερειών σε μια σειρά από τομείς.
• Η μείωση και γήρανση του πληθυσμού αποτελούν εθνικό πρόβλημα, συσχετίζονται με τους ρυθμούς ανάπτυξης σε περιφερειακό επίπεδο, ενώ παρουσιάζουν μειωμένη ένταση σε επιμέρους περιοχές όπως η Κρήτη και το Νότιο Αιγαίο. Οι γεννήσεις υπολείπονται των θανάτων πλέον και στις 13 περιφέρειες. Η τάση μετριάζεται από θετικές καθαρές μεταναστευτικές ροές σε 10 περιφέρειες.
➤ Η οικονομική δραστηριότητα παρουσιάζει αμείωτα υψηλή συγκέντρωση στην Αττική, όπου καταγράφεται με διαφορά και το υψηλότερο κατά κεφαλήν ΑΕΠ. Ο ρυθμός επενδύσεων και πιστωτικής επέκτασης ανακάμπτουν με διαφορετική ταχύτητα μεταξύ των περιφερειών.
➤ Η ανάγκη για σύγκλιση μεταξύ περιφερειών σε βασικούς οικονομικούς δείκτες παραμένει βασικός στόχος και πρόκληση, καθώς οι περιφέρειες των δύο μεγαλύτερων αστικών κέντρων και μεγάλο μέρος της νησιωτικής Ελλάδας καταγράφουν ταχύτερες επιδόσεις σε πολλούς τομείς.
➤ Η ετερογένεια μεταξύ περιφερειών σε βασικούς κοινωνικούς δείκτες και η απόκλιση από τον μέσο Ευρωπαϊκό όρο παραμένει έντονη, όπως για θέματα εισοδηματικής ανισότητας, υπηρεσιών υγείας και κοινωνικής προστασίας.
Όπως επισημαίνεται σε μελέτη για τις χωρικές διαφοροποιήσεις της γήρανσης στην Ελλάδα που πραγματοποιήθηκε από ερευνητές του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας, σε εθνικό επίπεδο, το ποσοστό των 65 και άνω υπερβαίνει πλέον το 22,5%. Ωστόσο, κάτω από αυτόν τον μέσο όρο υποκρύπτονται σημαντικές χωρικές διαφοροποιήσεις.
Σε μια πολύ μικρή ομάδα έξι νομών, όπως οι Νομοί Χανίων, Ρεθύμνου, Ηρακλείου και Δωδεκανήσων, το ποσοστό αυτό είναι χαμηλότερο του 20%, ενώ σχεδόν στις μισές περιοχές της χώρας – σε 25 νομούς – οι 65 και άνω υπερβαίνουν το 24%.
Σε 11 νομούς, οι οποίοι καταλαμβάνουν σχεδόν το 1/4 της ελληνικής επικράτειας, το ειδικό βάρος των 65+ είναι ιδιαίτερα αυξημένο καθώς υπερβαίνει το 26%, με ακραίες περιπτώσεις την Αρτα και την Ευρυτανία όπου τα ποσοστά αγγίζουν το 32% και 37% αντίστοιχα.
Η γήρανση χαρακτηρίζει κυρίως την ηπειρωτική Ελλάδα, με τους ορεινούς νομούς της να καταγράφουν ποσοστά αρκετά υψηλότερα του μέσου εθνικού όρου, ενώ εξαίρεση από τον «κανόνα» της ταχύτατης γήρανσης στον ηπειρωτικό χώρο αποτελούν η Ξάνθη, οι Αττική και Βοιωτία και ο Νομός Θεσσαλονίκης.
«Γήρανση μέσα στη γήρανση» – Μεγαλύτερες αποκλίσεις
Εξετάζοντας την «υπεργηρία», δηλαδή τον πληθυσμό άνω των 85, οι ερευνητές διαπίστωσαν ακόμη μεγαλύτερες αποκλίσεις. Ενώ ο ελληνικός πληθυσμός περιλαμβάνει 3,5% ηλικιωμένους άνω των 85 ετών, σε 7 από τους 51 νομούς τα ποσοστά είναι 1½ φορά υψηλότερα από τον μέσο όρο.
Αυτοί οι νομοί βρίσκονται στο δυτικό τμήμα της ηπειρωτικής Ελλάδας, η οποία μαζί με τη Ανατολική Μακεδονία έχει πολύ υψηλά ποσοστά, υψηλότερα από τα αναμενόμενα βάσει των διαθέσιμων δημογραφικών προβολών (5,5-6,0% το 2050). Σε τέσσερεις νομούς (Λακωνία, Αρκαδία, Φωκίδα και Ευρυτανία) σε κάθε 100 κατοίκους άνω των 65 ετών, περισσότεροι από 20 είναι άνω των 85, έχουν δηλαδή ξεπεράσει κατά 30 χρόνια νωρίτερα την αναμενόμενη γήρανση για το 2050…
«Σε 30 χρόνια από σήμερα, οι περισσότεροι νομοί της χώρας θα είναι γηρασμένοι και κάποιοι υπεργηρασμένοι, με ένα μεγάλο κομμάτι ηλικιωμένων να είναι άνω των 85. Με τις κοινωνικές αλλαγές που συντελούνται στη δομή της οικογένειας, όσοι είναι τότε άνω των 65 ετών θα έχουν πολύ μικρότερο οικογενειακό περίγυρο ικανό να τους στηρίξει, με αποτέλεσμα να υπάρξει σοβαρό πρόβλημα φροντίδας και διαχείρισης της τρίτης ηλικίας».
Σε 11 νομούς, οι οποίοι καταλαμβάνουν σχεδόν το 1/4 της ελληνικής επικράτειας, το ειδικό βάρος των 65+ είναι ιδιαίτερα αυξημένο καθώς υπερβαίνει το 26%, με ακραίες περιπτώσεις την Αρτα και την Ευρυτανία όπου τα ποσοστά αγγίζουν το 32% και 37% αντίστοιχα.
Η γήρανση χαρακτηρίζει κυρίως την ηπειρωτική Ελλάδα, με τους ορεινούς νομούς της να καταγράφουν ποσοστά αρκετά υψηλότερα του μέσου εθνικού όρου, ενώ εξαίρεση από τον «κανόνα» της ταχύτατης γήρανσης στον ηπειρωτικό χώρο αποτελούν η Ξάνθη, οι Αττική και Βοιωτία και ο Νομός Θεσσαλονίκης.
«Γήρανση μέσα στη γήρανση» – Μεγαλύτερες αποκλίσεις
Εξετάζοντας την «υπεργηρία», δηλαδή τον πληθυσμό άνω των 85, οι ερευνητές διαπίστωσαν ακόμη μεγαλύτερες αποκλίσεις. Ενώ ο ελληνικός πληθυσμός περιλαμβάνει 3,5% ηλικιωμένους άνω των 85 ετών, σε 7 από τους 51 νομούς τα ποσοστά είναι 1½ φορά υψηλότερα από τον μέσο όρο.
Αυτοί οι νομοί βρίσκονται στο δυτικό τμήμα της ηπειρωτικής Ελλάδας, η οποία μαζί με τη Ανατολική Μακεδονία έχει πολύ υψηλά ποσοστά, υψηλότερα από τα αναμενόμενα βάσει των διαθέσιμων δημογραφικών προβολών (5,5-6,0% το 2050). Σε τέσσερεις νομούς (Λακωνία, Αρκαδία, Φωκίδα και Ευρυτανία) σε κάθε 100 κατοίκους άνω των 65 ετών, περισσότεροι από 20 είναι άνω των 85, έχουν δηλαδή ξεπεράσει κατά 30 χρόνια νωρίτερα την αναμενόμενη γήρανση για το 2050…
«Σε 30 χρόνια από σήμερα, οι περισσότεροι νομοί της χώρας θα είναι γηρασμένοι και κάποιοι υπεργηρασμένοι, με ένα μεγάλο κομμάτι ηλικιωμένων να είναι άνω των 85. Με τις κοινωνικές αλλαγές που συντελούνται στη δομή της οικογένειας, όσοι είναι τότε άνω των 65 ετών θα έχουν πολύ μικρότερο οικογενειακό περίγυρο ικανό να τους στηρίξει, με αποτέλεσμα να υπάρξει σοβαρό πρόβλημα φροντίδας και διαχείρισης της τρίτης ηλικίας».
Σύμφωνα με τα στοιχεία, στο τέλος του 2035 ο πληθυσμός της Ελλάδας θα είναι μειωμένος κατά 450.000 έως και 1.400.000 άτομα σε απόλυτες τιμές –
συγκεκριμένα υπολογίζεται ότι οι Έλληνες θα είναι 10.400.000 έως 9.500.000 έναντι 10.900.000 που ήταν το 2015.
Στα επόμενα χρόνια και μέχρι το τέλος του 2050, ο πληθυσμός της χώρας θα μειωθεί ακόμα περισσότερο: H πρόβλεψη κυμαίνεται από 10.000.000 έως 8.300.000 έναντι 10.900.000 το 2015. Πρακτικά αυτό σημαίνει ότι θα υπάρξει μία μείωση σε απόλυτες τιμές από 800.000 έως και 2.500.000!
Ακόμα πιο δυσοίωνα είναι τα συμπεράσματα για την γήρανση του πληθυσμού.
Σύμφωνα με την έκθεση, το 2035 το ποσοστό των άνω των 65 ετών και των άνω των 85 ετών στον συνολικό πληθυσμό (20,9% και 2,8% αντίστοιχα το 2015) αναμένεται να
κυμανθεί από 27,9-27,2% για τους πρώτους και 4,1%- 4,5% για τους δεύτερους.
Αντίθετα, τα ποσοστά των νέων (0-14 ετών και 0-18 ετών) από 11-12,4%
για τους πρώτους και 15,8-14,2% για τους δεύτερους αντίστοιχα.
ΔΗΜΟΣ ΚΑΛΑΒΡΥΤΩΝ
Ο Δήμος Καλαβρύτων εμφανίζει τη μεγαλύτερη μείωση πληθυσμού σε όλη την Αχαΐα και ίσως μια από τις μεγαλύτερες σε όλη την Ελλάδα. Καταγράφει μια «αιμορραγία» σε σχέση με την περασμένη δεκαετία, καθώς απώλεσε το 17% των μόνιμων κατοίκων του, από 11.185 άτομα το 2011 σε 9.223 σήμερα. Ιδια εικόνα και στη δημοτική ενότητα Καλαβρύτων που μειώθηκε σε 4.929 από 6048 κατοίκους το 2011. Τα δε Καλάβρυτα ως πόλη σήμερα αριθμούν 1.702 μόνιμους κατοίκους από 1.776 στην απογραφή του 2011. Όλες σχεδόν οι κοινότητες σημειώνουν ραγδαία πτώση.
συγκεκριμένα υπολογίζεται ότι οι Έλληνες θα είναι 10.400.000 έως 9.500.000 έναντι 10.900.000 που ήταν το 2015.
Στα επόμενα χρόνια και μέχρι το τέλος του 2050, ο πληθυσμός της χώρας θα μειωθεί ακόμα περισσότερο: H πρόβλεψη κυμαίνεται από 10.000.000 έως 8.300.000 έναντι 10.900.000 το 2015. Πρακτικά αυτό σημαίνει ότι θα υπάρξει μία μείωση σε απόλυτες τιμές από 800.000 έως και 2.500.000!
Ακόμα πιο δυσοίωνα είναι τα συμπεράσματα για την γήρανση του πληθυσμού.
Σύμφωνα με την έκθεση, το 2035 το ποσοστό των άνω των 65 ετών και των άνω των 85 ετών στον συνολικό πληθυσμό (20,9% και 2,8% αντίστοιχα το 2015) αναμένεται να
κυμανθεί από 27,9-27,2% για τους πρώτους και 4,1%- 4,5% για τους δεύτερους.
Αντίθετα, τα ποσοστά των νέων (0-14 ετών και 0-18 ετών) από 11-12,4%
για τους πρώτους και 15,8-14,2% για τους δεύτερους αντίστοιχα.
ΔΗΜΟΣ ΚΑΛΑΒΡΥΤΩΝ
Ο Δήμος Καλαβρύτων εμφανίζει τη μεγαλύτερη μείωση πληθυσμού σε όλη την Αχαΐα και ίσως μια από τις μεγαλύτερες σε όλη την Ελλάδα. Καταγράφει μια «αιμορραγία» σε σχέση με την περασμένη δεκαετία, καθώς απώλεσε το 17% των μόνιμων κατοίκων του, από 11.185 άτομα το 2011 σε 9.223 σήμερα. Ιδια εικόνα και στη δημοτική ενότητα Καλαβρύτων που μειώθηκε σε 4.929 από 6048 κατοίκους το 2011. Τα δε Καλάβρυτα ως πόλη σήμερα αριθμούν 1.702 μόνιμους κατοίκους από 1.776 στην απογραφή του 2011. Όλες σχεδόν οι κοινότητες σημειώνουν ραγδαία πτώση.
Ωστόσο, σημειώνεται ότι σε κάποιες κοινότητες παρατηρείται αντιθέτως αντιστροφή της μείωσης του πληθυσμού. Το Σκεπαστό, για παράδειγμα, αύξησε τους μόνιμους κατοίκους του, από 480 σε 505 άτομα. Η Ψωφίδα, από 272 σε 274 άτομα. Η Δάφνη, μεγάλωσε με 484 μόνιμους κατοίκους από 434.
Συμπερασματικά ο Δήμος Καλαβρύτων έστω και οριακά (1.000 περίπου κάτοικοι διαφορά), κράτησε την προτελευταία πληθυσμιακά θέση στον Νομό Αχαΐας, αφήνοντας τον Δήμο Ερυμάνθου στην τελευταία, αν κι όπως δείχνουν τα στατιστικά στοιχεία, αν δεν αλλάξει κάτι δραματικά στην επόμενη απογραφή του 2031, δεν θα αποφύγει το κατρακύλισμα στην τελευταία θέση!
Αξιοσημείωτα είναι κα τα στοιχεία γήρανσης του μόνιμου πληθυσμού στην επαρχία Καλαβρύτων που αποτυπώνονται στους παρακάτω πίνακες:
Δημογραφικά Χαρακτηριστικά και Απασχόληση
Οικονομικά Ενεργός Πληθυσμός: 37,7%
Άνεργοι: 14,6%
Κυριαρχεί ο τριτογενής τομέας παραγωγής, στο σύνολο του Δήμου και στις Δ.Ε. Καλαβρύτων και Κλειτορίας (ποσοστά 60,5% και 47% αντιστοίχως).
Ικανό ποσοστό στον πρωτογενή τομέα παραγωγής: Κυρίως κτηνοτροφία και γεωργία όμως με αρκετές ακαλλιέργητες εκτάσεις. Στις Δ.Ε. Αροανίας και Παΐων υπερτερεί έναντι των άλλων τομέων παραγωγής (με ποσοστά 52% και 53% αντιστοίχως).
Μικρότερα ποσοστά στον β΄γενή τομέα παραγωγής. Κυρίως μονάδες επεξεργασίας τοπικών προϊόντων.
Οικονομικά Ενεργός Πληθυσμός: 37,7%
Άνεργοι: 14,6%
Κυριαρχεί ο τριτογενής τομέας παραγωγής, στο σύνολο του Δήμου και στις Δ.Ε. Καλαβρύτων και Κλειτορίας (ποσοστά 60,5% και 47% αντιστοίχως).
Ικανό ποσοστό στον πρωτογενή τομέα παραγωγής: Κυρίως κτηνοτροφία και γεωργία όμως με αρκετές ακαλλιέργητες εκτάσεις. Στις Δ.Ε. Αροανίας και Παΐων υπερτερεί έναντι των άλλων τομέων παραγωγής (με ποσοστά 52% και 53% αντιστοίχως).
Μικρότερα ποσοστά στον β΄γενή τομέα παραγωγής. Κυρίως μονάδες επεξεργασίας τοπικών προϊόντων.
Δεν υπάρχουν σχόλια
Σημείωση: Μόνο ένα μέλος αυτού του ιστολογίου μπορεί να αναρτήσει σχόλιο.