«Πρόγονοι» του ηλεκτρονικού ανάμματος.

του Νίκου Παπακωνσταντόπουλου  Σε όλους μας είναι γνωστός ο ηλεκτρονικός αναπτήρας που μάς απλουστεύει τα ζωή. Τι υπήρχε όμως πριν ...

του Νίκου Παπακωνσταντόπουλου 
Σε όλους μας είναι γνωστός ο ηλεκτρονικός αναπτήρας που μάς απλουστεύει τα ζωή. Τι υπήρχε όμως πριν από αυτόν; Ας προσπαθήσουμε να δούμε πώς άναβαν οι παππούδες μας με την ίσκα, τον πριόβολο και το στουρνάρι.

Η ίσκα είναι μύκητας του ξύλου, που ύστερα από επεξεργασία γινόταν πολύ εύφλεκτη(έμενε σε νερό με στάχτη για μεγάλο χρονικό διάστημα).

Ο πριόβολος ήταν μεταλλικό αντικείμενο, συγκεκριμένου μεγέθους και ίδιου, περίπου, σχήματος.

Το στουρνάρι είναι σκληρό πέτρωμα, που με το δυνατό χτύπημα με μεταλλικό αντικείμενο βγάζει σπινθήρα.

Το άναμμα γινόταν ως εξής: Κρατώντας στο ένα χέρι το στουρνάρι και στο άλλο τον πριόβολο, χτύπαγαν πολλές φορές και δυνατά τα δύο αντικείμενα. Ο ένας και μόνο από τους πολλούς σπινθήρες που θα έπεφτε στην ίσκα, την οποία είχαν ακριβώς από κάτω, ήταν αρκετός να την ανάψει (δεν έβγαζε βλόγα, αλλά καιγόταν με βραδύκαυστο τρόπο-έκανε καύτρα). Με αυτή άναβαν τσιγάρο ή φωτιά και κατόπιν την έσβηναν, μέχρι την επόμενη χρήση.

Τον πριόβολο και το στουρνάρι αντικατέστησε αργότερα το τσακμάκι (ή τσακουμάκι*) και την ίσκα το βραδύκαυστο κόκκινο φυτίλι. Οι αναπτήρες με υγρό καύσιμο (πετρέλαιο, οινόπνευμα) ήλθαν αργότερα και αυτούς αντικατέστησαν οι αερίου και οι ηλεκτρονικοί.

Τα είδη αυτά πρώτης ανάγκης είχαν μόνιμα στο σελάχι (ή συλάχι*) τους οι παππούδες μας, στο χωράφι και στο βουνό, αλλά και πάντα στο σπίτι.

==========================

Παραπέμπει στο «Καλαβρυτινό… λεξικό»:
http://www.kalavrytanews.com/2011/04/blog-post_2760.html#.USZIh2dCL4g

Νίκος Παπακωνσταντόπουλος

Ο Νίκος Παπακωνσταντόπουλος γεννήθηκε στο Λειβάρτζι του Δήμου Καλαβρύτων. Πέραν του λειτουργήματός του (Διπλωματούχος Νοσηλευτής) δραστηριοποιείται και στο λογοτεχνικό χώρο, με εκδόσεις βιβλίων και δημοσιεύσεις άρθρων στον έντυπο και ηλεκτρονικό Τύπο.

Είναι παντρεμένος με την Ελένη Γάλλιου από το Γοργόμυλο Πρέβεζας και έχουν δύο παιδιά.

Διάφοροι τύποι πριόβολου

Ίσκα

Τσακμάκι

Οι πρώτοι αναπτήρες με υγρό καύσιμο