Γιατί δεν ολοκληρώνεται ο ξενώνας στα Καστριά - Όλο το ιστορικό και οι ευθύνες

γράφει ο Γεώργιος Γκλαβάς Η απόφασή μου να δημοσιοποιήσω το παρόν, δεν ήταν εύκολη! Αφορμή για την δημοσιοποίηση των στοιχείων και π...

γράφει ο Γεώργιος Γκλαβάς
Η απόφασή μου να δημοσιοποιήσω το παρόν, δεν ήταν εύκολη! Αφορμή για την δημοσιοποίηση των στοιχείων και πληροφοριών που θα παραθέσω, αποτέλεσαν, διάφορα σχόλια που έχουν δει, το φως της δημοσιότητας, σχετικά με το εγκαταλειμμένο και ρημαγμένο χτίριο του ″Ξενώνα Καστριών″ !!!

O περιβόητος Ξενώνας Καστριών, υπήρξε όνειρο και στόχος των κατοίκων της πρώην Κοινότητας και των ΑΠΑΝΤΑΧΟΥ ΚΑΣΤΡΙΩΤΩΝ, που διέθεσαν για την ανέγερσή του, περιουσίες, χρήματα, πολύτιμο χρόνο και απίστευτες περιπέτειες, ώστε να φτάσει στη φάση που έφτασε, εδώ και δέκα χρόνια περίπου, οπότε εγκαταλείφθηκε, εξαιτίας της αδιαφορίας και της αφιλοτιμίας, τόσο των υπευθύνων του ″Καποδιστριακού″ Δήμου Κλειτορίας, όσο και αυτών του ″Καλλικρατικού″ των Καλαβρύτων! Πίσω όμως από τους Δήμους, δυστυχώς, κρύβονται τα συμφέροντα κάποιων τοπικιστών, οι οποίοι ποτέ δεν είδαν ″με καλό μάτι″ την επιθυμία των Καστριωτών να δημιουργήσουν, στο χωριό τους, έναν Ξενώνα, όχι μόνο για τη διαμονή των τουριστών, αλλά και για τη φιλοξενία εδικών, που θα μπορούσαν να ασχοληθούν, συστηματικά, με την παραπέρα επιστημονική και τουριστική ανάδειξη του επίσης εγκαταλειμμένου Σπηλαίου! Συγκεκριμένα, ορισμένοι ″παράγοντες″ της Κλειτορίας ( δεν εννοώ βέβαια τους απλούς πολίτες και τους έντιμους επαγγελματίες) θα ήθελαν το εικονιζόμενο ″μεγαλοπρεπέστατο γιαπί″, να ″μετακομίσει″ από τα Καστριά, στο κέντρο της Κλειτορίας, ενώ ορισμένοι ″γηγενείς″ Καλαβρυτινοί, θα ήθελαν αυτό να βρίσκεται ″στη μέση στα Καλάβρυτα″!!!

Από το 1964, που ανακαλύφθηκε το περίφημο Σπήλαιο ″Των Λιμνών″, από τον αείμνηστο Βασίλη Τεμπέλη, οι Καστριώτες μετέτρεψαν τα σπίτια τους σε ξενοδοχεία ύπνου και φαγητού, για τους εκατοντάδες ορειβάτες, σπηλαιολόγους, αρχαιολόγους και άλλους ειδικούς, που επί τριάντα, περίπου, χρόνια αναλώθηκαν με την εξερεύνηση, μελέτη και αξιοποίηση της Α’ Φάσης Σπηλαίου. Από τότε, λοιπόν, δημιουργήθηκε η ανάγκη κατασκευής του περιβόητου ξενώνα!

Είναι γνωστό ότι, ύστερα από πολύχρονες προσπάθειες και αγώνες του τ. προέδρου αείμνηστου Τάκη Γκλαβά και των Συλλόγων Καστριωτών, με τη συμβολή βέβαια και άλλων συντελεστών, ο Ε. Ο. Τ. ανέλαβε και ξεκίνησε, από το 1981, τα πρώτα έργα αξιοποίησης του Σπηλαίου.

Το 1983, όμως, ύστερα από κυβερνητική απόφαση, που πάρθηκε προκειμένου οι δήμοι και οι κοινότητες να αποκτήσουν πόρους, από την αξιοποίηση μνημείων και στοιχείων ιδιαίτερου φυσικού κάλλους, το Σπήλαιο αποκεντρώθηκε, από τον ΕΟΤ και περιήλθε στην αρμοδιότητα της τοπ. αυτοδιοίκησης. Για την έγκριση χρηματοδότησης, αναπτυξιακών έργων γνωμοδοτούσαν τα Νομαρχιακά Συμβούλια.

Ας σημειωθεί εδώ ότι, ο αείμνηστος Δήμαρχος Καλαβρύτων Π. Πόλκας, υπέβαλε τότε πρόταση, για τη δημιουργία κοινής Δημοτ. Επιχείρησης, μεταξύ Δήμου Καλαβρύτων και Κοινότητας Καστριών, για την αξιοποίηση και εκμετάλλευση τόσο του Σπηλαίου, όσο και του Χιονοδρομικού, η οποία όμως πρόταση καλώς ή κακώς – οι ιστορικοί θα αποφανθούν, περί αυτού - δεν υλοποιήθηκε! Οι ″επίτιμοι Κλειτορολευκάσιοι″, βέβαια, γνωρίζουν τις λεπτομέρειες, για το ″ναυάγιο″ της πρότασης, αφού αυτές είναι καταγεγραμμένες και στα πρακτικά του Συλλόγου Κλειτορολευκασίων Πάτρας.

Η π. Κοινότητα Καστριών με την με αριθμ.13/1983 απόφαση Κ.Σ., που πάρθηκε ύστερα από Λαϊκή Συνέλευση των κατοίκων και των Συλλόγων Καστριωτών, αποφάσισε να συστήσει, για το Σπήλαιο, αμιγή Κοινοτική Επιχείρηση, με σκοπό την απασχόληση του ανθρώπινου δυναμικού της, και την απόκτηση εσόδων, για αξιοποίηση και των λοιπών αξιόλογων μνημείων και στοιχείων του χωριού. Ας σημειωθεί ότι, σύμφωνα με τον ισχύοντα τότε Νόμο 1065/80 , η ευθύνη προστασίας, και εκμετάλλευσης των τοπικών φυσικών πόρων και διαχείρισης της Κοινοτικής περιουσίας ανήκε στην πρώην Κοινότητα.

Η παραπάνω απόφαση κοινοποιήθηκε τόσο στη Νομαρχία Αχαϊας, όσο και στον Ε.Ο.Τ απ’ όπου ζητήθηκε, με έγγραφο του τ. προέδρου Αντώνη Γκλαβά (αδελφό μου), η παραχώρηση στην Κοινότητα της όλης υποδομής του Σπηλαίου και του περιπτέρου , που είχαν δημιουργηθεί από τον Ε.Ο.Τ., προκειμένου αυτή να συστήσει αμιγή Κοινοτική Επιχείρηση, για την παραπέρα αξιοποίηση και λειτουργία της μονάδας.

Τόσο η Νομαρχία, όσο και ο Ε.Ο.Τ., ενέκριναν την απόφαση της π. Κοινότ. Καστριών, με την απαραίτητη προϋπόθεση, σύνταξης ολοκληρωμένου προγράμματος αξιοποίησης, και πλήρους οικονομοτεχνικής μελέτης. Παράλληλα με απόφαση του Νομαρχ. Συμβουλίου συγκροτήθηκε επιτροπή ειδικών επιστημόνων και φορέων, (Δημάρχου Καλαβρύτων, προέδρου Καστριών, εκπροσώπων του ΕΟΤ, του Υπουργείου Πολιτισμού, της Νομαρχίας Αχαΐας, του Πανεπιστημίου Πατρών, Συλλόγων Καστριωτών, της αείμνηστης Α. Πετροχείλου κ. ά) η οποία γνωμοδοτούσε για την ανασύνταξη της μελέτης αξιοποίησης του Σπηλαίου. Συντονιστής - πρόεδρος της επιτροπής είχε την τιμή να είναι ο γράφων.

Πρέπει να σημειώσω εδώ ότι, περί δημιουργίας Δημοτικο - κοινοτικών Επιχειρήσεων, δεν υπήρχε τότε εμπειρία, αφού ο παραπάνω θεσμός εφαρμοζόταν, για πρώτη φορά και δεν είχε υπήρχε καν ολοκληρωμένο θεσμικό πλαίσιο. Παρόμοια προβλήματα αντιμετώπιζε, και ο αείμνηστος Δήμαρχος Π. Πόλκας, για την Επιχείρηση του Χιονοδρομικού, με τον οποίο συνεργαζόμαστε ″και μαζί και χώρια″!

Ύστερα από αίτημα της π. Κοιν. Καστριών, το Υπουργείο Εσωτερικών (ΥΠ.ΕΣ) ανέθεσε, τελικά, ύστερα από διαγωνισμό, την σύνταξη ΠΡΟΤΥΠΗΣ ΟΙΚΟΝΟΜΟΤΕΧΝΙΚΗΣ ΜΕΛΕΤΗΣ ΑΞΙΟΠΟΙΗΣΗΣ ΚΑΙ ΕΚΜΕΤΑΛΕΥΣΗΣ ″ΣΠΗΛΑΙΟΥ ΚΑΣΤΡΙΩΝ″ σε Γραφείο μελετών, στην Πάτρα.

Σε διαρκή συνεργασία με τους μελετητές και τους ειδικούς της επιτροπής, έγινε επιλογή και προγραμματισμός στοχευμένων και εφικτών δράσεων, για την ένταξή τους σε αντίστοιχα προγράμματα, ενώ δρομολογήθηκαν όλες οι διαδικασίες, τόσο για την αξιοποίηση του Σπηλαίου, όπου τα έργα προχωρούσαν κανονικά, όσο και για τη δημιουργία της Κοιν. Επιχείρησης. Ας σημειωθεί ότι, από τα πρώτα έργα που χρηματοδοτήθηκαν, από τα ΜΟΠ, ήταν και το Σπήλαιο ″Των Λιμνών″. Ήταν τότε, που όταν μιλούσε κανείς για Σπήλαιο με λίμνες, στα Καστριά, ήταν πολύ δύσκολο να εξηγήσει τι σημαίνει αυτό, και το προσπαθούσε, με την προβολή φωτογραφιών και slides, αφού αυτό ήταν άβατο και άγνωστο !!!

Στα παραπάνω πλαίσια, με την με αριθμ.2/1985 απόφαση της Επιτροπής Αξιοποίησης Σπηλαίου, που πάρθηκε με εισήγηση του γράφοντος, και σύμφωνη γνώμη των τ. Δημάρχου Π. Πόλκα, τ. προέδρου Καστριών Αντών. Γκλαβά, Α. Πετροχείλου, Τάσου Μπαμπάση αρχιτέκτονα ΕΟΤ κ.ά., προτάθηκε στο Νομαρχ. Συμβούλιο η ένταξη στον ισχύοντα, τότε, αναπτυξ. Ν. 1262/82 η χρηματοδότηση Ξενώνα 48 κλινών, στα Καστριά, για την εξυπηρέτηση των επισκεπτών του Σπηλαίου και του Χιονοδρομικού Κέντρου. Ο ΕΟΤ, αφού ενέκρινε την καταλληλότητα του οικοπέδου, ανέθεσε την σύνταξη της μελέτης στον αρχιτέκτονα Τ. Μπαμπάση.

Σημειώνω εδώ ότι, με αποφάσεις του Δ.Σ του Συλλόγου των Απανταχού Καστριωτών, έτους 1979, επί προεδρίας του αείμνηστου Τάκη Σπανού, είχε ζητηθεί, από τους ιδιοκτήτες των αλωνιών, η παραχώρηση ή αγορά τους, για αξιοποίηση, ενώ είχε συνταχθεί και τοπογραφικό του χώρου. Επειδή όμως δεν υπήρχαν τίτλοι ιδιοκτησιών η π. Κοινότητα Καστριών, με πρόεδρο τον Αντώνη Γκλαβά, ξεπερνώντας τοπικές αρνητικές προκαταλήψεις, εμπόδια, αλλά και κωμικοτραγικές περιπέτειες, προχώρησε: 1) σε αναγκαστική απαλλοτρίωση, α) έκτασης 6 περίπου στρεμ. στ’ αλώνια, για τον ξενώνα (ΦΕΚ 302/87), και β) σε έκτασης 8 περίπου στρεμ. στο χώρο του Σπηλαίου, όπου σήμερα λειτουργεί εστιατόριο (ΦΕΚ 548/89), 2) εξασφάλισε την παραχώρηση, από τον ΟΣΚ, του πρώην Δημοτικού Σχολείου Καστριών, 3 ) Πέτυχε την παραχώρηση από την εκκλησία, έκτασης 7 περίπου στρεμ., έναντι του Σπηλαίου. 4) Συνήψε 10ετή δάνεια από το ΥΠ.ΕΣ, για τις απαλλοτριώσεις, τα οποία έχει εξοφλήσει και 5) εξασφάλισε, για τη λειτουργία της Επιχείρησης, σημαντικές δωρεές, από τους Συλλόγους Καστριωτών και από τον αείμνηστο Γεώργιο Κόκκαλη.

Πρέπει να σημειώσω ότι, σε όλες τις ενέργειες, που προωθούσαμε από κοινού ο τ. πρόεδρος Καστριών Αντών. Γκλαβάς και ο γράφων, με την ιδιότητα του προέδρου Συλλόγου των Καστριωτών Πάτρας και της Επιτροπής Αξιοποίησης ″Σπηλαίου Καστριών″, είχαμε την αμέριστη συμπαράσταση των τ. Νομαρχών κ.κ. Ε. Καφαντάρη, Δ. Πανταζή και Αν. Κανελλοπούλου, ιδιαίτερα όμως την μεγάλη υποστήριξη, του συμπατριώτη μας τ. Υφυπουργού Εσωτερικών Μιλτ. Παπαϊωάννου.

Με βάση την συνταχθείσα Πρότυπη οικονομ/χνική μελέτη, για τη σύσταση της αμιγούς Κοινοτικής Επιχείρησης ″ΣΠΗΛΑΙΟ ΤΩΝ ΛΙΜΝΩΝ″, καθορίστηκαν και οι σκοποί της Επιχείρησης, οι βασικότεροι από τους οποίους ήταν: α) Η παραπέρα αξιοποίηση και λειτουργία του Σπηλαίου και των άλλων φυσικών καλλονών των Καστριών β) Η κατασκευή του Ξενώνα, σύμφωνα με την μελέτη του ΕΟΤ, γ) Η διαρύθμιση του π. Δημοτ. Σχολείου σε γραφεία της Επιχείρησης και αίθουσας πολιτιστικών εκδηλώσεων, δ) Η δημιουργία Βιοσπηλαιολογικού Εργαστηρίου, στον κάτω όροφο του σπηλαίου, σε συνεργασία με το Πανεπιστήμιο Πατρών, ε) Η δημιουργία εστιατορίου, στο χώρο του Σπηλαίου, στ) Η επέκταση του τουριστ. περιπτέρου, για τη στέγαση των μεγίστης αξίας παλαιοντολογικών ευρημάτων Σπηλαίου, ζ) Η αναπαλαίωση του Ι.Ν. της Αναλήψεως – διατηρητέου μνημείου, η) Η αξιοποίηση των πηγών της Μαύρης Λίμνης, θ) Η αξιοποίηση του ίδιου του οικισμού Καστριών, ι) Η συνεργασία με τη Δημοτ. Επιχ. Χιονοδρομικού Καλαβρύτων με προοπτική σύνδεσης Χελμού – Σπηλαίου με ΤELEFERIC κ.ά Η συνταχθείσα οικον/χνική μελέτη, που αφορούσε στην κατασκευή του Ξενώνα υποβλήθηκε για αξιολόγηση, στη Δ/νση Περιφ/κής Ανάπτυξης Δυτ. Ελλάδος, η οποία, με το έγγραφό της 892/21- 2-1989, γνωμοδότησε για την βιωσιμότητα της μονάδας και εισηγήθηκε, για την υπαγωγή της επένδυσης προς χρηματοδότηση, με βαση τον αναπτυξ/κό νόμο 1262/82. Αξίζει να σημειωθεί εδώ ότι, το συνολικό ύψος της επένδυσης (προϋπολογισμός Ξενώνα) ανερχόταν, τότε, στο ποσό των 140 εκατομ. δρχ. ενώ η επιχορήγηση που προέβλεπε ο νόμος υπολογιζόταν, (για τις Δημοτ. Επιχειρήσεις) στο ποσό των 91 εκατ. δρχ.(ποσοστό 65%). Η π. Κοινότητα είχε εξασφαλίσει, παράλληλα, εγκεκριμένο άτοκο δάνειο, ύψους 44,8 εκατ. δρχ., από το Ταμείο Παρακ/κών και Δανείων. Υπολοιπόταν δηλ,το ασήμαντο ποσό των 4,2 εκατ. δρχ, το οποίο θα καλυπτόταν από τα έσοδα λειτουργίας του Σπηλαίου, αφού η Επιχείρηση ήταν κερδοφόρα. Ενώ λοιπόν η Κοινότητα Καστριών είχε προχωρήσει σε όλες τις νόμιμες διαδικασίες, για τη σύσταση της Επιχείρησης και ενώ, ύστερα από τεράστιες και αφάνταστες δυσκολίες και εμπόδια, όλα τα έργα υποδομής στο ιδιόρρυθμο Σπήλαιο βρισκόντουσαν στο στάδιο της ολοκλήρωσης, για τη λειτουργία της μονάδας, τότε και μόνον τότε, εντελώς απροσδόκητα, συνέβη το εξής παράδοξο γεγονός: Στην γειτονική Κλειτορία πραγματοποιήθηκε, στις 6 – 12 – 1988, σύσκεψη φορέων της κωμοπόλεως (Προέδρων Κοινότητας και Συλλόγων: Πολιτιστικού, Εμπορικού, Ποιμενικού, Γεωργικού, Γονέων και κηδεμόνων κ.ά.), όπου αποφασίστηκε: (όπως επιγραμματικά αναφέρεται και σε σχετικό δημοσίευμα της ΦΩΝΗΣ ΤΩΝ ΚΑΛΑΒΡΥΤΩΝ - Φύλ. Ιανουαρίου 1989) να ζητηθεί από το Νομαρχιακό Συμβούλιο Αχαΐας ″ Η διεύρυνση του φορέα εκμετάλλευσης του Σπηλαίου Καστριών, με τη συμμετοχή περισσοτέρων Κοινοτήτων, που θα μπορούσαν να επιλύσουν, πολλά από τα οικονομικά τους προβλήματα, από το Σπήλαιο, όπως και η ξενοδοχειακή μονάδα των 48 κλινών να τμηματοποιηθεί σε μικρότερες μονάδες… που θα εγκατασταθούν και σε άλλες Κοινότητες….″

Ακολούθησε η λήψη και υποβολή στη Νομαρχία πανομοιότυπων – υποκινούμενων - αποφάσεων των Κοινοτήτων Κλειτορίας, Κρινοφύτων, Αγίου Νικολάου και Άρμπουνα, με τις οποίες ζητούσαν τη συμμετοχή τους στο φορέα εκμετάλλευσης του Σπηλαίου!!! Οι παραπάνω αδικαιολόγητες και άνομες διεκδικήσεις προκάλεσαν αντεγκλήσεις και αντιζηλίες, που πήραν μεγάλη έκταση και απασχόλησαν τις υπηρεσίες της Νομαρχίας, του Ε.Ο.Τ., του ΥΠ.ΠΟ., τον τύπο κ.ά., ενώ προκάλεσαν εμπλοκή και καθυστέρηση στη χρηματοδότηση των έργων του Σπηλαίου. Το μυθικό Σπήλαιο, έγινε ″το μήλο της έριδος″ ! Το Νομαρχ/κό Συμβούλιο Αχαΐας, κάτω από την πίεση των παρεμβάσεων που ασκήθηκαν, με απόφασή του ( αρ. 11/1989), που ήταν αντίθετη απ’ όλες τις προηγούμενες, που είχε λάβει, απέρριψε το αίτημα των Καστριών, για υπαγωγή της επένδυσης του Ξενώνα στον αναπτυξ. νόμο 1262/82, με το αιτιολογικό ότι, δεν είχε συσταθεί ο φορέας, από ευθύνη βέβαια του Νομάρχη!!! Το αποτέλεσμα ήταν να καταργηθεί, στη συνέχεια, ο παραπάνω ευεργετικός νόμος, για τις ορεινές τουριστικές περιοχές και να χαθεί για πάντα, η μοναδική ευκαιρία υλοποίησης της σημαντικής αυτής επένδυσης, ώστε να είχε λειτουργήσει ο Ξενώνας, μαζί με το Σπήλαιο, προς όφελος ολόκληρης της περιοχής και ιδιαίτερα της Κλειτορίας!

Η π. Κοινότητα Καστριών, στη συνέχεια, με πρόεδρο τον Γιώργο Σπανό, Κοιν. Γραμματέα τον φιλότιμο και πεισματάρη Αλέξανδρο Χουλιάρα, σε στενή συνεργασία με τους Συλλόγους Καστριωτών, Πατρών και Αθηνών, με την βοήθεια όλων των κατοίκων, που ήταν τότε μία ψυχή, αλλά και με τη συνδρομή, του ΕΟΤ και του ΥΠ.ΠΟ, κατόρθωσε – κάτω από απίστευτα εμπόδια και τρικλοποδιές - να λειτουργήσει το περίφημο Σπήλαιο, από 4 Αυγούστου 1990 (ημερομηνία σημαδιακή)!

Αξίζει να σημειώσω ότι, το Υπ. Πολιτισμού, σε έγγραφό του (αρ.345/1991), προς τη Δ/νση Εσωτερικών της Νομαρχίας Αχαΐας, αναφέρει ότι: ″Το Σπήλαιο των Λιμνών, είναι το καλύτερα οργανωμένο σε λειτουργία σπήλαιο, σ’ ολόκληρο τον ελλαδικό χώρο…!″ Ενώ λοιπόν το Σπήλαιο λειτουργούσε, κανονικά, με ευθύνη της π. Κοινοτ. Καστριών, ο τ. Νομάρχης Ν. Τάγαρης, λόγω των αφόρητων πιέσεων που δεχόταν, κωλυσιεργούσε, επί δύο περίπου χρόνια, την λήψη απόφασης, για τη σύσταση της Επιχείρησης, αναγκάζοντας τους Καστριώτες να προσφύγουν στο Συμβούλιο Επικρατείας. Παρεμβαίνοντας, τότε, ο ΕΟΤ με έγγραφό του (αρ.524380/1992) γνωστοποίησε στην Νομαρχία Αχαΐας ότι, ″δεν συμφωνεί για τη σύσταση διακοινοτικής Επιχείρησης, διότι το Σπήλαιο είχε παραχωρηθεί, στην Κοινότητα Καστριών, με σύμβαση, που προέβλεπε τη σύσταση αμιγούς Κοινοτ. Επιχείρησης. Κατόπιν αυτού ο τ. Νομάρχης Ν. Τάγαρης, με την με αρ. 24496/20-10-1992 απόφασή του, που δημοσιεύτηκε στο με αρ. 710/1992 ΦΕΚ, επικύρωσε, τελικά, όλες τις σχετικές αποφάσεις της π. Κοινότητας, που παρέμεναν ″μουχλιασμένες″ στις ντουλάπες της Νομαρχίας. Το κωμικό είναι ότι ο ΣΔΟΕ επέβαλε και πρόστιμο 900 χιλ. δρχ., στην π. Κοινότητα, που πλήρωσε από έσοδα του Σπηλαίου, επειδή από αποκλειστική ευθύνη της Νομαρχίας δεν είχε θεωρήσει τα νόμιμα βιβλία και στοιχεία!!! Είναι γνωστό ότι, κατά τις περιόδους που το Σπήλαιο λειτούργησε με την εποπτεία της π. Κοινότ. Καστριών (1990 – 92, αλλά και, ως αμιγής Κοιν, Επιχείρηση (1993 -98, με προέδρους αυτής, διαδοχικά τον γράφοντα και τον Χρ. Γκλαβά, εκτελέστηκαν, με αυτοχρηματοδότηση πολύ σημαντικά έργα, όπως: α) Ολοκληρώθηκαν και εγκρίθηκαν, από το Κρατ. Αρχαιολ. Συμβούλιο, όλες οι εξειδικευμένες μελέτες, και προκηρύχτηκε πανελλήνιος αρχιτεκτ. διαγωνισμός, για την παραπέρα αξιοποίηση του Σπηλαίου και περιβάλλοντος χώρου, β) Έγιναν εκτεταμένες ανασκαφές, στον κάτω όροφο του Σπηλαίου, με ευθύνη του Εφόρου Αρχαιοτήτων ΥΠ.ΠΟ Αδαμ, Σάμψων. Τα πορίσματα των ανασκαφών καταγράφονται στο πολύ ενδιαφέρον πόνημά του (562 σελ.), με τίτλο ″ΤΟ ΣΠΗΛΑΙΟ ΤΩΝ ΛΙΜΝΩΝ ΣΤΑ ΚΑΣΤΡΙΑ ΚΑΛΑΒΡΥΤΩΝ″ γ) Υλοποιήθηκε, με επιχορήγηση και του ΕΟΤ, ″εκστρατεία″ διαφημιστικής προβολής του Σπηλαίου και όλων των αξιόλογων μνημείων των Καλαβρύτων δ) Επεκτάθηκε, με χρηματοδότηση από ειδικό πρόγραμμα της ΕΟΚ, η τουριστική διαδρομή στο εσωτερικό του σπηλαίου, ε) Δημιουργήθηκε εστιατόριο, στον χώρο αυτού, με σύμβαση παραχώρησης σε ιδιώτη, στ) Κατασκευάστηκε ο σκελετός του ξενώνα και έγινε ανάθεση της ολοκλήρωσης και εκμετάλλευσής του σε ιδιώτη, με σύμβαση παραχώρησης, ζ) Ολοκληρώθηκαν οι μελέτες για τη δημιουργία Μουσείου παλαιοντολ/κών ευρυμάτων Σπηλαίου (σε συνεργασία με ειδικούς καθηγητές Πανεπιστημίου Αθηνών) και για το εργαστήριο παραγωγής και τυποποίησης τοπικών παραδοσιακών προϊόντων η) Πλήθος άλλων έργων υποδομής και αξιοποίησης, τόσο στο σπήλαιο, όσο και στον οικισμό, όπου όλα προχωρούσαν θαυμάσια!

Η πείρα έχει διδάξει ότι, πολλά πράγματα που ξεκίνησαν, με πολύ καλές προθέσεις, καινοτόμους ιδέες και ωραία σχέδια, στην πορεία απαξιώθηκαν και κατέληξαν σε αφανισμό, λόγω ασυνέχειας και ασυνέπειας.

Με το γνωστό νόμο «Καποδίστρια» και την ένταξη των Καστριών στον πρώην Δήμο Κλειτορίας, περίεργα σχέδια τέθηκαν σε άμεση εφαρμογή, με προφανή στόχο την άλωση και σταδιακή διάλυση της ″ πρώην Κοινοτ. Επιχείρησης Καστριών″ και τη δημιουργία νέας με έδρα την Κλειτορία. Συγκεκριμένα: Παρόλο που με το νόμο ορίστηκε ότι, οι Κοινοτ. Επιχειρήσεις που είχαν συσταθεί, πριν την εφαρμογή του νόμου, θα εξακολουθήσουν τη λειτουργία τους ( για τους σκοπούς που συστάθηκαν) με ευθύνη του Δήμου και μάλιστα με τον όρο το Δημοτ. Διαμέρισμα Καστριών να έχει την πλειοψηφία (4/7) στο Διοικητικό της Συμβούλιο, δυστυχώς αυτά δεν τηρήθηκαν. Όχι μόνο δεν υπήρξε ομαλή συνέχεια της επιχείρησης και υλοποίηση των σκοπών της, αλλά υπήρξε πλήρης στασιμότητα, ακύρωση αλλά και παράβαση του καταστατικού της. Διαπράχτηκαν, σειρά από αυθαιρεσίες και ποινικές ακόμη παραβάσεις (τύπου Βατοπεδίου), από εκείνους που είχαν οριστεί ″Θεματοφύλακες″ των σκοπών και των συμφερόντων της Δ. Επιχείρ. Σπηλαίου, με ανυπολόγιστες και δυστυχώς ανεπανόρθωτες ζημιές, για την ίδια την επιχείρηση, για τα Καστριά, και για ολόκληρη την περιοχή. Ειδικότερα, οι αμετροεπείς και ″ανευθυνουπεύθυνοι″ του Δήμου, προκειμένου να εφαρμόσουν, τα τοπικιστικά τους σχέδια, φρόντισαν με ″το διαίρει και βασίλευε″, εξοστρακίζοντας τους πωταγωνιστές, να εξασφαλίσουν ″Συμβούλια″, διαθέσιμα για το ″Ναι σε όλα″, εξαγοράζοντας συνειδήσεις Καστριωτών, με διορισμούς και άλλες άνομες παροχές! ″Συμβούλια″ δηλαδή για τον τύπο, χωρίς ειδικές γνώσεις και εμπειρίες και χωρίς το ελάχιστο ενδιαφέρον, για την ″άμοιρη Επιχείρηση″! ΄

Είναι ολοφάνερο λοιπόν ότι, διακαής πόθος ″γνωστών - αγνώστων παραγόντων″, ήταν η διαχείριση της ″Επιχείρησης Σπηλαίου″, για την προώθηση των συμφερόντων τους. Και αφού δεν πέτυχαν αυτό, κατά την ίδρυσή της, όταν ″απόχτησαν εξουσία″, μέσω του ″Καποδιστριακού″ Δήμου, προσπάθησαν να την αλώσουν! Το καταστατικό με τους σκοπούς της Επιχείρησης αγνοήθηκε, παντελώς, από τους διοικούντες.

- Η παραπέρα αξιοποίηση Β’ Φάσης Σπηλαίου εγκαταλείφθηκε. Ποτέ και κανένας δεν ασχολήθηκε με το θέμα αυτό!

-Το τουριστικό περίπτερο αντί να επεκταθεί, υποβαθμίστηκε. Ως μόνη πηγή εσόδων, ήταν και είναι οι αυξημένες τιμές εισιτηρίων, χωρίς βέβαια σωστή παρουσίαση και προβολή του Σπηλαίου.

- Η δημιουργία Βιοσπηλαιολ/κού Εργαστηρίου ξεχάστηκε! Έμειναν οι αναμνήσεις κάποιων από τα ταξίδια τους στη Γαλλία!

- Το φυσικό στόμιο του Σπηλαίου, παραμένει εγκαταλειμμένο, με τις σκουριασμένες σιδεριές, που είχαν τοποθετήσει οι Καστριώτες από το 1964!

-Το Εργαστήριο παραγωγής τοπικών παραδοσιακών προϊόντων ταξίδεψε σε άλλα μέρη ! Πήγαν χαμένες οι δαπάνες για τις μελέτες! Τα χτίρια που κατασκευάστηκαν, για το σκοπό αυτό στο χωριό ρημάζουν αδειανά !

-Το παλαιό Σχολείο, που ανακαινίστηκε και θα μπορούσε να παραχωρηθεί στο Σύλλογο Καστριωτών, για πολιτιστικές δραστηριότητες, κατάντησε αποθήκη!!

-Ο έναντι του Σπηλαίου λόφος, που παραχωρήθηκε από την εκκλησία για αξιοποίηση, εξελίχθητε σε φιλόξενο βοσκότοπο!

-Το Μουσείο Παλαιοντολογικών ευρημάτων του Σπηλαίου εγκαταλείφτηκε! Κρίμα για τις δαπάνες, τις μελέτες και ντροπή για τους αρχαιολόγους και τους μελετητές καθηγητές! Αντί της δημιουργίας Μουσείου στο Σπήλαιο, ″οι ειδήμονες″ φόρτωσαν στην Επιχείρηση Καστριών, τη λειτουργία του Μουσείου Λαϊκής Τέχνης Κλειτορίας! Προφανώς, για εκείνους, τα σαμάρια και οι καπιστράνες των συμπαθητικών τετράποδων, είχαν μεγαλύτερη αξία, από τα ανθρωπολογικά και παλαιοντολογικά ευρήματα, μέχρι και της 6ης π.χ. χιλιετίας, που βρέθηκαν στο Σπήλαιο! Δεν είμαστε αντίθετοι, για το Μουσείο Λαϊκής Τέχνης, το οποίο όμως θα μπορούσε να λειτουργήσει από το Δήμο.

- Ο παραδοσιακός ναός της Αναλήψεως, μάταια αναζητά κάποιον αρμόδιο να φροντίσει, για την ανάδειξή του, και την ασφαλτόστρωση του δρόμου!

- Στη Μαύρη Λίμνη έγιναν κάποια έργα, χωρίς όμως σωστή μελέτη, τα οποία η φύση, εκδικούμενη, τα κατέστρεψε!

-Στον οικισμό Καστριών, κανένα αξιόλογο έργο δεν έχει γίνει τα τελευταία χρόνια!

Ειδικά για τον Ξενώνα, αν ενδιαφερόντουσαν και ήθελαν οι αρμόδιοι και κάθονται σε περιστρεφόμενες καρέκλες, ″αρμέγοντας″ την επιχείρηση, χωρίς να τις προσφέρουν κάτι ουσιαστικό, θα έβρισκαν λύση για την αποπεράτωσή του, ώστε να μην μένει έτσι, τόσα χρόνια, το ″μεγαλοπρεπέστατο φάντασμα″, που μας προσβάλει και μας πληγώνει, στη φάτσα του οικισμού και μάλιστα πάνω στο επαρχιακό δρόμο! Ας σημειωθεί ότι, ο Ξενώνας δεν εγκαταλείφτηκε, από τους δύο ενδιαφερόμενους παραχωρισιούχους Γαλανόπουλο και Μιχαηλίδη, λόγω μη βιωσιμότητας, αλλά λόγω του αρνητικού κλίματος και της αδιαφορίας, των αρμοδίων οργάνων της ″Επιχείρησης Καστριών″ και του Δήμου και ″ο νοών νοήτω″!

Οι τοπικιστές του πρώην ″Καποδιστριακού″ Δήμου, για να ματαιώσουν την κατασκευή και λειτουργία του Ξενώνα από την Δημοτ. Επιχ. Σπηλαίου Καστριών, την μετέτρεψαν σε Κοινωφελή, φορτώνοντάς την, με την Υπηρεσία ″ Βοήθεια στο Σπίτι″, που είναι δραστηριότητα άσχετη, από τον τουριστικό της προσανατολισμό της Επιχείρησης. Στη συνέχεια όντας, παραμονές εφαρμογής του Νόμου ″Καλλικράτη″, που προέβλεπε τη δημιουργία ενιαίου δήμου με έδρα τα Καλάβρυτα, (στον οποίο, ως γνωστόν, οι Κλειτόριοι δεν ήθελαν να υπαχθούν) απαίτησαν από το Δ.Σ. της Δημοτ. Επιχείρησης Σπηλαίου, να εγκρίνει ποσό 60.000€, από το αποθεματικό της Επιχείρησης, (που ανερχόταν τότε στα 600.000€), για να καλύψουν το ιδρυτικό κεφάλαιο άλλης μονομετομετοχικής Α. Ε, με την επωνυμία ″Αρχαίος Κλείτωρ″, (που ήθελαν να ιδρύσουν, χωρίς καμιά οικονομοτεχνική μελέτη) η οποία θα αναλάμβανε, μελλοντικά, τη λειτουργία του Ξενώνα Καστριών, και γιατί όχι και του Σπηλαίου!!!

Επειδή το Δ. Σ. της Δ. Επιχείρησης Καστριών, μετά από γνωμάτευση του νομικού της Συμβούλου, απέρριψε, ως μη νόμιμη, την απαίτηση του Δήμου, το Δημοτ. Συμβούλιο του π. Δήμου Κλειτορίας, με την με αρ.57/2010 απόφασή του, αντικατέστησε, τόσο το Δ.Σ. της παραπάνω Δ. Ε., όσο και τον Νομικό της Σύμβουλο (Ν. Τζένο), διορίζοντας άλλους! Στη συνέχεια, το νεοδιορισμένο Δ. Σ., αφού ενέκρινε το ποσό των 60.000€, για το Δήμο, προχώρησε στην υπογραφή προγραμματικής σύμβασης μεταξύ: α) του υπό κατάργηση Δήμου Κλειτορίας, β) της Δημ. Επιχείρ. Σπηλαίου Καστριών, γ) της υπό σύσταση (ανείπαρκτης) μονομετοχικής Α.Ε. ″Αρχαίος Κλείτωρ″ και δ) ″άκουσον - άκουσον″, όχι του Δήμου Καλαβρύτων, ως ″ανεπιθύμητου″ για τους ίδιους, αλλά του Δήμου Φενεού, με σκοπό δήθεν, την ολοκλήρωση του Ξενώνα Καστριών. Η λειτουργία όμως αυτού, δεν θα γινόταν από τη ″Δημ. Επιχείρηση Καστριών″, την οποία, όπως προανέφερα, ″είχαν ευνουχίσει″, μετατρέποντάς την σε κοινωφελή, αλλά, από τη νέα τους (στα χαρτιά βέβαια) αναπτυξιακή Α. Ε. ″Αρχαίος Κλείτωρ″.

Το κωμικό της υπόθεσης ήταν ότι, οι δαπάνες ολοκλήρωσης του περιβόητου Ξενώνα, θα καλύπτονταν από το αποθεματικό της Δημ. Επιχείρ. Σπηλαίου Καστριών και από προγράμματα ΕΣΠΑ κ.ά. Οι υπόλοιποι τρείς ″συνεταίροι″, δηλαδή, η Α.Ε. ″Αρχαίος Κλείτωρ″, που ήταν ανύπαρκτη, και οι δύο Δήμοι Κλειτορίας και Φενεού, που τελούσαν υπό κατάργηση, βάσει του ν. ″Καλλικράτη″, θα ήταν ″εγγυητές″!!! για την εφαρμογή της παραπάνω ″λεοντείου σύμβασης″! Με την ίδια σύμβαση, είχε επίσης προβλεφτεί και η διάνοιξη του δρόμου Πλανηντέρου – Φενεού, που δεν ήταν στην αρμοδιότητα της Δημοτ. Επιχείρησης !

Όλες οι παραπάνω αποφάσεις φυσικά, ύστερα από προσφυγή που άσκησε το καταργημένο Δ. Σ. της Δημοτ. Επιχείρ. Καστριών, κρίθηκαν από την Περιφέρεια Δ. Ελλάδος, παράνομες και καταχρηστικές και απορρίφτηκαν! Το αποτέλεσμα ήταν οι ″επίδοξοι συνεταίροι″ να μη μπορέσουν, να μοιραστούν τα ″κέρδη″ του Ξενώνα Καστριών, τον οποίο, ασφαλώς, ποτέ δεν είχαν στο μυαλό τους να ολοκληρώσουν, παρά μόνο και μόνο να εξανεμίσουν το αποθεματικό της Δημ. Επιχείρ. Καστριών, για να μην καρπωθεί αυτό ο νέος Δήμος Καλαβρύτων!!!

Μετά όλα τα παραπάνω, οι Καστριώτες, εναπόθεσαν την πάσα ελπίδα τους, στο νέο διευρυμένο Δήμο Καλαβρύτων, από τον οποίο περίμεναν να σκύψει, με υπευθυνότητα όχι μόνο στο χρόνιο και σοβαρό πρόβλημα του Ξενώνα, αλλά στην παραπέρα αξιοποίηση και προβολή του περικαλλούς Σπηλαίου και στην υλοποίηση ορισμένων, έστω, από τους πρωταρχικούς σκοπούς της Επιχείρησης.

Παρόλα αυτά όμως, οι υπεύθυνοι του πολιτισμικού και προοδευτικού Δήμου Καλαβρύτων, με το σημερινό ανενεργό, αφανές και ξένο, για τα Καστριά Δ. Σ. της ″Κοινωφελούς″ πλέον Δημοτ. Επιχείρ. Καστριών, αποδείχτηκαν, δυστυχώς, κατώτεροι των περιστάσεων! Αγνόησαν, περιφρόνησαν και απογοήτευσαν τους Καστριώτες, που διέθεσαν τις περιουσίες τους και μόχθησαν, τόσο για την αξιοποίηση του Σπηλαίου, όσο και για τη δημιουργία της Επιχείρησης! Κανένα ενδιαφέρον δεν έδειξαν, ούτε για τον Ξενώνα, ούτε και για το Σπήλαιο, ούτε και για τα άλλα ενδιαφέροντα του χωριού, έστω ως ελάχιστη ηθική ανταμοιβή, για τη σημαντική περιουσία που κληρονόμησαν από τα Καστριά! Έφτασαν μάλιστα στο σημείο, μόλις προχθές (δείτε την απόφαση 17-11-11-2013 του Δ/Σ της Δημοτικής επιχείρησης σπηλαίων λιμνών) – κρίμα κύριε Δήμαρχε - να αποφασίσουν την εκταμίευση, από τα αποθεματικά της Επιχείρησης Σπηλαίου Καστριών, ποσό 75.000€ , περίπου, για εξόφληση δανείου, από χρέη της πρώην ΔΕΠΑΠΟΖ Καλαβρύτων! Η δεύτερη συγχωνεύτηκε, ως γνωστόν με την Επιχείρηση Σπηλαίου Καστριών, προφανώς, για να επενδύει τα Χρήματα που παράγονται στα ″άμοιρα″ Καστριά, σε δημόσιες σχέσεις που αφορούν τα Καλάβρυτα!!! Εκεί δηλαδή που μας χρωστούσαν, μας πήραν και το βόδι!

Αγαπητοί συμπατριώτες και φίλοι, θέλω να διευκρινίσω ότι, το παρόν, δεν γράφτηκε από κάποια διάθεση αντιπαλότητας, αλλά κατά επιταγή συνείδησης και μόνο από αγάπη στον τόπο μας. Αποτελεί δε τούτο κραυγή αγωνίας, για το αύριο της ιστορικής Επιχείρησης Σπηλαίου ″Των Λιμνών″ Καστριών, που ταυτίζεται με το μέλλον του χωριού και όχι μόνο! Η επιχείρηση του Σπηλαίου Καστριών, δεν είναι απλά ένα δημιούργημα, με στέρεη βάση και προοπτικές, αυτών που συνέλαβαν και υλοποίησαν την ιδέα, αλλά και των κατάλληλων ανθρώπων, που έχουν τις δυνατότητες, τη γνώση και το ταλέντο της φαντασίας και δημιουργικότητας, να την κρατάνε ζωντανή και να ευδοκιμεί! Ίσως χάθηκαν πολύτιμα χρόνια και ευκαιρίες, ίσως κάποιοι να έμειναν εκτεθειμένοι , για πρωτοβουλίες που πήρανε και για οράματα που έμειναν ανεκπλήρωτα. Δεν πειράζει όμως « η Ελλάδα ποτέ δεν πεθαίνει…..!»

Γεώργιος Β. Γκλαβάς
Καστριά Καλαβρύτων